Rodzaje wiórów
Wygląd i kształt warstwy skrawanej, która zostaje przekształcona w wiór, zależy w znacznym stopniu od własności materiału obrabianego, a także od stanu naprężeń i odkształceń w warstwie skrawanej, wywołanych procesem skrawania. W zależności od tych warunków możemy otrzymać następujące rodzaje wiórów:
a) odłamkowy (odpryskowy, odrywany),
b) wstęgowy,
c) schodkowy.
Oprócz tych podstawowych odmian istnieją również odmiany pośrednie.
Wiór odłamkowy powstaje podczas skrawania metali twardych i kruchych (np. twardego żeliwa, twardych brązów i mosiądzów). Składa się z oddzielnych cząstek różnej wielkości, nie powiązanych ze sobą. Wióry te powstają w wyniku przekroczenia wytrzymałości rozdzielczej materiału skrawanego.
Wiór wstęgowy przyjmuje najczęściej postać spirali lub zwiniętej taśmy; powstaje np. przy skrawaniu stali z dużymi prędkościami skrawania, przy małych przekrojach warstwy skrawanej. Powierzchnia wióra od strony ostrza jest gładka, o lustrzanym połysku.
Wiór schodkowy powstaje w wyniku przekroczenia wytrzymałości na ścinanie.
Występują tu granice podziału wióra na segmenty tam, gdzie nastąpiło częściowe naruszenie spójności materiału.
Rodzaj wygląd wióra mówi nam o chropowatości powierzchni obrobionej, zmienności sił skrawania i wielu innych elementach procesu skrawania.
Np. najmniejsza chropowatość powierzchni obrobionej jest obserwowana przy powstawaniu wióra wstęgowego, największa - przy wiórze odłamkowym.
Każda z odmian wióra wskazuje na wielkość parametrów skrawania, przy jakich obróbka się odbywała. Doświadczenia wskazują, że przy skrawaniu tego samego materiału można uzyskać często wszystkie rodzaje wiórów, należy tylko stosować odpowiednie parametry skrawania.
Funkcje:
1. Zmniejszają tarcie narzędzia o materiał obrabiany, co zmniejsza ilość wydzielanego ciepła, zużycie ostrza, opory skrawania.
2. Zmniejszają moc skrawania, na skutek działania dodatków powierzchniowo aktywnych.
7