Małgorzata Krokoszyńska
W dniu 16 września o godz. 10.00 w Bolonii w auli Santa Lucia (z 1088 r.) miała miejsce doniosła uroczystość, podczas której JM Rektor Akademii Górniczo-Hutniczej prof. Ryszard Tadeusiewicz złożył podpis pod wspólną deklaracją Rektorów Uniwersytetów, znaną jako Magna Charta Univer-sitatum.
Dokument ten powstał w 1988 roku w Bolonii dla uczczenia 900-lecia powstania najstarszego europejskiego uniwersytetu i został podpisany przez 388 Rektorów zgromadzonych na tej uroczystości. Jest jednym z najważniejszych dokumentów środowiska naukowego. Określa zarówno rolę uniwersytetu jako instytucji, wokół której koncentruje się życie społeczne jak i precyzuje podstawowe zasady, które muszą stanowić podstawę działalności uniwersytetu. Sygnatariusze „Karty bolońskiej" zobowiązali się strzec akademickich wartości tolerancji, szacunku i otwartości. Uczelnie w duchu bolońskich postanowień mają być centrum życia społecznego i miejscem spotkań ucznia z mistrzem. Szkoły zobowiązały się też stworzyć jednolity system oceniania i promowania, co ma ułatwić zatrudnienie absolwentów za granicą oraz ich pracę naukową na innych uczelniach. Mają też wypracować identyczny system kształcenia w oparciu o studia licencjackie i magisterskie. Efektem tych działał ma być wspólny obszar szkolnictwa wyższego, niezależny od podziałów politycznych, kulturowych i językowych.
Z okazji 15 rocznicy utworzenia „Karty bolońskiej” indywidualne zaproszenia na tą niecodzienną uroczystość otrzymało 25 rektorów z całego świata, w tym z uniwersytetów: brytyjskich, niemieckich, francuskich, niemieckich, szwedzkich, wenezuelskich, rosyjskich i ukraińskich.
Jako jedyny z Polski, takie zaproszenie otrzymał prof. zw. dr hab. inż. Ryszard Tadeusiewicz Rektor AGH, który w AGH Uczelni uroczyście złożył swój podpis.
Dotychczas deklaracja Magna Charta Universitatum podpisało około 500 uniwersytetów z całego świata, w tym 16 z Polski. ■
Preambuła
My, niżej podpisani Rektorzy Uniwersytetów Europejskich, zgromadzeni w Bolonii z okazji 900-lecia najstarszego Uniwersytetu w Europie, cztery lata przed ostatecznym zniesieniem granic między krajami Wspólnoty Europejskiej, mając nadzieję na ścisłą współpracę między wszystkimi narodami Europy i wierząc, że narody i państwa będą coraz bardziej świadome roli uniwersytetów w zmieniającym się i coraz bardziej intemacjonalistycznym społeczeństwie, stwierdzamy, że:
1. przyszłość ludzkości - widziana z perspektywy kończącego się tysiąclecia - zależy w dużej mierze od rozwoju kulturalnego, naukowego i technicznego, zaś rozwój ten jest efektem działań ośrodków kultury, wiedzy i badań naukowych, takich jak uniwersytety;
2. zadanie uniwersytetów polegające na przekazywaniu wiedzy młodym pokoleniom oznacza dziś także służbę na rzecz całego społeczeństwa, zaś rozwój kulturalny, społeczny i gospodarczy społeczeństwa wymaga, w szczególności, znaczących inwestycji w dziedzinie kształcenia ustawicznego;
3. uniwersytety muszą przekazywać przedstawicielom przyszłych pokoleń taką wiedzę i umiejętności, które nauczą ich, a pośrednio także innych, poszanowania pełnej harmonii ich naturalnego środowiska i życia jako takiego.
Proklamujemy - z intencją dotarcia do wszystkich państw i do świadomości wszystkich narodów - podstawowe zasady, które muszą, teraz i zawsze, stanowić podstawę działalności uniwersyte-
Podstawowe zasady
1. Uniwersytet jest instytucją autonomiczną, wokół której koncentruje się życie społeczne, niezależnie od tego, w jaki sposób - ze względu na położenie geograficzne i tradycję historyczną -społeczeństwo jest zorganizowane; uniwersytet - realizując badania naukowe i kształcenie -tworzy, wspiera i upowszechnia kulturę. Aby sprostać potrzebom otaczającego świata, realizowane na uniwersytecie badania naukowe i kształcenie muszą być - pod względem motywów ich realizacji oraz przekazywanych treści - wolne od wszelkich wpływów politycznych i uwarunkowań ekonomicznych,
2. Kształcenie i badania naukowe na uniwersytetach muszą stanowić nierozłączną całość, ponieważ tylko w ten sposób nauczanie może nadążać za zmieniającymi się potrzebami i wymaganiami społeczeństwa oraz postępem nauki.
3. Swoboda badań naukowych i kształcenia jest podstawową zasadą działalności uniwersytetów, a rządy i uniwersytety - w ramach posiadanych uprawnień i możliwości - muszą zapewniać poszanowanie tej fundamentalnej zasady. Odrzucając nietolerancję i będąc stale otwartym na dia-
Spis treści
AGH Sygnatariuszem „Karty bolońskiej" 3 Magna Charta Universitatum 3
Doktorat honoris causa AGH dla Profesora Leona O. Chua 4
Kształcenie kadr dla przemysłu 9
1 st Stanisław Gorczyca Summer School on Advanced Electron Microscopy 11
Studiować i praktykować górnictwo 12
Bibliotekarze węgierscy w Bibliotece Głównej AGH 14
Seminarium Energetyków - Elektryków i Ekologów 15
Profesor Rafał Pajda
doc. dr hab. inż. Zbigniew Zieliński -wspomnienie 18
Profesor Ludger Szklarski -wspomnienie 18
Organizacja w AGH
roku akademickiego 2003/2004 19
ISSN-1425-4271 Biuletyn Informacyjny Pracowników Akademii Górniczo-Hutniczej nr 120/121 sierpień/wrzesień 2003 r.
Redaguje zespół:
Redaktor naczelny - Zbigniew Sulima,
Stały współpracownik - Józef Szerłomski Adres redakcji:
AGH, paw. A-0, pok. 116 Al. Mickiewicza 30,
30- 059 Kraków, teł. 617 34 49 bip_agh@uci.agh.edu.pl http://www.bip.agh.edu .pl
Opracowanie graficzne, skład:
Scriptorium „TEXTURA" tel. (0501) 169 877 e-mail: textura@krakow.home.pl Druk:
Drukarnia „Kolor Art" s.c.
31- 539 Kraków, ul. Kotlarska 34 tel. (012) 421-09-86
Kolportaż:
Sekretariat Główny AGH i redakcja Nakład: 2000 szt. bezpłatnych Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adjustacji tekstów.
Na okładce: Jacht KYC „M&M" - prowadzony przez Marcina Gazdę na jeziorze Niegocin -tekst str, 22 (fot. Michał Śląski).