8228808029

50 -lecie Polskiej Radiolokacji

6.5. Urządzenia przeznaczone do systemów rozpoznania radioelektronicznego

Prace badawcze obejmujące problematykę rozpoznania radioelektronicznego dotyczą badań nad metodami odbioru, przetwarzania i rozpoznawania emisji radarowych i radiokomunikacyjnych w paśmie mikrofalowym i prowadzone są od wielu lat w Instytucie Radiolokacji Wojskowej Akademii Technicznej (WAT). W ich efekcie w ostatnim okresie opracowano szereg radioelektronicznych urządzeń i pakietów programowych dla Sił Zbrojnych RP. Najważniejszym z nich jest mikrofalowy odbiornik rozpoznania radioelektronicznego o nazwie MIZAR (rys. 6.13), umożliwiający odbiór i demodulację emisji radarowych oraz radiowych w zakresie częstotliwości od 500MHz do 18GHz. Jest to sterowany mikroprocesorowo odbiornik superheterodynowy z szybkim przestraja-niem w częstotliwości. Spełnia on bardzo ostre wymagania techniczne stawiane urządzeniom tej klasy, a wynikające ze złożonej struktury współczesnych emisji telekomunikacyjnych. Jego podstawowe walory techniczne, eksploatacyjne i ekonomiczne to nowoczesne rozwiązanie techniczne oparte na najnowszej technologii mikrofalowej, procesorach sygnałowych oraz technice mikroprocesorowej, przyjazny interfejs graficzny użytkownika, autonomiczny system kontroli funkcjonowania (BITE) oraz elastyczne zasilanie. To wszystko nadało odbiornikowi walorów techniczno-eksploatacyjnych, które spowodowały duże zainteresowanie ze strony specjalistów wojskowych i cywilnych.

Rys. 6.13. Mikrofalowy odbiornik rozpoznania radioelektronicznego MIZAR Statuetka MSPO - DEFENDER

Odbiornik ten był wystawiany w Waszyngtonie na targach TECHNET’98 oraz na Salonie Przemysłu Obronnego w Kielcach, gdzie spotkał się z dużym zainteresowaniem specjalistów. Rada Programowa VI Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego przyznała odbiornikowi rozpoznania radioelektronicznego MIZAR prestiżową nagrodę DEFENDER’98, za oryginalne rozwiązania techniczne i wyróżniające się walory eksploatacyjne wyrobów dla wojska i służb policyjnych, służących obronności i bezpieczeństwu państwa.

Równolegle rozwijane są w IR WAT prace nad modernizacją odbiornika akustooptycznego, który został zastosowany w urządzeniu rozpoznania radioelektronicznego MUR-20. Obecnie koncentrują się one na optymalizacji metod i procedur przetwarzania sygnałów uzyskiwanych z tego odbiornika. Opracowane algorytmy przetwarzania sygnałów z OAO umożliwiają natychmiastową estymację w czasie rzeczywistym częstotliwości i parametrów czasowych sygnałów w paśmie obserwacji 500 MHz, z dynamiką 20 dB i rozdzielczością w częstotliwości 1 MHz.

Ostatnio opracowano zautomatyzowany zestaw pomiarowo-analizujący przeznaczony do pomiarów parametrów sygnałów radarowych, przetwarzania i klasyfikacji sygnałów oraz identyfikacji źródeł emisji. Zestaw, oprócz odbiornika MIZAR, może współpracować z innymi nowoczesnymi odbiornikami, takimi jak SIRS i THORN. Istotnymi elementami zestawu są specjalizowane karty pomiarowe (współpracujące z odbiornikiem akustooptycznym oraz demodulatorami FM i AM). Umożliwiają one pomiar i filtrację wykrywanych sygnałów radarowych. Opracowane oprogramowanie, zainstalowane w komputerze klasy PC, realizuje procedury rozpoznawania emisji, rejestracji sygnałów i archiwizacji danych rozpoznawczych, a także ich zobrazowania. Zautomatyzowany zestaw pomiarowo-analizujący jest aktualnie unikalnym narzędziem badawczym w Siłach Zbrojnych RP. Zestaw powstał w oparciu o nowoczesne rozwiązania konstrukcyjne, przy wykorzystaniu między innymi układów programowalnych. Zautomatyzowany zestaw pomiarowo-analizujący umożliwia prowadzenie badań zarówno w warunkach laboratoryjnych, jak również w warunkach poligonowych. Instalowany na pojeździe kołowym lub na okrętach, był wielokrotnie stosowany w czasie ćwiczeń i treningów. Praktyczne wykorzystanie zestawu przez pracowników Instytutu Radiolokacji zapewniło gruntowne poznanie właściwości emisji kilkudziesięciu typów radarów, w tym radarów 3D z elektronicznym skanowaniem przestrzeni oraz radarów generujących sygnały w bardzo szerokim paśmie. Wykorzystanie zestawu umożliwiło przebadanie wpływu zjawiska wielodrogowości sygnałów na charakterystyki procesu ich rozpoznawania.

59