943483484

*.30 POZNAJ NASZ REGION

13-19 czemra 2017

Gmina Głuchołazy

NASZE SOŁECTWA

Stary Las: Jedna z najstarszych miejscowości w gminie

Antipuum Waldow

Michał Kowalczyk

Stary Las leży na północ od Głuchołaz w obrębie Przesieki Śląskiej nad źródłami Kamienicy stanowiącej prawy dopływ Nysy Kłodzkiej. Pierwotnie miejscowość nazywana była Waldow, a następnie aż do 1945 roku Altewalde. Stary Las jest położony na wysokości od 258 do 265 m n.p.m. Obecnie wieś zamieszkuje około 650 mieszkańców. Przed rokiem 1945 zamieszkiwało o wiele więcej, bo aż 1145.

Troszkę historii

Najstarsze znane wzmianki o miejscowości pochodzą z dokumentu / 1249 r. Wtedy to biskup wrocławski Kamasz I. rycerzowi Smik> przekazał Waldow oraz dwie inne miej-scowości. Kolejna informacja

0    wsi pochodzi z 1284 rokti. Mówi o konflikcie pomiędzy biskupem lóraas/cm I a księciem Henrykiem IV Prawym. Biskup chciał bowiem odzyskać Stary I as wraz z 64 inny-mi mkjscowościami. Książe

1    lenryk IV jednak nie miał zamiaru ich zwracać, dlatego tez nakazał wznieść na skraju miejscowości zamek obronny. Kres konfliktowi położył dopiero w 1288 roku cesarz, który zmusił księcia do ustąpienia i zburzenia zamku. Następna informacja o miejscowości pochodzi z dokumentu kościelnego z 1300 roku. będącego spisem gospodarstw miejscowości Stary I .as. W dokumencie tym Stary las został wymieniony pod nazwa Antii|uum Waldow. Spis wymienia między innymi, kościół, gospodę, młyn i 49 gospo-darstw. 19 sierpnia 1757 roku. podczas jednego ze swoich objazdów po kraju miejscowość i odwiedza Fryderyk II Wielki. Według dokumentów z 1782 r.

w miejscowości znajdował się kościół z plebanią, szk(*ła. 21 dużych gospodarstw, 49 mniejszych a także młyn wodny. We wsi pracowało 3 kowali a liczba mieszkańców wynosiła 693 osoby. Kolejne lata przynoszą rozwój miejscowości. W¹’ 1855

Wraz z zakończeniem wojny i przyłączeniem tzw. Ziem Odzyskanych, miejsce wysie-dk>nej ludiK*ści niemieckiej zajęfci ludność polska przytyła z jx>łud»iowych. wschodnkh i centralnych rejonów Rzeczy-pcsjx>lilej.

zowaniu wspólnych imprez, spotkań, biesiad i festynów integrują mieszkańców wsi. Ponadto panie z KGW trudnią się wykonywaniem różnych rękodzieł, w tym corocznej korony dozynkiwej czy palm wielkanocnych. Przewodni-czącą K( IW jest Jolanta Duda. Wizną rolę w życiu wsi pełni także miejscowa Ochotnicza Straż Pożarna. Przez cały czas uczestniczy aktywnie w akcjach pożarniczych i pomaga w ciężkich chwilach mieszkańcom Starego Lasu a także mieszkańcom gminy (iłuchołazy. Druhowie jx>pr/c/ swoją działalność integrują zarówno starsze jak i młodsze pokolenia. Są organizatorami festynów, zabezpieczają wiek imprez a także uczestniczą w zaw<xlach strażackich, gdzk zajmują wy-sokk lokaty. Prezesem OSP Stary I .as jest Marcin Skalny. Stary I .as to także mieszkańcy,

Kościół pw. św. Marcina góruje nad całą miejscowością

Zabytkowa plebania

roku Stary-1 .as zamieszkiwało 1440 osób. Natomiast |>rzed wybuchem II wojny światowej 1145 osób. W^f 1945 roku przez wieś wiodła trasa tzw. marszu śmierci. Na cmentarzu parafialnym znajduje się mogiła z 46 zamordowanymi więźniami obozu Auschwitz-Birkenau.

