Delegacja AGH w UNESCO
Katalog wystawy UNESCO
W dniach 13.05-2.06.2002 w reprezentacyjnej sali Miro paryskiej siedziby UNESCO otwarta była imponująca rozmachem wystawa „Ignacy Domeyko - obywatel dwóch światów". Oficjalny patronat nad nią objęło UNESCO (przywilej ten uzyskują tylko nieliczne wystawy w tym gmachu). Komisarzem i twórcą koncepcji wystawy była Maria Rodowicz, pracownik stałej delegacji polskiej przy UNESCO. Jednakże trudno sobie wyobrazić realizację tak odpowiedzialnego i pięknego dzieła bez współpracy wszystkich 5 państw, które uważają się za dziedziców Domeyki, oraz wielu osób i instytucji. W katalogu wystawy wymieniono ich aż 38. Z dumą informujemy, że jest wśród nich AGH, która ufundowała centralny element dekoracyjny wystawy - duże popiersie Ignacego Domeyki, wykonane w brązie na Wydziale Odlewnictwa. Jest to kopia rzeźby autorstwa Teresy Brzóstkie-wicz-Stefanowicz. O sprawach technicznych wykonawstwa odlewu można przeczytać poniżej w artykule J. Dańko i S. Rzadkosza.
Na wystawie w UNESCO przedstawiono życie Domeyki na 26 planszach, jego publikacje, rysunki, odkryte minerały, tradycyjne stroje Indian z Araukanii i indiańską biżuterię, także najnowsze biografie i publikacje na Jego temat. Fotografie tworzyły obraz ziem, z których się wywodził (Niedźwiadka, dziś na Białorusi), Uniwersytetu Wileńskiego, gdzie studiował i działał wraz z Filomatami, wreszcie Chile i Andów, gdzie spędził blisko 50 lat pracowitego życia.
Wernisaż wystawy miał miejsce 22 maja wieczorem. Mimo, iż na brak wielkich imprez kulturalnych w Paryżu nie można narzekać, publiczność międzynarodowa wypełniła salę Miro... i kuluary po brzegi. Ze strony UNESCO przybyli m.in. dyrektor generalny, K. Matsuura, jego zastępca, dyrektor sektora kultury: M. Buchenaki, przewodniczący Konferencji Generalnej, A. Jal-lali, oraz przewodniczący Rady Wykonawczej, A. Bennani. Wśród dyplomatów zdążyliśmy zanotować Panią Minister Edukacji Utwy, R. Dowydeniene, Ambasadora Białorusi, Ambasadora Polski przy UNESCO, M. Dzieduszycką, Konsula RP w Paryżu, A. Tarnawskiego, byłego Ambasadora Chile w Polsce, M. Lira Alcayaga, i obecnego Attache Kulturalnego Ambasady Chile w Warszawie, A. Lastra Norambuenę. Przybyli członkowie rozgałęzionej rodziny Domeyków z Francji, Szwajcarii i Chile, przedstawiciele Polonii, wychodźstwa białoruskiego, litewskiego i chilijskiego, świata naukowego Francji (m.in. Ecole des Mines) i Chile (w tym byty rektor Uniwersytetu Chilijskiego w Santiago). Polski świat naukowy reprezentowali prof. M. Ziółkowski (UW - Andyjska Misja Archeologiczna) i delegacja AGH w składzie: J. Dańko, A. tędz-ki (szef) i A. Paulo. Po oficjalnym otwarciu przez M. Dzieduszycką przemawiali K. Matsuura, A. tędz-ki, R. Dowydeniene, Ambasador Białorusi i Ignacio Domeyko Bulnes (prawnuk „naszego" Domeyki).
Atmosfera na wernisażu była znakomita, podniosła, radosna i... rodzinna. Ofiarowane przez AGH popiersie wzbudziło duże zainteresowanie, zarówno jakością i techniką wykonania, jak i podobieństwem do przedstawianej osoby. Kilku potomków Ignacego Domeyki pod presją rodziny stawało na podium jako modele do studium podobieństwa i dziedziczenia rysów twarzy. Odebraliśmy podziękowania z wielu stron za dar, współpracę w organizacji Roku Domeykowskiego i inicjatywę organizowanej w grudniu konferencji na AGH. Prasa polonijna i wydawnictwa towarzyszące wystawie odnotowały wkład AGH. Wernisaż był też okazją do nawiązania i poglę-bienia kontaktów naukowych, okazją dobrze wykorzystaną.
Istnieje zamiar trwałego przekazania popiersia Ignacego Domeyki do jego macierzystej uczelni, £co-le des Mines de Paris. Trzeba jednak znaleźć stosowne miejsce (Muzeum Mineralogiczne?), czas i przygotować oprawę do uroczystego przekazania dzieła. Tymczasem popiersie powędruje w październiku wraz z wystawą do Lyonu, w listopadzie (10.11) ozdobi Dzień Nauki UNESCO, a potem Parlament Europejski w Strasbour-gu, zaś w grudniu-styczniu wystawę na Uniwersytecie w Lille. Niewyraźne są nadal perspektywy wcześniejszej (sierpień-wrzesień) wystawy w Brukseli. ■
Otwarcie wystawy przez M. Dzieduszycką. Na swe wystąpienia oczekują (od prawej) Ignacio Domeyko Bulnes w otoczeniu A. Łędzkiego i R. Śviedrysa (USA) na wysta-K. Matsuura, Ambasador Białorusi, A. tędzki i R. Dowydeniene - lot. A. Paulo wie UNESCO w Paryżu - fot. A. Paulo
Odlew popiersia Ignacego Domeyki
Apel JM Rektora AGH o włączenie się Wydziału Odlewnictwa do uroczystości domeykowskich w formie wykonania odlewu po
piersia Ignacego Domeyki został podjęty z całą przychylnością i zrozumieniem. Jedyna obawa wynikała z krótkiego terminu wykonania dzieła. Z konsultacji przeprowadzonych z panem prof. Mariuszem Ziółkowskim z Uniwersytetu Warszawskiego wynikało, że odlew popiersia I. Domeyki był już wcześniej wykonany przez jedną z krajowych odlewni. Jednakże w stosunku do jakości wykonanego wówczas odlewu zgłoszono szereg zastrzeżeń.
Podejmując się zatem wykonania odlewu Wydział miał świadomość rangi dzieła oraz konieczności jego wykonania na najwyższym poziomie, stosownie do oczekiwań oraz prestiżu AGH. Prace nad popiersiem rozpoczęto od opracowania technologii odlewania. Wykorzystano model gipsowy popiersia wykonany przez artystkę warszaw-