9733773812

1. Historia badań botanicznych

Dane dotyczące flory roślin naczyniowych Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej możemy znaleźć już w opracowaniach wydanych w XIX wieku. Jednym z pierwszych było opublikowane w 1809 roku dzieło Willibalda Bessera Primi-tiae florae Galiciae austriacae Utriusąue. Bardziej intensywne badania florystyczne prowadzono na tym obszarze od drugiej połowy XIX wieku, na co miała wpływ podróż naluralistów z Warszawy do Ojcowa w 1854 roku (Stron-czyński i in. 1855). Obszernym dziełem poświęconym florze okolic Krakowa była Flora Cra-coviensis Feliksa Berdaua (1859a), której autor podał 1183 gatunki wraz z opisami ich siedlisk i lokalizacjami stanowisk. Dalsze dane na temat roślin naczyniowych tego terenu możemy znaleźć w pracach: A. Jelenkina (1901), F. Karo (1881), K. Kaznowskiego (1928), A. Kozłowskiej (1923, 1928), J. Krupy (1877. 1882). B. Pawłowskiego (1924. 1925, 1928), M. Raciborskiego (1884,    1885), J. Rafalskiego

(1931), J. Rostafińskiego (1872), J. Sapalskieco (1862), M. Sokołowskiego (1928), W. Szafera (1930), Z. Wójcickiego (1913, 1914), II. Za PAŁOWICZA (1906) i A. ŻMUDY (1920).

Po drugiej wojnie światowej ukazały się kolejne opracowania traktujące o florze lub roślinności określonych części badanego terenu bądź. też regionów bezpośrednio z nim graniczących (Babczyńska-Sendhk 1978,    1998,    2005:

Błaszczyk 1949, 1959; Denisiuk 1967; Dubiel 1989; Hereźniak i in. 1970, 1973; Kornaś 1950b, 1952, 1957; Kosiński 1992; Mazaraki I. 1973, 1979; Medwecka-Kornaś 1952; Pelc 1985; Piasec ki 1999; Rostański 1996; Towpasz 1996; Trzcińska-Tacik 1979; Wika 1984; Wika i in. 2(XX); Wnuk 1989; Zemanek 1974). Pojawiło się również wiele publikacji poświęconych rzadkim, zagrożonym lub chronionym gatunkom

roślin występujących na tym terenie, np.: Bab-czyńska-Sendek, Sendek 1989; Celiński i in. 1975. 1976, 1979; Dubiel Ii. i in. 2000; Hereźniak 1965, 1975, 1983, 2002b; Hereźniak i in. 2001; Jasiewicz 1953; Kaźmierczakowa 1998; Kołodziejek 2000; Kornaś 1950a, 1954a. 1954b; Ławrynowicz 1981; Mazaraki M. 1963; Michalik 1999; Mirek 1995; Mizianty 1979; Mróz, Majchrzak 2(X)2; Olaczek 1978; Rostański, Sendek 1984; Staszkiewicz 1986; Szeląg 200Qa, 200la, 2(X)lb; Urbisz An. 2002; Wika 1989; Wiśniowski 1992a, 1992b; Wnuk 1981; Wojewoda 1959. Cennym źródłem danych flory stycznych są także prace poświęcone obszarom o dużych walorach przyrodniczych (rezerwaty, ostańce wapienne itp.), np.: Dubiel 1971; Hereźniak 2002a; Michalik 1981; Michalska-Hejduk 1998; Michalska-Hejduk i in. 1999; Sendek 1977; Szczypek, Wika 199la, 1991 b, 1992, 1993; Wika, Szczypek 1984, 1985, 1989, 1990, 1991. Bardzo ważnym opracowaniem, podsumowującym wyniki badań florystycznych najcenniejszego pod względem przyrodniczym terenu Wyżyny, są Rośliny naczyniowe Ojcowskiego Parku Narodowego (Michalik 1978).

Stosunkowo niedawno zostały opublikowane dwie obszerne monografie dotyczące szaty roślinnej znacznej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, w których można znaleźć wiele danych na temat flory tego obszaru. Są to Zagadnienia geobotaniczne środkowej części Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej (Wika 1986) oraz Stosunki geobotanicmo-leśne północnej części Wyżyny Śląsko-Krakowskiej na tle zróżnicowania i przemian środow iska (Hereźniak 1993).

Ukazało się również kilka prac poświęconych wyłącznie rozmieszczeniu gatunków roślin naczyniowych na badanym terenie. Ogólne zasięgi 9

2 Różnorodność.