kalnych i użyteczności publicznej, podjęto inicjatywę stworzenia centralnej bazy danych - o zasięgu ogólnopolskim, w celu gromadzenia na bieżąco wyników badań higienicznych materiałów pochodzenia chemicznego oraz wyników badań chemicznego zanieczyszczenia powietrza w budynkach na terenie całego kraju.
Aby osiągnąć ten cel, nawiązano współpracę z Departamentem Zdrowia Publicznego przy Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej (i podległymi mu jednostkami nadzoru sanitarnego kraju), który uznał tę inicjatywę za wysoce uzasadnioną i pożyteczną. W roku 1992 tworzona baza danych została uznana przez Zespół ds. Informatyzacji Państwowej Inspekcji Sanitarnej za jedyną w kraju w tej dziedzinie.
Jednym z najistotniejszych rodzajów zagrożeń dla higieny i warunków zdrowotnych środowiska człowieka wewnątrz budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej są zagrożenia wywołane czynnikami natury chemicznej związane z emisją lotnych substancji chemicznych z materiałów budowlanych, mebli i innych elementów wyposażenia wnętrz, preparatów chemii gospodarczej oraz kosmetyków. Na zanieczyszczenie chemiczne powietrza w budynkach mają również wpływ procesy spalania gazu, tytoniu oraz produkty przemiany materii użytkowników pomieszczeń.
Zarejestrowane w ciągu ostatniego piętnastolecia w ITB oraz w jednostkach nadzoru sanitarnego kraju podległych Ministerstwu Zdrowia i Opieki Społecznej wyniki kilku tysięcy badań higienicznych materiałów budowlanych i chemicznego zanieczyszczenia powietrza wewnątrz budynków - przeprowadzonych głównie na skutek skarg użytkowników - świadczą, że mimo istniejącego systemu zabezpieczeń przed zanieczyszczeniem chemicznym powietrza wewnętrznego stan faktyczny w tym zakresie jest często niezadowalający, a niejednokrotnie budzi niepokój.
Wcześniejsze próby kompleksowego podejścia do zagadnienia zagrożenia środowiska wewnętrznego budynków, m.in. przez materiały budowlane pochodzenia chemicznego, dowiodły konieczności prowadzenia stałych obserwacji oraz pogłębionych syntetycznych analiz i ocen w tym zakresie [2],
Podstawowe problemy związane z chemicznym zanieczyszczeniem powietrza wewnętrznego w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej, którego źródłem są materiały budowlane wykończeniowe, można w syntetyczny sposób sformułować następująco:
• wszystkie materiały budowlane pochodzenia chemicznego emitują do otaczającego powietrza lotne substancje chemiczne, wszystkie one są toksyczne - bądź o działaniu trującym, bądź o innym szkodliwym oddziaływaniu na organizm człowieka [3], [4];
• badania higieniczne materiałów pochodzenia chemicznego prowadzone w Zakładzie Ochrony Środowiska ITB w latach 1980-1989 wykazały emisję około 60 rodzajów substancji chemicznych [1], [2];
• badania higieniczne materiałów pochodzenia chemicznego i powietrza w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej prowadzone w ITB oraz w wojewódzkich
61