390 Księgowe ujecie praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia energii
10 RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO www.gazetapodatkowa.pl Księgowe ujęcie praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia energii Księgowi przedsiębiorstw energetycznych, a także innych jednostek uczestniczących nych lub według metody FIFO pierwsze przyszło, pierwsze wyszło, lub według metody w rynkowym obrocie prawami majątkowymi wynikającymi ze świadectw pochodzenia LIFO ostatnie przyszło, pierwsze wyszło. energii, nie będą mieli już problemów z kwalifikacją i odpowiednim ujęciem tych praw Ustalony wybraną metodą rozchód wpływa na wartość bilansową pozostałości praw ma- w księgach rachunkowych. Kwestie z tym związane określono bowiem w najnowszym jątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia, której wycena powinna uwzględniać stanowisku Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie księgowego ujęcia praw ewentualną utratę ich wartości. Dokonany w związku z utratą wartości odpis aktualizujący majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia energii wytworzonej w odnawial- obciąża pozostałe koszty operacyjne. Zapis z tym związany wyglądać może: nych zródłach energii (Dz. Urz. Ministra Finansów z dnia 20 lipca 2007 r. nr 8, poz. 47). - Wn konto 76 1 Pozostałe koszty operacyjne , Stanowisko to zostało udostępnione na stronie internetowej Ministerstwa Finansów. - Ma konto 34 Odpisy aktualizujące wartość towarów (w analityce: Aktualizacja W oparciu o treść tego stanowiska omówimy najważniejsze zasady księgowania praw praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia). majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia w odniesieniu do przedsiębiorstw W przypadku pózniejszego przywrócenia wartości praw uprzednio skorygowanych róż- energetycznych. nicę z wyceny praw majątkowych odnosi się na pozostałe przychody operacyjne, zapisem Wn konto 34, Ma konto 76 0. Co trzeba wiedzieć o świadectwach pochodzenia energii? Prezes URE, na wniosek przedsiębiorstwa energetycznego, któremu przysługują prawa Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub jej majątkowe, umarza to świadectwo pochodzenia w całości albo w części. Przedsiębiorstwo obrotem i sprzedające tę energię odbiorcom końcowym, przyłączonym do sieci na terytorium energetyczne, które podlega obowiązkowi rozliczenia się z wymogu przedłożenia Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązane: do umorzenia świadectw pochodzenia, ujmuje w kosztach operacyjnych na bieżąco a) uzyskać i przedstawić do umorzenia do 31 marca następnego roku Prezesowi Urzędu odpisy na pokrycie świadectw pochodzenia w proporcji do ilości sprzedanej energii. Regulacji Energetyki (URE) świadectwo pochodzenia albo Odpisy ujmowane są drugostronnie jako rozliczenia międzyokresowe bierne w kwocie b) uiścić opłatę zastępczą, równą iloczynowi jednostkowej opłaty zastępczej za 1 MWh stanowiącej iloczyn niższej z jednostkowej opłaty zastępczej lub ceny rynkowej prawa i ilości energii elektrycznej, wyrażonej w MWh, wynikającą z obowiązku uzyskania majątkowego i ilości energii sprzedanej, stanowiącej podstawę rozliczenia się z obowiązku. i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia w danym roku. Przedsiębiorstwo dokonuje więc zapisu w księgach: Wynika to z art. 9a ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. - Wn konto 40 Koszty według rodzajów (w analityce: Zużycie towarów na własne z 2006 r. nr 89, poz. 625 ze zm.). potrzeby) lub konto zespołu 5, Imienne świadectwo pochodzenia wydaje Prezes URE na wniosek przedsiębiorstwa - Ma konto 64 Rozliczenia międzyokresowe kosztów (w analityce: Bierne rozliczenia energetycznego zajmującego się wytwarzaniem energii elektrycznej