Matura Informator Język ukrainski

Informator
o egzaminie
maturalnym
od 2008
2008 roku
2008
2008
Warszawa 2007
Opracowano w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej
we współpracy z okręgowymi komisjami egzaminacyjnymi
SPIS TREŚCI
I. Wstęp...................................................................................... 5
II. Podstawy prawne egzaminu ........................................................ 7
III. Matura w pytaniach uczniów ....................................................... 9
IV. Struktura i forma egzaminu ........................................................ 15
V. Wymagania egzaminacyjne......................................................... 23
VI. Przykładowe tematy na ustną część egzaminu ............................... 33
VII. Przykładowe arkusze i schematy oceniania.................................... 35
a) Poziom podstawowy............................................................. 37
b) Poziom rozszerzony. ............................................................ 59
I. WSTP
Standardy wymagań będące podstawą przeprowadzania egzaminu maturalnego
ustalono w roku 2003. W tym samym roku opublikowano też informatory o egzaminie
maturalnym zawierające opis zakresu egzaminu z danego przedmiotu (odnoszący się
do standardów wymagań egzaminacyjnych), opis formy przeprowadzania i oceniania
egzaminu (odnoszący się do zapisów rozporządzenia o ocenianiu i egzaminowaniu),
a także przykłady zadań egzaminacyjnych. W związku ze zmianami rozporządzenia
o ocenianiu i egzaminowaniu konieczna stała się aktualizacja odpowiednich zapisów
w informatorach. Potrzeba aktualizacji wynikała też z doświadczeń zebranych podczas
pierwszych edycji egzaminu maturalnego. We wrześniu 2006 roku ukazały się aneksy
do informatorów zawierające niezbędne aktualizacje.
CKE podjęła inicjatywę wydania tekstu jednolitego informatorów z roku 2003,
włączając wszystkie pózniejsze aktualizacje. Dzięki temu każdy maturzysta może znalezć
wszystkie niezbędne i aktualne informacje o egzaminie maturalnym z danego
przedmiotu, sięgając po jedną broszurę: Informator o egzaminie maturalnym
od roku 2008. Podkreślić należy fakt, że informatory te opisują wymagania
egzaminacyjne ustalone jeszcze w roku 2003, oraz że zawarto w nich opis formy
egzaminu zgodny z prawem obowiązującym od 1 września 2007 roku. Forma
przeprowadzenia egzaminu maturalnego od roku 2008 nie ulega zmianie w stosunku
do matury w roku 2007.
Kierujemy do Państwa prośbę o uważne zapoznanie się z Informatorem,
o staranne przeanalizowanie wymagań, jakie musi spełnić maturzysta wybierający dany
przedmiot i wybierający dany poziom egzaminu. Od dojrzałego wyboru przedmiotu
i poziomu egzaminu zależy sukces na maturze. Tylko dobrze zdany egzamin maturalny
otwiera drogę na wymarzone studia. Pracownicy Centralnej Komisji Egzaminacyjnej
i okręgowych komisji egzaminacyjnych służą pomocą w wyjaśnieniu szczegółowych
kwestii związanych z egzaminem opisanym w tym Informatorze. Na pewno można liczyć
też na pomoc nauczycieli i dyrektorów szkół.
Życzymy wszystkim maturzystom i ich nauczycielom satysfakcji z dobrych
wyborów i wysokich wyników na egzaminie maturalnym.
Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej
5
II. PODSTAWY PRAWNE EGZAMINU
Podstawowym aktem prawnym wprowadzającym zewnętrzny system oceniania jest
ustawa o systemie oświaty z 1991 roku wraz z pózniejszymi zmianami (DzU z 2004 r.
nr 256, poz. 2572 z pózniejszymi zmianami).
Aktami prawnymi regulującymi przeprowadzanie egzaminów maturalnych są:
1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie
warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz
przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych. (DzU z 2007 r.
Nr 83, poz. 562 z pózniejszymi zmianami).
2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 kwietnia 2003 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie standardów wymagań będących podstawą
przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów (DzU z 2003 r. Nr 90, poz. 846).
3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 5 marca 2004 r.
w sprawie ramowego programu szkolenia kandydatów na egzaminatorów, sposobu
prowadzenia ewidencji egzaminatorów oraz trybu wpisywania i skreślania
egzaminatorów z ewidencji (DzU z 2004 r. nr 47, poz. 452 i DzU z 2006 r. nr 52, poz.
382).
7
III. MATURA W PYTANIACH UCZNIÓW
1. Co mi daje Nowy egzamin maturalny zapewnia:
egzamin a) jednolitość zadań i kryteriów oceniania w całym kraju,
maturalny? b) porównywalność wyników,
c) obiektywizm oceniania (kodowane prace maturalne,
oceniane przez zewnętrznych egzaminatorów),
d) rzetelność oceniania (wszystkie oceny są weryfikowane)
e) możliwość przyjęcia na uczelnię bez konieczności
zdawania egzaminu wstępnego.
2. Jakie są 1. Egzamin maturalny sprawdza wiadomości i umiejętności
podstawowe określone w Standardach wymagań egzaminacyjnych.
zasady egzaminu 2. Egzamin jest przeprowadzany dla absolwentów:
maturalnego a) liceów ogólnokształcących,
od roku 2007? b) liceów profilowanych,
c) techników,
d) uzupełniających liceów ogólnokształcących,
e) techników uzupełniających.
3. Egzamin składa się z części ustnej, ocenianej przez
nauczycieli w szkole i części pisemnej, ocenianej przez
egzaminatorów zewnętrznych.
4. Harmonogram przebiegu egzaminów ustala dyrektor CKE
i ogłasza go na stronie internetowej CKE.
3. Jakie egzaminy 1. Obowiązkowe są egzaminy z:
trzeba a) języka polskiego w części ustnej i pisemnej,
obowiązkowo b) języka obcego nowożytnego w części ustnej
zdawać na i pisemnej,
maturze? c) przedmiotu wybranego przez zdającego (zdawanego
tylko w części pisemnej) spośród następujących
przedmiotów: biologia, chemia, fizyka i astronomia,
geografia, historia, historia muzyki, historia sztuki,
matematyka, wiedza o społeczeństwie, wiedza o tańcu,
a od roku 2009 również filozofia, informatyka, język
łaciński i kultura antyczna.
d) od roku 2010 matematyka będzie przedmiotem
obowiązkowym dla wszystkich zdających.
2. Absolwenci szkół i oddziałów z nauczaniem języka danej
mniejszości narodowej, oprócz obowiązkowych egzaminów
wymienionych w punkcie 1., zdają dodatkowo egzamin
z języka ojczystego w części ustnej i pisemnej.
4. Z jakich Absolwent może zdawać w danej sesji egzamin maturalny
przedmiotów z jednego, dwóch lub trzech przedmiotów dodatkowych:
dodatkowych a) języka obcego nowożytnego, innego niż obowiązkowy
można zdawać w części ustnej i pisemnej,
maturę? b) języka kaszubskiego tylko w części ustnej
lub tylko w części pisemnej lub w obu częściach,
c) w części pisemnej z przedmiotów wymienionych
w odpowiedzi 1c na pytanie 3., jeżeli nie wybrał ich jako
przedmiotów obowiązkowych, a także z informatyki,
języka łacińskiego i kultury antycznej.
9
5. Na jakim 1. Egzaminy z przedmiotów obowiązkowych mogą być
poziomie będzie zdawane na poziomie podstawowym albo rozszerzonym
można zdawać z wyjątkiem części ustnej języka polskiego i języka
poszczególne mniejszości narodowej, które są zdawane na jednym
egzaminy? poziomie, określonym w standardach wymagań
egzaminacyjnych.
2. Egzamin z przedmiotów dodatkowych jest zdawany
na poziomie rozszerzonym.
3. Wyboru poziomu egzaminu z danego przedmiotu
obowiązkowego zdający dokonuje w pisemnej deklaracji
składanej przewodniczącemu szkolnego zespołu
egzaminacyjnego na początku nauki w klasie maturalnej
i potwierdzonej do 7 lutego roku, w którym przystępuje
do egzaminu.
6. Gdzie można 1. Maturę zdaje się we własnej szkole.
zdawać maturę? 2. W szczególnych wypadkach może zaistnieć konieczność
zdawania części ustnej egzaminu z języków obcych poza własną
szkołą (np. z powodu braku nauczycieli danego języka).
3. Zdający, którzy ukończyli szkołę w latach poprzednich,
a ich szkoła została zlikwidowana lub przekształcona,
są kierowani do szkoły lub ośrodka egzaminacyjnego
wyznaczonego przez komisję okręgową.
7. Kiedy można 1. Maturę można zdawać raz w roku, w maju, według
zdawać maturę? harmonogramu ustalonego przez dyrektora Centralnej
Komisji Egzaminacyjnej.
2. Osoby, które z poważnych przyczyn zdrowotnych lub
losowych nie mogą przystąpić do egzaminu maturalnego
z jednego lub więcej przedmiotów w wyznaczonym
terminie, mogą w dniu egzaminu złożyć do dyrektora OKE
wniosek za pośrednictwem dyrektora szkoły o wyrażenie
zgody na przystąpienie przez nich do egzaminu z danego
przedmiotu lub przedmiotów w terminie dodatkowym
w czerwcu.
8. Jakie warunki 1. Sala, w której jest przeprowadzany egzamin, musi spełniać
muszą być warunki określone w przepisach bhp i przepisach ppoż.
zapewnione 2. Do sali egzaminacyjnej, w której jest przeprowadzana część
w sali pisemna egzaminu maturalnego, nie można wnosić żadnych
egzaminacyjnej? urządzeń telekomunikacyjnych ani korzystać z nich w tej
sali, pod grozbą unieważnienia egzaminu.
3. Przy stoliku może siedzieć wyłącznie jeden zdający.
4. Na stolikach w trakcie pisania mogą znajdować się jedynie
arkusze egzaminacyjne, przybory pomocnicze i pomoce
dopuszczone przez dyrektora CKE.
5. Zdający chory lub niepełnosprawny w trakcie egzaminu
może mieć na stoliku leki i inne pomoce medyczne
przepisane przez lekarza lub konieczne ze względu
na chorobę lub niepełnosprawność.
6. Posiłki dla zdających i egzaminatorów mogą być dostępne
jedynie na zewnątrz sali egzaminacyjnej poza czasem
przeznaczonym na egzamin, z wyjątkiem przypadków,
o których mowa w pkt 5.
10
9. Jak powinien być 1. W skład zespołu przedmiotowego przeprowadzającego
zorganizowany egzamin ustny wchodzi dwóch nauczycieli, z których
egzamin? co najmniej jeden musi być zatrudniony w innej szkole.
W skład zespołu nie może wchodzić nauczyciel uczący
danego zdającego w klasie maturalnej.
2. W skład zespołu nadzorującego przebieg egzaminu
pisemnego w danej sali wchodzi co najmniej trzech
nauczycieli, z których co najmniej jeden musi być
zatrudniony w innej szkole. W skład zespołu nie mogą
wchodzić nauczyciele danego przedmiotu oraz wychowawca
zdających.
3. Egzamin pisemny przebiega zgodnie z harmonogramem
określonym przez dyrektora CKE. Szczegóły dotyczące
pracy z arkuszem egzaminacyjnym z poszczególnych
przedmiotów określa każdorazowo informacja zawarta
w arkuszu egzaminacyjnym.
4. W czasie egzaminu pisemnego w sali egzaminacyjnej
przebywają co najmniej trzej członkowie zespołu
nadzorującego.
5. W czasie egzaminu zdający nie powinni opuszczać sali
egzaminacyjnej. Przewodniczący zespołu może zezwolić
na opuszczenie sali tylko w szczególnie uzasadnionej
sytuacji, po zapewnieniu warunków wykluczających
możliwość kontaktowania się zdającego z innymi osobami,
z wyjątkiem osób udzielających pomocy medycznej.
6. Członkowie zespołu nadzorującego przebieg egzaminu
nie mogą udzielać wyjaśnień dotyczących zadań
egzaminacyjnych ani ich komentować.
7. W przypadku stwierdzenia niesamodzielnego rozwiązywania
zadań egzaminacyjnych lub zakłócania przebiegu egzaminu
przewodniczący zespołu egzaminacyjnego przerywa
egzamin danej osoby, prosi o opuszczenie sali
egzaminacyjnej i unieważnia egzamin zdającego z danego
przedmiotu.
8. Arkusze egzaminacyjne są zbierane po zakończeniu każdej
części egzaminu.
10. Jak sprawdzane 1. Poszczególne arkusze egzaminacyjne z każdego przedmiotu
są prace są sprawdzane i oceniane przez egzaminatorów
i ogłaszane zewnętrznych, przeszkolonych przez okręgowe komisje
wyniki matury? egzaminacyjne i wpisanych do ewidencji egzaminatorów.
Każdy oceniony arkusz jest weryfikowany przez
egzaminatora zwanego weryfikatorem.
2. Wynik egzaminu jest wyrażony w procentach.
3. Wynik egzaminu z dodatkowego przedmiotu nie ma wpływu
na zdanie egzaminu, ale odnotowuje się go na świadectwie
dojrzałości.
4. Komisja okręgowa sporządza listę osób zawierającą
uzyskane przez te osoby wyniki i przesyła ją do szkoły wraz
ze świadectwami dojrzałości.
11
11. Kiedy egzamin Egzamin jest zdany, jeżeli zdający z każdego z trzech
maturalny obowiązkowych przedmiotów (w przypadku języków zarówno
uznawany jest w części ustnej, jak i pisemnej), uzyskał minimum
za zdany? 30% punktów możliwych do uzyskania za dany egzamin
na zadeklarowanym poziomie. Zdający otrzymuje świadectwo
dojrzałości i jego odpis wydane przez komisję okręgową.
12. Kiedy egzamin Egzamin uważa się za niezdany jeżeli:
maturalny a) zdający z któregokolwiek egzaminu obowiązkowego,
uznawany jest w części ustnej lub pisemnej, otrzymał mniej
za niezdany? niż 30% punktów możliwych do uzyskania
na zadeklarowanym poziomie,
b) w trakcie egzaminu stwierdzono, że zdający pracuje
niesamodzielnie i jego egzamin został przerwany
i unieważniony,
c) w trakcie sprawdzania prac egzaminator stwierdził
niesamodzielność rozwiązywania zadań
egzaminacyjnych i unieważniono egzamin.
13. Czy niezdanie Nie przerywa. Zdający przystępuje do kolejnych egzaminów
ustnej części we wcześniej ogłoszonych terminach.
jednego
ze zdawanych
języków przerywa
zdawanie dalszej
części egzaminu?
14. Czy prace Na wniosek zdającego komisja okręgowa udostępnia
maturalne po zdającemu do wglądu sprawdzone arkusze, w miejscu i czasie
sprawdzeniu określonym przez dyrektora OKE.
będą do wglądu
dla zdającego?
15. Czy można 1. Absolwent, który przystąpił do wszystkich egzaminów
powtarzać z przedmiotów obowiązkowych w części ustnej i pisemnej
niezdany i nie zdał jednego egzaminu (ustnego lub pisemnego),
egzamin? może przystąpić ponownie do egzaminu z tego przedmiotu,
na tym samym poziomie w sesji poprawkowej w sierpniu.
2. Absolwent, który nie zdał egzaminu z określonego
przedmiotu obowiązkowego, może przystąpić ponownie
do egzaminu z tego przedmiotu w kolejnych sesjach
egzaminacyjnych przez 5 lat.
3. Po upływie 5 lat od daty pierwszego egzaminu absolwent,
o którym mowa w pkt 2., zdaje powtórny egzamin
w pełnym zakresie.
4. Przy powtórnym egzaminie z języka obcego
lub obowiązkowego przedmiotu wybranego absolwent może
wybrać odpowiednio inny język obcy lub inny przedmiot,
o ile nie wybrał danego przedmiotu jako dodatkowego.
16. Czy można Absolwent, który chce podwyższyć wynik egzaminu z jednego
poprawiać wynik lub kilku przedmiotów, ma prawo przystąpić ponownie
uzyskany do egzaminu w kolejnych latach.
na egzaminie?
17. Czy można Absolwent ma prawo zdawać egzaminy z kolejnych
zdawać inne przedmiotów dodatkowych. Wyniki tych egzaminów
przedmioty odnotowywane są w aneksie do świadectwa dojrzałości.
dodatkowe?
12
18. Kto może być 1. Laureaci i finaliści olimpiad przedmiotowych są zwolnieni
zwolniony z egzaminu z danego przedmiotu.
z egzaminu 2. Laureatom i finalistom olimpiad uprawnienie wymienione
z danego w pkt 1. przysługuje także wtedy, gdy przedmiot nie był
przedmiotu? objęty szkolnym planem nauczania danej szkoły.
3. Osoba zwolniona z egzaminu będzie miała na świadectwie
dojrzałości w rubryce danego przedmiotu wpisaną
informację o równoważności zwolnienia z uzyskaniem 100%
punktów na poziomie rozszerzonym oraz o uzyskanym
na olimpiadzie tytule.
19. Jaki wpływ Oceny uzyskane w szkole ponadgimnazjalnej znajdą się
na świadectwo na świadectwie ukończenia szkoły, natomiast na świadectwie
maturalne będą dojrzałości są zamieszczone tylko wyniki egzaminów
miały oceny maturalnych i wyniki olimpiady, o ile będą podstawą zwolnienia
uzyskane z danego egzaminu.
w szkole
ponadgimnazjal-
nej?
20. Czy zdawanie Można ukończyć szkołę i nie przystąpić do matury, ponieważ
matury jest nie jest ona egzaminem obowiązkowym. Jedynie te osoby,
konieczne, które będą chciały kontynuować naukę w wyższej uczelni,
aby ukończyć muszą zdać egzamin maturalny. Podobnie do niektórych szkół
szkołę? policealnych nie wystarczy świadectwo ukończenia szkoły,
ale jest wymagane świadectwo dojrzałości.
21. Na jakich 1. Absolwenci niepełnosprawni lub niesprawni czasowo
zasadach zdają przystępują do egzaminu w powszechnie obowiązujących
egzamin terminach i według obowiązujących wymagań
absolwenci egzaminacyjnych, w warunkach i w formie dostosowanych
niepełnosprawni? do rodzaju niesprawności.
2. Za zapewnienie warunków i formy przeprowadzania
egzaminu odpowiednich do możliwości zdających
o specjalnych potrzebach edukacyjnych odpowiada dyrektor
szkoły.
22. Czy osoby Na poziomie maturalnym dla osób dyslektycznych nie
z dysleksją przewiduje się różnicowania arkuszy ani wydłużenia czasu ich
rozwojową będą rozwiązywania. Możliwe jest jedynie zastosowanie odrębnych
rozwiązywać kryteriów oceniania prac pisemnych.
inne zadania niż
pozostali
zdający?
23. W jakich 1. Jeżeli w trakcie egzaminu w części ustnej lub pisemnej
sytuacjach nie były przestrzegane przepisy dotyczące jego
można złożyć przeprowadzenia, absolwent może w terminie 2 dni od daty
odwołanie egzaminu zgłosić zastrzeżenia do dyrektora komisji
od egzaminu? okręgowej.
2. Dyrektor komisji okręgowej rozpatruje zgłoszone
zastrzeżenia w terminie 7 dni od daty ich otrzymania.
3. Rozstrzygnięcia dyrektora komisji okręgowej są ostateczne.
4. Nie przysługuje odwołanie od wyniku egzaminu.
13
24. Jaka będzie 1. Absolwenci szkół lub oddziałów z językiem nauczania
matura mniejszości narodowych mogą zdawać na egzaminie
absolwentów przedmiot lub przedmioty w języku polskim lub
szkół z ojczystym odpowiednio w języku danej mniejszości narodowej.
językiem Wyboru języka, w którym będzie zdawany przedmiot,
mniejszości absolwent dokonuje wraz z deklaracją wyboru przedmiotu,
narodowych? o której mowa w pytaniu 5.
2. Absolwenci szkół z językiem wykładowym mniejszości
narodowych, którzy zdecydują się pisać maturę w języku
ojczystym, otrzymają te same arkusze egzaminacyjne
co pozostali uczniowie.
25. Czy matura Matura nie daje gwarancji automatycznego dostania się
zapewni dostanie na studia. Warunki rekrutacji na daną uczelnię ustala senat tej
się na wybrany uczelni. Ustawa o szkolnictwie wyższym zastrzega, że uczelnie
kierunek nie będą organizować egzaminów wstępnych dublujących
studiów? maturę. To znaczy, jeżeli kandydat na studia zdał na maturze
egzamin z wymaganego na dany wydział przedmiotu, to jego
wynik z egzaminu maturalnego będzie brany pod uwagę
w postępowaniu kwalifikacyjnym.
14
IV. STRUKTURA I FORMA EGZAMINU
1. Opis egzaminu
Egzamin maturalny z języka ukraińskiego jako języka mniejszości narodowej jest
egzaminem obowiązkowym dla uczniów uczących się tego języka w szkole. Składa się
z dwóch części:
a) ustnej, dla której nie określa się poziomu, a która jest zdawana w szkole
i oceniana przez przedmiotowy zespół egzaminacyjny,
b) pisemnej zdawanej na poziomie podstawowym lub rozszerzonym, zdawanej
w szkole i ocenianej przez egzaminatorów okręgowej komisji egzaminacyjnej.
Ustna część egzaminu składa się z dwóch części:
a) wypowiedzi zdającego (prezentacji) na wybrany temat,
b) rozmowy zdającego z egzaminatorami dotyczącej prezentacji i/lub bibliografii.
Pisemna część egzaminu może być zdawana na zadeklarowanym przez ucznia
poziomie:
a) podstawowym, sprawdzającym rozumienie czytanego tekstu nieliterackiego oraz
pisania tekstu własnego związanego z tekstem literackim zawartym w arkuszu
egzaminacyjnym
albo
b) rozszerzonym, sprawdzającym rozumienie czytanego tekstu nieliterackiego oraz
pisania tekstu własnego związanego z tekstem literackim zawartym w arkuszu
egzaminacyjnym.
2. Szczegółowy opis ustnej części egzaminu
Ustna część egzaminu trwa około 25 minut i sprawdza przede wszystkim
umiejętność komunikacji werbalnej oraz umiejętność organizowania warsztatu pracy.
1) Przygotowanie do egzaminu:
a) nauczyciele języka ukraińskiego przedstawiają uczniowi na początku nauki
w klasie maturalnej szkolną listę tematów,
b) z listy zaproponowanych tematów uczeń wybiera jeden i określa sposób jego
realizacji oraz zakres materiału służącego do opracowania tematu,
c) liczba tematów przygotowanych w szkole powinna być taka, by zapewniała
uczniom możliwość wyboru i samodzielność pracy; uczniowie mogą wybrać ten
sam temat,
d) materiały pomocnicze, które uczeń może (o ile temat na to pozwala) wykorzystać
podczas egzaminu to, np.: wykonany przez siebie film, nagrania muzyczne,
nagranie wywiadu lub wypowiedzi w języku ukraińskim, cytaty z literatury
podmiotu i przedmiotu, reprodukcje dzieł sztuki, kadry z filmu, fotografie
zabytków architektury,
e) podczas egzaminu zdający może korzystać z planu prezentacji, zgodnie
z zamieszczonym w tej publikacji wzorem,
f) zdający ma obowiązek dostarczyć dyrektorowi szkoły, najpózniej 4 tygodnie przed
egzaminem, bibliografię, czyli spis literatury podmiotu i przedmiotu wykorzystany
przez zdającego do przygotowania prezentacji.
g) tydzień przed egzaminem dostarcza dyrektorowi szkoły ramowy plan prezentacji
oraz informację o zaplanowanym materiale pomocniczym.
15
Wzór planu prezentacji, z którego zdający może korzystać podczas egzaminu
Plan nie może przekraczać 1 strony A4.
Imię i nazwisko
TEMAT
Ramowy plan prezentacji
1. Określenie problemu, przedstawienie tezy lub hipotezy
2. Kolejność prezentowanych argumentów (treści)
3. Wnioski
Wykaz materiałów pomocniczych
1. ..............................
2. ..............................
