314 HRNRiem I. Mnonr one doświadczać po porodzie czy podczas menstruacji, dostarczają nam wglądu w sposoby wzajemnego kategoryzowania się ludzi oraz w to. jak stnikturyzują oni swój świat społeczny'. Wiele wyjaśnia analiza wierzeń związanych ze śskalaniem" oraz ich związek z ideologiami dotyczącymi pici biologicznej, ponieważ takie wierzenia są często związane z naturalnymi funkcjami ciała ludzkiego. Społeczeństwa, które postrzegają kobiety jako trwale nieczyste lub mogące kalać tylko okresowo, występują na całym święcie. Dla zilustrowania zagadnienia posłużę się jednak tylko jednym przykładem. Będą to społeczności meianezyjskie, pośród których zarejestrowano najbogatszy materiał etnograficzny dotyczący wierzeń na temat skalania i w których występuje najwięcej antagonizmów pomiędzy takimi grupami6. Kaulongowie Kaulungowic Nowej Brytanii uważają, że kobiety są nieczyste od początku pokwitania do menopauzy. Szczególnie .niebezpieczne'' stają się w czasie menstruacji, porodu i połogu. W tym czasie kobiety nie mogą zbliżać się do ogrodów, zabudowań i źródeł wody. Kobieta musi leż uważać, by nic dotknąć niczego, z czym mógłby kontaktować się mężczyzna (Goodalc 1980: 129). Skalanie przez kobietę zagraża jedynie dorosłym mężczyznom, którzy mogą zachorować w wyniku spożycia czegoś skalanego lub też. znalezienia się bezpośrednio pod skalanym obiektem czy skalaną kobietą. Dzieje się tak, ponieważ skalanie rozprzestrzenia się pionowo w dół, dzięki czemu nie ma potrzeby odseparowywartia płci na płaszczyźnie poziomej (Goodalc 1980: 130-131). Jednakże podczas menstruacji, porodu i połogu kobiety rozprzestrzeniają skalanie na zewnątrz i muszą być fizycznie odseparowane od wszystkich miejsc i obiektów używunych przez obie picie. W rezultacie w czasie porodu i menstruacji kobiety są odizolowane od wszystkich pomieszczeń i od ogrodów. Lęk przed skalaniem występujący wśród Kaulongów jest istotnym czynnikiem nic tylko charakteryzującym naturę związków pomiędzy (Helami kulturowymi, lecz także określającym cechy mężczyzn i kobiet. Według Goodalc Kaulungowic traktują tak samo stosunek seksualny i małżeństwo, śmężczyźni są wyraźnie śmiertelnie przerażeni małżeństwem (i uprawianiem seksu)” (tamże: 133). Stosunek płciowy jest uważany m nieczysty dła mężczyzn, a ponieważ jest również uważany za śzwierzęcy”, musi odbywać się w losie, z. tlała od domostw i ogrodów. Mężczyźni i kobiety wchodzą w związek małżeński dla reprodukcji i to ona jest podstawowym znaczeniem i celem związku seksualnego. Takie szczególne podejście do małżeństwa jest mocno utwierdzone faktem, że samobójstwo zwykło być akceptowanym sposobem wyjścia z śbezpłodnego związku”. Ponieważ mężczyźni Kaulung boja się i niechętnie wchodzą w związki małżeńskie, nic zaskakuje nas, żc to kobiety odgrywają dominującą rolę w zalotach (tamże: 135). Dziewczętom wolno częstować wybranego przez siebie mężczyznę jedzeniem lub tytoniem, wolno im też atakować go fizycznie. Mężczyzna musi albo salwować się ucieczki), albo pozostać niewzruszony na miejscu, dopóki nie zostanie osiągnięte porozumienie co do dóbr, które dziewczyna spodziewa się od niego otrzymać. Goodale podaje, że dziewczęta od kołyski są zachęcane, by zachowywać się agresywnie wobec mężczyzn, a ci muszą poddawać się bez obrony lub uciekać. Gdyby mężczyzna hyl inicjatorem zbliżenia, zostałoby to uznane za gwałt. Kobiety mają niemal całkowitą wolność wyboru męża, choć radzą się najbliższych krewnych. Kobieta może podstępem lub swym wdziękiem zwabiać niechętnego śpana młodego” do uczynienia tego, co jest jego śprzeznaczeniem”, w czym często pomagają jej bracia, lecz sama niezwykle rzadko zmuszana jest do zaślubin bez własnej woli (tamże: 135). Tych kilka faktów obrazujących męsko-żeńskie relacje wśród Kaulongów pozwala nam rozpatrzyć parę kwestii. Szczególnie tych dotyczących kulturowej różnorodności definicji pici kulturowej oruz prawomocności postrzegania kobiet jako śbliższych natury” niż mężczyźni. Po pierwsze, widać jasno, ż.c jeśli porównamy wyobrażenia Kaulongów co do zachowań, które przystoją kobietom i mężczyznom, oraz co do natury małżeństwa ze współczesnymi postawami w Europie i Ameryce Północnej, wyłoni nam się szereg kontrastów. W społeczeństwie zachodnim kobiety nie są wysoko oceniane w roli śinicjatorek”, a już szczególnie nic w kontekście seksualnym. Co więcej, społeczeństwa zachodnie zachęcają ntężczyzn. by byli aktywni i śbronili swojego”, podczas gdy pogląd Kaulongów najwyraźniej odwraca zachodnią ideę pasywnej kobiety i aktywnego mężczyzny. Chęć posiadania dzieci jest ważnym powodem do zawierania małżeństw również w s|x>łcczcństwuch zachodnich, lecz także i samo małżeństwo jest postrzegane jako rodzaj partnerstwa, które jest wyposażane w pewne ważne atrybuty zgodności i życia rodzinnego. Małżeństwo Kaulongów wydaje się całkiem innym rodzajem instytucji. Argumenty powyższe ilustrują rodzaje międzykulturowego zróżnicowaniu, które istnieje nic tylko w zachowaniu kobiet i mężczyzn, lecz także w tym, jakiego rodzaju jednostkami mają stać się kobiety i mężczyźni zgodnie z panującą ideologią kulturowową. Możemy także skupić się na problemie międzykulturowego zróżnicowania instytucji takiej jak małżeństwo. Jednakże samo zróżnicowanie nic jest tu najważniejszą kwestią. Wizerunek kobiety jako śuwodzieiclki", śusidlającej mężczyzn”, i towarzyszący mu obiaz śniechętnego pana młodego” nic są obce kulturze Zachodu. Problem, który zostaje naświetlony dzięki symbolicznej analizie pici kulturowej, dotyczy sposobów używania tych zmieniających się i skomplikowanych metafor, jeśli uzyskujemy w jakimś zakresie zrozumienie społeczno-kulturowego miejsca kobiety.'Kobiety w społeczności Kaulongów cieszą się najwyraźniej znaczną ekonomiczną niezależnością, kontrolują zasoby i produkty własnej pracy (tamże: 12-8, 139). Równocześnie te same kobiety są uważane za niebezpieczne i |K>przez kontrast działające kalająco na mężczyzn. Nic jest zatem do końca jasne, jak można wytłumaczyć i rozumieć takie sprzeczności.