Utopmy Marzannę!
“i J
O ile pierwszy dzień kalendarzowej wiosny ustalony jest umownie na 21 marca, o tyle astronomiczna wiosna rozpoczyna się w chwili, gdy słońce przekracza równik, czyli zazwyczaj 20 lub 21 marca. Kończy się zaś letnim przesileniem (najdłuższym dniem roku) 20 lub 21 czerwca. Ostatni dzień wiosny kalendarzowej został ustalony na 21 czerwca.
Pierwszy dzień wiosny związany jest z końcem srogiej zimy i przebudzeniem się przyrody do życia. Miało to ogromny wpływ na ludzi. Nasi przodkowie uzależnieni byli od pogody, dlatego koniec zimy był dla nich czymś szczególnym. Święto wiosny o nazwie Jare pochodzi jeszcze z czasów pogańskich. Było ono poświęcone szczególnie Matce Ziemi. Podczas różnych obrzędów powitania wiosny czczono odradzające się życie. Niektóre z tych tradycji, np. topienie Marzanny zostały w naszej kulturze po dziś dzień. Nawet zwyczaje połączone dzisiaj z Wielkanocą, takie jak malowanie jajek czy śmigus-dyngus, związane są z tradycjami dawnych Słowian. Jajka były symbolem życia, a oblewanie wodą utożsamiano z pozimowym oczyszczeniem co dawało znak, że „zima się skończyła, więc można już szaleć”.
Z najnowszych zwyczajów związanych z przywitaniem pierwszego dnia wiosny należy wymienić uciekanie uczniów i studentów z zajęć, czyli wagary, które z reguły w ten jeden dzień w roku są tolerowane przez nauczycieli i opiekunów. Najmłodsi w tym dniu robią kukły Marzanny. Przeważnie to kolorowe, wykonane ze słomy i zbędnych ubrań lalki, które następnie się topi lub pali na stosie. W szkołach 21 marca często nie ma zajęć dydaktycznych, są natomiast różnego typu gry i zabawy. W niektórych placówkach pierwszy dzień wiosny połączony jest z dniem sportu, więc po utopieniu Marzanny rozgrywane są zawody sportowe.
Tutaj 21 marca kojarzy się przede wszystkim z szaleństwem na Wyspie Słodowej. Co roku tłumy uczniów, studentów, a także mieszkańców miasta gromadzą się w tym miejscu, by powitać wiosnę. Rozmawiając z ludźmi, którzy w zeszłym roku żegnali zimę na Wyspie Słodowej dowiedzieliśmy się, że pierwsze osoby pojawiły się tam już w godzinach porannych. Z każdą chwilą było ich coraz więcej. Choć Wyspa jest naprawdę duża, w pewnym momencie okazało się, że miejsca jest niewystarczająco i impreza przeniosła się na tereny wokół. Całe wydarzenie z pewnością miło wspominają właściciele okolicznych sklepów - w późniejszych godzinach zabrakło w nich nawet alkoholu. Marta, świętująca pożegnanie zimy na Wyspie w ubiegłym roku, wspomina: - Nie była to impreza zorganizowana, po prostu ludzie przychodzili ze znajomymi i sami wymyślali sobie rozrywkę - wszelkiego typu zabawy w butelkę czy we flanki były tu więc normalne, oczywiście jeśli komuś udało się znaleźć odrobinę miejsca.
Jeśli sami chcecie się przekonać, jak wita się wiosnę na Słodowej, dołączcie na Facebooku do wydarzenia: Powitanie wiosny na Wyspie Słodowej 2013. Zapraszamy!
Paulina Gajewska