3. .............................. Podpis zdającego
2) Przebieg egzaminu:
a) w części pierwszej, która trwa około 15 minut, sprawdzana jest umiejętność
mówienia w języku ukraińskim, wiedza w zakresie wyznaczonym przez temat,
b) w części drugiej w której sprawdzane są: rozumienie pytań przez zdającego,
umiejętność formułowania odpowiedzi, samodzielność przygotowania prezentacji,
umiejętność obrony własnego stanowiska przedmiotowy zespół egzaminacyjny
podejmuje ze zdającym rozmowę w języku ukraińskim dotyczącą tematu lub /i
bibliografii. Przedmiotowy zespół egzaminacyjny może podjąć rozmowę dopiero po
wysłuchaniu prezentacji. Jeśli zdający nie wygłosi prezentacji, zespół nie
podejmuje ze zdającym rozmowy,
c) zadane pytania odnotowuje w protokole egzaminu,
d) na podstawie obu części egzaminu są sprawdzane i oceniane sprawność oraz
poprawność językowa.
3) Zasady oceniania ustnej części egzaminu
Egzamin jest oceniany według kryteriów jednakowych w całym kraju.
W ustnej części egzaminu ocenie podlegają: prezentacja tematu (zawartość
merytoryczna i kompozycja wypowiedzi), rozmowa o problemach związanych
z prezentowanym zagadnieniem oraz sprawność językowa, która jest oceniana
na podstawie obu części egzaminu.
W sumie za ustną część egzaminu zdający może uzyskać 20 punktów w następującym
układzie:
Waga poszczególnych kategorii kryteriów oceniania
Waga wyrażona Waga wyrażona
Kategorie kryteriów
w procentach w punktach (20 pkt)
Realizacja tematu i kompozycja 25% 5 pkt
Rozmowa 30% 6 pkt
Język 45% 9 pkt
Ustną część egzaminu ocenia szkolny zespół egzaminacyjny według kryteriów
załączonych na następnej stronie.
Zdający zdał egzamin ustny, jeżeli otrzymał co najmniej 30% punktów możliwych
do uzyskania w tej części egzaminu.
16
KRYTERIA OCENIANIA USTNEJ ODPOWIEDZI
PREZENTACJA
POZIOMY Kompozycja ROZMOWA Pkt JZYK Pkt
Realizacja tematu Pkt Pkt
wypowiedzi
1. na ogół trafnie dobiera materiał rzeczowy 1. buduje wypowiedz 1. na ogół rozumie pytania 1. posługuje się językiem
do tematu, na ogół i formułuje poprawne zrozumiałym, lecz często
2. poprawnie interpretuje materiał rzeczowy uporządkowaną merytorycznie, choć dość niepoprawnym lub językiem
(dopuszcza się możliwość odtwórczych i spójną (dopuszczalne ogólne odpowiedzi, charakterystycznym dla
interpretacji), zachwiania logicznego 2. uczestnictwo w rozmowie odmiany pisanej (wypowiedz
3. prezentuje podstawowe zagadnienia na ciągu i/lub proporcji ogranicza się do krótkich, wyuczona na pamięć,
I
ogół w związku z tematem, poszczególnych części (ale nie jednowyrazowych) 2. używa mało urozmaiconych
9pkt 1 1 2 5
4. podejmuje częściowo udaną argumentację wypowiedzi). ogólnikowych odpowiedzi struktur składniowych, zasób
(nie hierarchizuje argumentów), na pytania. słownictwa jest wystarczający
5. formułuje na ogół poprawne wnioski, dla zrozumienia wypowiedzi,
6. wykorzystuje materiał pomocniczy 3. posługuje się stylem nie
(o ile temat tego wymaga). zawsze adekwatnym do
sytuacji.
1. trafnie dobiera materiał rzeczowy 1. buduje wypowiedz 1. rozumie pytania 1. posługuje się na ogół
do tematu, zorganizowaną i formułuje poprawne poprawnie mówionym językiem
2. poprawnie interpretuje materiał rzeczowy, (z wyraznym punktem merytorycznie, choć zbyt ojczystym (uwzględniając
wykorzystując podstawowe konteksty, wyjścia, zwięzłe odpowiedzi, zasady ortofonii),
II
3. prezentuje zagadnienia związane z uporządkowaną 2. broni własnego stanowiska 2. używa dość urozmaiconych
z tematem, argumentacją (rozumie stanowisko struktur składniowych i leksyki,
14pkt 2 4 6
4. podejmuje logiczną argumentację i z logicznymi nadawcy), uczestniczy 3. posługuje się stylem
(nie zawsze hierarchizuje argumenty), wnioskami; zachowuje w rozmowie. komunikatywnym, stosownym
5. formułuje wnioski i opinie, właściwe proporcje do sytuacji.
6. funkcjonalnie wykorzystuje materiał między częściami 4. zauważa popełnione przez
pomocniczy (o ile temat tego wymaga). wypowiedzi). siebie błędy i je poprawia.
1. interesująco dobiera materiał rzeczowy 1. rozumie pytania 1. posługuje się poprawnie
do tematu, i formułuje poprawne mówionym językiem ojczystym
2. wnikliwie interpretuje materiał rzeczowy, merytorycznie, (uwzględniając zasady
2
przywołując różnorodne konteksty, wyczerpujące odpowiedzi, ortofonii),
3. prezentuje zagadnienia w ścisłym związku wykorzystując bibliografię 2. używa różnorodnych struktur
z tematem, i/lub materiały składniowych, bogatej
4. podejmuje logiczną, przemyślaną pomocnicze, frazeologii i leksyki,
argumentację (hierarchizuje argumenty), 2. przekonywająco broni 3. posługuje się stylem
III
5. formułuje wnioski i opinie, wartościuje, własnego stanowiska stosownym do sytuacji,
3 6 9
20 pkt
uogólnia, syntetyzuje, (rozumie stanowisko przestrzega zasad etykiety
6. funkcjonalnie wykorzystuje materiał nadawcy), swobodnie językowej,
pomocniczy (o ile temat tego wymaga), uczestniczy w rozmowie. 4. nadaje językowi swojej
7. integruje wiedzę z różnych dziedzin wypowiedzi cechy
humanistyki (o ile temat tego wymaga). indywidualne.
5. zauważa popełnione przez
siebie błędy i je poprawia.
Uwaga: punkty przyznaje się za cały opisany na danym poziomie element kryteriów (realizacja tematu, kompozycja, rozmowa, język), nie przyznaje się punktów cząstkowych.
Wypowiedz zdającego może być więc oceniona np. tak: za realizację tematu 3 pkt (p. III), za kompozycję wypowiedzi 1 pkt (p. I), za rozmowę 4 pkt (p. II),
za język 6 pkt (p. III), razem 14 pkt na 20 możliwych do uzyskania.
3. Szczegółowy opis pisemnej części egzaminu
Poziom podstawowy
Pisemna część egzaminu na poziomie podstawowym sprawdza umiejętność
czytania ze zrozumieniem tekstu nieliterackiego oraz umiejętność pisania tekstu
własnego związanego z tekstem literackim zawartym w arkuszu egzaminacyjnym. Tekst
literacki, do którego został sformułowany temat, pochodzi z listy lektur zamieszczonej
w Informatorze o egzaminie maturalnym /od 2008 roku/ język ukraiński.
Czas na rozwiązanie zadań z arkusza I. wynosi 170 minut.
Waga poszczególnych części egzaminu
Sprawdzane Waga wyrażona Waga wyrażona w
umiejętności w procentach punktach
Rozumienie czytanego
30% 21 pkt
tekstu
Pisanie tekstu własnego 70% 49 pkt
Arkusz na poziomie podstawowym składa się z dwóch integralnych części:
1) W części pierwszej arkusza zamieszczone zostanie zadanie sprawdzające
rozumienie czytanego tekstu. Maturzysta otrzyma arkusz egzaminacyjny
zawierający tekst (do 1000 słów) i test (12-16 pytań otwartych i/lub zamkniętych).
Tekst służący do sprawdzania umiejętności rozumienia czytanego tekstu będzie:
a) publicystyczny lub popularnonaukowy,
b) przejrzyście skonstruowany,
c) napisany starannym językiem ukraińskim,
d) nieobrażający uczuć i światopoglądu zdającego oraz przedstawicieli innych
narodowości,
e) współczesny.
Pytania testu sprawdzającego rozumienie czytanego tekstu mogą dotyczyć:
a) poziomu znaczeń, czyli:
" rozumienia słów, związków frazeologicznych, zdań; odczytywania znaczeń
dosłownych i metaforycznych, znaczeń słów z kontekstu, odróżniania informacji
od opinii, znajdowania słów kluczy,
" rozumienia myśli zawartej w akapicie lub części tekstu, wyszukiwania informacji,
selekcjonowania informacji, hierarchizowania, porównywania, dostrzegania
analogii i przeciwieństw,
" rozumienia głównej myśli tekstu rozumienia tekstu jako całości
oraz umiejętności wnioskowania;
b) poziomu struktury, czyli:
" kompozycji tekstu, tj. odróżniania wstępu, rozwinięcia, zakończenia, wskazywania
zasady kompozycyjnej,
" odkrywania związków logicznych, czyli rozumienia toku przyczynowo-skutkowego,
wskazywania, np. tezy, hipotezy, argumentów, kontrargumentów, przykładów,
wniosków, zależności między zdaniami, akapitami i częściami tekstu,
" rozumienia znaczenia występujących w tekście wyrazów wskazujących na tok
myślenia autora, czyli rozumienia sensu słów sygnalizujących wnioskowanie,
podtrzymywanie myśli, zwrot myśli, dygresję, powtórzenie myśli oraz słów
nawiązujących do myśli zawartej w poprzednim akapicie;
c) poziomu komunikacji, czyli:
" genezy tekstu,
18
" rozpoznawania nadawcy,
" dostrzegania celu tekstu (intencji nadawcy),
" adresata i sposobu oddziaływania na niego,
" dostrzegania cech stylistycznych tekstu i rozumienia funkcjonalności środków
językowych.
2) W części drugiej arkusza zamieszczone zostały zadania sprawdzające
umiejętność pisania własnego tekstu o literaturze (kulturze, języku). Maturzysta
otrzymuje 2 tematy. Punktem wyjścia pracy abiturienta jest tekst / teksty (do 1000
słów), do których zostały sformułowane tematy. Maturzysta otrzymuje arkusz
egzaminacyjny zawierający 2 tematy do wyboru. Wybiera jeden z nich i pisze
wypracowanie w miejscu do tego wyznaczonym.
Utwory literackie będące podstawą zadania maturalnego pochodzą z listy zamieszczonej
w Informatorze o egzaminie maturalnym /od 2008 roku/ język ukraiński w rozdziale
Wymagania egzaminacyjne poziom podstawowy .
Tematy na poziomie podstawowym sprawdzają umiejętności:
1) skomponowania dłuższej, spójnej wypowiedzi w języku ukraińskim,
2) odczytania utworu/utworów przede wszystkim na poziomie idei.
Tematy mogą dotyczyć:
interpretowania
" problemu zawartego w tekście / tekstach,
" fragmentu tekstu w odniesieniu do całości utworu,
" problemu zawartego w tekście w odniesieniu do innego tekstu niezamieszczonego
w arkuszu egzaminacyjnym, ale pochodzącego z listy lektur dla poziomu
podstawowego,
charakteryzowania
" bohatera,
" sposobu kreowania bohatera,
" świata przedstawionego utworu,
określania funkcji motywów, toposów, symboli wymienionych w podstawie programowej
dla poziomu podstawowego.
Tekst lub teksty oraz sposób sformułowania tematu wskazują, które z wymienionych
wyżej umiejętności są sprawdzane w danym arkuszu egzaminacyjnym.
Umiejętności sprawdzane na poziomie podstawowym zależą od sposobu sformułowania
tematu i od rodzaju tekstu / tekstów, do których temat jest sformułowany.
Poziom rozszerzony
Pisemna część egzaminu na poziomie rozszerzonym sprawdza umiejętność
czytania ze zrozumieniem tekstu nieliterackiego oraz umiejętność pisania tekstu
własnego związanego z tekstem literackim zawartym w arkuszu egzaminacyjnym. Tekst
literacki, do którego został sformułowany temat, pochodzi z listy lektur zamieszczonej
w Informatorze o egzaminie maturalnym /od 2008 roku/ język ukraiński.
Czas na rozwiązanie zadań z arkusza wynosi 180 minut.
zdający, którzy przystępują do egzaminu na poziomie rozszerzonym, nie rozwiązują
zadań z arkusza przeznaczonego dla poziomu podstawowego, jednakże muszą pamiętać,
że wymagania egzaminacyjne dla poziomu rozszerzonego zawierają wymagania
z poziomu podstawowego.
19
Waga poszczególnych części egzaminu na poziomie rozszerzonym
Waga wyrażona Waga wyrażona
Sprawdzane umiejętności
w procentach w punktach
Rozumienie czytanego tekstu 25% 15 pkt
Pisanie tekstu własnego 75% 45 pkt
Egzamin na poziomie rozszerzonym różni się od egzaminu na poziomie
podstawowym zakresem sprawdzanych umiejętności oraz kryteriami oceniania.
Arkusz na poziomie rozszerzonym składa się z dwóch części:
1) W części pierwszej arkusza zamieszczone zostanie zadanie sprawdzające
rozumienie czytanego tekstu. Maturzysta otrzyma arkusz egzaminacyjny,
zawierający tekst (do 1000 słów) i test (10 - 15 pytań otwartych i/lub zamkniętych).
Opis tekstu i zadań testowych jest taki sam jak na poziomie podstawowym.
2) W części drugiej arkusza zamieszczone zostały zadania sprawdzające
umiejętność pisania własnego tekstu o literaturze (kulturze, języku). Maturzysta
otrzymuje 2 tematy. Wybiera jeden temat i pisze wypracowanie w miejscu
wyznaczonym w arkuszu egzaminacyjnym.
Punktem wyjścia pracy abiturienta jest tekst / teksty lub ich fragmenty (do 1000 słów).
Utwory literackie, będące podstawą zadania maturalnego, pochodzą z listy zamieszczonej
w Informatorze maturalnym, w rozdziale Wymagania egzaminacyjne poziom
rozszerzony . Teksty mogą pochodzić również z wykazu lektur przeznaczonych dla
poziomu podstawowego, ale tylko w zestawieniu z tekstem przeznaczonym dla poziomu
rozszerzonego. Jeden z tekstów może pochodzić spoza listy zamieszczonej
w informatorze, np. tekst literacki, krytycznoliteracki, popularnonaukowy.
Tematy na poziomie rozszerzonym sprawdzają umiejętności:
1) skomponowania dłuższej, spójnej wypowiedzi w języku ukraińskim,
2) odczytania utworu na poziomie idei i organizacji artystycznej. Realizacja tematów
na poziomie rozszerzonym wymaga zanalizowania i zinterpretowania tekstów.
3) Tematy mogą dotyczyć:
" porównywania tekstów,
" charakteryzowania sposobu kreowania bohatera,
" charakteryzowania sposobu kreowania świata przedstawionego utworu,
" określania funkcji motywów, toposów, symboli, wymienionych w podstawie
programowej dla poziomu rozszerzonego,
" analizowania języka utworu / utworów,
" odwoływania się do kontekstów, np. prądu, epoki, innego utworu wymienionego
w Informatorze (w liście lektur dla poziomu podstawowego lub/i rozszerzonego),
kontekstu historycznego, biograficznego, filozoficznego.
Tekst lub teksty oraz sposób sformułowania tematu wskazują, które z wymienionych
wyżej umiejętności są sprawdzane w danym arkuszu egzaminacyjnym.
Umiejętności sprawdzane na poziomie rozszerzonym zależą od sposobu sformułowania
tematu i od rodzaju tekstu / tekstów, do których temat jest sformułowany.
W trakcie pisania egzaminu zdający mogą korzystać ze słowników językowych.
20
4. Zasady oceniania pisemnej części egzaminu
Poziom podstawowy
Egzamin pisemny w każdej części oceniany jest według kryteriów oceniania
opracowanych dla poszczególnych zadań.
W pierwszej części egzaminu pisemnego na poziomie podstawowym
za test sprawdzający rozumienie czytanego tekstu zdający może otrzymać
maksymalnie 21 punktów. Przy zadaniach testowych umieszczona zostanie informacja
o maksymalnej liczbie punktów, a uszczegółowione normy zaliczenia zostaną opisane
w modelu odpowiedzi.
W drugiej części egzaminu na poziomie podstawowym w ocenie zadania
sprawdzającego umiejętność pisania własnego tekstu zdający może otrzymać
maksymalnie 49 punktów. Aącznie za rozwiązanie zadań z arkusza 70 punktów. Za
podstawowe kryteria uznaje się poprawność językową i rozwinięcie tematu, za kryterium
wspomagające kompozycję.
Waga poszczególnych kategorii kryteriów oceniania umiejętności pisania tekstu
własnego na poziomie podstawowym
Waga wyrażona Waga wyrażona
Kategorie kryteriów
w procentach w punktach (49 pkt)
rozwinięcie tematu 45% 22 pkt
kompozycja 8% 4 pkt
język 47% 23 pkt
Z 22 punktów przeznaczonych na ocenę rozwinięcia tematu zdający może
otrzymać 18 za treści merytoryczne oraz 4 za sformułowanie pełnego wniosku.
Kryteria oceniania języka i kompozycji na poziomie podstawowym
Język i kompozycja 27 pkt
1. Poprawna i nieschematyczna składnia i poprawna
9
Składnia fleksja
i fleksja Poprawna składnia i fleksja 7
Na ogół poprawna składnia i fleksja 5
Mimo błędów, składnia i fleksja niezakłócająca
3
komunikatywności języka
2. Bogate i zróżnicowane słownictwo i poprawna
10
Słownictwo, frazeologia, swobodny i żywy styl
frazeologia, Na ogół wystarczające słownictwo, poprawna frazeologia,
7
styl komunikatywny styl
Na ogół poprawne słownictwo i na ogół komunikatywny styl 4
3. Na ogół bezbłędna ortografia i interpunkcja 4
Ortografia,
Nieliczne błędy ortograficzne różnego stopnia i błędy
2
interpunkcja interpunkcyjne również drugiego stopnia
Błędy ortograficzne z przewagą drugorzędnych i liczne
1
interpunkcyjne z przewagą drugorzędnych
4. Funkcjonalna wobec tematu, spójna, logiczna 4
Kompozycja Trójdzielna, spójna, graficzne wyodrębnienie głównych
2
części
Wskazująca na próby porządkowania myśli, na ogół spójna
1
21
Poziom rozszerzony
Za egzamin na poziomie rozszerzonym zdający może otrzymać maksymalnie
60 punktów za rozwiązanie testu sprawdzającego rozumienie czytanego tekstu 15
punktów, za napisanie wypracowania 45 punktów.
Waga poszczególnych kategorii kryteriów oceniania umiejętności pisania tekstu
własnego na poziomie rozszerzonym
Waga wyrażona Waga wyrażona
Kategorie kryteriów
w procentach w punktach (45 pkt)
Rozwinięcie tematu 63% 25 pkt
kompozycja 5% 2 pkt
język 32% 18 pkt
Z 25 punktów przeznaczonych na ocenę rozwinięcia tematu zdający może
otrzymać 21 za treści merytoryczne oraz 4 za sformułowanie pełnego wniosku.
Kryteria oceniania języka i kompozycji na poziomie rozszerzonym
Język i kompozycja 20 pkt.
1. Składnia Poprawna i nieschematyczna składnia oraz
6
i fleksja poprawna fleksja
Na ogół poprawna składnia i fleksja 4
Mimo błędów składnia i fleksja niezakłócająca
2
komunikatywności języka
2. Słownictwo, Bogate i zróżnicowane słownictwo oraz
8
frazeologia, styl poprawna frazeologia, swobodny i żywy styl
Wystarczające słownictwo, poprawna frazeologia,
5
komunikatywny styl
Na ogół poprawne słownictwo i na ogół komunikatywny
2
styl
3. Ortografia,
Bezbłędna ortografia, poprawna interpunkcja 4
interpunkcja
Na ogół bezbłędna ortografia, na ogół poprawna
2
interpunkcja
Błędy ortograficzne i interpunkcyjne z przewagą
1
drugorzędnych
4. Kompozycja
Funkcjonalna wobec tematu, spójna, logiczna 2
Trójdzielna, spójna, graficzne wyodrębnienie głównych
1
części
Wyniki egzaminu maturalnego w części pisemnej
Zdający zdał egzamin maturalny w części pisemnej z języka ukraińskiego, jeżeli
na poziomie podstawowym albo rozszerzonym otrzymał co najmniej 30% punktów
możliwych do uzyskania za rozwiązanie zadań na wybranym przez siebie poziomie.
22
V. WYMAGANIA EGZAMINACYJNE
Standardy wymagań, będące podstawą przeprowadzania egzaminu maturalnego
z języków ojczystych mniejszości narodowych obejmują trzy obszary:
I. Wiadomości i rozumienie
II. Korzystanie z informacji
III. Tworzenie informacji.
W ramach obszaru I. cyframi arabskimi oznaczono szczegółowe wiadomości, wynikające
z Podstawy programowej z języków ojczystych mniejszości narodowych, które są
niezbędne do wykonania zadania egzaminacyjnego i które wiążą się z umiejętnościami
sprawdzanymi na egzaminie. Umiejętności te zostały opisane w obszarze II i III
standardów, a dotyczą one odbioru tekstu literackiego i nieliterackiego (obszar II) oraz
pisania własnego tekstu (obszar III).
Schemat ten dotyczy poziomu podstawowego i rozszerzonego.
Przedstawione poniżej standardy wymagań egzaminacyjnych z języków ojczystych
mniejszości narodowych są dosłownym przeniesieniem fragmentu Rozporządzenia
Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 kwietnia 2003 r. zmieniającego
rozporządzenie w sprawie standardów wymagań będących podstawą przeprowadzania
sprawdzianów i egzaminów.
