7292100749

446 Miernictwo.

otrzymujemy łuk kołowy o cięciwie d, styczny w A do danego kierunku, jako miejsce geometryczne wierzchołków wspomnianych trójkątów.

446 Miernictwo.

Pouioważ u = 90° -f-

180

przeto r

(29)

2    2 sin a(n 2 sin |j.

Mając do dyspozycji arkograf (przyrząd składający się — podobnie jalc krzyż piy-zmatyczny — z dwu pryzmatów, dających się jednak tak nastawić, żeby dostarczały obrazów, dwu przedmiotów, leżących na ramionach kąta [j.), ustawiamy się z nim w A i skręcamy pryzmaty tak, aby zobaczyć w pryzmatach obrazy punktów B i J/, leżących na stycznej (w punkcie A). Jeżeli stoimy w dowolnym punkcie, wytyczanego łuku kołowego, to zobaczymy w. pryzmatach nad sobą obrazy punktów A i B. Oczywiście, że punkty wspomnianego łuku kołowego będą się znajdowały po tej stronie cięciwy, po której znajduje się wierzchołek W'.

4. Metoda siecznych (angielska). Gdy przy wytyczaniu łuków nie możemy celować wzdłuż cięciw, jak tego wymaga metoda poprzednia, możemy zastosować sposoby następujące:

a) Sposób przy użyciu teodolitu (wzgl. przyrządu uniwersalnego).

Znając kierunek stycznej w A, obieramy odpowiedną długość d i wytyczamy pierwszy punkt łuku, jak przy metodzie biegunowej (patrz ustęp 2. str. 444).

FIr. lis

FIr. 110.

Chcąc mieć dalsze punkty łuku wytyczone w odstępach (po cięciwie) przedłużamy kierunek A—1 o długość

x — d cos 2 tę............(30)

do punktu 2 , w którym odcinamy do obwodu łuku prostopadłą o długości y — dsin2'^. Punkty następne tyczymy tak samo (por. fig. 115).

Możemy też począwszy od p. 2. przedłużać sieczne poza poszczególne punkty o długości d i z tak uzyskanych punktów i ostatnio wytyczonych punktów łnku uzyskiwać nowe punkty łuku przez doprowadzanie do przecięcia się odcinków d i e = 2<Zsiucp (por. fig. 1 IG).

108