8009766892

Zdaniem tego autora, analiza źródeł i stosunków władzy w organizacjach prowadzi do wy odrębnienia trzech głównych czynników tworzących podstawę do sprawowania władzy oraz trzech form (rodzajów) kierowania organizacjami gospodarczymi i niedochodowymi (tab. 1.1).

Tabela 1.1

Relacje pomiędzy czy nnikami tworzącymi władzę a rodzajami kierowania

Lp.	Czynniki tworzące podstawę władzy	Tytuł do kierowania	Rodzaje kierowania
1.	Kompetencje formalne	Władztwo	Administrowanie. rządzenie. nadzór, dowodzenie
2.	Kompetencje materialne	Władanie zasobami lub dysponowanie nimi	Zarządzanie
3.	Kompetencje intelektualne kierującego (cechy, wiedza, umiejętności, twórcza aktywność, doświadczenie, współżycie)	Autoiytet osobisty	Przywództwo

Źródło: opracowano na podst. L. Krzyżanowski, O podstawach kierowania organizacjami inaczej: paradygmaty, filozofia, dylematy, PWN, Warszawa 1999.

Podkreślenia wymaga fakt, iż L. Krzyżanowski klasyfikuje dowodzenie jako rodzaj kierowania organizacją, przyjmując kompetencje formalne kierującego (lub inaczej - władzę formalną) jako kryterium dominujące (nie negując występowania pozostałych tytułów do kierowania). Jednocześnie tenże autor pojęcie kierowania uważa za zakresowo szersze zarówno od pojęcia zarządzanie, jak i dowodzenie.

Badania literatury przedmiotu oraz normatywnych dokumentów obowiązujących w Silach Zbrojnych RP pozwalają na przytoczenie szeregu często niezupełnie pokrywających się definicji dowodzenia¹. Przykładowo, zgodnie z Regulaminem działań wojsk lądowych”, dowodzenie to ,.proces, poprzez który dowódca narzuca swoją wolą i zamiary podwładnym. Obejmuje władzą i odpowiedzialność za użycie podległych mu sil i środków do wykonania zadania’’'’^{2 3 4}. Natomiast w Regulaminie pracy organów dowodzenia w Siłach Zbrojnych RP” dowodzenie definiowane jest jako „działalność dowódcy (szefa), mająca na celu wykonanie zadania poprzez utrzymanie wojsk (sił) w ciągłej gotowości i zdolności bojowej, przygotowanie działań zbrojnych oraz kierowanie nimi'”⁷'.

Władysław Mróz definiuje dowodzenie jako ,podstawową formą kierowania wojskami, opartą na uprawnieniu do kompleksowego kształtowania wszystkich elementów gotowości bojowej w odniesieniu do bezpośrednio i pośrednio podpo-

14

1

   J. Kręcikij, Modyfikacja dowodzenia w wojskach lądowych w aspekcie integracji Polski z NATO, rozprawa doktorska. AON, Warszawa 1998, s. 16.

2

   Regulamin działań wojsk lądowych. Dowództwo Wojsk Lądowych, Warszawa 1999, s. 49.

3

² Regulamin pracy organów dowodzenia w Siłach Zbrojnych RP, Sztab Generalny WP, Warsza

4

wa 1996, s. 5.