STANDARDY WYMAGAC EGZAMINACYJNYCH
Z JZYKÓW MNIEJSZOŚCI NARODOWEJ
I. WIADOMOŚCI I ROZUMIENIE
Zdający wie, zna i rozumie:*
POZIOM PODSTAWOWY POZIOM ROZSZERZONY
W ZAKRESIE WIEDZY O JZYKU
jak na poziomie podstawowym
1) co to jest wartość sama w sobie (autoteliczna)
oraz:
i wartość użytkowa języka (język jako narzędzie),
2) co to jest znak i jakie są rodzaje znaków, rozumie
1) na czym polega bogactwo
istotę języka jako dwuklasowego systemu znaków,
leksykalne i frazeologiczne
3) gramatykę języka mniejszości narodowej w zakresie
języka mniejszości
umożliwiającym poprawne posługiwanie się
narodowej i jak je
językiem w mowie i piśmie,
pomnażać środkami
4) czym się różni język mówiony od pisanego; zna
rodzimymi,
podstawowe cechy obu typów języka wynikające
2) pojęcie i typy stylizacji
z różnic sytuacji komunikacyjnej,
językowej,
5) jakie są różnice między językiem literackim
3) podstawowe cechy języka
i dialektem,
poszczególnych epok
6) jakie są style współczesnego języka mniejszości
literackich,
narodowej; zna pojęcie stylu językowego; zna
4) co to jest akt mowy i jakie
pojęcie stylów artystycznych i użytkowych; zna
są rodzaje aktów mowy; wie
podstawowe cechy stylów pisanych (urzędowego,
o składnikach aktu mowy,
publicystycznego, naukowego) i mówionych
o jego sensie dosłownym
(monologowego, dialogowego),
i intencjonalnym,
7) jakie są podstawowe funkcje tekstów językowych
5) inne funkcje tekstu:
(komunikacyjna, ekspresywna, impresywna),
fatyczną, poetycką,
8) pojęcie kultury języka, normy językowej, błędu oraz
kreatywną,
rozróżnia podstawowe typy błędów językowych,
6) jakie są językowe rezultaty
9) jak poprawnie posługiwać się językiem mniejszości
kontaktów języka
narodowej w zależności od sytuacji komunikacyjnej,
mniejszości narodowej
23
10) pojęcie perswazji i manipulacji językowej, z innymi językami; zna
pojęcia zapożyczenia
11) na czym polega publiczne zabieranie głosu, zna leksykalnego i kalki
zasady komunikacji językowej, zna podstawowe językowej,
zasady retoryki i językowego savoir vivre u,
W ZAKRESIE WIEDZY O LITERATURZE I KULTURZE
12) utwory literackie i inne teksty kultury ważne dla jak na poziomie podstawowym
poczucia tożsamości narodowej i przynależności oraz:
do wspólnoty europejskiej oraz światowej, wskazane
7) teksty wskazane
w informatorze dla języka mniejszości narodowej
w informatorze dla języka
dla poziomu podstawowego,
mniejszości narodowej
13) wartości narodowe związane z własnym
dla poziomu rozszerzonego
dziedzictwem kulturowym (np. ojczyzna, mała
i poznane w trakcie lektury
ojczyzna, naród, społeczeństwo),
własnej,
14) pojęcie tradycji literackiej i jej podstawowe
8) pojęcie dziedzictwa
wyróżniki,
kulturowego,
15) ogólne pojęcia i zjawiska kultury dawne
9) wartości związane
i współczesne ważne dla zrozumienia czytanych
z tradycją literacką,
utworów literackich,
10) na czym polegają
16) rozumie związek poznanych utworów z życiem
przemiany w obrębie
narodu i różnych grup wspólnotowych,
najważniejszych gatunków
17) podstawowe wyróżniki utworu literackiego właściwe
literackich, np. dramatu
dla różnych rodzajów i gatunków literackich,
jako gatunku, eposu,
18) podstawowe tematy, motywy, toposy,
powieści, sonetu, pieśni,
19) podstawowe pojęcia z zakresu poetyki, teorii
hymnu, trenu i innych
literatury i historii literatury, np. konwencja
gatunków lirycznych,
literacka, prąd artystyczny, rodzaj i gatunek
11) rozumie związki i zależności
literacki, temat, wątek, motyw, styl,
rodzajów i gatunków
20) podstawowe kategorie estetyczne: komizm, tragizm,
literackich z prądami
patos, ironia, oraz ich cechy artystyczne i funkcje
artystycznymi,
w zakresie niezbędnym do zrozumienia utworów
12) cechy kodów
literackich,
komunikacyjnych sztuk
21) podstawowe procedury analizy utworu literackiego,
innych niż literatura (teatru,
np. odnalezienie dominanty kompozycyjnej;
filmu, malarstwa),
rozpoznanie konwencji rodzaju i gatunku
13) rozumie związek między
literackiego, określenie nadawcy i odbiorcy,
dominującą funkcją
konwencji estetycznej i stylistycznej, rozpoznanie
językową tekstu i jego
przesłania ideowego utworu literackiego,
formą oraz gatunkiem
22) rozumie pojęcia: kultura wysoka, masowa, kultura
(przemówieniem,
pop, arcydzieło, kicz.
referatem, artykułem,
esejem, wywiadem,
dyskusją, negocjacją),
14) rodzaje środków
stylistycznych właściwych
dla różnych odmian języka;
figury retoryczne,
15) rozumie, jakie związki
zachodzą między różnymi
warstwami utworu
literackiego.
*Określenie wie i rozumie należy odnieść do standardów wymagań z zakresu wiedzy o języku; określenie zna
i rozumie należy odnieść do standardów wymagań z zakresu wiedzy o literaturze i kulturze.
24
II. KORZYSTANIE Z INFORMACJI
Zdający potrafi:
POZIOM PODSTAWOWY POZIOM ROZSZERZONY
W ZAKRESIE ODBIORU TEKSTÓW KULTURY
1) rozpoznać różne rodzaje znaków w prezentowanych jak na poziomie podstawowym
wytworach kultury; rozpoznać, co jest, a co nie jest oraz:
systemem znaków; wskazać w przedstawionym
materiale (na obrazie, w tekście, fragmencie filmu) 1) wyróżnić w tekście związki
znaki różnego rodzaju, frazeologiczne,
2) wskazać w tekście określone formy wymowy, formy 2) w podanym tekście
fleksyjne i połączenia wyrazowe: rozpoznać formy rozpoznać wyrazy
fleksyjne wyrazów różnych części mowy, rozpoznać zapożyczone,
i nazwać podstawowe związki składniowe,
3) rozpoznać wieloznaczność słowa i odróżnić ją od
homonimiczności form; pokazać poprawne
i manipulacyjne posługiwanie się wyrazami
wieloznacznymi,
4) odróżnić tekst językowo poprawny od
niepoprawnego,
5) wskazać istotne cechy języka mówionego i pisanego
oraz rozpoznać (według określonych cech), czy tekst
jest mówiony, czy pisany,
6) wskazać i rozpoznać w tekście literackim elementy
dialektu,
7) wskazać podstawowe cechy językowe
poszczególnych stylów; rozpoznać (według
określonych cech), w jakim stylu pisany jest
określony fragment,
8) odróżniać intencje aktu mowy, np. rozkaz od
prośby, pytanie od stwierdzenia; wydobyć ukryte
cechy aktu mowy; dostrzec w tekście wypowiedzi
ironię, sarkazm, prowokację,
9) rozpoznać funkcje określonych tekstów,
10) rozpoznać w tekście językowe środki perswazji
i manipulacji: odróżnić środki etyczne od
nieetycznych, szczerość od nieszczerości
wypowiedzi, pokazać określone środki perswazji
językowej, wskazać tekst zawierający manipulację
językową, odróżniać zdania o faktach od zdań
będących interpretacją faktów,
11) wskazać, na czym polega istota pokrewieństwa
językowego,
W tekstach publicystycznych i popularnonaukowych:
12) odczytać dosłowne i metaforyczne znaczenia jak na poziomie podstawowym,
wyrazów,
13) odczytać znaczenia frazeologizmów,
14) odczytać sens fragmentów (zdań, grupy zdań,
akapitu),
15) wyodrębnić tezę (główną myśl) całego tekstu,
16) wyodrębnić argumenty i wnioski,
17) rozpoznać zasadę kompozycyjną tekstu i jej funkcję,
18) rozpoznać i określić typ nadawcy i typ adresata
tekstu,
19) nazwać funkcję tekstu,
25
20) rozpoznać charakterystyczne cechy stylu i języka
tekstu; nazwać środki językowe i ich funkcję
w tekście,
21) rozpoznać cechy gatunkowe tekstu,
22) odtworzyć informacje sformułowane wprost;
przetworzyć informacje, np. porządkować
i hierarchizować, wskazywać przyczyny i skutki,
oddzielać informacje od opinii,
W tekstach literackich:
23) rozpoznać tematy, wątki, motywy, jak na poziomie podstawowym
24) rozpoznać bohatera i sposoby jego kreowania oraz:
w utworze,
3) określić funkcję
25) odczytać treści dosłowne i ukryte utworu,
występujących w utworze
26) dostrzec różnice między fikcją literacką i prawdą
tematów, toposów,
historyczną,
motywów,
27) rozpoznać aluzje literackie, znaki i symbole
4) określić funkcję (ideową
kulturowe, np. biblijne, antyczne,
i kompozycyjną) aluzji
28) rozpoznać w tekście językowe środki artystycznego
literackiej, znaku
wyrazu,
kulturowego, np. biblijnego
29) określić funkcję środków językowych w utworze,
antycznego,
30) określić funkcję aktów mowy,
5) dostrzec związki między
31) określić funkcję dialektyzmów, archaizmów,
różnymi warstwami utworu,
słownictwa środowiskowego w tekście literackim,
6) dostrzec związki dzieła
32) stosować konteksty właściwe utworów,
literackiego z kulturą
33) rozpoznać przybliżony czas powstania utworu,
i filozofią epoki,
34) rozpoznać konwencję literacką utworu,
7) odczytać znaki tradycji
35) rozpoznać styl utworu,
biblijnej, chrześcijańskiej,
36) rozpoznać cechy gatunkowe utworu,
antycznej,
37) rozpoznać parafrazę, parodię, trawestację,
8) rozpoznać tradycję
38) dostrzec cechy wspólne utworów,
literacką,
39) dostrzec związki między utworem literackim i innymi
9) dostrzec przemiany gatunku
dziełami sztuki,
literackiego,
40) dostrzec w utworze wartości charakterystyczne dla
10) rozpoznać środki językowe,
epoki,
decydujące o swoistości
41) rozpoznać powiązania utworów z historią,
wypowiedzi indywidualnej,
42) dostrzec etyczne i estetyczne wartości utworu,
11) dostrzec cechy języka
43) dostrzec wartości uniwersalne, narodowe,
charakterystyczne dla danej
44) rozpoznać funkcję utworu, np. dydaktyczną,
epoki i stylu czytanych
kompensacyjną, formacyjną,
utworów,
45) odróżnić osobiste sądy związane z odbiorem utworu
12) dostrzec strukturę
od sądów utrwalonych w tradycji.
artystyczną utworu,
13) odczytać odniesienia
do innych dziedzin sztuki.
26
III. TWORZENIE INFORMACJI
Zdający potrafi:
POZIOM PODSTAWOWY POZIOM ROZSZERZONY
W ZAKRESIE TWORZENIA TEKSTU WAASNEGO
jak na poziomie podstawowym
1) poprawnie mówić i pisać, ze świadomością tego,
oraz:
dlaczego tak właśnie to robi,
2) wypowiadać się ze świadomością intencji swojej
1) redagować własną
wypowiedzi,
wypowiedz zgodnie
3) napisać krótki tekst w określonym stylu,
z cechami gatunku i
4) skonstruować tekst mający przekonać kogoś do
zamierzoną funkcją tekstu
czegoś,
(rozprawki, recenzji,
5) publicznie zabrać głos, stosując podstawowe zasady
interpretacji utworu
retoryczne,
literackiego lub jego
6) zachować się zgodnie z zasadami językowego
fragmentu, interpretacji
savoir-vivre u,
porównawczej),
7) napisać spójny tekst na określony temat,
2) interpretować funkcję
8) gromadzić, selekcjonować materiał, hierarchizować
występujących w dziele
argumenty; formułować hipotezy i wnioski,
tematów, motywów,
9) interpretować utwór na podstawie jego analizy,
3) integrować wiedzę z
10) stosować podstawowe pojęcia z zakresu historii
zakresu historii literatury,
literatury, teorii literatury i nauki o języku,
teorii literatury,
11) przywołać właściwe konteksty, np. odnieść dzieło
językoznawstwa i nauki
do biografii autora, filozofii, religii, życia, człowieka,
o kulturze,
12) streszczać, parafrazować, cytować, komentować,
4) oceniać według wskazanych
wnioskować,
przez siebie kryteriów,
13)formułować i uzasadniać opinie,
14) porównywać dzieła,
15) prezentować własne przeżycia wynikające
z kontaktów ze sztuką,
16) uczestniczyć w dialogu, dyskusji, broniąc swojego
stanowiska,
17) mówić i pisać z dbałością o estetykę wypowiedzi,
W ZAKRESIE SAMOKSZTAACENIA
jak na poziomie podstawowym
18) korzystać z klasycznych zródeł informacji:
oraz:
słowników, encyklopedii,
19) korzystać z Internetu i innych elektronicznych zródeł
5) tworzyć zestawy
informacji,
bibliograficzne na określony
20) wykonać opis bibliograficzny,
temat,
21) wyszukać literaturę przedmiotu, dokonać jej selekcji
6) sporządzać przypisy,
według określonych kryteriów; wykorzystać ją
7) tworzyć bazy danych,
do opracowania tematu,
8) sporządzać zapis
22) scalać zdobyte informacje w różne formy
komputerowy, audio
wypowiedzi,
i wideo.
23) notować, sporządzić plan, konspekt,
24) gromadzić teksty literackie i inne teksty kultury,
poznane w toku lektury własnej, stanowiące
odniesienie do lektur poznanych w szkole,
25) analizować i korygować błędy językowe popełnione
przez siebie lub dostrzeżone w czytanych tekstach.
Tematy wypracowań na egzamin pisemny odbywający się w maju 2008 roku
będą formułowane na podstawie Standardów wymagań egzaminacyjnych i w związku
z listą lektur podaną na następnej stronie:
27
na poziomie podstawowym
1. 81@0=V 4C<8 9 VAB>@8G=V ?VA=V: C<0 ?@> :>70:0 >;>BC , C<0 ?@> 0@CAN
>3CA;02:C .
2. V1;VO (D@03<5=B8).
3. . >B;O@52AL:89: =5W40 (A:>@>G5=>: G. I-IV).
4. M. >3>;L: "0@0A C;L10 .
5. ". (52G5=:>: ">?>;O , 0B5@8=0 , 0940<0:8 , 20= V4:>20 ,
5@515=4O , >7@8B0 <>38;0 , Co= (:> >3>;N , 5=V >4=0:>2> , 0?>2VB , >;O , <5@B28<, V 6828<... ..
6. . 8@=89: %V10 @52CBL 2>;8, O: OA;0 ?>2=V? (A:>@>G5=>).
7. $@0=:>: >9A59 , 0E0@ 5@:CB , wiersze: V<= (VG=89 @52>;NFV>=5@) ,
5<;5, <>O 2A5?;>4NI0O <0B8... , 0<5=O@V , # 5@5<8H;V, 45 !O= ?;825
75;5=89... .
8. M. >FN18=AL:89: Intermezzo , &2VB O1;C=V , "V=V 701CB8E ?@54:V2 .
9. . #:@0W=:0: VA>20 ?VA=O , >O@8=O , 2V@HV: !B>O;0 O V A;CE0;0 25A=C ,
Contra spem spero , !;>2>, G>;VB=V9 N2V;59
C:@0W=AL:>W ;VB5@0BC@8 , B8 1>@>;0AO :>;8AL, <>2 7@0W;L, #:@0W=>, <>O ,
@VT, =5 7@04L , "2>W ;8AB8 ?0E=CBL 7V2 O;8<8 B@>O=40<8 , "obapuHFi =a
cno10. . !B5D0=8:: >28=0 , !8=8 , 011. . 8==8G5=:>: @0A0 V A8;0 (A:>@>G5=> @>74V; , - V), CBy4e=m
12. ;5:A0=4@ ;5AL: 51V4L , 9AB@8 , '0@8 =>GV , ?@8=5AVBL , #9<0NBL
1V;L , >;8 1 O 7=02 , %B> 2 G0A ?>656V , 'C68=0 <>38;0
13. . . =B>=8G: 2V@HV: 2B>?>@B@5B , ;53VO ?@> A?V2CGV 425@V , 5;5=0
20=35;VO .
14. . "8G8=0: 2V@HV 5 52A, =5 0=... , 0W HC<;OBL... , ?>5<8 !:>@1=0 <0B8 ,
>;>B89 3>@8 7V 71V@:8 0=5BV2 V >:B02 , "@8 A8=8 .
15. M. %28;L>289: /.( ><0=B8:0) .
16. .. /=>2AL:89: 5@H=8:8 ( =>25;0 3=5==5 :>;> ).
17. . >AB5=:>: 2V@HV 70A25AV=L: >@0!.. , !:VDAL:0 1010 , >O
;N1>25 , 0@=CN 45=L , ACA %@8AB>A @>7? OB89 1C2 =5 @07 , '04@0 0@CAV
>3CA;02:8 , #<8@0NBL <09AB@8 , 5?VG=0 ?>5<0 0@CAO 'C@09 .
18. . !8<>=5=:>: "8 7=0TH, I> B8 ;N48=0 , 5154V <0B5@8=cBba , B8AOGV
4>@V3 , 0482;ONAL C B2>W 7V=8FV , 5 70@07 28, :0B8 <>3> =0@>4C? ,
>=0@E8 .
19. . !BCA: 2V@HV /@V9 4CH5! /@V9, 0 =5 @8409 , 5AL >1H8@ B8@8 =0
G>B8@8 , "N@5<=8E 25G>@V2 A<5@B5;L=V 0;:>3>;V , /: BO6:> 4>2V@OB8AO
4>1@C .
na poziomie rozszerzonym
1. CAL:89 ;VB>?8A (D@03<5=B8 ;535=48: !2OB 0=4@VW2AL:0 ;535=40 ,
0A=C20==O 8T20 , @> :=O7O ;530 , @> :=O7O 3>@O , @> ?>;L38 , 0?5@54>4=V E@5I5==O #:@0W=8 CAV , %@5I5==O CAL:>W 75<;V
#:@0W=8 , @> T2H0= 7V;;O ).
2. !;>2> ?@> 3>@V2 ?>EV4 (:@V< >;>B>3> A;>20 !2OB>A;020 ).
3. . !<>B@8FL:89: "@5=>A ( D@03<5=B8 @>74V;C 3>: ABC?, 5@H0 >74>10
!EV4=>W &5@:28 , &5@:20 !EV4=0 >4 2;0A=8E A8=V2 A2>WE B5@?8BL , "0:8E A8=V2
&5@:20 !EV4=0 ?>B@51CT , >;8B20 4> >30 ).
4. . !:>2>@>40: 281@0=V 2V@HV 7V 71V@:8 !04 1>65AB25==8E ?VA5=L .
5. . C;VH: '>@=0 @040 (D@03<5=B8 70<0BVW #:@0W=AL:0
;VB5@0BC@0 % %% AB. >340= C:, WSiP, Warszawa 2002).
6. O. >18;O=AL:0: 5<;O (A:>@>G5=>: @>74V;8 VII, XI - 4> :V=FO ?>2VABV).
7. . 0;0=N:: 2V@HV V F8:;8: !B8;5B G8 AB8;>A , A0;L<8 AB5?C , !B5?>20
;;040 .
8. . V4<>38;L=89: "@5BO @52>;NFVO , 20= >A89 .
9. . ;C6=8:: !V40;> A>=F5 , @8BC;82 4> ABV=:8 ;N48=C , ?0;> AB0209 4>
ABV=:8! , 01CBL, 4C65 9>;V;> , / 7=0N .
28
10. . C;VH: 0B5B8G=0 A>=0B0 .
11. . 8H=O: 'C:@5= , 'CE@0W=FV .
12. . 0@:0: >2B89 :=O7L (D@03<5=B: @>74V; XVI 2V4 A;V2: 5@54A2VB0=:>289
ACBV=>: ).
13. .. =4@CE>28G: 281@0=5 5A5.
Tematy wypracowań na egzamin pisemny odbywający się od maja 2009 roku
będą formułowane na podstawie Standardów wymagań egzaminacyjnych i w związku
z podaną niżej listą lektur:
na poziomie podstawowym
1. CAL:89 ;VB>?8A (?5@5:078):
- 0A=C20==O 8T20;
- %@5I5==O CAL:>W 75<;V
2. >;>48<8@ >=><0E
- >CG5==O 4VBO<
3. C<8:
- C<0 ?@> 0@CAN >3CA;02:C
- B5G0 B@L>E 1@0BV2 7 7>20
4. @83>@V9 !:>2>@>40
- ?>57VO: AO:>- 109:0: 46>;0 V (5@H5=L
5. 20= >B;O@52AL:89
?>5<0 =5W40 (A:>@>G5=>: -V)
6. 8:>;0 >3>;L
?>2VABL "0@0A C;L10 (D@03<5=B8 70<0BVW #:@0W=AL:0 ;VB5@0BC@0
%- %% AB. , >340= C:, WSiP, Warszawa 2002 B0 % @>74V; ?>2VABV)
7. "0@0A (52G5=:>
- 71V@:0 ?>57V9 >170@
- 10;040 ">?>;O
- VAB>@. ?>5<0 20= V4:>20 ;
- A>F.-?>1CB>20 ?>5<0 09<8G:0
- :><54VO !>=
- ?>A;0==O <5@B28<, V 6828< &
- ?>57VO 5=V >4=0:>2>
- ?>57VO 8:5@V
8. 20= 5GC9-528FL:89
?>2VABL 0940H520 AV<'O
9. 20= $@0=:>
- ?>5<0 >9A59
- VAB>@8G=0 ?>2VABL 0E0@ 5@:CB
- ?>57VO 0<5=O@V
- V=B8<=0 ;V@8:0 7V 71V@:8 V2'O;5 ;8ABO :
- "@8GV <5=V O2;O;0AO ;N1>2
- '>- 9 B8 4V2G8=> 7 3>@VE0 75@=0
10.8E09;> >FN18=AL:89
?>2VABL "V=V 701CB8E ?@54:V2
11.5AO #:@0W=:0
?>57VW:
- !;>2>, G>- Contra spem spero
- B8 1>@>;0AO :>;8AL, <>2 7@0W;L
- ?>5<0: >O@8=O
- ;8AB8: "2>W ;8AB8 ?0E=CBL 7V2 O;8<8 B@>O=40<8
12.0A8;L !B5D0=8:
=>25;V: 028=0
29
13.;5:A0=4@ ;5AL
?>57VW:
- 9AB@8
- %B> 2 G0A ?>656V :@09 A2V9 :8=5
- ?@8=5AVBL
- 'C68=0-<>38;0
14.>340= 5?:89:
- =>25;0 >FN18=AL:89 C @0:>2V
- ?>57VO 'CTH, 1@0B5 15.02;> "8G8=0
?>57VW:
- ?0==> ==>
- 0W HC<;OBL
- 0< OBV B@84FOB8
- !:>@1=0 <0B8
16.V=0 >AB5=:>
?>57VW:
- #<8@0NBL <09AB@8
- VA5=L:0 7 20@V0FVO<8
- >;O
- ACA %@8AB>A @>7 OB89 1C2 =5 @07
- 5?VG=0 ?>5<0 0@CAO 'C@09
17.0A8;L !8<>=5=:>
?>57VW:
- 5154V <0B5@8=AB20
- 0482;ONAL C B2>W 7V=8FV
- 5 70@07 28, :0B8 <>3> =0@>4C
- B8AOGV 4>@V3
18.0A8;L !BCA
?>57VW:
- /@V9 4CH5! /@V9, 0 =5 @8409
- 5AL >1H8@ B8@8 =0 G>B8@8
- /: 4>1@5 B5, I> A<5@BV =5 1>NAL O
na poziomie podstawowym
1. =>=V<=89 02B>@: ?>5<0 !;>2> ?@> 3>@V2 ?>EV4
2. . 2VB:0-A=>2 O=5=:>: ?>2VABL 0@CAO
3. "0@0A (52G5=:>: - ?>5<0 5>DVB8 , ?>5<0 0940<0:8
4. 20= $@0=:>: 4@0<0 #:@045=5 I0ABO
5. 8E09;> >FN18=AL:89: Intermezzo
6. 5AO #:@0W=:0: 4@0<0-D5T@VO VA>20 ?VA=O
7. ;L30 >18;O=AL:0: ?>2VABL =54V;N @0=> 7V;;O :>?0;0
8. 8:>;0 %28;L>289: =>25;0 /. ( ><0=B8:0)
9. . C;VH: :><54VO 8=0 0709;>
10. AB0? 8H=O: D59;5B>= 'CE@0W=FV
11. #;0A !02VABL 0@VO
12. 235= ;C6=8:: ?>57VW 4> 281@C
13. . "NBN==8:: "@8 7>7C;V 7 ?>:;>=><
14. . . =B>=8G: ;53VO ?@> A?V2CGV 425@V
15. 20= @0G: ?>57VO > 465@5; , '>@=>18;LAL:0 04>==0 (D@03<5=B8:
@>;>3 , !>;40FL:0 <04>==0 , B0@V0FVO =0 10=0;L=89 :8W2AL:89 AN65B , ?V;>3 )
16. <8B@> 02;8G:>: ?>57VO "8 7@V:AO <>28 @V4=>W B0 V=HV ?>57VW 4> 281>@C
17. AB0? 0?AL:89: 281@0=V ?>57VW 7V 71V@:8 101VG: VAB8=8?!
18. .. =4@CE>28G: 5A5 4> 281>@C: >O 2@>?0 01> 5:@50FVW (D@03<5=B8
70<0BVW #:@0W=AL:0 ;VB5@0BC@0 %% AB. , >340= C:, WSiP, Warszawa
2004)
19. ". @>E0AL:>: FL>3> <>6=0 7@>18B8 :V;L:0 >?>2V40=L
30
Uwaga: w przypadku interpretacji porównawczej tematy na poziomie rozszerzonym mogą
zawierać jeden tekst z poziomu podstawowego, mogą także zobowiązywać do analizy
i interpretacji utworów spoza listy zamieszczonej w Informatorze, ale utrzymanych
w znanej uczniom poetyce lub konwencji.