w odnawialnych zród- międzyokresowe). łach energii. Do świadectw pochodzenia przypisane są prawa majątkowe, które z nich Na dzień przesłania wniosku do Prezesa URE o umorzenie świadectw pochodzenia wynikają. Prawa te powstają z chwilą zapisania uzyskanego od Prezesa URE świa- przedsiębiorstwo energetyczne może ująć umorzenie praw majątkowych wynikających dectwa pochodzenia po raz pierwszy na koncie ewidencyjnym w rejestrze świadectw ze świadectw pochodzenia we wnioskowanej liczbie. W momencie przedłożenia wniosku pochodzenia, prowadzonym przez odrębny podmiot towarową giełdę energii. o umorzenie przez Prezesa URE następuje odpowiednio rozliczenie naliczonych kwot Prawa majątkowe wynikające ze świadectw pochodzenia są zbywalne i stanowią towar rozliczeń międzyokresowych biernych oraz umorzenie praw majątkowych. Zapis temu giełdowy w rozumieniu ustawy z dnia 26 pazdziernika 2000 r. o giełdach towarowych towarzyszący może wyglądać następująco: (Dz. U. z 2005 r. nr 121, poz. 1019 ze zm.). Obrót prawami majątkowymi wynikającymi ze - Wn konto 64 Rozliczenia międzyokresowe kosztów (w analityce: Bierne rozliczenia świadectw pochodzenia podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Nie podlegają natomiast międzyokresowe), opodatkowaniu czynności związane z organizacją i obrotem tymi prawami, wykonywanymi - Ma konto 33 Towary (w analityce: Prawa majątkowe wynikające ze świadectw przez giełdę towarową, na której odbywa się obrót tymi prawami, gdyż czynności te są pochodzenia energii elektrycznej). kwalifikowane do usług związanych z zarządzaniem ryzyka , a te zwolnione są z opodat- Potwierdzenie umorzenia świadectw z punktu widzenia wymogów Prawa energetycznego kowania. Przeniesienie praw majątkowych ze świadectw pochodzenia następuje z chwilą następuje w ewidencji pozabilansowej przedsiębiorstwa energetycznego w drodze uznania dokonania odpowiedniego zapisu w rejestrze świadectw pochodzenia. umorzenia i obciążenia praw ze świadectw pochodzenia. Sprzedaż praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia przez przedsię- Nabycie i wycena praw majątkowych ze świadectw pochodzenia biorstwo energetyczne ujmuje się jak każdą sprzedaż towarów. W przypadku, gdy realizo- Do czasu przyznania przez Prezesa URE praw majątkowych wynikających ze świadectw wane ze sprzedaży praw przychody są istotne, wykazuje się je w wyodrębnionej pozycji, pochodzenia ich liczbę ustaloną na podstawie potwierdzonej ilości energii elektrycznej w ramach przychodów ze sprzedaży towarów. wytworzonej w odnawialnych zródłach energii ujmuje się w ewidencji pozabilansowej. Podkreślmy, że przedsiębiorstwo energetyczne powinno w informacji dodatkowej podać Ich szacunkową wartość ustala się jako iloczyn ilości energii elektrycznej wytworzonej w sposób pełny swe działania w zakresie wywiązywania się z obowiązków gospodarowania w odnawialnych zródłach energii, potwierdzonej przez operatorów systemów przesyłowych, świadectwami pochodzenia oraz prawami majątkowymi z nimi związanymi. przeliczanej na ilościowy miernik świadectwa, oraz ceny rynkowej prawa majątkowego Dorota Przybyszewska z dnia potwierdzenia wytworzenia energii wytworzonej w odnawialnych zródłach energii. Wartość tę należy wykazać w informacji dodatkowej sprawozdania finansowego. Na dzień przyznania świadectw, potwierdzonego przez podmiot prowadzący rejestr świadectw pochodzenia (towarową giełdę energii), prawa majątkowe wynikające ze Podatkowa księga świadectw pochodzenia ujmuje się w księgach rachunkowych przedsiębiorstwa energe- przychodów i rozchodów tycznego jako towary. Prawa te na dzień ich początkowego ujęcia wycenia się jako iloczyn ilości przyznanych praw i jednostkowej ceny rynkowej prawa majątkowego wynikającego ze świadectwa pochodzenia z