8087213465

państw była liczba obywateli przypadających na jedną bibliotekę publiczną. W tabeli 2 wybrane państwa zostały uszeregowane wedle powierzchni obsługiwanej przez jedną bibliotekę publiczną.

Zestawienia danych (tab. 1 i 2) w żadnym wypadku nie powinny skłaniać do przedwczesnych wniosków: na dobrą sprawę dopiero przeprowadzenie wielowątkowej analizy porównawczej, inspirowanej danymi liczbowymi, mogłoby pozwolić na ostateczne diagnozy.

Dokonane zestawienie uprawnia jednak do wniosku, że w świetle zgromadzonych danych Polska należy w Europie do czołówki krajów z największą liczbą bibliotek publicznych tak w kontekście gęstości sieci bibliotecznej, jak i liczby obsługiwanych przez nie mieszkańców.

Co więcej (tab. 1) można stwierdzić, że rozwinięte kraje zachodnioeuropejskie posiadają znacznie mniej liczebnie rozwiniętą sieć bibliotek. Wielka Brytania - ojczyzna bibliotek publicznych - przy ponad o 2/3 większej liczbie mieszkańców posiada prawie o połowę mniej placówek!

Dla szerszego obrazu warto dodać, że przy średniej dla 17 państw UE wynoszącej 1,3 biblioteki na 10 tys. mieszkańców Polska może pochwalić się 2,2 bibliotekami na 10 tys.

Dodatkowo nie sposób uniknąć narzucającego się komentarza, że sama liczba placówek bibliotecznych nie gwarantuje sukcesu w dziedzinie promocji książki czy czytelnictwa. Zamieszczone w obu tabelach dane dotyczące zasięgu „nieczytelnictwa" książek w poszczególnych krajach jasno potwierdzają taką tezę.

Modernizacja sieci bibliotecznej we Wrocławiu: projekty - strategie

Początków zmian w strukturze sieci bibliotek publicznych można poszukiwać w zatwierdzonym w 1996 r. przez Zarząd Miasta Wrocławia projekcie restrukturyzacji i modernizacji sieci bibliotek samorządowych. Wśród różnych kryteriów, które opisywały postulowane zmiany można odnaleźć takie, które są obecnie główną zasadą prezentowanych przekształceń: „[...] rozszerzenie informacyjnych funkcji bibliotek z uwzględnieniem multimedialnych środków informacji [...] unowocześnienie sieci bibliotecznej poprzez program inwestycyjny tworzenia nowych placówek [w tym] ponadlokalnych centrów informacyj-no-bibliotecznych”.

Jednym z czynników decydujących o kształcie reformy wrocławskiego systemu bibliotek publicznych było stworzenie mediateki - jednej z pierwszych w Polsce multimedialnej biblioteki powstałej w ramach wspólnego projektu z Fundacją Bertelsmanna (otwartej 25 czerwca 2004 r.).

W 2005 r. w Miejskiej Bibliotece Publicznej powstała, a następnie została przedłożona strategia modernizacji sieci bibliotecznej we Wrocławiu. Jednym z głównych komponentów strategii było stworzenie „multimedialnych centrów biblioteczno-informacyjnych, rozumianych jako duże, przestrzenne biblioteki o największej powierzchni (co najmniej 500 nr), w pełni skomputeryzowane wraz z dostępem do internetu, zlokalizowane w największych osiedlach mieszkaniowych Wrocławia oraz przy głównych węzłach komunikacyjnych i ciągach handlowo-usługowych, zapewniające szybki i szeroki dostęp do informacji".

Wdrożenie strategii modernizacyjnej

Próba oceny efektów działań konsolidacyjnych podjętych we Wrocławiu została oparta na zagregowanych danych sumujących zmiany z lat 2001-2010, które doprowadziły do powstania 8 większych bibliotek i zlikwidowania 19 małych filii. Dane nie obejmują jednak ostatniej inwestycji wrocławskiego bibliotekarstwa publicznego - powstania mediateki w budynku Grafit, która zastąpiła kolejne 4 zlikwidowane filie. Prezentacja i omówię-