31
VI. PRZYKAADOWE TEMATY NA USTN CZŚĆ
EGZAMINU
Przykłady ilustrują koncepcję formułowania tematów na ustną część egzaminu,
sprawdzającą umiejętność mówienia w języku mniejszości narodowej. Zostały
zgrupowane w trzech kategoriach i stanowią przykładowy zbiór tematów. Wszystkie mają
charakter ogólny i zostawiają maturzyście swobodę wyboru treści.
Abiturient ma obowiązek:
" Wybrać lekturę, literaturę krytyczną (opracowania), materiały pomocnicze, formę
prezentacji,
" Sformułować tezę i argumenty,
" Sporządzić bibliografię.
" #" ( !" !" # !,
" "#
. " "#
1. #:@0W=FV 2 A0B8@8G=>@V2 . 8==8G5=:0 9 AB0?0 8H=V. @54AB02
70A>18 ?>@B@5BC20==O.
2. $>;L:;>@ O: 465@5;> =0BE=5==O ?8AL<5==8:V2 @V7=8E 5?>E. 13>2>@8,
A?8@0NG8AO =0 281@0=V ?@8:;048.
3. V1;V9=V <>B828 C B2>@G>ABV ". (52G5=:0 B0 . $@0=:0. >7:@89 ?@>1;5A?8@0NG8AO =0 281@0=V B2>@8 >1>E ?>5BV2.
4. N48=0 2V;L=0 B0 ?>=52>;5=0. @54AB028 :;0A8G=V @8A8 >1>E ?>AB02 C A2VB;V 4VO=L
35@>W2 281@0=8E B>1>N @><0=B8G=8E B2>@V2.
5. V7VO 0BL:V2I8=8 C ?>5BV2-50=0;V7C9 ?@>1;5281@0=8<8 ?@8:;040<8.
6. 0 >A=>2V 68BBT2>3> H;OEC, DV;>A>DAL:8E B2>@V2 B0 5?VAB>;O@VW2
. !:>2>@>48 @>7:@89 ACBL 9>3> 5?VB0DVW !2VB ;>282 <5=5 B0 =5 A?V9<02 .
7. 1@078 :=O7V2 C B2>@0E ;VB5@0BC@8 8W2AL:>W CAV. @>A;V4:C9, A?8@0NG8AO 2
>A=>2=>?8A=V >?>2V40==O 9 5?VG=C ?>52>
> ?>;:C 3>@52V< .
8. @>1;5<0 7@048 0BL:V2I8=8 2 C:@0W=AL:V9 4@0<0BC@3VW. >7:@89 ?@8G8=8 9
=0A;V4:8 FL>3> O28I0.
9. >5B8G=5 A;>2> - 70AV1 1>@>BL18 70 =0FV>=0;L=5 9 A>FV0;L=5 2872>;5==O
C:@0W=AL:>3> =0@>4C C XIX AB. >4V;8AO 4C<:0<8, A?8@0NG8AO =0 281@0=V
;VB5@0BC@=V 465@5;0.
10. VB5@0BC@0 8W2AL:>W CAV O: 465@5;> 4;O 282G5==O VAB>@VW. >7:@89 B5A?8@0NG8AO =0 281@0=V EC4>6=V ?@8:;048.
11. 45W ?0B@V>B87W T4=>ABV 2 ;VB5@0BC@V 8W2AL:>W CAV B0 WE 0:BC0;L=VABL
AL>3>4=V. 13>2>@8 B5<0B8:C, A?8@0NG8AO =0 281@0=V ?@8:;048.
12. "@03VG=0 4>;O C:@0W=AL:>W V=B5;V35=FVW. >7:@89 ?@>1;5A=>2V B2>@V2
20-30 @@. %% AB.
13. 13>2>@8 ?@>1;5<0B8:C 1>@>BL18 7V 7;>< V =5?@024>N =0 >A=>2V B2>@G>ABV B0
1V>3@0DV9 ?8AL<5==8:V2 >7AB@V;O=>3> V4@>465==O V (VAB45AOB=8:V2.
14. AB>@8G=V ?>4VW 8W2AL:>W CAV B0 >70GG8=8 O: 465@5;> =0BE=5==O 4;O B2>@G>ABV
C:@0W=AL:8E ?8AL<5==8:V2. >4V;8AO A?>AB5@565==O<8, A?8@0NG8AO =0 281@0=V
?@8:;048.
15. !0B8@8G=5 7>1@065==O C:@0W=AL:>3> ACA?V;LAB20. @>0=0;V7C9 DC=:FVN :>V A0B8@8 =0 >A=>2V 281@0=8E EC4>6=VE B2>@V2.
33
. !#!", !"&"
1. 1AB028=8 (52G5=:>2>3> 70A;0==O 2 ?>57VW V F8:;V 9>3> EC4>6=VE :0@B8=.
@>0=0;V7C9, 2:068 A?V;L=5 9 @V7=5.
2. >B82 >3><0B5@V 2 C:@0W=AL:V9 ;VB5@0BC@V. >7:@89 ?@>1;5281@0=V ?@8:;048.
3. FV=8, =0A:V;L:8 ;VB5@0BC@C V <8AB5FB2> ?@> 35=>F84 C:@0W=AL:>3> =0@>4C 1930-E
@>:V2 <>6=0 A?@89<0B8 O: 4>:C<5=B 4>18.
4. 5@53C:8 @0<8 ". (52G5=:0. @54AB028
B55. VB5@0BC@=89 B2V@ B0 9>3> 68BBO =0 :V=>5:@0=V. >@V2=O9 V 409 A2>N >FV=:C =0
2V4><8E B>1V ?@8:;040E.
6. V4 CAL:>W B@V9FV 4> 2>3> !B@V;5FB20. :068 H;OE8 D>@=0FV>=0;L=>W A2V4><>ABV 30;8G0=, A?8@0NG8AO =0 2V4>1V ?@8:;048 2 VAB>@VW B0
;VB5@0BC@V.

1. >2=89 :>30E 35@>W2 5?VG=>W ?>5<8 . >B;O@52AL:>3> "=5W40".
@>A;V4:C9 ?@>1;5A;C3>2CNG8AO ?@8:;040<8.
2. /:8< G8=>< ;VB5@0BC@0 V=482V4C0;V7CT <>2C 35@>O. ?@0FN9 =0 >A=>2V 2-3 B2>@V2
;VB5@0BC@8 B0 ?@54AB028 B53. >2=89 5B8:5B @V7=8E G0AV2 V A5@54>28I. @>0=0;V7C9 =0 281@0=8E ?@8:;040E.
4. /: <>20 A;C68BL 28A;>2;N20==N 5<>FV9=8E AB0=V2. @>0=0;V7C9 =0 281@0=8E
?@8:;040E.
5. >2=0 E0@0:B5@8AB8:0 ;VB5@0BC@=8E ?5@A>=06V2, 70A>18 WW 74V9A=N20==O.
@54AB028, A?8@0NG8AO =0 281@0=V ?@8:;048 7 C:@0W=AL:>W ;VB5@0BC@8.
6. :068 <>;8B>2=V AB8;V70FVW 2 ACG0A=V9 C:@0W=AL:V9 ;VB5@0BC@V, 28:>@8AB>2CNG8
B2>@8: BG5 =0H "0@0A5.... . 02;8G:0, >;8B20 4> <>28 . >B@8G0,
'>@=>18;LAL:0 <04>==0 . @0G0, 0 B0:>6 281@0=5 . %0@GC:0 V . 5@4=8:0.
34
VII. PRZYKAADOWE ARKUSZE I SCHEMATY
OCENIANIA
Poziom
podstawowy Poziom
170 minut rozszerzony
180 minut
35
dysleksja
Miejsce
na naklejkę
z kodem szkoły
EGZAMIN MATURALNY
Z JZYKA UKRAICSKIEGO
POZIOM PODSTAWOWY
Czas pracy 170 minut
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdz, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 19 stron.
Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu
nadzorującego egzamin.
2. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
3. Nie używaj korektora, a błędne zapisy przekreśl.
4. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
Za rozwiązanie
5. Możesz korzystać ze słowników językowych.
wszystkich zadań
6. Wypełnij tę część karty odpowiedzi, którą koduje zdający.
można otrzymać
Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej
łącznie 70 punktów
dla egzaminatora.
7. Na karcie odpowiedzi wpisz swoją datę urodzenia i PESEL.
Część I 21 pkt
Zamaluj pola odpowiadające cyfrom numeru PESEL. Błędne
Część II 49 pkt
zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz właściwe.
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający przed
rozpoczęciem pracy
KOD
ZDAJCEGO
PESEL ZDAJCEGO
37
CZŚĆ I ROZUMIENIE CZYTANEGO TEKSTU
@>G8B09 C206=> D@03<5=B AB0BBV <8B@0 @>74>2AL:>3> >O 4CH0 2 G5@2>=V9
0<07>=FV, 01> ?><0@0=G5289 2VB5@ =0 B;V GC<8... 09 2V4?>2V4V =0 ?>AB02;5=V
?8B0==O.
1. 24 A5@?=O 2 14 @VG=8FN =O =570;56=>ABV #:@0W=8 2 C75W :=838
B0 :=83>4@C:0@AB20, I> =0 B5@8B>@VW 02@8, 2V41C;>AO 2@CG5==O T48=>?@5AB86=>W
2 #:@0W=V V6=0@>4=>W ;VB5@0BC@=>W ?@5W C:@0W=AL:>W
?>5B:8, 3@><04AL:>W 4VOG:8.
2. &L>3>@VG=8< ;0C@50B>< ?@52AL:0, ?8AL<5==8FO,
;VB5@0BC@>7=025FL, 4>:B>@ DV;>;>3VG=8E =0C:, =0C:>289 A?V2@>1VB=8: =AB8BCBC
;VB5@0BC@8 #:@0W=8, ?@>D5A>@ 83> C=V25@A8B5BC �0 !0? T=F0.
3. &N ?@52AL:0 >B@8<0;0 70 DC=40<5=B0;L=5 2840==O #:@0W=AL
:0 ;VB5@0BC@=0 F82V;V70FVO VB0;V9AL:>N <>2>N. "0 G8 BV;L:8 FO ?@0FO ?@825;0 WW 4>
B0:>W ?>G5A=>W =03>@>48? '>2AL:0 74>1C;0 ?@5"5;V38?
4. 0C@50B0<8 =0 AL>3>4=V =09?@5AB86=VH>W 2 #:@0W=V ?@5:8 AB020;8 V=0
>AB5=:>, 8E09;8=0 >FN18=AL:0, V=0 0@G5=:>, 0@8A0 @CH5;L=8FL:0.
&V >A>18AB>ABV A8;>N A2>3> V=B5;5:BC B0 4CEC ?5@51C20NBL C 1;87L:>7 ;5=>N "5;V3>N, O:0 ?>2AB0;0 ?@>B8 G>@=>3> 2VB@C =0F8ABAL:>W V<5GG8=8 B0
@04O=AL:>3> B>B0;VB0@87<5=B VAB>@8G=>W 15728E>4V.
5. ;5=0 "5;V30 =0@>48;0AO 2 >AVW, 28@>A;0 <0 A2VB>28<8 2V9=0<8
B0 28E>2C20;aAO =0 B@048FVW CG0A=8:V2 C:@0W=AL:>W 2872>;L=>W 2V9=8 1917 1921
@>:V2& &O 35@>WG=0 6V=:0 C2V9H;0 2 A2VB C:@0W=AL:8E =0FV>=0;VABV2, 45 B2>@82AO
=>289 >1@07 CE>2=>ABV #:@0W=8. 9, O: A2>3> G0AC V 5AV #:@0W=FV, 1C2 1;87L:89
=5 >1@07 ?5@5<>6FO-B@VC@0 , 0 >1@07 1>@FO, 70 O:89 2>=0 AB0T 4>
5:78AB5=FV9=>W 1>@>BL18&
6. @C30 A2VB>20 2V9=0 AB0;0 4;O ;5=8 "5;V38 <><5=B>< 5:78AB5=FV9=>3> 281>@C...
ut-Aut& 1>-1>... @> B0:89 281V@ [& ] G0AB> 7304CT 9 :A0=0 0E;L>2AL:0
C A2>WE ABC4VOE. '8 28?04:>28< T B0:89 71V3? ;O . 0E;L>2AL:>W <><5=B
5:78AB5=FV9=>3> 281>@C =0AB0T 2 =0C:>28E 4>A;V465==OE, 2 O:8E 2>=0 @>18BL
A2V4><89 V @8ABL :0D54@8 C:@0W=VAB8:8 83> C=V25@A8B5BC
0 !0? T=F0 , I> 2V4G8=8;0 2V:=> 4;O #:@0W=8 2 T2@>?59AL:89 48A:C@A %%
AB>;VBBO.
7. 0C:>25FL :A0=0 0E;L>2AL:0, ?V4=V<0T @V25=L A2V4><>ABV, >G8ICT
WW 4>AB5<5==VABN B0 >1 T:B82=>N VAB>@8G=VABN. W =0C:>289 4>@>1>:, WW
?C1;VF8AB8G=V ?@0FV F5 A?@>10 28=8I8B8 2V@CAV2-?0@078BV2, B@0=A?;0=BCNG8
D@03<5=B A2>TW A2V4><>ABV =0 V=DV:>20=C A2V4>2AL:0
2G5=89 T2@>?59AL:>3> G0AC, O:0 7C@8B8 ?5@HC =0 0E>4V :0D54@C
C:@0W=VAB8:8 2 88. @>D5A>@ 0E;L>2AL:0 =0C:>25FL V7 ?A8E>;>3VG=> B>=:8<, 703>AB@5=8<
4> 5:78AB5=FV0;L=>W <56V A2VB>2V4GCBBO<, F5 =0C:>25FL, O:89 >1 T:B82CT A2VB
2V4?>2V4=> 4> A2>TW 68BBT2>W 5ę>-?>78FVW, >A:V;L:8 A0<5 7=0==O 2 A5@548=V WW
?A8E>;>3VG=8E ;01V@8=BV2, C 3;818=0E A2V4><>ABV 9 ?V4A2V4><>ABV. "0:0
5:78AB5=FV9=0 ?>78FVO >1C<>2;5=0 =0A0W 2=CB@VH=L>W
A2>1>48&
38
9. iA;O 0@5HBC @540:FiW "#:@0W=AL:>3> A;>20" . "5;i30 =5 1@0;0 4> C2038 ?>AB0=>2
=V<5FL:>W 2;048, V3=>@C20;0 2:07i2:8 =i i ?@8=F8?>2>. @C7V WW
?>?5@5460;8, I> 35AB0?> 3>BCT 70Ai4:C =0 2C;. "@L>EA2OB8B5;LAL:i9, 45 1C;0
!?V;:0... ;5 2>=0 7=0;0, =0 I> 945, B>@>7<>2V 7 . 8E0;528G5< "5;V30 2?5@B> ?i4:@5A;8;0: ")5 @07 i7 8T20 =0
5W4C! 5 <>6C..." &5 1C2 WW A2V4><89 281V@, F5 1C2 WW H;OE, O:89 2>=0
3i4=> ?@>9H;0 4> >AB0==L>3> ?>48EC. ;5=0 ?VH;0 =0 AB>2V4A>B:>2C 703815;L, 7 =5N
?iH>2 i WW 8E09;> "5;V30... Aut-aut& 1>-01>...
10. >=0 AB0;0 >4=>N 7 G8 =5 =091i;LH8E ?>AB0B59, O:i 70?>G0B:C20;8 =>2C 4>1C
2 68BBV C:@0W=AL:>3> =0@>4C. VA;O 5Ai #:@0W=:8 ;5=0 "5;i30 =09287=0G=VH0
6V=>G0 ?>AB0BL 2 C:@0W=AL:V9 ;VB5@0BC@V. !2>W< B2>@G8< 68BBOWG=>N A<5@BN
2>=0 AB0;0 =>28< A8<2>;>< =52<8@CI>ABV C:@0W=AL:>W =0FVW... B0: A:0702 ?@> =5W
<8B@> >=F>2. 'O28;0AO 2>=0, A?0;0E=C;0 i 73>@i;0 =0 BO6:i< B0 Ai@i<, ?>Bi<
:@8202>-G5@2>=V< =51i 2V9=8 9 @52>;NFiW, =5=0G5 1;8A:CG0 7V@:0, ;8H0NG8, E>G
730A;0 DV78G=>, OA:@025 A2iB;> ?> A>1i, O:5 ?0;0E:>BiB8<5 =0I04:011. ...# ;NB>:C 2 8T2i A?>G8;0 157 B@C=8, 157 E@5AB0 9 =0?8AC 2 E>;>4=8E
>1i9<0E 1@0BAL:>W <>38;8 018=>3> /@C ;5=0 "5;i30, <>;>40 2@>4;820 6V=:0,
B0;0=>28B0 ?>5B5A0, 2840B=0 3@><04AL:0 4iOG:0 9 ?C1;iF8AB:0... 0NG8 <>6;82iABL
C@OBC20B8 A2>T 68BBO, 2>=0 A2i4><> ?iH;0 =07CAB@iG A<5@Bi, 4>1@>2i;L=> 281@0;0
H;OE =0 >;3>DC...
12. @>D5A>@ 0E;L>2AL:0 =5>4=>@07>2> B>@:0;0AO AC<=>72VA=>W ?@>1;5<8, O:C
AL>3>4=V <>6=0 >:@5A;8B8 O: ?5@A?5:B828 #:@0W=8 C B@5BL>;VBBV,
�1030B>25:B>@=VABL C:@0W=AL:>W 7>2=VH=L>W ?>;VB8:8: �#:@0W=0 F5 =09<5=H
V45=B8DV:>20=0 45@6020. VEB> =5 <>65 7@>7C3> #:@0W=0 E>G5, :C48 2>=0
945. '8 2>=0 A?@024V E>G5 9B8 2 =0?@O<:C 2@>?8, G8 2>=0 E>G5 9B8 2 =0?@OAVW.
>AV FL>3> =V:><>. FL>3> A0<0 =5 7=0T #:@0W=0. B, I> FV:02>. &O
=5287=0G5=VABL. %B> B0:V C:@0W=FV, I> B0:5 #:@0W=0 V G>3> 2>=0 E>G5? B0: <>6=0
>E0@0:B5@87C20B8 >A=>2=5 DV;>A>DAL:5 70?8B0==O C ?@>5:FVW =0 A0<>V45=B8DV:0FVN..
V4?>2V4V 70 B@8=04FOBL @>:V2 =5 1C;>...
13. ;8H5 =0 G>B8@=04FOB>FV =570;56=>ABV =>289 2VB5@ ?><0@0=G52>3> 4CEC
48B8 BC 20:E0=0;VN, I> CB2>@8;0AO 2=0A;V4>: 4VO;L=>ABV ;N459, O:V
3@0;8 C ?>;VB8G=V V3@8 ...
14. V4AC<>2CNG8, :A0=0 0E;L>2AL:0 A:070;0: 2@>?59AL:89 G0A F5 G0A,
A?@O<>20=89 C <091CB=T . 8 65 =0B>:V2 1>@A0;8AO 2 BV=OE
>15@=5=8E ?5@A?5:B82, =0B>=>B>?C, 0=V
VAB>@VW...
15. 0C:>289 A2VB . 0E;L>2AL:>W F5 B@0=AF5=45=B=89 A2VB-C-A>1V, F5 ?5@?5BC<
<>1V;T, 0;EV@0B>@VO G0AV2 Magnum Opus, F5 A2VB, O:89 740B5=
A0<>A?0;0E>< G8, <>65, A0<>>?@>7B@>I8B8 C;0<:>2VABL >1 T:B82=>W
@50;L=>ABV =0H>3> A2VBC, O:0 ?>1C4>20=0 =0 ?A524>V450;0E 1@5E=V B0 D0;LHV. '8 F5
=5 V450; =0C:>2FO, O:89 T AE8<=8:>< V <, O:89 6825 C ?@>AB>@V-G0AV 2AVE
5?>E V A2V4><>AB59, VE8 %% AB>;VBBO, 74V9A=82H8 0:B
5?>E8 V ?V44a2H8 AC<=V2C =5A?@><>6=VABL :C;LBC@>B2>@5==O ?>?5@54=VE 5?>E,
7>:@5<0 5?>E8 <0965 70-@VG=>W 4CE>2=>W AB03=0FVW 9 5?>E8 13-@VG=>W AB03=0FV9=>W
1574CE>2=>ABV G0AV2 =>2>W =570;56=>W #:@0W=8.
16. #:@0W=AL:0 45@6020 C 2AVE 28?>;VB8G=>3> 4> 5AB5B8G=>3> <0;0 2AV
?V4AB028 =0;560B8 2@>?V, 1CB8 AB@C:BC@=8< :>=5=B>< T2@>?59AL:>W
=04A8AB5<=>W A2V4><>ABV. '5@57 015@0FVW 4>2:>;0 (=5)70;56=>ABV 70 B@8=04FOBL @>:V2
39
<0DV>7=>3> 3C;O==O G>@=>3> 2VB@C #:@0W=>N, >AB0==O =04VO 730A;0, 1> 7=8:;0
A0<0 >=B>;>3VG=0 <>6;82VABL :C;LBC@=>W 270T<>4VW. 2@>?0 2B@0B8;0 72 O7>: V7
#:@0W=>N. 48=5, I> ;8H8;>AO, =0FVO... /:I> 2@0EC20B8, I> �2AO V=B5;5:BC0;L=0
VAB>@VO 2 #:@0W=V D0:B8G=> 1C;0 ?>7=0G5=0 1;87L:VABN 4> 2@>?8, B> B5?5@VH=V9
AB0= @5G59, :>;8 2A5 >G5284=VH8< AB0T 2V440;5==O #:@0W=8 2V4 2@>?8, =0 60;L,
40;5:89 2V4 >?B83>.
17. "2>@G89 282AL:>W 2V41820T 5:78AB5=FV9=C ACB=VABL 28"5;V38. &5 ?>1>@=89 A2VB ?@>B8 =54>A:>=0;>3> ?@8AB>AC20=AB20 V 1;N7=V@AB20. >=0
=5 @>72CT, 0 10G8BL V ?@>3=>7CT. 5 2AV 740B=V =0 B0:5, B0 9, I> I5 3V@H5, =5 2AV
740B=V ?>GCB8 F59 3>;>A. &
http://www.vesna.org.ua/txt/drozdovsky/pahlovska.html
/
09 2V4?>2V4L:
0240==O 1. (1 ?C=:B)
>409 42V ?@8G8=8, G>2AL:0, >B@8<0;0 ?@5(3, 7 0170F8)?
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
0240==O 2. (2 ?C=:B8)
0 >A=>2V 4, 5, 9 0170FV2 2:068 2 0@3C<5=B8, C G>;O302 35@>W7< . "5;V38?
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
0240==O 3. (1 ?C=:B)
# :>=B5:ABV 4 0170FC, ?>OA=8 <5B0D>@8G=89 28A;V2 G>@=89 2VB5@ =0F8ABAL:>W
V<5GG8=8.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
0240==O 4. (2 ?C=:B8)
>@V2=O9, =0 G>;O302 5:78AB5=FV9=89 281V@ :A0=8 0E;L>2AL:>W B0 ;5=8
"5;V38 (5, 6, 9, 10, 11 0170F8).
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
40
0240==O 5. (1 ?C=:B)
)> A?V;L=>3> C F8E 42>E 6V=>: (17 0170F)?
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
0240==O 6. (2 ?C=:B8)
0 G>;O30T ?0B@V>B87< . 0E;L>2AL:>W (7 0170F)?
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
0240==O 7. (2 ?C=:B8)
0 >A=>2V FV;>3> B5:ABC >:@5A;8 AB02;5==O 02B>@0 B5:ABC 4> . "5;V38 B0
. 0E;L>2AL:>W.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
0240==O 8. (2 ?C=:B8)
/:5 7=0G5==O <0T 35@>WG=0 A<5@BL . "5;V38 4;O <091CB=L>3> ?>:>;V==O
(9, 10 0170F8)?
