Jak każdego roku do egzaminu ustnego przystąpiło najwięcej absolwentów liceów ogólnokształcących (60,14%) i techników (33,49%). Maturzyści, którzy ukończyli licea profilowane, stanowili 3,08% ogólnej liczby zdających, a absolwenci szkół uzupełniających -3,27%.
Wyniki zadowalające osiągnęło ok. 32% absolwentów liceów ogólnokształcących i ok. 13% absolwentów techników. Około 3,9% absolwentów liceów ogólnokształcących i 3,7% absolwentów techników zdało egzamin ustny z wynikiem progowym. Najwięcej niepowodzeń odnotowano wśród absolwentów szkół uzupełniających; egzaminu ustnego nie zdało 6,92% ogólnej liczby maturzystów, którzy ukończyli ten typ szkoły. Dla porównania, w liceach ogólnokształcących egzaminu nie zdało 1,29% ogólnej liczby przystępujących do części ustnej matury z języka polskiego.
III. Podsumowanie i wnioski
Egzamin ustny z języka polskiego kształci umiejętności ponadprzedmiotowe, takie jak korzystanie z różnych źródeł informacji, tworzenie zestawów bibliograficznych na określony temat, budowanie logicznej, spójnej wypowiedzi. Uczy też publicznego zabierania głosu, świadomego doboru środków językowych, dbałości o etykę i estetykę mówienia. Poprzez stworzenie możliwości uczestniczenia w dialogu sprawdza umiejętność formułowania i uzasadniania własnych opinii, wartościowania zjawisk kulturowych.
Wysokie wyniki uzyskane przez wielu absolwentów świadczą o tym, że wymienione umiejętności zostały przez nich opanowane w stopniu zadowalającym. Wypowiedzi zdających, którzy uzyskali niskie wyniki, najczęściej nie miały charakteru argumentacyjnego. Proces badawczy został zastąpiony odtwarzaniem treści lektur, losów postaci literackich, charakteryzowaniem bohaterów.
Zdarza się, że taka struktura wypowiedzi wynika z niewłaściwej konstrukcji wybranego przez absolwenta tematu. Pracownicy OKE w Poznaniu co roku weryfikują listy tematów z około stu szkół Okręgu. Korygują zagadnienia, które najczęściej nie wskazują zdającemu podstawowych metod pracy, jakimi są analiza i interpretacja tekstów literackich, innych dzieł kultury oraz materiału językowego.
Warunkiem uzyskania dobrych wyników jest właściwy wybór tematu, samodzielność w przygotowaniu wystąpienia, postawienie problemu badawczego i zmierzanie ku jego rozwiązaniu, zakończonemu wnioskami interpretacyjnymi. Ważna jest też umiejętność przestrzegania zasad poprawności językowej, zarówno podczas prezentacji, jak i rozmowy z zespołem przedmiotowym.
7