dnia przyznania świadectwa i nabycia praw majątkowych. Zapisy w księdze dotyczące przychodów na Drugostronne ujęcie przyznanych praw majątkowych ze świadectwa pochodzenia następuje przez uznanie przychodu ze sprzedaży energii. W przypadku gdy wartość praw majątko- podstawie zestawienia wych wynikających ze świadectw pochodzenia stanowi kwotę istotną należy je wykazać na oddzielnym koncie i w odrębnej pozycji w bilansie, a także w odrębnej pozycji przy- Czy możliwe jest dokonywanie zapisów w księdze podatkowej doty- chodów. Ujęcie w księgach rachunkowych przyznania prawa majątkowego wynikającego czących przychodów na podstawie zestawienia? Co powinno zawierać ze świadectw pochodzenia może więc przebiegać zapisem: takie zestawienie? - Wn konto 33 Towary (w analityce: Prawa majątkowe wynikające ze świadectw pochodzenia energii elektrycznej), Możliwość dokonywania zapisów w księdze podatkowej na podstawie zestawień - Ma konto 70 0 Sprzedaż energii (w analityce: Przychody ze zródeł odnawial- dotyczy przede wszystkim przychodów ze sprzedaży towarów handlowych i usług. nych). Możliwość ta wynika z ż 19, 20 i 21 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie Co ważne, wszelkie obciążenia finansowe, wynikające z obowiązku uczestniczenia prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2003 r. nr 152, w systemie produkcji i obrotu energią wytworzoną w odnawialnych zródłach energii poz. 1475 ze zm.). ujmuje się w koszty operacyjne lub odpowiednio w koszty ogólnego zarządu według Jeżeli w danym dniu podatnik wystawia wiele faktur, zapisów w księdze może zasad ogólnych nie stanowią one podstawy do ich aktywowania w prawach majątkowych dokonywać jedną sumą wynikającą z dziennego zestawienia tych faktur, zwanego ze świadectw pochodzenia. Zatem koszty m.in. wpisu do rejestru świadectw pochodzenia, zestawieniem sprzedaży . Zestawienie sprzedaży powinno zawierać co najmniej zmian dokonanych w rejestrze, wydania świadectw pochodzenia księgować trzeba: następujące dane: datę i kolejny numer zestawienia, numery od do faktur objętych - Wn konto zespołu 4 lub 5, zestawieniem, sumę zbiorczą tych faktur oraz podpis podatnika lub osoby, która - Ma konto zespołu 1 lub 2. sporządziła zestawienie. Podatnicy, którzy ewidencjonują obrót przy zastosowaniu kas rejestrujących mogą Rozchód praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia dokonywać zapisów w księdze na koniec każdego miesiąca na podstawie danych Wartość rozchodów praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia ustala wynikających z miesięcznych zestawień raportów dobowych. Zestawienie takie się metodą wybraną przez jednostkę spośród metod określonych w art. 34 ust. 4 pkt 1 3 powinno zawierać: numer kolejny wpisu, numer unikatowy pamięci fiskalnej kasy, ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.), tj. według cen przecięt- numery i daty raportów dobowych, wynikającą z raportów łączną kwotę należności pomniejszoną o łączną kwotę podatku i skorygowaną o wartości dotyczące zwrotów towarów wynikające z odrębnych ewidencji. Ponadto jeżeli podatnik prowadzi odrębną ewidencję sprzedaży dla celów VAT, zapisy w księdze dotyczące przychodów ze sprzedaży towarów i usług mogą być dokonywane na koniec miesiąca łączną kwotą wynikającą z miesięcznego zestawienia sporządzonego na podstawie danych wynikających z tej ewidencji. Zestawienie takie powinno zawierać datę i kolejny numer zestawienia, sumę przychodów ze sprze- daży pomniejszoną o należny podatek od towarów i usług oraz o wartość towarów i usług niestanowiącą przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym i powiększoną o przychody nieobjęte obowiązkiem ewidencjonowania dla celów podatku od towarów i usług. A.B. Gazeta Podatkowa nr 80 " 4.10.2007 r.