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
0240==O 9. (2 ?C=:B8)
/:5 7=0G5==O 4;O #:@0W=8 , =0 4C<:C 02B>@0 AB0BBV, <0T 4>@>1>: . 0E;L>2AL:>W
B0 . "5;V38 (5, 12 0170F8)?
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
0240==O 10. (1 ?C=:B)
>7H8D@C9 7=0G5==O 01@52V0BC@8 #:@0W=8 (2 0170F).
815@8 V ?V4:@5A;8 ?@028;L=89 20@V0=B 2V4?>2V4V:
0. 0@>4=a :0451. 0FV>=0;L=0 :0452. 57a;e6=0 AoFVaFiO 0C: #:@0W=8.
41
0240==O 11. (2 ?C=:B8)
0?8H8 A8=>=V<8 4> A;V2:
?@5AB>;VBBO ..............................................................
V3=>@C20B8 ..............................................................
B@C=0 ..............................................................
0240==O 12. (2 ?C=:B8)
>OA=8 7=0G5==O A;V2 :A0=8 0E;L>2AL:>W: 2@>?59AL:89 G0A F5 G0A,
A?@O<>20=89 C <091CB=T (=0 >A=>2V 13, 14 0170FV2).
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
0240==O 13. (1 ?C=:B)
815@8 ?@028;L=C 2V4?>2V4L. 03>;>2>: AB0BBV F5:
0. 0?>AB@>Da
1. <5B0D>@0
2. ?>@V2=O==O
3. 0;53>@VO
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
42
CZŚĆ II PISANIE WAASNEGO TEKSTU
Ta część zawiera dwa tematy sprawdzające umiejętność pisania własnego tekstu
w związku z tekstem literackim zamieszczonym w arkuszu. Wybierz jeden z nich
i napisz wypracowanie. Wybrany temat podkreśl.
"5<0 1: 0 >A=>2V 0=0;V7C =02545=8E 4C< 0@CAO >3CA;02:0 B0 20= >3CA;025FL,
?>@V2=O9 A?>AV1 7>1@065==O 3>;>2=8E 35@>W2.
20= >3CA;025FL
3>@>4V >7;>2V AB>O;0 B5<=8FO :0<'O=0O,
!V< A065=L 2 75<;N 220=0O;
# BV9 B5<=8FV ?@>1C20;> AVB :>70:V2,
V4=8E =52>;L=8:V2.
56 =8<8 157 AB0@H8=8 :>70FL:>W =5 1C20;>
C2 >48= AB0@H89 AB0@H8=>N 20= >3CA;025FL,
5BL<0= 70?>@>7L:89.
>=8 45AOBL ;VB ?@>1C20;8 2 =52>;V.
"> 20= >3CA;025FL, A84O A>1V, 4C<0T 40 3040T,
> :>70:V2 A;>20<8 ?@><>2;OT:
�>70:8, ?0=>25-<>;>4FV!
)> C =0A AL>3>4=V 70 45=L 25;8:0O AC1>B0,
02B@0 1C45 A2OB89 45=L 5;8:45=L,
C4CBL =0HV >BFV @0=> 2AB020B8,
> 1>6>3> 4>>65T A;>2> 28A;CE0B8,
0A, 1V4=8E =52>;L=8:V2, ?><8=0B8.
"> 2AV =52>;L=8:8 B5T 70GC20;8,
@V1=8<8 A;L>70<8 >1;820;8,
20=FO >3CA;02FO ;0O;8-?@>:;8=0;8:
�>409 B8 A>1V, 20=5FL >3CA;025FL, I0ABO V 4>;V =5 <02,
)> B8 =0< A59 ?@07=8: >4:0702.
20= >3CA;025FL B5T 70GC20T,
!;>20<8 ?@><>2;OT:
�5 ;09B5 <5=5, 1@0BFV, =5 ?@>:;8=09B5,
>65, =0<, 1@0BFV, 1>3 <8;>A5@4=89 1C45 ?><030B8,
'8 =5 1C45< <8 7 =52>;V 28ABC?0B8?
"> 2 =54V;N @0=>-?>@0=5=L:>
;:0=-?0H>20 BC@5FL:0O >4 AB020;0,
!2>3> E>20;0,
> B5<=8FV ?@8E>460;0,
"5<=8FN >4<8:0;0,
><56 =52>;L=8:0<8 ?>E>460;0,
20=FO >3CA;02FO 70 1V;CN @C:C 1@0;0
)5 A;>20<8 ?@><>2;O;0:
�20=G5 >3CA;02G5!
>;8 1 B8 A2>N 2V@C E@8AB8O=AL:CN ?>;0<02,
=0HC 1CAC@<0=AL:C =0 A515 1@02,
#65 1 B8 2 3>@>4V >7;>2V ?0=C202...
43
/ 1 B2>WE =52>;L=8:V2 CAVE V7 B5<=8FV 28?CA:0;0,
75<;N E@8AB8O=AL:CN E>@>H5=L:> ?@>2>460;0.
20=5FL >3CA;025FL B5T 70GC20T,
!;>20<8 ?@><>2;OT:
�;:0=-?0H>20, ?0=V <>;>40O!
/: =5 1C45H B8 <=V E@8AB8O=AL:>N 2V@>N C@V:0B8,
C4C O B515 70 6>=C 4> A515 1@0B8!
"> 265 ;:0=-?0H>20, ?0=V <>;>40O,
!V< =54V;L E<5;N =5 706820;0,
%@8AB8O=AL:>N 2V@>N =5 C@V:0;0,
AVE =52>;L=8:V2 V7 B5<=8FV 28?CA:0;0,
75<;N E@8AB8O=AL:CN E>@>H5=L:> ?@>2>460;0.
/: AB0;0 =0 2>AL!B0;0 7 <>;>48<8 BC@5FL:8<8 ?0=0<8 3C;OB8,
!B0;0 20=F52V >3CA;02F52V E@8AB8O=AL:>N 2V@>N C@V:0B8:
�82VBLAO, ?0=>25,
/:89 C <5=5 "0 2V= C =0A ?>1CAC@<5=82AO 4;O @>7:>HV BC@5FL:>W.
20=5FL >3CA;025FL B5T 70GC20T,
> '>@=>3> <>@O H2845=L:> ?@81V30T,
;>4:C AV40T,
>70:V2 A5@54 '>@=>3> <>@O 4>30=OT,
> :>70:V2 2 AC4=> 2ABC?0T.
;:0=-?0H>20, ?0=V <>;>40O, 4> '>@=>3> <>@O ?@8E>60T,
20=FO >3CA;02FO 2 AC4=V 7010G0T,
@>1=8<8 A;L>70<8 >1;820T:
�20=G5 >3CA;02G5!
>409 B515 3>A?>4L <8;>A5@4=89 =0 AV< A2VBV V710282,
/: B8 <5=5, <>;>45=L:C, 7@0482!
"> I5 O: AB0;0 B5<=0O =VG =0ABC?0B8,
!B0;8 :>70:8 4> 3>@>40 >7;>20 =0704 ?@81C20B8,
!B0;8 =0 BC@>:, =0 A>==8E, =01V30B8,
!B0;8 WE @C10B8,
>@>4 >7;>2 >3=5<-<5G5< 2>N20B8,
!B0;8 BC@5FL:VW ;L>E8 @>71820B8,
!@51@>-7;0B>, 4>@>3CN >456C 7018@0B8,
!B02 20=5FL >3CA;02TFL ;:0=-?0H>2CN, ?0=N <>;>4CN, @C10B8,
!B0;8 >4 ?@8AB0=V >7;>2AL:>W ?>A?VH0B8
I5 4> A2VB0 4> 3>@>40 !VGV ?@81C20B8,
3>@>4V !VGV A>:@>28I0 BC@5FL:VW @>74V;OB8,
!B0;8 C65 :>70:8 A;>20<8 ?@><>2;OB8:
�20=G5 >3CA;02G5, 35BL<0=5 70?>@>7L:89!
5AOBL ;VB B8 2 =52>;V ?@>1C202,
V >4=>3> :>70:0 =5 CB5@O2!
872>;L, 3>A?>48, =52>;L=8:0 V7 =52>;V
0 :@09 25A5;89,
564C <8@ E@8AB8O=AL:89!
44
0@CAO >3CA;02:0
)> =0 '>@=@@V,
0 :0<5=V 1V;>"0< AB>O;0 B5<=8FO :0< O=0O.
)> C BV9-B> B5<=8FV ?@>1C20;> AV B :>70:V2,
V4=8E =52>;L=8:V2.
"> 2>=8 B@84FOBL ;VB C =52>;V ?@>1C20NBL,
>6>3> A2VBC, A>=FO ?@0254=>3>
C 2VGV A>1V =5 2840NBL,
"> 4> WE 4V2:0-1@0=:0,
0@CAO, ?>?V2=0 >3CA;02:0,
@8E>460T,
!;>20<8 ?@><>2;OT:
�59, :>70:8,
8, 1V4=VW =52V;L=8:8!
#30409B5, I> 2 =0HV9 75<;V E@8ABO=AL:V9
70 45=L B5?5@0?
)> B>4V 1V4=V =52V;L=8:8 70GC20;8,
V2:C-1@0=:C,
0@CAN, ?>?V2=C >3CA;02:C,
> @VG0E ?>7=020;8,
!;>20<8 ?@><>2;O;8:
�59, 4V2:>-1@0=:>,
0@CAN, ?>?V2=> >3CA;02:>!
>GV< <8 <>65<> 7=0B8,
)> 2 =0HV9 75<;V E@8AB8O=AL:V9
70 45=L B5?5@0?
)> B@84FOBL ;VB C =52>;V ?@>1C20T<,
>6>3> A2VBC, A>=FO ?@0254=>3>
C 2VGV =5 2840T<,
"> <8 =5 <>65<> 7=0B8,
)> 2 =0HV9 75<;V E@8ABO=AL:V9
0 45=L B5?5@0.
">4V 4V2:0-1@0=:0,
0@CAO, ?>?V2=0 >3CA;02:0,
"5T 70GC20T,
> :>70:V2 A;>20<8 ?@><>2;OT:
�9 :>70:8,
8, 1V4=VW =52>;L=8:8!
)> AL>3>4=V C =0HV9 75<;V E@8ABO=AL:V9
25;8:>4=O AC1>B0,
702B@0 A2OB89 ?@07=8:,
@>:>289 45=L 5;8:45=L.
"> B>4V BV :>70:8 B5T 70GC20;8,
V;8< ;8F5< 4> A8@>W 75<;V ?@8?040;8,
V2:C-1@0=:C,
0@CAN, ?>?V2=C >3CA;02:C,
;0O;8-?@>:;8=0;8:
45
�"0 1>409 B8, 4V2:>-1@0=:>,
0@CAN, ?>?V2=> >3CA;02:>,
)0ABO 9 4>;V A>1V =5 <0;0,
/: B8 =0< A2OB89 ?@07=8:, @>:>289 45=L
5;8:45=L A:070;0!
">4V 42V:0-1@0=:0,
0@CAO, ?>?V2=0 >3CA;02:0,
"5T 70GC20;0,
!;>20<8 ?@><>2;O;0,
�9 :>70:8,
8, 1V4=V =52>;L=8:8!
"0 =5 ;09B5 <5=5, =5 ?@>:;8=09B5,
"> O: 1C45 =0H ?0= BC@5FL:89
4> <5G5BV 2V4 W6460B8,
"> 1C45 <5=V, 4V2FV-1@0=FV,
0@CAV, ?>?V2=V >3CA;02FV,
0 @C:8 :;NGV 2V44020B8;
"> 1C4C O 4> B5<=8FV ?@8E>460B8,
"5<=8FN 2V4<8:0B8,
0A, 1V4=8E =52V;L=8:V2,
=0 2>;N 28?CA:0B8.
"> =0 A2OB89 ?@07=8:, @>:>289 45=L
5;8:45=L,
!B02 ?0= BC@5FL:89 4> <5G5BV 2V4 W6460B8,
!B02 4V2FV-1@0=FV,
0@CAV, ?>?V2=V >3CA;02FV,
0 @C:8 :;NGV 2V44020B8.
">4V 4V2:0-1@0=:0,
0@CAO, ?>?V2=0 >3CA;02:0,
>1@5 410T
> B5<=8FV ?@8E>460T,
"5<=8FN 2V4<8:0T,
AVE :>70:V2,
V4=8E =52V;L=8:V2,
0 2>;N 28?CA:0T
A;>20<8 ?@><>2;OT:
�9 :>70:8,
8, 1V4=VW =52V;L=8:8!
06C O 20<, 4>1@5 4109B5,
3>@>48 E@8AB8O=AL:V CBV:09B5,
"V;L:8 ?@>HC O 20A, >4=>3> 3>@>40 >3CA;020
=5 <8=09B5,
>T2V 9 <0B5@V 7=0B8 40209B5:
"0 =5E09 4>1@5 410T,
@C=BV2, 25;8:8E <0TB:V2 =5E09 =5 71C20T,
5;8:8E A:0@1V2 =5 718@0T,
"0 =5E09 <5=5, 4V2:8-1@0=:8,
0@CAV, ?>?V2=8 >3CA;02:8,
=52>;V =5 28:C?0T,
> 265 O ?>BC@G8;0AL, ?>1CAC@<5=8;0AL
46
;O @>7:>HV BC@5FL:>W,
;O ;0:>3>!
9 2872>;8, >65,
=0A 2AVE, 1V4=8E =52V;L=8:V2,
BO6:>W =52>;V,
2V@8 1CAC@<5=AL:>W,
0 OA=V 7>@V,
0 B8EV 2>48,
# :@09 25A5;89,
# <8@ E@5I5=89!
8A;CE09, >65, C ?@>AL10E I8@8E,
# =5I0A=8E <>;8B20E
0A, 1V4=8E =52V;L=8:V2!
Duma 0@CAO >3CA;02:0, [w:] 0;5=B8=0 !>1>;L, > 465@5;.
AB>@VO C:@0W=AL:>W ;VB5@0BC@8 % %VIII AB. 4;O :;0AC
7030;L=>>A2VB=L>3> ;VF5N, Warszawa 2005, s. 21-23.
"5<0 2: 0 >A=>2V =02545=>3> D@03<5=BC 4@0<8 VA>20 VA=O 5AV #:@0W=:8 B0
FV;>3> B2>@C, @>7:@89 >1@07 02:8, 725@=8 C203C =0 9>3> 7=0G5==O
2 C:@0W=AL:V9 :C;LBC@V.
VA>20 ?VA=O
@>;>3
!B0@57=89, 3CAB89, ?@54:>2VG=89 ;VA =0 >;8=V. >A5@54 ;VAC ?@>AB>@0 30;O20 7 ?;0:CG>N
15@57>N V 25;8:8< ?@0AB0@8< 4C1><. 0;O20 A:@0N ?5@5E>48BL 2 :C? O B0 >G5@5B8, 0 2 >4=>-75;5=C 4@03>28=C B> 15@538 ;VA>2>3> >75@0, I> CB2>@8;>AO 7 ;VA>2>3> AB@C<:0. [& ]
VAB8=0 2AO 48:0, B0T<=8G0, 0;5 =5 ?>=C@0, ?>2=0 =V6=>W 704C<;82>W ?>;VAL:>W :@0A8.
@>25A=0.[& ]
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ...
VO
02:0
E, O: O 4>23> A?0;0!
VA>28:
>23>, 4>G:>!
65 9 A>=-B@020 ?5@5F2VB0B8 AB0;0.
B->B 7>7C;L:0 <0A;5G:> A:>;>B8BL,
G5@2>=V G5@528G:8 C15@5BLAO
V ;N4O< >465 7 28@VN ?>?@8;VB0;8 3>ABV.
= 6>2B8<8 ?CH8=:0<8 265 ?;020NBL.
=0 G8ABV< ?;5AV :0G5=OB:0 48:V.
47
02:0
%B> <5=5 71C482?
VA>28:
81>=L, 25A=0.
02:0
5A=0 I5 B0: =V:>;8 =5 A?V20;0,
O: >B5?5@. '8 B> <5=V B0: A=8;>AL? [& ]
VA>28:
"0 =V, B> E;>?5FL =0 A>?V;FV 3@0T.
[& ] ;N4AL:89 E;>?5FL, 4O4L:0 520 =51V6,
C:0H =0 9<5==O.
02:0
/ 9>3> =5 7=0N
52
> 2V= C?5@H5 BCB0. V= 740;5:0,
=5 7 A8E ;VAV2, 0 7 B8E 1>@V2 A>A=>28E,
45 =0H0 1010 ;N18BL 78>A8@>BV2 2V= 7 <0BV@ N-24>2>N,
B> 4O4L:> 52 ?@89=O2 >1>E 4> A515...
02:0
%>BV;0 1 O ?>10G8B8 9>3>.
[& ] V=, ?52=5, 30@=89!
VA>28:
5 70482;O9AO B8 =0 E;>?FV2 ;N4AL:8E.
!5 ;VA>28< 4V2G0B0< =5157?5G=>...
.......................................................................................................................................................
[& ] 28E>48BL C:0H V7 A>?V;:>N [& ] E>G5 =04@V70B8 =>65< 15@57C, I>1 AB>G8B8 AV:,
02:0 :840TBLAO V E0?0T 9>3> 70 @C:C.
02:0
5 @CH! =5 @CH! =5 @V6! =5 C18209!
C:0H
"0 I> B8, 4V2G8=>? '8 O @>71V9=8:?
/ BV;L:8 EBV2 A>1V 2B>G8B8 A>:C
7 15@578.
02:0
5 B>G8! !5 :@>2 WW.
5 ?89 65 :@>2V 7 A5AB@>=L:8 <>TW!
48
C:0H
5@57C B8 A5AB@>N =07820TH?
%B> 6 B8 B0:0?
02:0
/ 02:0 ;VA>20. [& ]
'8 6 30@=0 O B>1V?
C:0H (A>@><;OG8AL)
%V10 O 7=0N? [& ]
(7>2AV< 70A>@><;5=89)
B, B0:5 ?8B0TH!...
02:0 (I8@> 482CNG8AL)
'>3> =5 <>6=0 70?8B0B8?
= 10G8H, B0< ?8B0T 48:0 @>60:
'8 O E>@>H0?
OA5=L W9 :820T 2 25@E>2VBBV:
09:@0I0 2 A2VBV!
C:0H
O =5 7=02, I> 2 =8E B0:0 @>7<>20.
/ 4C<02 45@52> =V<5, B0 9 3>4V.
02:0
V<>3> 2 ;VAV 2 =0A =5 <0 =VG>3>.
C:0H
[& ] C, B0 9 GC4=V 28
>BCB C ;VAV! %B> 6 B>1V BCB <0B8,
G8 1010, G8 265 O: C 20A 7>2CBL?
02:0
5=V 740TBLAO G0A><, I> 25@10,
>B0 AB0@0, ACE5=L:0, B> <0BCAO.
>=0 <5=5 =0 78 ?>@>E=>< < O:5=L:8< CAB5;8;0
;O <5=5 ;>65.
C:0H
"0< B8 9 78 I> 6 B8 @>18;0, FV;C 7802:0
VG>3>. !?0;0. %B> 6 78<>N @>18BL?
!?8BL >75@>, A?8BL ;VA V >G5@5B.
5@10 @8?V;0 2A5: 0A=8, 70A=8&
A=8;8AO <5=V 1V;V A=8 [& ]
/ A?0;0. 8E0;8 B0: 2V;L=> 3@C48.
> 1V;8E A=0E @>652VW 304:8
49
;535=L:8 30?BC20;8 <5@56:8,
V <@VW B:0;8AL 7>;>B>-1;0:8B=V,
A?>:V9=V, B8EV, =5 B0:V, O: ;VB=V...
.......................................................................................................................................................
VO
53:0, 1V;0, ?@>7>@0 ?>AB0BL, I> 7 >1;8GGO =0304CT 02:C, 7 O2;OTBLAO 7-70 15@578 V AE8;OTBLAO
=04 C:0H5<.
>AB0BL 02:8
03@09, 703@09, 409 3>;>A <>>=> 6 >4=> ;8H8;>AO 2V4 <5=5.
C:0H
[& ] O B515 70=0?0AB82...
02:0
V, <8;89,
B8 4CHC 402 <5=V, O: 3>AB@89 =V6
40T 25@1>2V9 B8EV9 3V;LFV 3>;>A.
C:0H
/ 4CHC 402 B>1V? BV;> 710282!
> I> 6 B5?5@0 7 B515? "V=L! 0@0!
( =528<>2=>N BC3>N 4828BLAO =0 =5W.)
02:0
, =5 6C@8AO 70 BV;>!
/A=8< 2>3=5< 70A2VB8;>AL 2>=>,
G8AB8<, ?0;NG8<, O: 4>1@5 28=>,
2V;L=8<8 VA:@0<8 23>@C 7;5BV;>.
53:89, ?CE:89 ?>?V;5FL
;O65, 25@=C2H8AO, 2 @V4=C 75<;8FN,
2:C?V 7 2>4>N B0< 7@>AB8BL 25@18FN, -
AB0=5 ?>G0B:>4V C4CBL ?@8E>48B8 ;N48,
21>3V 9 1030BV, 25A5;V 9 AC<=V,
@04>IV 9 BC3C =5AB8W< ?@><>2;OB8 4CH0 <>O 1C45.
/ >1V72CAO 4> =8E
H5;5AB>< B8E8< 25@1>2>W 3V;:8,
3>;>A>< =V6=8=:>W A>?V;:8 [& ].
. #:@0W=:0, VA>20 ?VA=O, [w:] #A5 4;O H:>;8 .
#:@0W=AL:0 ;VB5@0BC@0, 10 :;0A, 28?CA: 2, s. 19, 23, 24, 47.
50
OCENIANIE
POZIOM PODSTAWOWY
Część I rozumienie czytanego tekstu (21 pkt)

0240==O 1. (1?)
- 2840==O :=86:8 #:@0W=AL:0 ;VB5@0BC@=0 F82V;V70FVO
- FV==89, =0C:>289 4>@>1>: ?@> A2V4>- ?>:070;0 A2VBC #:@0W=C, O: G0AB8=C 2@>?8
- AB2>@8;0 ?5@HC =0 70E>4V :0D54@C C:@0W=VAB8:8.
0240==O 2. (2?)
- ?>5B:0 ?>2AB0;0 ?@>B8 =V<5FL:>3> B0 @04O=AL:>3> B>B0;VB0@87@540:FiW "#:@0W=AL:>3> A;>20" . "5;i30 =5 1@0;0 4> C2038 ?>AB0=>2 =V<5FL:>W 2;048,
V3=>@C20;0 2:07i2:8 =i?5@5460;8, I> 35AB0?> 3>BCT 70Ai4:C =0 2C;.
"@L>EA2OB8B5;LAL:i9, 45 1C;0 !?V;:0... ;5 2>=0 Bi:0B8 =5 718@0;0AO. # ?@820B=V9
@>7<>2V 7 . 8E0;528G5< "5;V30 2?5@B> ?i4:@5A;8;0: ")5 @07 i7 8T20 =0 5?>W4C! 5 <>6C..." &5 1C2 WW A2V4><89 281V@, F5 1C2 WW H;OE, O:89 2>=0 3i4=> ?@>9H;0 4>
>AB0==L>3> ?>48EC. ;5=0 ?VH;0 =0 AB>2V4A>B:>2C 703815;L.
0240==O 3. (1?)
- A8;0 =0F8ABAL:>W V45>;>3VW, I> =5A5 A<5@BL B0 AB@0640==O
0240==O 4. (2?)
:75AB8=FV9=89 281V@ . 0E;L>2AL:>W ?>;O302 =0 B> 2>=0 7@>18;0 A2V4><89
281V@ =0 :>@8ABL :0D54@8 C:@0W=VAB8:8 83> C=V25@A8B5BC 0 !0? T=F0 , I>
2V4G8=8;0 2V:=> 4;O #:@0W=8 2 T2@>?59AL:89 48A:C@A %% AB>;VBBO.
