7368841787

383 Uwarunkowania decyzji gospodarstw domowych

Podmiot dokonujący wyboru kieruje się zwykle jakimś racjonalnym kryterium decyzyjnym. W przypadku, gdy znany jest rozkład prawdopodobieństwa możliwych stanów rzeczy (H), obiektywny lub subiektywny według teorii Savage'a (1954 za Kozielecki 1977) potwierdzonej badaniami empirycznymi racjonalne zachowanie ludzi w czasie rozwiązywania zadań ryzykownych polega na stosowaniu strategii maksymalizacji subiektywnie oczekiwanej użyteczności (SEU)¹. Strategia ta polega na wyborze takiego działania, które jest najbardziej prawdopodobne oraz wartościowe subiektywnie, czyli użyteczne. Wyraża się ona równaniem:

SEU=y>_jUj;

gdzie: q>j - prawdopodobieństwo subiektywne;

Uj użyteczność wyniku.

Optymalne w sensie SEU jest takie działanie, które maksymalizuje przeciętną w artość użyteczności ze względu na rozkład prawdopodobieństwa subiektywnego ((p). Inaczej mówiąc, działanie a_r jest optymalne zawsze i tylko wtedy, gdy:

SEU (a_r) > SEU (aj) dla wszystkich i = 1 ... n, czyli

^u_rę?j >dla wszystkich i.

j    j

Często jednak decydent nie dysponuje rozkładem prawdopodobieństwa możliwych skutków działania {p(hj)} w związku z tym nie może posługiwać się kryterium SEU przy dokonywaniu wybom działań ryzykownych. Wówczas przy podejmowaniu decyzji musi zastosować jakąś inną subiektywną miarę tendencji w ważeniu użyteczności przewidywanych działań, np. kryterium Hurwicza, zwane również współczynnikiem pesymizmu (por. Szaniawski 1971).

1

Subjective Expected Utility