18
Choróbski:
twardej, czepca ścięgnistego i skóry. Chory zniósł zabieg dobrze, po operacji zupełnie przytomny.
Rys. 2. Przyp. 2. Wygląd cięcia skórnego, wykonanego do utworzenia płata skórno-kostnego.
Przebieg pooperacyjny: w ciągu pierwszych 3 dni po operacji senność i apatja, dalszy przebieg b. dobry, bóle głowy ustępują stopniowo. Rana operacyjna zagojona przez rychłozrost.
jęczynówkowej 50 cm3 powietrza. Zdjęcia rentgenowskie, zrobione po odmie, wykazały: „zmniejszone wypełnienie i nieprawidłowe ukształtowanie się komory bocznej prawej oraz przemieszczenie jej w lewo”. Po nakłuciu lędźwiowem bóle głowy nieco zelżały, ponieważ jednak chory czuł się nadal apatyczny, senny i niezdolny do pracy, przeniesiono go dnia 20.V.1936 do oddziału neurochirurgicznego. Tu potwierdzono badaniem neurologicz-nem prawie całkowicie wynik poprzedniego badania, stwierdzając pozatem prawidłowe stosunki w polu widzenia obu oczu. Nie stwierdzono już nierówności źrenic. Prócz znacznego przemieszczenia prawego rogu przedniego i komory trzeciej w lewo oraz wgniecenia prawego rogu przedniego od zewnątrz ,zauważyliśmy jeszcze na przesłanych en-cefalogramach spłaszczenie części ciemieniowo-po-tylicznych komory prawej od góry ku dołowi i prawie całkowite zgniecenie jej rogu potylicznego, a zatem zmiany, których nie dało się wytłumaczyć obecnością nowotworu w przednich okolicach mózgu. Celem wyjaśnienia sprawy postanowiono wprowadzić powietrze wprost do komór. Dn. 25.V.36 wywiercono po obu stronach czaszki, w okolicy potyliczno - ciemieniowej, otwory w kości o średnicy 1 cm. W trakcie zabiegu po nacięciu opony twardej, ukazał się po stronie prawej twór szaro - brunatnawy, elastyczny, nie dający się przebić bez użycia siły igłą używaną do nakłuwania komór.
i
Rys. 3. Przyp. 2. Masa krwiaka, usunięta, jako całość. Widać powierzchnię krwiaka, zwrócona do mózgu.
W 2 tygodnie po operacji bóle głowy ustąpiły zupełnie, w 3 tygodnie po zabiegu chory opuszcza oddział, czuje się zupełnie zdrowy.
Ponieważ twór ten znaleziono w okolicy ciemie-niowo-potylicznej, a z encefalogramów widoczne było, że sprawa chorobowa sięga u chorego aż po okolicę rogu przedniego, mogliśmy wyłączyć nowotwór mózgu lub opon. Uwzględniając historję choroby rozpoznaliśmy rozległy krwiak podtwar-dówkowy o przebiegu przewlekłym. Zaniechaliśmy więc wentrykulografji, a przystąpiliśmy natychmiast do zabiegu operacyjnego: płat osteopla-styczny potyliczno-ciemieniowo-skroniowy (rys. 2); opona twarda napięta, nie tętni, pod oponą twardą prześwieca brunatny twór. Nacięto oponę, tworząc płat, który dało się oddzielić łatwo od brunatno - zielonkawej masy o zbitej, elastycznej konsystencji; powierzchnia tej masy miejscami ukrwiona drobnemi naczyniami. Po odsłonięciu powierzchni guzowatego tworu nacięto go, oddzielono od pajęczynówki i wyjęto w całości (rys. 3). Usunięto również kawałki pozostałej pod brzegami otworu kości tkanki krwiaka, resztę zaś, znajdującą się od przodu i tyłu, pozostawiono. Po usunięciu krwiaka powierzchnia mózgu, zabarwiona żółto - zielonkawo, mocno wgnieciona, ulega odprężeniu i zaczyna tętnić. Szew szczelny opony