:75AB8=FV9=89 281V@ . "5;V38 ?>;O302 =0 B> 2>=0 281@0;0 @>;L 1>@FO 70
A2>1>4C #:@0W=8. 0NG8 <>6;82iABL C@OBC20B8 A2>T 68BBO, 2>=0 A2i4><> ?iH;0
=07CAB@iG A<5@Bi, 4>1@>2i;L=> 281@0;0 H;OE =0 >;3>DC...
0240==O 5. (1?)
"2>@G89 282AL:>W 2V41820T 5:78AB5=FV9=C ACB=VABL 28"5;V38. 1842>E 6V=>: ?>T4=CT ;N1>2 4> #:@0W=8. < B@510 1C;> 4>:>=0B8 281>@C.
0240==O 6. (2?)
0B@V>B87< :A0=8 0E;L>2AL:>W ?>;O30T =0 B>, 2>=0:
" ?V4=V<0T @V25=L A2V4><>ABV, >G8ICT WW 4>AB5<5==VABN B0 >1 T:B82=>N
VAB>@8G=VABN.
" WW =0C:>289 4>@>1>:, WW ?C1;VF8AB8G=V ?@0FV F5 A?@>10 28=8I8B8 2V@CAV2-
?0@078BV2, B@0=A?;0=BCNG8 D@03<5=B A2>TW A2V4><>ABV =0 V=DV:>20=C A2V4>=0FVW.
0240==O 7. (2?)
- ?@54AB02;OT 35@>W=V C 4C65 :>@8A=>- AB028BLAO 4> =8E ?>78B82=>
- WE=V9 4VO;L=>ABV =040T =0@>4=89, C=V25@A0;L=89 E0@0:B5@
51
0240==O 8. (2?)
!2>TN A<5@BN E>BV;0 ?>:070B8 =52<8@CIVABL C:@0W=AL:>W =0FVW. 818@0NG8 A2V4>A<5@BL E>Bi;0 ?>:070B8, I> 702648 B@510 1>@>B8AO 70 A2>W ?5@5:>=0==O V =5
?V4?>@O4:>2C20B8AO =V:>0240==O 9. (2?)
>@>1>: F8E 42>E ?>AB0B59 4>?>@8B8 =>289
>1@07 CE>2=>ABV #:@0W=8.
0240==O 10. (1?)
1) 0FV>=0;L=0 :0450240==O 11. (2?)
Za dwie poprawne odpowiedzi 1 pkt.
?@5@>401, ?@87
AB>;VBBO 2V:, AB>@VGGO
V3=>@C20B8 ;53:>2068B8
B@C=0 4><>28=0
0240==O 12. (2?)
091CB=T #:@0W=8 70;568BL 2V4 B>3>, O:89 H;OE 2>=0 2815@5. ">2 =0?@O<:C 2@>?8, O:I> E>G5 715@53B8 A2>W B@048FVW, A2>N :C;LBC@C.
0240==O 13. (1?)
1. <5B0D>@0
52
Część II pisanie własnego tekstu (49 pkt)
"5<0 1. 0 >A=>2V 0=0;V7C =02545=8E 4C< 0@CAO >3CA;02:0 B0 20= >3CA;025FL ,
?>@V2=O9 A?>AV1 7>1@065==O 3>;>2=8E 35@>W2.
Punkty
Kryteria
22
1. 1. Rozpoznanie tła problemu
Rozwinięcie - >1@07 VAB>@VW #:@0W=8 C 4C<0E B0 BC@5FL:0 =52>;O
tematu - 35@>W 4C<, WE=O 4>;O, C=V25@A0;L=5 7=0G5==O 4C<
- ?>?C;O@=VABL =02545=>3> <>B82C C ;VB5@0BC@V
- 030;L=0 V=D>@<0FVO ?@> 4C<8, ?@> 3> 60=@C 2
C:@0W=AL:V9 :C;LBC@V, =0?@.:
- 4C<0 F5 >48= V7 60=@V2 D>;L:;>@C, F5 ;V@>5?VG=89
B2V@;
- C:@0W=AL:V =0@>4=V 4C<8 B0 VAB>@8G=V ?VA=V >48= V7
=09OA:@02VH8E 4V0<0=BV2 C:@0W=AL:>W ?VA5==>W B2>@G>ABV;
- 4C<8 =0FV>=0;L=0 3>@4VABL C:@0W=FV2,
- 4C<8 70 B5<0B8:>N <>6=0 ?>4V;8B8 =0 VAB>@8G=V B0 0 - 2
5B=>3@0DVG=V.
-725@=5==O C2038 =0 A?>AV1 28:>=C20==O 4C<:
-4C<8 28:>=C20;8 :>170@V (=0?@.: 20= !B@VG:0, =4@V9
(CB, AB0? 5@5A09) C AC?@>2>4V ;V@8, :>178 G8 10=4C@8.
-CG5=L <>65 725@=CB8 C203C, I> :>170@V <0NBL ?5@54
C:@0W=AL:8< =0@>4>< 25;8G57=V 70A;C38 O: <8BFV; 2>=8
715@53;8 =0@>4=C ?>57VN 2 ?0< OBV V 4>=5A;8 4> B8E G0AV2,
:>;8 WE 1C;> 70?8A0=> V =04@C:>20=>;
-CG5=L <>65 =0?8A0B8, I> 4C<8 =5 1C;8 A?V20=V, 0;5
28:>=C20=V @5G8B0B82><
2. Przedstawienie problemu: 0-2
-4C<0 ?@> 0@CAN >3CA;02:C =0;568BL 4> VAB>@8G=8E
4C<, O:V @>7?>2V40NBL ?@> BC@5FL:C =52>;N, =0?@.:
- 2 4C;O ?>;>=5=8E C:@0W=AL:8E
:>70:V2, O:V 265 30 @>:V2 ?5@51C20NBL C :0< O=V9 B5<=8FV
B0 B@03VG=0 4>;O 1@0=:8 0@CAV, 4>=L:8 ?>?0, O:0 2
10BL:V2I8=V <5H:0;0 2 ABV >3CA;02, B>@i
2>=0 725BLAO >3CA;02:>N.
- =52V;L=8FO 0@CAO ?>B0T<=> 2V42V4CT :>70:V2 B0
4>?><030T W< 2B5:B8 7 BO6:>W =52>;V, A0<0 ;8H0NG8AL =0
GC6V9 75<;V.
53
3. Sposób prezentacji problemu w tekście:
=0?@.:
- # 4CFV9=89 (E0@0:B5@=89 4;O =0@>4=>3>,
D>;L:;>@=>3> AB8;N) A?>AV1 ?@54AB02;5=0 4C65 1>;NG0
:0@B8=0 V7 C:@0W=AL:>W VAB>@VW B5<0 =52>;V.
- >7?>2V4L ?@> FN :0@B8=C =0A8G5=0 ;V@87<><
V 4@0<0B87<><, B> 72>@CHCT G8B0G0.
-5@A>=06V 4C<8 B8?>2V >1@078 ;N45F9 A70;N1;5=8E C @V4=89 :@09 (=0?@.: :>70:8 >E>@>=8B5;V
@V4=>W :C;LBC@8 B0 2V@8. >=8 2>;VNBL ?5@51C20B8
B@84FOBL @>:V2 2 =52>;V O: ?>BC@G8B8AO;
1@07 0@CAV 4C65 2V4206=0 4V2G8=0, =5EBCNG8 A2>W< 0 4
68BBO< 4>?><030T C2 O7=5=8< :>70:0<. %>G0 A0<0 265
?>BC@G5=0, 28ABC?0T O: >E>@>=8B5;L:0 E@8ABO=AL:8E
FV==>AB59. @8304CT :>70:0< E@8ABO=AL:89, :@0W=AL:89
:0;5=40@, @V4=C :C;LBC@C, @V4=89 :@09). 4>;O 6V=:8 2
BC@5FL:V9 =52>;V
-?>H0=0 2;0A=>W B@048FVW
-2V4GCBBO A?V;L=>B8 7 >70:0<8, 4>?><030T W< 2B5:B8 V7
=52>;V
-35@>W=O 68;0 2 4>AB0B:0E 2V4 O:8E =5 E>G5 2V4<>28B8AO
1@07 20=0 0 4
- ?>H0=0 2;0A=>W B@048FVW, 72'O7>: 7 B@048FVTN
- E>G5 2B5:B8 7 =52>;V
- ?5@51C20T C 2 O7=8FV
- ?>3>46CTBLAO >4@C68B8AO
- 21820T BC@5FL:C 6V=:C
- ?>;L=8:V2
>@V2=O==O 35@>W2: 0 - 6
-?5@56820==O 2=CB@VH=VE :>=D;V:BV2 0@CAV ;V@8G=89
A?>AV1 7>1@065==O 35@>O, A8BC0FVO 281>@C
-?>H0=0 2;0A=>W B@048FVW, 0;5 A2V4> =5 <>65
?>25@=CB8AL 4> 10BL:V2
-02B5=B8G=VABL ?5@A>=060
-20= ?5@54CAV< 4VT, <0T >4=C <5BC - E>G5 2B5:B8 V7
=52>;V
-=5 ?5@56820T 3;81>:8E 2=CB@VH=VE :>=D;V:BV2, 48=0?5@A>=060
-7>1@065=89 O: ?>78B82=89 35@>9
-35@>W 4C<8 4VNBL 2 B8?>28E 4;O FL>3> 60=@C >1AB028=0E:
=52>;V 1CAC@<0=AL:V9;
- 7010@2;5==O 4C< AC<=5, @=5.
54
4. Wnioski 0-4
Wniosek
8A=>2:8 2V4=>A=> ?@>1;5<8 VAB>@8G=8E ?>4V9
pełny
7>1@065=8E C 4C@V2=O==O 35@>W2, =0?@.:
4 p
- 4C<0 ?@> 0@CAN >3CA;02:C O: ;V@>-5?VG=89 28B2V@
Wniosek
=0@>4=>3> @>7C 20=0 O: 28B2V@
niepełny
35@>WG=>3> 4CEC C:@0W=AL:>3> =0@>4C, 28A>:8E
2 p
Próba
1;03>@>4=8E V450;V2.
podsumowan
ia
1 p
Kryteria oceniania języka i kompozycji 27 pkt
2. >20 @8B5@VW Punkty
0) @028;L=89 B0 =5AE5<0B8G=89 A8=B0:A8A V D;5:AVO. 9
!8=B0:A8A
@028;L=89 A8=B0:A8A V D;5:AVO. 7
V D;5:AVO
030;>< ?@028;L=89 A8=B0:A8A V D;5:AVO. 5
>20 2 >A=>2=>?@8 A8=B0:A8G=V V 3
D;5:AV9=V ?><8;:8 =5 ?>@CHCTBLAO WW :>b) 030B89 V @V7=><0=VB=89 ;5:A8G=89 70?0A, ?@028;L=0 10
5:A8:0, D@075>;>3VO, V=482V4C0;L=89 AB8;L.
D@075>;>3VO 030;>< 4>AB0B=V9 ;5:A8G=89 70?0A, ?@028;L=0 7
V AB8;L D@075>;>3VO, :>030;>< 4>AB0B=V9 ;5:A8G=89 70?0A V :>AB8;L.
A) >A=>2=><8;:>20 >@D>3@0DVO. 4
@D>3@0DVO !?>@048G=V >@D>3@0DVG=V ?><8;:8. 2
V ?C=:BC0FVO
'8A;5==V 2 >A=>2=>@O4=V >@D>3@0DVG=V ?><8;:8. 1
3. V4?>@O4:>20=0 V=B5@?@5B0FV9=>2V, 2=CB@VH=L> 4
>78FVO FV;VA=0, ;>3VG=0.
=CB@VH=L> FV;VA=0, ?>A;V4>2=0 C 3@0DVG=>>D>@<;5==V (2V4>:@5<;5==O B@L>E >A=>2=8E G0AB8=).
030;>< FV;VA=0, 2:07CT =0 A?@>18 ?>@O4:C20B8 4C<:C. 1
55
"5<0 2. # :>=B5:ABV =02545=>3> D@03<5=BC 4@0<8 VA>20 VA=O 5AV #:@0W=:8
B0 FV;>3> B2>@C, @>7:@89 >1@07 02:8, 725@=8 C203C =0 9>3> 7=0G5==O
2 C:@0W=AL:V9 :C;LBC@V.
Punkty
ryteria
22
1. Wstęp 1. Rozpoznanie tła problemu
- 030;L=0 V=D>@<0FVO ?@> B2>@GVABL 5AV #:@0W=:8 B0 WW 2 C:@0W=AL:V9 ;VB5@0BC@V.
- >@>B:0 V=D>@<0FVO ?@> 4@0<0B8G=C A?04I8=C
- =D>@<0FVO ?@> VA>2C ?VA=N (=0?@.: VA>20 ?VA=O O: >48= 7 >AB0==VE
4@0<0B8G=8E B2>@V2 5AV #:@0W=:8 AB0;0 ;VB5@0BC@=8< A2V4>FB2>< 0-3
C:@0W=AL:>3> <>45@=V76 =5>@><0=B87 - 3V4=> 7 B5=45=FVTN 5?>E8 4@0<8 . #:@0W=:8 7451V;LH>3> T
B;C<0G5==O< 1V1;V9=8E B0 0=B8G=8E, ;>3VG=8E AN65BV2, O:V
V=B5@?@5BCNBLAO C 72 O7:C 7 <>45@=8<8 ?@>1;5<0<8 9 FV==>ABO<8.
2. 2. Przedstawienie problemu:
Rozwinięcie @0<0 VA>20 ?VA=O =0?8A0=0 =0 >A=>2V D>;L:;>@=8E C:@0W=AL:8E
tematu 465@5;, 0;5 B0:>6 1V 1V1;V9=V, ;>3VG=V <>B828.
@8ACB=VABL ;>3, 45 10G8<> V450;L=89 >1@07
?@8@>48. @8@>48 I5 =5 709<0=>W, �=5>;N4=5=>W, O:0 30@<>=V9=0 C
A2>W9 FV;>ABV, O:0 ?@8304CT @09. 0 FL>=V 7 O2;OTBLAO ?>AB0BL
02:8.
- 02:0 3>;>2=0 35@>W=O 4@0<8 VA>20 ?VA=O.
- 02:0 F5 35@>W=O :07:>20, ?>AB0BL 7 C:@0W=AL:>W ;>3VW, O:0
6825 C ;VAV.
- 02:0 V=B53@0;L=0 G0AB8=0 ?@8@>48. >=0 ?@>:840TBLAO =025A=V V
278<:C A?8BL C 25@1V, I>1 7=>2y ?@>:8=CB8AO =025A=V. 0 ?>G0B:C
B2>@C 2>=0 ?>AB0T O: C>A>1;5==O BV;5A=>3> 157A<5@BBO.
- 02:0 B0: A0<> 30@=0, V450;L=0, G8AB0 V =528==0 O: >1@07 ?@8@>48
7>1@065=89 C ?@>;>7V.
VA>2C ?VA=N 20@B> @>73;O4aB8 B0:>6 C :>=B5:ABV @><0=B8G=8E
B@048FV9, ?>HC:V2 CB@0G5=>3> 72 O7:C 4=8< V ;N4AL:8< .
0-15
4@0 ?@>B8AB02;5==O ;VA>2>3>\AV;LAL:>3> A2VBC, ;VAC\ E0B8,
;N48=8\ ?@8@>48, I> C28@07=NNBLAO G5@57 @O4 V=H8E, G0AB:>2VH8E
?@>B8AB>O=L, 71;865=L V 2V4HB>2EC20=L. "0:>6 C FL>=B5:ABV
<>6=0 ?@84828B8AO 4> ?>AB0BV 02:8 (=0?@.: 02:0 7CAB@V2H8 ;N459,
0 >A>1;82> C:0H0 B0 ?>GC2H8 9>3> 3@C =0 A>?V;FV A0<0 B0:>6 AB0T
;N48=>N. 4=0: ;8H5 02:0 B0 O4L:> 52 24V 7
?@8@>4>N, ?5@5AB5@V30B8 ?5@2VA=8E 70:>=V2, 70 O:8<8 C
D>;L:;>@=>;>3VG=>1C4>20=89 2A5A2VB. 02:0
7=0T, I> ?>@CH5==O F8E 70:>=V2 ?>@CHCT ?@8@>4=C :>A30@<>=VN).
- 02:0, AB02H8 ;N48=>N, >B@8 F5
3>2>@8BL >AB0==V9 D@03<5=B), >4=0: 2B@0G0T 157A<5@B=C BV;5A=VABL.
- 02:0 2?52=5=0, I> 1C45 2VG=> 68B8. "V;> WW >=>2;NTBLAO 9
74>1V 9 ?>AB02V 7 FVTN A0<>N 4CH5N, O:0
2 =5>@><0=B8G=V9 CB>?VW 5AV #:@0W=:8 T ?5@54CAV< 3>;>A><. &O
<>6;82VABL 28?>2VAB8 A515 T 70?>@C:>N 157A<5@BO.
56
3. Wnioski 0-4
8A=>2:8 2V4=>A=> >1@07C 02:8 C 4@020 VA=O B0 WW @>;V
Wniosek pełny
C D>;L:;>@=>;>3VG=> 7>1@065=89
4 p
2 4@0A>1;NT 157A<5@BBO, ?5@52BV;5==O, 2VG=5
Wniosek
?>25@=5==O, 157A<5@BBO :@0A8. >=0 A8<2>; 30@<>=VW, T4=>ABV B0 :@0A8
niepełny
?@8@>48, =0BC@8. >=0 ?>:07CT O: ;N48=V B@510 68B8 2 T4=>ABV
2 p
7 ?@8@>4>N).
Próba
podsumowania
1 p
Kryteria oceniania języka i kompozycji 27 pkt
2. >20 @8B5@VW Punkty
0) @028;L=89 B0 =5AE5<0B8G=89 A8=B0:A8A V D;5:AVO. 9
!8=B0:A8A @028;L=89 A8=B0:A8A V D;5:AVO. 7
V D;5:AVO
030;>< ?@028;L=89 A8=B0:A8A V D;5:AVO. 5
>20 2 >A=>2=>?@8 A8=B0:A8G=V V 3
D;5:AV9=V ?><8;:8 =5 ?>@CHCTBLAO WW :>b) 030B89 V @V7=><0=VB=89 ;5:A8G=89 70?0A, ?@028;L=0 10
5:A8:0, D@075>;>3VO, V=482V4C0;L=89 AB8;L.
D@075>;>3VO
030;>< 4>AB0B=V9 ;5:A8G=89 70?0A, ?@028;L=0 7
V AB8;L
D@075>;>3VO, :>030;>< 4>AB0B=V9 ;5:A8G=89 70?0A V :>AB8;L.
A) >A=>2=><8;:>20 >@D>3@0DVO. 4
@D>3@0DVO >>48=>:V >@D>3@0DVG=V ?><8;:8. 2
V ?C=:BC0FVO
'8A;5==V, 2 >A=>2=>@O4=V, >@D>3@0DVG=V 1
?><8;:8.
3. V4?>@O4:>20=0 V=B5@?@5B0FV9=>2V, 2=CB@VH=L> 4
>78FVO FV;VA=0, ;>3VG=0.
=CB@VH=L> FV;VA=0, ?>A;V4>2=0 C 3@0DVG=>>D>@<;5==V (2V4>:@5<;5==O B@L>E >A=>2=8E G0AB8=).
030;>< FV;VA=0, 2:07CT =0 A?@>18 ?>@O4:C20B8 4C<:C. 1
57
dysleksja
Miejsce
na naklejkę
z kodem szkoły
EGZAMIN MATURALNY
Z JZYKA UKRAICSKIEGO
POZIOM ROZSZERZONY
Czas pracy 180 minut
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdz, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 14 stron.
Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu
nadzorującego egzamin.
2. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
3. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraznie przekreśl.
4. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
Za rozwiązanie
5. Możesz korzystać ze słowników językowych.
wszystkich zadań
6. Wypełnij tę część karty odpowiedzi, którą koduje zdający.
można otrzymać
Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej
łącznie
dla egzaminatora.
60 punktów
7. Na karcie odpowiedzi wpisz swoją datę urodzenia i PESEL.
Zamaluj pola odpowiadające cyfrom numeru PESEL. Błędne
Część I 15 pkt
Część II 45 pkt
zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz właściwe.
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający przed
rozpoczęciem pracy
KOD
ZDAJCEGO
PESEL ZDAJCEGO
59
CZŚĆ I ROZUMIENIE CZYTANEGO TEKSTU
@>G8B09 C206=> C@82>: AB0BBV ;5:A0=4@0 %>@C65=:0 8:;8:8 B0 AB83;>10;V70FVW. 09 2V4?>2V4V =0 ?8B0==O.
1. :>=>;VB8:0, 5:>;>3VO, @5;V3VO, V=D>@<0FVO, 157?5:0 B0 1030B> V=H8E AD5@
4VO;L=>ABV ;N4AB20 265 402=> T =5 ;8H5 =0FV>=0;L=8<8. 060T<> <8 B>3>, G8 =V,
0;5 3;>10;L=V 28:;8:8 �D>@<0BCNBL 2=CB@VH=V9 ?@>ABV@ #:@0W=8.
1 T:B82=> T =5157?5:0, I> 70;8H0NG8AL V =040;V ?0A82=8< AC1'T:B>< A2VB>2>W
?>;VB8:8, #:@0W=0 2B@0G0T <>6;82VABL 28@VHC20B8 7040GV, O:V AB028BL ?5@54 =5N
AL>3>45==O. ;5 4;O B>3>, 018 AB0B8 AC1'T:B>< 3;>10;L=>3> ?@>F5AC, 9>3>
?>B@V1=>, ?@8=09<=V, 7@>7C1 =040;V 2V;L=> >@VT=BC20B8AO C 9>3>
;01V@8=B0E B0 2?;820B8 =0 9>3> @>728B>:.
2. ;>10;V70FVO F5 O28I5, O:5 =5 <>6=0 70?5@5G8B8 G8 C=8:=CB8. 5E0=V70FVO,
02B><0B870FVO, V=D>@<0B870FVO, 3;>10;V70FVO F5 2A5 @5GV >4=>3> ?>@O4:C. /:I>
<8 ?> O:VAL =530B82=V =0A;V4:8 F8E ?@>F5AV2, B> ?>28==V 7=09B8 ;V:8
?@>B8 F8E =54>;V:V2, 0 =5 =0<030B8AL >3>@>48B8AO G8 ?@>:;OAB8 WE, 01> I> I5
3V@H5 2>N20B8 7 =8<8, O: A2>3> G0AC ;C448B8 2 =3;VW @>71820;8 <0H8=8. %>G0
B@510 2@0E>2C20B8, I> 2>=0 =5A5 7 A>1>N =5157?5:C. N48 <>6CBL =5 7=0B8
A0<>3> B5@10;V70FVO, 0;5 7 =0A;V4:0<8 FL>3> ?@>F5AC 2>=8 AB8:0NBLAO
;54L =5 I>4=O.
