9733773876

4. Metodyka

4.1. Kryteria wyboru gatunków uwzględnionych w opracowaniu

W niniejszym opracowaniu podstawowym obiektem badań były wszystkie rodzime gatunki roślin naczyniowych oraz trwale zadomowione antropolity odnotowane na terenie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Stopień zadomowienia poszczególnych gatunków jest bardzo zróżnicowany. Gatunek trwale zadomowiony to taki. który może się samoistnie (bez udziału człowieka) utrzymywać na danym obszarze. Ponieważ jednak w naszym kraju panują zróżnicowane warunki fizjograficzne i klimatyczne, gatunki występujące wyłącznie w niektórych regionach (np. na wybrzeżu lub w górach) nie zadomawiają się trwale w innych częściach Polski. Z wymienionych powodów uznanie niektórych gatunków za trwale zadomowione jest w znacznym stopniu subiektywne, dlatego też część z nich, mimo iż w niektórych regionach Polski są traktowane jako zadomowione (Mirek i in. 2002), nie została zaliczona do tej grupy na badanym terenie. Są to: Acer saccharinum, Arabis recta, Aristolo-c/ria clematitis, Aster novae-angliae, Brotnus commutatus, Cerasus mahaleb, Chrysanthemum segetum, Cyclamen purpurascens, Larix kaem-pferi, Imhyrus hirsutus, I Miar i a repem, Lyc.o-persicon esciilentum, Mentha xniliaca, Muscari como sum, Pinus cembra, P ni gra, P. strobus, Populus xberolinensis, P candicans, P. nigra 'I ta lica ’, Pseudotsuga menziesii. Reseda phyteu-rna, Rhododeudron luteum, Ribes rubrum, .S’e-d///// spurium. Sorbus aria, Spiraea chamaedry-folia, Telekia speciosa, Ulex europaeus. Niektóre z tych 29 gatunków w najbliższym czasie mogą stać się trwałym elementem Hory badane-20 go obszaru. W przyszłości będą się tu pojawiały także inne rośliny, a niektóre z nich z pewnością przystosują się do warunków siedliskowych tego terenu.

W opracowaniu nie uwzględniono również gatunków niezadomowionych w skali całego kraju (diafitów) oraz prawdopodobnie podanych omyłkowo lub takich, dla których nie było wystarczającej dokumentacji zielnikowej. Ich wykaz (68 gatunków) zamieszczono w opracowaniu zatytułowanym Konspekt flory roślin naczy-n i owych Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej (Urbisz An. 2(X)4). Mimo iż prawie nigdy nie udaje się całkowicie wykluczyć występowania gatunku na danym obszarze, można jednak zweryfikować niektóre notowania, wynikające najczęściej z błędnego oznaczenia taksonu. Większość pomyłek dotyczy najstarszych notowań, chociaż jedynie w nielicznych przypadkach można z całą pewnością stwierdzić, że dane te są błędne.

Przedstawienie rzeczywistego obrazu Hory badanego terenu utrudniają również tzw. taksony krytyczne (np.: Taraxacum, Hieracium, Potentil-la, Rubus, Rosa, Salix). Ma na to wpływ nie tylko ich morfologiczne podobieństwo, które może być powodem nieodnotowania ich w terenie, ale często także nowe ujęcie taksonomiczne niekió-rych taksonów — np. rodzaj Taraxacum obecnie liczy w Polsce ponad 300 gatunków, a kilkadziesiąt lat temu wyróżniano ich zaledwie kilkanaście. laka sytuacja, z uwagi na powszechne występowanie przedstawicieli tego rodzaju w naszym kraju, praktycznie uniemożliwia przedstawienie nawet przybliżonego rozmieszczenia należących do niego gatunków.