3. Bielińska E.J.: Ochrona środowiska przyrodniczego : wybrane zagadnienia. Wyd. AR w Lubli nie, Lublin 2008
Przedmiot: Toksykologia środowiska
Kierunek Zarządzanie i Inżynieria Produkcji; specjalność: Zarządzanie środowiskiem;
rodzaj studiów: niestacjonarne, I stopnia; semestr: IV Wykładowca: dr inż. Joanna Kazanowska
Forma zaliczenia przedmiotu
- wykłady: zaliczenie pisemne na ocenę;
- ćwiczenia laboratoryjne: zaliczenie na podstawie kolokwium, ocen ze sprawozdań;
Tematy wykładów - 10 godzin
Rys historyczny problemów ochrony środowiska i podstaw toksykologii. Zadania toksykologii w ochronie zdrowia i ochronie środowiska. Podstawowe pojęcia - definicja trucizny, rodzaje dawek, rodzaje zatruć, zapobieganie zatruciom. Czynniki warunkujące toksyczność. Losy trucizn w organizmie. Mechanizmy działania toksycznego. Rozwiązania prawne w toksykologii obowiązujące w Polsce oraz zalecenia międzynarodowe. Toksyczność metali. Szkodliwość niemetali i połączeń nieorganicznych. Toksykologia środowiskowa -skażenie środowiska naturalnego. Źródła zagrożenia dla środowiska - losy substancji zanieczyszczających i skażających środowisko - atmosferę, wodę, glebę. Charakterystyka wybranych substancji zanieczyszczających i skażających środowisko. Czynniki wpływające na toksyczność związków. Mechanizmy biodegradacji związków toksycznych: wchłanianie, przemieszczanie, kumulacja i wydalanie. Działanie toksykantów środowiskowych. Metale ciężkie i problemy ich biodegradacji. Biokumulacja i biomagnifikacja. Związki promieniotwórcze i problemy ich neutralizacji. Elementy toksykologii przemysłowej i toksykologii żywności. Szacowanie ryzyka. Ocena działania toksycznego na organizm ludzki substancji chemicznych zawartych w środowisku (gazy, metale, lotne i nielotne związki organiczne, pestycydy). Metody oceny narażenia na substancje zawarte w powietrzu atmosferycznym. Najwyższe dopuszczalne stężenia. Ocena narażenia na substancje kancerogenne. Ocena narażenia na mieszaninę substancji. Biomarkery ekspozycji, efektu, wrażliwości. Ocena ryzyka zdrowotnego wywołanego działaniem substancji toksycznych.
Tematy ćwiczeń laboratoryjnych - 10 godzin
Toksykologia środowiska. Ocena sanitarnego stanu wód (oznaczenie stopnia skażenia wody wybranymi substancjami na podstawie zmian gęstości optycznej glonów). Rośliny jako bioindykatory zanieczyszczenia środowiska. Oznaczenie ołowiu w roślinie. Oznaczanie zmian morfologicznych i fizjologicznych roślin, powstałych na skutek zanieczyszczenia środowiska. Wpływ zanieczyszczenia podłoża na kiełkowanie gorczycy. Chemiczne środki ochrony roślin - ich budowa, działanie. Toksykologia żywności. Oznaczanie konserwantów w żywności Wykrywanie kwasu salicylowego w napojach. Wykrywanie kwasu benzoesowego oraz salicylowego w koncentracie pomidorowym.