3. !?@020 2 B> #:@0W=0 2A5 1V;LH5 ?5@5B2>@NTBLAO =0 ?@840B>: 4> GC68E
3;>10;V70FV9=8E AE5<. 030B> C:@0W=FV2 3>2>@OBL ?@> B5, I> <8 F5 A?V;L=>B0,
O:0 28@V7=OTBLAO >A>1;82>N 4CE>2=VABN. ;5 O:I> F5 B0:, B> 2 G>3>4=V F5
?@>O2;OTBLAO? '>65<> C2V9B8 7 F8< C 2@>?C? I> =0< 1@0:CT 4;O
B>3>, I>1 C28@07=8B8 FV =0HV 4CE>2=V A:0@18, O:V C =0A, 157 AC<=V2C, T? 465
O:I> <8 A010;L=>1 G><8 A5@48<>AO, I> WE =5 ?>6, C7030;L=NNG8, A;V4 =5 ?@>AB>
45:;0@C20B8 =0O2=VABL >A>1;828E 4CE>2=8E FV==>AB59 B@510 68B8 =8<8
9 C28@07=8B8 WE C =09@V7=><0=VB=VH8E 4CE>2=8E V ACA?V;L=8E D5=><5=0E.
0B>:8 I> <8 15@5<> CG0ABL C 3;>10;V70FVW C =093V@H89 A?>AV1
2 >@VT=B0FVW =0 =87L:>?@>1=C <0A>2C :C;LBC@C, =0 5@70F81, O:V =0< B0: I54@>
?>AB02;OT 3;>10;V70FVO.[& ]
4. !L>3>4=V 6 3;>10;V70FVO T ?@028;><. ?>:8 I> 2>=0 <0T 28@07=> 70EV4=5
>1;8GGO. ;5 C65 70@07 AB0T 7@>7C, I> 28:;NG=> 70EV4=V ?0@0483<8
?@872>4OBL 4> 2=CB@VH=L>W :@878 A0<>W 3;>10;V70FVW. V7L B0:C @VG,
O: >1'T4=0=C 2@>?C. >:8 I> VA=CT ?V4EV4, I> AB0=40@B8 7040T 0EV4=0 2@>?0,
0 &5=B@0;L=0 2@>?0 ;8H5 ?@89<0T WE. ;5 265 70@07 =0 0E>4V 2@>?8 GCB8
I>@07 1V;LH5 3>;>AV2 ?@> B5, I> FN ?0@0483B@V1=> @>7H8@N20B8 V 4020B8
A;>2> !E>4C, I> 2@>?0 1C45 A?@024V >1'T4=0=>N B>4V, :>;8 2>=0 AB2>@8BL
?@>ABV@ 4;O V=H>W O:>ABV; :>;8 2@>?0 7@>7C 2>=0 =5 ;8H5 @80 3@5:>-@85=B0;L=V 48A?@>?>@FVW
5. 0 AL>3>4=V C A2VBV =0:>?8G8;8AL =04728G09=> 25;8:V 48A?@>?>@FVW, ?@8G>2>=8 AB>ACNBLAO =5 ;8H5 @V2=O 5:>=>3> @>728B:C, 0 9 ACB> <5=B0;L=8E
0A?5:BV2, V B>?>@FVW =04728G09=> 2V4GCB=V A0<5 2 4>1C <0A>28E
:> @0=VH5 =0@>48 <>3;8 68B8 A>1V AB>;VBBO<8, =5 7=0NG8 ?@>
VA=C20==O >48= >4=>3>, B> 70@07, <8 <>65<> A?>AB5@V30B8 =04728G09=5
1
BCB: 3V@H89 ?@>4C:B, 7060
@V7=><0=VBBO A2VBC, >4=0: ?@8 =54>AB0B=L> @>728=5=V9 :C;LBC@V B>;5@0=B=>ABV F5
G0AB> ?@872>48BL 4> 7@>AB0==O 03@5AVW ?> 2V4=>H5==N 4> V=H>3> B0 3>B>2=>ABV
28@060B8 WW 2 =09@V7=><0=VB=VH8E D>@<0E. 0 4C<:C ;5:A0=4@0 !CH:0,
48@5:B>@0 &5=B@C <8@C, :>=25@AVW B0 7>2=VH=L>W ?>;VB8:8 #:@0W=8, 2 FL>V ?>;O30T =091V;LH0 V7 ACG0A=8E 703@>7.
"5@>@87< T ;8H5 >4=VTN V7 D>@< 03@5AVW, VA=CNBL ?52=V A>FV0;L=V ?V420;8=8, I>
?>@>46CNBL B5@>@87<. 0A0N 9>3> T 7@>AB0==O =5B5@?8<>ABV B0
=5?@89=OBBO V=H>3> . 0@07 C 1030BL>E :@0W=0E B0: 720=>3> V24=O VA=CNBL
4C65 48=0=0@=V ACA?V;LAB20, I> 70 A2>TN 5=5@35B8:>N T 4C65
@>728=5=8<8, ?@>B5, 2 B>9 65 G0A 2>=8 ?5@51C20NBL =0 =86G8E I01;OE 70 @V2=5<
A>FV0;L=8E AB0=40@BV2.
6. &5 ?5@5206=> 1V4=V =0@>48, :>B@V =04728G09=> H284:> 71V;LHCNBL A2>N
G8A5;L=VABL, V 2>=8 2V4GC20NBL =5704>2>;5==O A2>W< AB0=>< C ?>@V2=O==V 7 1V;LH
1030B8<8 :@0W=0<8. # A2>N G5@3C 70<>6=VHV :@0W=8 <0NBL 70@07 4>2>;V =87L:89
@V25=L =0@>46C20=>ABV, G5@57 I> C A2VBV 7?>@FVW, B>1B>
71V;LHCTBLAO :V;L:VABL B8E =0@>4V2, 45 4>@<0A0 ;N459, >1'T4=0=8E 2 <560E ?0AAV>=0@=8E ACA?V;LAB2, =5 704>2>;5=8E
=8=VH=V< AB0=>< @5G59. # F8E ACA?V;LAB20E 7=0E>4OBLAO ?52=V V45>;>3VG=V
;V45@8, I> A?@O<>2CNBL =0O2=5 =5704>2>;5==O C D>@W
03@5AVW, =5=028ABV 4> V=H8E =0@>4V2 B0 :@0W=. "0:, 7024O:8 =0O2=>ABV A5@54>28I0,
O:5 ?>@>46CT 03@5AVN, V 28=8:0T B5@>@87<.
7. FL>1V A5@54=OG:><, I> 7=0E>48BLAO ?><
1030B8E B0 A2VB>< 1V4=8E :@0W=, 2V4?>2V4=> <8 =0;568<> 4> B8E :@0W=, 45 28I5
=0720=V AC?5@5G=>ABV ?@>O2;ONBLAO =09<5=H8< G8=><, 1> 7 >4=>3> 1>:C C =0A
=5<0T 2V4GCB=>W F82V;V70FV9=>W 48AB0=FVW 7 1V;LH 70<>6=8<8 B0 CA?VH=8<8
:@0W=0<8, 0 7 V=H>3> <8 =5 <0T<> BVTW ?0AV>=0@=>ABV, B>W =04728G09=>W
<>1V;V70FV9=>W A?@><>6=>ABV, O:0 1 <>3;0 ?V4HB>2EC20B8 7=0G=C G0AB8=C
=0A5;5==O 4> 5:AB@52>3> O28I0, I> ?>@>46CT 7>:@5<0 9 B5@>@87<.
)> 6 AB>ACTBLAO 2=CB@VH=L> C:@0W=AL:>W =5>4=>@V4=>ABV, B> O =5 4C<0N, I>
C =0A 2>=0 1V;LH0, =V6 2 V=H8E :@0W=0E, =02?0:8, 2 FL>>4=>@V4=>N :@0W=>N, 0465 BCB =5<0 7=0G=8E 3@C?, =0?@8:;04, 3>
=0A5;5==O (=0 2V4AVW, 45 B0:8E ;N459 15-20%). ">3>4=V
=02@O4 G8 #:@0W=0 ?5@51C20T C O:V9AL A?5F8DVG=V9 7>=V @878:C. 07>< 7 B8<, <8
=5 7=0E>48<>AO V 2 ?>2=V9 157?5FV, 0465 2 =8=VH=L>=5 <>65 ?>GC20B8 6>4=0 7 :@0W=. [& ]
;>10;L=V 28:;8:8 O: :0B0;V70B>@ @>728B:C :@0W=8
8. ;O B>3>, 018 #:@0W=0 V7 >1'T:B0 35>?>;VB8:8 ?5@5B2>@8;0AO =0 AC1'T:B, B@510
28@VH8B8 >4=5 A8AB5<=5 ?8B0==O. 4=VTN 7 ?@>1;5<, =0 4C<:C !5@3VO "5;5HC=0,
4>:B>@0 ?>;VB8G=8E =0C:, ?@>D5A>@0, ?@57845=B0 D>=4C !?V24@C6=VABL ,
T 2V4ACB=VABL V=B5;5:BC0;L=>W :>=:C@5=FVW 2 #:@0W=V, ?@8 FL>=:C@5=FVO F5
=5 ?@>406 A515, 0 :>=:C@5=FVO @>7C=:C@5=FVO V459, :>B@V 4>72>;OBL
@50;V7C20B8AO =5 70 ?5@28==8<8 >7=0:0<8 :>;L>@C, ?@8=0;56=>ABV 4> ?52=>3>
:;0=C, G8 ?0@BVW. [& ]
:@V3>, ?>B@V1=> AB2>@8B8 V=D>@<0FV9=> A?@><>6=5 ACA?V;LAB2>, G;5=8
O:>3> <0B8ABC? 4> V=D>@<0FVW V 7<>6CBL 2V;L=> 28A;>2;N20B8 WW. [& ]
9. '5B25@B8< 206;828< 0A?5:B>< T 2AB0=>2;5==O T48=8E N@848G=8E ?@028; 3@8,
O:V 4>72>;OBL GVB:> 287=0G0B8 ?@8=F8?8, >1>2'O7:>2V 4;O 2AVE. , =0@5HBV,
C:@0W=FO< 206;82> 70157?5G8B8 2;0A=C V=B53@>20=VABL 4> A2VB>2>3> ?@>AB>@C,
0465 <8 =5 <>65<> 70;8H8B8AO ECBV@F5<, E>G0 9 =5 ?>28==V 701C20B8 ?@>
B5, I>1 2V4AB>N20B8 2;0A=V V=B5@5A8 =0 A2VB>2V9 0@5=V.
61
/
09 2V4?>2V4L:
0240==O 1. (1 ?C=:B)
0 >A=>2V 1 0170FC >:@5A;8 A8BC0FVN #:@0W=8 I>4> ?@>F5AC 3;>10;V70FVW.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
0240==O 2. (1 ?C=:B)
/: :20;VDV:CT<> B0:V <>2=V >48=8FV O:: <5E0=V70FVO, 02B><0B870FVO,
V=D>@<0B870FVO?
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
0240==O 3. (2 ?C=:Bu)
87=0G B57C 2 0170FC.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
0240==O 4. (2 ?C=:Bu)
/:5 AB02;5==O C:@0W=FV2 4> 3;>10;V70FVW :@8B8:CT 02B>@ C 3 0170FV?
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
0240==O 5. (2 ?C=:Bu)
>409 2 ?@8G8=8 @>728B:C <0A>2>3> 5:AB5@(5, 6 0170F).
" ...........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
" ...........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
0240==O 6. (2 ?C=:Bu)
0 >A=>2V 6, 7 0170FV2 409 2V4?>2V4L, G>@>< AB0BBV, 2 #:@0W=V =5<0T C<>2
4;O @>728B:C B5@>@87.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
62
0240==O 7. (2 ?C=:Bu)
# :>=B5:ABV 9 0170FC, ?>OA=8 <5B0D>@8G=89 28A;V2 N@848G=V ?@028;0 3@8.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
0240==O 8. (1 ?C=:B)
7 8 0170FC ?V415@8 0=B>=V<8 4> A;V2:
?@8ACB=VABL ..............................................................................................................................
:C?V2;O ......................................................................................................................................
0240==O 9. (1 ?C=:B)
# =02545=8E A;>20E ?V4:@5A;8 D>@<8 E0@0:B5@=V 4;O ?C1;VF8AB8G=>3> AB8;N:
0A?5:B, V=B53@>20=VABL, 0@5=0, GVB:>, 2;0A=89
0240==O 10. (1 ?C=:B)
87=0G AB02;5==O 02B>@0 AB0BBV 4> ?>3;O4V2 ;5:A0=4@0 !CH:0 (5 0170F) B0 !5@3VO
"5;5HC=0 (8 0170F). 815@8 ?@028;L=C 2V4?>2V4L.
0. 02B>@ :@8B8:CT WE=V ?>3;O48
1. ?>;52. =5 >FV=CNG8, ?@575=BCT WE=V ?>3;O48
63
CZŚĆ II PISANIE WAASNEGO TEKSTU
Ta część zawiera dwa tematy sprawdzające umiejętność pisania tekstu własnego
w związku z tekstem literackim zamieszczonym w arkuszu. Wybierz jeden z nich
i napisz wypracowanie. Wybrany temat podkreśl.
"5<0 1: 0 >A=>2V D@03<5=BV2 5A5 .@VO =4@CE>28G0 VAB> :>@015;L @>7:@89
:>=F5?FVN L2>20 O: 02@O4 G8 :>@>;L 0=8;> 0;8FL:89, 70A=>2=8: L2>20, 7=02 ?@> B5, I> B5@5=,
281@0=89 =8< 4;O =09402=VH>3> 7 <091CB=VE ?59AL:>3> !E>4C, <0T >4=C
25;L<8 FV:02C 35>3@0DVG=C ?@8:<5BC.[& ]
!CBL 73040=>W ?@8:<5B8 ?>;O30T 2 B> B5@8B>@VTN 3> <0965 A:@V7L
?>1@C:>20=8<8 9 7020=8<8 ?03>@10<8, ?@>E>48BL 2>4>4V; 42>E <>@AL:8E 10A59=V2
0;BV9AL:>3> B0 '>@=>3>. 5@H8=0 =52848<>3> =8=V 2>4>4V;L=>3> E@51B0 7=0E>48BLAO
70 :V;L:0 A>B5=L <5B@V2 2V4 3>;>2=>3> 70;V7=8G=>3> 2>:70;C, G8, O: 20@B> :070B8 BCB,
C L2>2V, 42V@FO. #AV 2>48, ?V2=VG=VHV 2V4 FL>3> ?C=:BC, ?;8=CBL .4> 0;BV9AL:>3>, 0 BV,
O:V ?V245==VHV, 4> '>@=>3> <>@O. VAF5. ?5@5B8=C 42>E >A59, I> 4V;OBL 157V<5==89
?@>ABV@ =0 AEV4-70EV4 V ?V2=VG-?V245=L, =5<8=CG5 AB0;> @3>25;L=8E
H;OEV2, 0 C 72'O7:C 7 F8< B0: A0<> 9 >1'T:B>< =09@V7=><0=VB=VH8E V=207V9 4CE>2=8E,
?>;VB8G=8E, 2V9AL:>28E, 728G0T28E, <>2=8E. V<5FL:0 =0720 7=0G0T
=5 7>2AV< B5 A0<5, I> ;0B8=AL:0 Leopolis 01> A0=A:@8BAL:0 !8=30?C@. # FL><>6=0 4>10G8B8 7=0: "2>4>4V;L=>ABV" ?@8=0;56=>ABV 4> 1030BL>E :C;LBC@ 2>4=>G0A
V @07>< 7 B8< =5?@8=0;56=>ABV 4> 6>4=>W 7 =8E FV;:>< FL>3> 9>3> 2840B=89
@><0=VAB T==>W 4>18 =07202 "< AB5@B8E :>@4>=V2". /, ?@>B5, =0<030B8C=8:=CB8 ACB> ?C1;VF8AB8G=>W A?>:CA8 =0720B8 9>3> =8=V "< :>@4>=V2
A?>@C46C20=8E".
03> 240<>AO 4> 70A04=8G> ?@>B8;56=>W <5B0D>@8 =5 4> 2>4>4V;C
(B>3>, I> @>74V;OT), 0 4> G>3>AL (O ?>:8 I> =5 7=0N, 4> G>3> A0<5), I> >1'T4=CT. ;O
?>;VB8:V2 F5 <>3;> 1 AB0B8 =03>4>N 7=>2C ?>3>2>@8B8 ?@> 10;BV9AL:>-G>@=><>@AL:C
V45N. ;5 O =5 7>2AV< ?>;VB8:, B>G=VH5 :06CG8, 7>2AV< =5 ?>;VB8:. ">6 O E>BV2 18
4C<0B8 9 3>2>@8B8 ?@> I>AL V=H5. 0?@8:;04, ?@> ;L2V2AL:C >;B2C: @>:V2 I5 B@8AB0 B>48;8 2VB@8;L=8:8 7 �40=AL:0 V N15:0, 0 2 WW 2>40E
3>;8<8 @C:0<8 ;>2;5=> 74V1=8E 0B;0=B8G=8E 2C3@V2. 8=C;> A0<5 AB> @>:V2
2V4B>4V, O: FN @VG:C ?>E>20;8 ?V4 75<;5N. # FL>28B8< 0=B8?>4><
5=5FVW. "CB =0ABV;L:8 2V4GCB=89 1@0: 2>48, I> <5H:0=FV =09402=VH8E 4V;L=8FL
A?>2V4CNBL >A>1;8289 :C;LB >3>AL, %B> 704C 28=>. # A5@?=V FO A?5:>B=0
4@0<0 AO30T :C;L@OBC=:>4V <>6CBL A;C3C20B8 =02:>;8H=V ;VA8
V ?0@:8 7 ?@0AB0@>N, A?@024V :>@>;V2AL:>N @>A;8==VABN, 70G0T=8<8 45-=5-45 >75@0<8,
;V;5O<8 V 7 B0T<=8G8<8 ;V:C20;L=8<8 465@5;0<8, I> WE, 7@5HB>N, ;VAV2, >75@, ;V;59
V 465@5; 4540;V <5=H0T.
&5 ?>48E V24=O, 7 :>6=8< :@>:>< 60@:VH89. @EVB5:B>=V:0 L2>20 T @04H5
;0B8=AL:>N, @04H5 @><0=AL:>N, @04H5 10@>:>2>N. 0 @04O=AL:8E G0AV2 A0<5 C L2>2V
7=V<0;8 DV;L<8, 7 O:8E <02 ?>AB0B8 0@86 01> 8<. /:I> 6 VH;>AO ?@> >=4>= 01>
!B>:3>;L<, B> B0:89 DV;L< @>182AO 2 87V G8 "0;;V==V.
L2V2 ?>2=8BLAO 0B<>AD5@>N A5@5475<=><>@AL:>W :C;LBC@8 O:I> 7WW HC:0B8. :@8;5=89 ;52 A2. 0@:0 =0 1C48=:C 25=5FV9AL:>3> :>=AC;0 0=4V=5;;V
(?;>I0 8=>:), O: V D;>@5=BV9AL:89 42V@ G8 1574>30==0 A<0@034>20 coppola >=5 T G8<>AL 5:7>B8G=8< =0 <0?V G8=0NG8 7 XVI AB., 9>3> ;8F5 7=0G=>N N
:HB0;BC20;8 2AV;O:V VB0;V9AL:V 283=0=FV, ?@>948A2VB8, 1;C:0GV 9 020=BC@=8:8, =0BE=5=V
64
V45O<8 @5=5A0=A>2>3> 3C<0=V7=8 28A>:>3> quattrocento, CAV FV 35@>W ?;0I0
V H?038 =0 7@07>: 'TB@> 4V 0@1>=8, 02;0 8<;O=8=0 >7VO @8E8;L=>3>
G8 0;;V<0E0 C>=0::>@AV, 2AV FV ":C@BC07=V <0=LT@8AB8".
><0=AL:V 0:F5=B8 7=0G=>N N 4>?>2=NNBL G8 @04H5 2@V2=>206CNBL
0:F5=B8 2V70=BV9AL:>-3@5FL:V.[& ]
4=0: =0H0 ?>4>@>6 =0 V245=L F8< =5 28G5@?CTBLAO. 465 O I5 =5 7304C202
?@> 2V@<5=V2, O:V @55 7 @89>2=8G89 VA;0<
70;8H02 W< 4540;V <5=H5 ?@>AB>@C 4;O E@0G0B>:
2V4GCB=89 C @VT=B0;L=89 ?5@25=L. 5@AL:V :8;8<8 ;L2V2AL:>3> 28@>1=8FB20
22060;8AO 30@=VH8<8 2V4 2;0A=5 ?5@AL:8E =5 :06CG8 265 ?@> ?0E>IV, ?@> @V7=><0=VBBO
0@><0BV2 - V<18@C, :0@40<>=C, H0D@0=C, ?5@FN, =C; A0<5 2V@<5=8
A?@8G8=8;8AO 4> ?@O=>IV2 ;L2V2AL:>3> 3> 68BBO. [& ]
/:I> 6 73040B8 ?@> 351@5W2, B> 2>=8 7'O28;8AL C L2>2V I5 @0=VH5, =V6 2V@<5=8,
45AL =0?@8:V=FV XIV AB. 1C;8 A5@54 =8E =5 BV;L:8 30=GV@=8:8, H8=:0@V 9 ;8E20@V,
:>B@8E 7V A2OB8< >1C@5==O< B02@C202 A2>TN @>7;>3>N ;0B8=AL:>N 2V@H5N 7 XVI AB.
!510ABLO= $01VO= ;L>=>28G:
/: >AL V@60 @>7'W40T 70;V7>, 0 4568=C,
"0: V =5@>10 T2@59 =8I8BL, @C9=CT CA5.
4=0: 1C;8 A5@54 =8E V 2G5=V B0;;>38, V G>@=>:=86=8:8, 0 B0:>6,
A?>4V20NAO, 7=02FV E0;459AL:>W ABV, 2;0A=8:8 B0T<=8E 7=0=L. AB0==VE V7 =8E 1C;>
7=8I5=> =0F8AB0<8 2 A>@>:>2V @>:8, BV 6, :>B@V 70?>2=8;8 WE=N =VHC 73>4><, 1C;8 265
728G09=V, A>2TBAL:V, 745=0FV>=0;V7>20=V. ">9 28<5@;89 B8? 30;8FL:>3> 684V2AB20
?>@>482 1030B> =04728G09=8E ;VB5@0BC@=8E >A>18AB>AB59, I> 4> =8E =0;5602 C65
7304C20=89 F8B0B>N >75D >B, =>AB0;L3V9=89 5A5WAB .75D VBB;V= V 157?5@5G=> @C=>
(C;LF 70304:>2> 281CO;89 >2>G V7 ?5@25@7V9=>-A>;>4:8< ?>A<0:><.
%B> I5 ?;82 =0 FL>@01;V? V, O: E BCB =07820;8, "H2018",
70;8H8;8 ?> A>1V A;V4 C ?>?5@5:@CGC20=8E =0720E ;L2V2AL:8E ?5@54 =8=V
7=0T<> O: 8G0:V2, ?>E>48BL =0A?@024V 2V4 Luetzenhof, 0<0@AB8=V2 2V4 Sommerstein,
;5?0@V2 2V4 Klopper, 09>@V2:0 2V4 Majer, C;L?0@:V2 2V4 Goldberg i B.4. C2 I5
2;0A=8: 28=0@=V =0 0<0@AB8=>2V 7 4C65 28@07=8< ?@V728I5< 0:>;L>=4@0 V 1C;0
>75D0 C=, G5@=8FO-15=548:B8=:0, 02B>@:0 ?>5B8G=>W 71V@:8 "Lembergs schone
Umgebungen", A51B> "@530@=V >:>;8FV ;L2V2AL:V".[& ]
02VBL ;L2V2AL:0 @>A;8==VABL 715@53;0 =570?5@5G=V >7=0:8 FVTW "2AL>3>ABV".
0;BV9AL:0 A>A=0 V :@81;5< A?V2VA=CNBL C ;L2V2AL:8E A040E,
:>65= 7 O:8E A <>6=0 1C;> 1 =0720B8 1>B0=VG=8<.
5EB> 7 =0A ?@03=5 ?>@OBC20B8 WE 1>409 2V@H>20=8< @O4:><. ;5 2>=8 70728G09
=5 40NBLAO V 28A;870NBL. > L2V2 F5 =0A?@024V :>@015;L-?@8284.
48;VG=5 9 1571>;VA=5 =0H0@C20==O :C;LBC@ T <. 0H0@C20==O :C;LBC@ F5 =5
BV;L:8 A2OB> AB5@B8E :>@4>=V2 F5 B0:>6 V :@>2, 1@C4, 5B=VG=V G8AB:8, ;N4>65@AB2>,
45?>@B0FVW. 0?52=>, O >1<>282AO V ?>28=5= 18 1C2 3>2>@8B8 ?@> "=0H0@C20==O
0=B8:C;LBC@". 465 9 2>=> =5<8=CG5 C ?>;V5B=VG=8E A5@54>28I0E. [& ]
"570 ?@> =5?>4V;L=VABL :C;LBC@8 =5 702H5 283;O40T ?5@5:>=;82>. C;LBC@0 V2=>GV
9 :C;LBC@0 V24=O, :C;LBC@0 !E>4C V :C;LBC@0 0E>4C (7206<> ?@8 FL> VA=CNBL
B0:>6 V2=VG=89 !EV4 V V245==89 0EV4, V 2>=8 <0NBL A2>WE 0=B8?>4V2, V 2A5 F5 <0T
157;VG =N0=AV2) T ?>=OBBO<8 =0ABV;L:8 6 =5287=0G5=8<8, =0A:V;L:8 9 =5?>T4=C20=8<8.