Z życia wsi

Mateusz Wróbel swoją działalność na rzecz wspólno-ty wiejskiej rozpoczął w 2010 roku od aoslania liderem Od-ikwy Wsi. / biegiem Lit doszła w ostatnich wyborach soleckich rola członka w radzie sołeckiej. - Do najważniejszych zadań wykonanych wspólnie z mieszkańcami można zaliczyć budowę centrum sporuwo-rckrcacyjnego w cent mm wsi. rewitalizacja dawnego gnxlu kaszlclańskkgp na obrzeżach Starego lasu, bikkxvę altany grillowej przy grodzie oraz przy centrum sjx'rtixvo-rekreacyjnym • informuje Mateusz \WóbcL Stopniowo jest tez re-witalizowana dawna wozownia przy plebani z przeznaczeniem na ccntmm spotkań dla mieszkańców wsi. - Wraz. z Polskim Świętawern. Suchą Kamienicą i Wilamowicami Nyskimi wygraliśmy pierwszą edycję budżetu obywatelskiego w gminie Głuchołazy i wzbogaciliśmy się o sikwnię plcncrtwą oraz altanę biesiadną • dodaje Mateusz Wróbel W Starym I.esie <xl ponad pięćdziesięciu lat dziali Koło Gospodyń Wiejskich. Poprzez swoją ilzia-lalność |x4egającą na organi-

którzy licznk i chętnk uczest-niczą w życiu wsi. Pomagają przy organizacji imprez, festynów i innych przedsięwzięciach na rzecz wsi czy parafii. Wieś rozwija się przez cały czas. korzysta również z unijnych dotacji. - Najwaznkjszym przedsięwzięckm dołowanym z programów unijnych ty ło Li-nałizowank wsi. które będzie kontynuowane prawdopiskib-nk na jeskń tego roku - informuje Mateusz Wróbel. Jeżeli cIkhIzi o najbliższą przyszłość to plaiKwane jest zakończenie rewitalizacji dawnej wozow-ni oraz budowa nowej remizy stra/aekkj.

Warto

zobaczyć

W centralnym punkek wsi wznosi się kościół pw. św.

Marcina z bogatym neobaroko-wym wystrojem, wzmiankowany w 1335 roku, a przebudowany w latach 1913-

1917. Obok kościoŁi zruijihi-je się kaplica z. jMaskorzeźbą Jezusa w Ogrojcu. Kolejne cztery wzniesiono w najbliższym otoczeniu kościoła, są to Liplkc priKesyjne. W sumk na terenie sołectwa znajduje się około 40 przydrożnych Li-płic i krzyży, wzniesionych w różnych stylach. Wyjeżdżając ze Starego l asu w kierunku Hajduk Nyskicli. jx> prawej stronk na wznkskniu mijamy dawny gród z zachowaną suchą fosą. Był to prawdopodobna gród kasztelański.

-    Historia wsi opiera się na 768 latach działalności jej mieszkańców, co w naturalny sposób sjxxv<xkwało. ze wieś jest bogata w zabytki i atrakcje

-    mewi Mateusz Wróbel. czh> nck rady sołcekkj. Sama wieś zaliczana jest do tzw. łańcu-chćweL o charakterystycznym stylu zabudowy widocznym do dnia d/iskjszego. - Cała wieś objęta jest zatem ochroną, aty' zachować charakterystyczny wygląd - tłumaczy Mateusz WróbeL Warto wspomnieć, ze w Muzeum Wsi Opolskkj w Bkrbwkach cafci zabuekwa prezentująca powiat nyski, to

domy pochodzące właśnie ze Starego lasu. / ekkawostek należy wymknie fakt. ze spiv śród znanych osobistości Staty I as oprócz Fryderyka Wielkk-go ixhvkdziLi równkz nyska samarytanka, błogosławiona Maria Merkcrt. - Według legend kaplice i murowane krzyże znajdująca się szczególik w dużej ilości za domostwami, powstały w miejscach, w których pakine tyły ogniska. któv rc miały zairzyniać epidemie i uchronić mieszkańców przed nieszczęściami Duża ilość kaplic tworzyła dii dawnych mieszkańców blokadę przed nkszcześciami i chorobami -opowiada Mateusz WróbeL W mkjsciwości znajdują się pozostałości alej li|x>wyvh. które szczegółu k w okresie kwitnienia zachęcają do jaz-dy rowerem czy spacerów. • Stary Las ixhvicdza bardzo dużo turystów nwcrowych, którzy podążają tzw. Szlakkm Czarownk lub rozkoszują się spokojną przejazdzka, drogą wśród drzew i pól. z dala txl zgkłku dużego miasta - mówi Mateusz WróbeL