BV;L:8 4>1@>N <8;VABN ">3>, %B> >740T 5>3@0DVN, G0A>< 240TBLAO I>AL V7 G8?>T4=0B8. > B>3> 6, =0 ?@>AB>-B0:8 A4>4V;C 42>E
<>@AL:8E 10A59=V2. ;5 7024O:8 FL>;VBBO
V B8AOG>;VBBO, <0T<> GC4>2C =03>4C 1CB8 ?0A068@0<8 >4=>3> 7 :>@01;V2, O:89 ?;825, O:
740TBLAO =0<, C 7030;>< ?5@5410GC20=>65
>6;82>, F5 =02VBL :>2G53, 45, O: 702648 C AB0@>2V, =0A 7V1@0=>,
I>1 C@OBC20B8 :>6=>W B20@V ?> ?0@V. >6;82V 9 V=HV <5B0D>@8 7 :>@01;O<8 ?'O=89
:>@015;L, :>@015;L 4C@=V2, :>@015;L A<5@BV. <>65, O: C >B0, AB5@B8E
:>@4>=V2, ?;82CG89 "@VTAB, <0=4@V2=89 L2V2, L2C2, L2>2, 5<15@3, 5>?>;VA,
!8=ę0?C@...
"5<0 2: 0 >A=>2V 0=0;V7C D@03<5=BV2 !;>20 ?@> 3>@V2 ?>EV4 B0 4C<8 >7<>20
=V?@0 7 C=0T< ?>@V2=O9 >1@07 ;8F0@O.
!;>2> ?@> 3>@V2 ?>EV4
0G=5<> 6 <8, 1@0BBO,
V4 AB0@>3> >;>48<8@0
> 3>@O AL>3>45==>3>.
3>@ A59, A;025= :=O7L,
VFFN @>7C< >?5@5702,
C6=VABN A5@45G=>N =03>AB@82,
0B=>3> 4CEC 28?>2=82AO
"0 9 ?>2V2 ?>;:8 A2>W E>@>1@V,
0 75<;N >;>25FL:C,
0 75<;N CAL:C.
[& ]
;O=C2 3>@ =0 OA=5 A>=F5
"0 9 ?>10G82 2V9AL:> BL<0 ?>:@8;0,
A:0702 4> 4@C68=8 2>OFB20:
@0BBO <>W, 4@C7V 2V@=V!
CGG5 =0< ?>@C10=8<8 1CB8,
V6 ?>;>=C 707=0B8!
[& ]
%>GC- :065-7 20<8, @CA8GV,
'8 A?8A0 7;><8B8
@8 ?>;V >;>25FL:>"0 9 =0;>68B8 3>;>2>N,
'8 H>;><>< ?8B8 2>4C 7 >=C
9 65 ABC?82 B0 3>@ :=O7L
# 7>;>B5 AB@5<5=>
"0 9 ?>WE02 ?> G8AB>;N.
[& ]
?V2=>GV <>@5 703@0;>,
;0 V45 AB>2?0<8 28E@0<8,
3>@52V :=O7N 1>3 ?CBL O2;OT
7 75<;V >;>25FL:>W
0 75<;N CAL:C, [& ]
A 3>@-:=O7L ?>A:>G82 3>@=>AB0T<
V6 >G5@5B8 28A>:V,
V;8< 3>3>;5< =0 2>4C ?>;8=C2.
A?02 65 2V= =0 :>=O 18AB@>3>
)5 9 ?>2:><-AV@><0=F5<
> ;C3C 4>=5FL:>3>,
)5 9 ?>;5BV2 OA=8< A>:>;><,[& ]
66
5 A>@>G:8 70A:@5:>B0;8,-
4CBL 70: V >=G0:
!;V4>< 3>@528<.
">4V 2>@>=8 =5 :@O:0;8,
30;8G ?@8<>2:;0,
A>@>:8 =5 A:@5:>B0;8, -[& ]
!>=F5 AOT 2 =51V OA=>3>@-:=O7L C CAL:V9 75<;V!
45 3>@ >@8G528<
> A2OB>W >3>@>48FV 8@>3>2>W.
5<;V @04V, 3>@>48 25A5;V,
!?V20NBL 2>=8 ?@> 402=VE :=O7V2
@> <>;>48E 28A?V20NBL.
>7<>20 =V?@0 7 C=0T<
8B0TBLAO =V?@ B8E>3> C=0N:
"8E89 C=0N,
)> O A2>WE :>70:V2 =0 B>1V =5 2840N?
'8 B2>T 4C=09AL:5T 38@;> <>WE :>70:V2 ?>65@;>,
'8 B2>O C=09 2>40 <>WE :>70:V2 701@0;0?
@><>28BL B8E89 C=09 4> =V?@0-!;02CB8:
=V?@ 10BL:C, !;02CB>!
!0< A>1V 4C<0N 40 3040N,
)> B2>WE :>70:V2 C A>1V =5 2840N:
#65 G25@BL 3>40 B@8 /: B2>WE :>70:V2 C <5=5 =5<0T,
V <>T 4C=09AL:5T 38@;> B2>WE :>70:V2 =5 ?>65@;>,
V <>O 4C=09AL:0 2>40 B2>WE :>70:V2 =5 701@0;0,
E BC@:8 =5 ?>AB@5;O;8, =5 ?>@C10;8,
> 3>@>40 F0@O 2 ?>;>= =5 701@0;8&
AV <>W :2VB8 ;C3>2VW V =87>2VW ?>=84V;8,
)> B2>WE :>70:V2 C A515 =5 284V;8.
"2>W :>70:8 =0 G5@:5AL:V9 3>@V ?@>1C20NBL,
%>;>4=>W 2>48 2 10@8;0 =018@0NBL,
(;OE8 V 4>@>38 70>@>48 1CAC@<5=AL:V ?;N=4@C20;8,
3=5<-<5G5< 2>N20;8,
!@51@0-7;0B0 ?> 4>AB0B:0E =018@0;8,
> @VG:8 %>@B8FV ?@81C20;8,
5;8:C ?5@5?@02C A>1V <0;8,
> AB0@>402=L>W !VGV ?>A?VH0;8,
# AB0@>402=V9 !VGV >G5@B>N AV40;8,
!@51@> V 7;0B> BC@5FL:5 =0 B@8 G0ABV ?0N20;8,
0 25AL <8@ 3>A?>40 ?@>E0;8&
>B>@VW :>70:8 G8AB8< ?>;5< 3C;O;8,
VG:8 =87>2VW, ?><>I=8FV 4=V?@>2VW, 4>1@5 7=0;8!
67
OCENIANIE
POZIOM ROZSZERZONY
CZŚĆ I ROZUMIENIE CZYTANEGO TEKSTU (15 pkt)
;5:A0=4@ %>@C65=:o, 8:;8:8 B0 AB810;V70FVW.

0240==O 1 (1 ?.)
#:@0W=0 15@5 CG0ABL C 3;>10;V70FVW, 0;5 =5<0T, ?>:8 I>, 2?;82C =0 WW E0@0:B5@. #:@0W=V
B@510 7@>7C@8 @>728B:C 3;>10;L=>3> ?@>F5AC, I>1 7T AB0=>28I5.
0240==O 2 (1 ?.)
"0:V <>2=V >48=8FV :20;VDV:CT<> O: V=B5@=0FV>=0;V7<8, A;>20 V=H><>2=>3> ?>E>465==O,
V<5==8:8.
0240==O 3 (2 ?.)
0?@.: >728B>: F82V;V70FVW B0 3;>10;V70FVW T =5<8=CG8< B0 157?>A5@54=L> 2?;820T =0
68BBO ;N459.
0240==O 4 (2 ?.)
?@.: 2B>@ :@8B8:CT A?@89=OBBO C:@0W=FO<8 <0;>20@BVA=8E =0A;V4:V2 3;>10;V70FVW =?@.
45O:8E ?@>4C:BV2 <0A>2>W :C;LBC@8. :07CT =0 =5>1EV4=VABL @>728B:C C:@0W=FO<8
=0@>4=8E B0 4CE>28E FV==>AB59.
0240==O 5 (2 ?.)
" =87L:89 @V25=L 5:>=>3> @>728B:C
" 2V4ACB=VABL B>;5@0=B=>ABV
" =5704>2>;5==O 3@C? ;N459 B0 :C A?@O<>20=0 =0 7>2=VH=L>3>
2>@>30
0240==O 6 (2 ?.)
" 5B=VG=0 >4=>@V4=VABL =0A5;5==O
" A5@54=V9 @V25=L 5:>=>3> @>728B:C
" 2V4ACB=VABL @048:0;L=8E 3@C? B0 ;V45@V2 A?@><>6=8E 28:;8:0B8 5:AB@5<0;L=V 4VW
0240==O 7 (2 ?.)
N@848G=V ?@028;0 3@8 >?@0FN20==O B0 22545==O C ACA?V;L=>-?>;VB8G=5 68BBO
:>=:@5B=8E N@848G=8E 70:>=V2 B0 >1>2 O7:C WE 4>B@8<0==O
0240==O 8 (1 ?.)
2V4ACB=VABL
?@>406
0240==O 9 (1 ?.)
0A?5:B, GVB:>, V=B53@>20=VABL, 0@5=0, 2;0A=89
0240==O 10 (1 ?.)
V4?>2V4L 2
68
CZŚĆ II PISANIE WAASNEGO TEKSTU
Temat 1: 0 >A=>2V D@03<5=BV2 5A5 .@VO =4@CE>28G0 VAB> :>@015;L @>7:@89
:>=F5?FVN L2>20 O: I. ROZWINICIE TEMATU maksymalnie 25 punkty
" ABC? 0 3
Np.:
" ?>?C;O@=VABL <>B82C C ;VB5@0BC@V
" 725@=5==O C2038 =0 1030BAB2> :C;LBC@=>W A?04I8=8 #:@0W=8
" 725@=5==O C2038 =0 WW 35>3@0DVG=C A?5F8DV:C
2. >1@065==O L2>20 0 5
Np.:
" 35>3@0DVG=V C<>28
" @V7=V :C;LBC@=V 2?;828
" 0@EVB5:BC@0 " @>A;8==VABL
" =09<5=C20==O 2C;8FL
3. >=25=FVO 7>1@065==O L2>20 0 8
Np.:
" 5A5WAB ?8H5 ?@> VAB>@VN " W B0 ;0B8=AL:>W B@048FVW
" @>7?>2V4L ?@> ?@8ACB=VABL B0 =0H0@C20==O @V7=8E :C;LBC@ C L2>2V
" >@VT=B0;L=V 2?;828
" 5A5WAB ?@54AB02;OT :>;>@8B AB0@>3> L2>20
" ?>OA=5==O ?8B0=L =0H0@C20==O 0=B8:C;LBC@
" VA=C20==O 1V;O A515 @V7=8E :C;LBC@, 270T<>2?;828, :>=D;V:B8
" >1AO3 7CAB@VG59 0;5 V B@0354VW
" B0T<=8G5 ?8 5:7>B8:0 " :>6=0 =0FVO <0T A2V9 20
4. VD L2>20 .. =4@CE>28G0 0 5
Np.
" >1@07 <8=0E, @CW=0E 1C4V25;L B0 ;VB5@0BC@V
" ?>OA=5==O <5B0D>@8 - :>@015;L
" ?>4>@>6, 5?V7>48G=89, D@03<5=B0@=89 >?8A
" <>6;82V 2V43C:8 4> >1@07C T@>=V<0 >H0 >@015;L H0;5=FV2, 4> B2>@C @BC@0
5<1> O=89 :>@015;L
" AB02;5==O 02B>@0 4> L2>20
5. 8A=>2:8: 4 2 1 0
Np.
" ?>2=89 4 C B2>@V 7>1@065=0 :>=F5?FVO L2>20 O: 3> FV:020
VAB>@VO, ?@>1;5<0 VA=C20==O @V7=8E :C;LBC@, C=V25@A0;L=5 ?8B0==O ?>H0=8 4;O
VAB>@8G=>W ?0<'OBV B0 2V4ABV
" G0AB:>289 - 2 - C B2>@V 7>1@065=0 :>=F5?FVO L2>20 O: 3> FV:020
VAB>@VO, ?@>1;5<0 VA=C20==O @V7=8E :C;LBC@
" A?@>10 ?V4AC<:C - 1 C B2>@V 7>1@065=0 :>=F5?FVO L2>20 O: O:> 1030B> @V7=8E :C;LBC@
69
KRYTERIA OCENIANIA JZYKA I KOMPOZYCJI - 20
Kryteria oceniania języka i kompozycji 20 pkt
2. >20 @8B5@VW C=:B8
0) >20 ?@028;L=0 ?V4 >3;O4>< A8=B0:A8AC V D;5:AVW. 6
!8=B0:A8A >20 ?5@5206=> ?@028;L=0 ?V4 >3;O4>< A8=B0:A8AC V D;5:AVW. 4
V D;5:AVO
>20 ?5@5206=> ?@028;L=0, ?>?@8 A8=B0:A8G=V V D;5:AV9=V ?><8;:8, 2
=5 ?>@CHCTBLAO WW :>b) 030B89 V @V7=><0=VB=89 ;5:A8G=89 70?0A, ?@028;L=0 D@075>;>3VO, 8
5:A8:0, V=482V4C0;L=89 AB8;L.
D@075>;>3VO >AB0B=V9 ;5:A8G=89 70?0A, ?@028;L=0 D@075>;>3VO, 4
V AB8;L :>030;>< 4>AB0B=V9 ;5:A8G=89 70?0A, ?@028;L=0 D@075>;>3VO, 2
:>A) 030;>< 157?><8;:>20 >@D>3@0DVO V ?@028;L=0 ?C=:BC0FVO 4
@D>3@0DVO '8A;5==V, ?5@5206=> 4@C3>@O4=V >@D>3@0DVG=V, 0 B0:>6 ?C=:BC0FV9=V 2
V ?C=:BC0FVO ?><8;:8.
3. V4?>@O4:>20=0 V=B5@?@5B0FV9=>2V, 2=CB@VH=L> FV;VA=0, 2
>78FVO ;>3VG=0.
=CB@VH=L> FV;VA=0, ?>A;V4>2=0 ?V4 >3;O4>< 3@0DVG=>3> 1
>D>@<;5==O.
"5<0 2: 0 >A=>2V 0=0;V7C D@03<5=BV2 !;>20 ?@> 3>@V2 ?>EV4 B0 4C<8 >7<>20
=V?@0 7 C=0T< ?>@V2=O9 >1@07 ;8F0@O.
I. Argumentacja tematu maksymalnie 25 punkty
""/ "
1. ABC?, 7030;L=V V=D>@<0FVW ?@> B2>@8 0 1
=?.:
" !;>2> ?@> 3>@V2 ?>EV4 A5@54=L>2VG=0 ?>5<0, 35@>WG=89 5?>A
" ?>EV4 :=O7O =0 ?>;>2FV2
" 3>@, <8<> ?>@07:8, 7>1@065=89 O: 2V4206=89 ;8F0@
" 4C<8 ;V@> 5?VG=V B2>@8, 2 O:8E >?8ACTBLAO 35@>WG=5 VAB>@8G=5 <8=C;5
C:@0W=AL:>3> =0@>4C
2. >1@065==O 3>@O 0 -6
" 2V4206=89 :=O7L, O:89 1>@5BLAO ?@>B8 2>@>3V2
" <0T ;8F0@AL:V @8A8: H;OE5B=89
" <0T ?>H0=C 4;O 4@C68=8
" 2V4206=89, " E>G5 1>@>B8AO 4> :V=FO V O:I> 2<8@0B8 B> 2 1>N, A<5@BN ;8F0@O
" G5A=89
" ?@03=5 4>1@>W A;028
" CG5=L <>65 ?>@V2=OB8 3>@O V7 >;0=4><
" 4VO==O ?>AB0BV : 0:B82=89, <0T 206;82C 70
4. >1@065==O >70:V2 0 - 6
" >1@07 :>70:V2 ?@54AB02;5=89 >?8A>28< A?>A>1><
" >70:, :>70:8 3>;>2=V 35@>W 35@>WG=>3> 5?>AC C:@0W=AL:>3> =0@>4C
" ;8F0@V AB5?C
" 2V47=0G0NBLAO ?0B@V>B87<><
" G5A=V, CA?VE8 C 1>@>BL1V, 2V4206=V 2>W=8
" 21>@>=8B8 A2>N B5@8B>@VN, 70E8AB 2V4 7>2=VH=VE 2>@>3V2
" " H0=CNBL B@048FVN, 410NBL ?@> WW B@820==O
" <0NBL 2V4GCBBO A?V;L=>B8
" H0=CNBL 728G0W
" E@8AB8O=8, 7=0G5==O 2V@8 C 68BBV ;8F0@V2
5.!?>A>18 7>1@065==O 35@>W2, DC=:FVW AB8;VAB8G=8E 70A>1V2 0 -8
3>@
" ?V4:@5A;N20==O ?>78B82=8E @8A 35@>O, ?0D>A
" 5?VB5B8, <5B0D>@8, ?V4:@5A;N20==O =091V;LH OA:@028E @8A 35@>O
" 5?VB5B8, <5B0D>@8, ?>@V2=O==O, =0O2=V C =0@>4=>;L:;>@V
" >7=0:>N 9>3> ?>78B82=>ABV T A848, ?@8@>40 4>?><030T 3>@>2V
" 0=V=VDV:0FVO
" 02B>@ ?@54AB02;OT 3>@O O: ?>78B82=C ?5@A>=C, V450;V7CT 9>3>, =04V;ONG8 BV;L:8
?>78B82=8<8 @8A0<8
>70:8
" ?5@A>=VDV:0FVO C=0N B0 =V?@0
" =V?@> A8<2>; A8;8, B@048FVW, =07820T :>70:V2 A2>W<8
" BC@1CTBLAO 70 =8E, BC68BL 70 =8<8
" :>70:8 7>1@065=V ?>78B82=> 0;5 157 ?0D>AC
" @8A8 ?>5B8:8 4C<8
" =5 28ABC?0NBL :>=B@0AB8, 4>@<0 >?8AC
" 3>@ B0 :>70:8 ;8F0?V; @5?@575=BCNBL C=V25@A0;L=V 20@B>ABV, =0O2=V C ACA?V;L=V9
A2V4><>ABV O: 206;82V V FV==V: 2V@0, ?0B@V>B87<, G5ABL @8F0@AL:89 5B>A
" 35@>W ?@54AB02;ONBL B0:>6 7=09>;V :20;VDV:>20=V
?>78B82=>, @>;L >1>@>=FO
" 35@>W O: ?>B@V1=V =0FVW 27V@FV
4. 8A=>2:8 0 1 2 - 4
" ?>2=89 4: ?>@V2=O==O B2>@V2 7 <5B>N 4>:070B8 C=V25@A0;L=5 7=0G5==O <>B82V2 0;5 V
?V4:@5A;N20B8 WE=N C:@0W=AL:C A?5F8DV:C. 3>@ V :>70:8 <0NBL 1030B> ?>4V1=8E @8A,
0;5 2V4@V7=ONBLAO >48= 2V4 >4=>3> A?>A>1>< 7>1@065==O, 35@>W @V7=8E 5?>E:
;VB5@0BC@=8E, :C;LBC@=8E B0 VAB>@8G=8E
" G0AB:>289 2: 35@>W @V7=8E ;VB5@0BC@=8E 5?>E, 48=0 7>1@065=89 3>@ >?8A>2>
?@54AB02;5=V :>70:8, <0NBL 45:V;L:0 A?V;L=8E @8A
" A?@>10 ?V4AC<:C 1: 3>@ V :>70:8 2>W=8, E>G0 7 @V7=8E 5?>E, <0NBL A?V;L=V @8A8
71
Kryteria oceniania języka i kompozycji 20 pkt
2. >20 @8B5@VW C=:B8
0) >20 ?@028;L=0 ?V4 >3;O4>< A8=B0:A8AC V D;5:AVW. 6
!8=B0:A8A
>20 ?5@5206=> ?@028;L=0 ?V4 >3;O4>< A8=B0:A8AC V D;5:AVW. 4
V D;5:AVO
>20 ?5@5206=> ?@028;L=0, ?>?@8 A8=B0:A8G=V V D;5:AV9=V ?><8;:8, 2
=5 ?>@CHCTBLAO WW :>b) 030B89 V @V7=><0=VB=89 ;5:A8G=89 70?0A, ?@028;L=0 D@075>;>3VO, 8
5:A8:0, V=482V4C0;L=89 AB8;L.
D@075>;>3VO >AB0B=V9 ;5:A8G=89 70?0A, ?@028;L=0 D@075>;>3VO, 4
V AB8;L :>030;>< 4>AB0B=V9 ;5:A8G=89 70?0A, ?@028;L=0 D@075>;>3VO, 2
:>A) 030;>< 157?><8;:>20 >@D>3@0DVO V ?@028;L=0 ?C=:BC0FVO 4
@D>3@0DVO '8A;5==V, ?5@5206=> 4@C3>@O4=V >@D>3@0DVG=V, 0 B0:>6 ?C=:BC0FV9=V 2
V ?C=:BC0FVO ?><8;:8.
3. V4?>@O4:>20=0 V=B5@?@5B0FV9=>2V, 2=CB@VH=L> FV;VA=0, 2
>78FVO ;>3VG=0.
=CB@VH=L> FV;VA=0, ?>A;V4>2=0 ?V4 >3;O4>< 3@0DVG=>3> 1
>D>@<;5==O.
72
OKE
OKE
GDACSK
POZNAC
OKE
AOMŻA
OKE
WARSZAWA
OKE
AÓDy
OKE
WROCAAW
OKE
JAWORZNO
OKE
KRAKÓW
Centralna Komisja Egzaminacyjna
ul Aucka 11, 00-842 Warszawa
tel. 022 656 38 00, fax 022 656 37 57
www.cke.edu.pl ckesekr@cke.edu.pl
OKE Gdańsk OKE Aódz
ul. Na Stoku 49, 80-874 Gdańsk, ul. Praussa 4, 94-203 Aódz
tel. (0-58) 320 55 90, fax.320 55 91 tel. (0-42) 634 91 33 s: 664 80 50/51/52
www.oke.gda.pl komisia@oke.gda.pl fax. 634 91 54
www.komisia.pl komisja@komisja.pl
OKE Jaworzno OKE Poznań
ul. Mickiewicza 4, 43-600 Jaworzno ul. Gronowa 22, 61-655 Poznań
tel.(0-61) 852 13 07, 852 13 12, fax. 852 14 41
tel.(0-32) 616 33 99 w.101
www.oke.poznan.pl
fax.616 33 99 w.108, www.oke.jaw.pl
sekretariat@oke.poznan.pl
oke@oke.jaw.pl
OKE Kraków OKE Warszawa
al. F. Focha 39, 30-119 Kraków ul. Grzybowska 77, 00-844 Warszawa
tel.(0-12) 618 12 01/02/03, fax.427 28 45 tel. (0-22) 457 03 35, fax. 457 03 45
www.oke.krakow.pl oke@oke.krakow.pl www.oke.waw.pl info@oke.waw.pl
OKE Aomża OKE Wrocław
ul. Nowa 2, 18-400 Aomża ul. Zielińskiego 57, 53-533 Wrocław
Tel/fax. (0-86) 216 44 95 tel. sek. (0-71) 785 18 52, fax. 785 18 73
www.okelomza.com www.oke.wroc.pl sekret@oke.wroc.pl
sekretariat@oke.lomza.com

Wyszukiwarka