FUNKCJE ZARZ
DZANIA:
PRZEWODZENIE
PLANOWANIE
NAKA
ADY Z OTOCZENIA:
Cele osiągnięte:
źð zasoby ludzkie
źð zasoby finansowe
KONTROLOWANIE ORGANIZOWANIE źð sprawnie
źð zasoby fizyczne
źð skutecznie
źð zasoby informacyjne
PRZEWODZENIE
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Przewodzenie jako funkcja
zarzÄ…dzania
Przewodzenie to taki sposób oddziaływania przełożonego na
podwładnego, by ten wykonywał to, co wykonuje, nie
dlatego, że musi, ale dlatego, że chce&
Przywództwo  oddziaływanie na zachowania innych, które
polega na:
ustanawianiu nowych wzorców zachowań,
zmianie częstości występowania określonych zachowań,
dostarczaniu wskazówek dotyczących modyfikacji zachowań.
kierowanie
motywowanie
NoZ  Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - kierowanie/ slajd nr 2
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Istota kierowania
Kierowanie to świadomy bezpośredni proces
oddziaływania przełożonego na podwładnych
w celu osiągnięcia funkcji ważnych dla
organizacji.
Dlaczego podwładni przyjmują polecenia
kierownika? Co to jest władza? Jakie są
z
ródła jego władzy?
NoZ  Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - kierowanie/ slajd nr 3
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
y
ródła władzy interpersonalnej
władza oparta na legitymacji (autorytet formalny)
Uwaga! żð
żð wÅ‚adza oparta na nagradzaniu  kierownik kontroluje
nagrody, których pragnie pracownik
Buduje relacjÄ™
uzależnienia
żð wÅ‚adza oparta na przymusie  kierownik może spowodować
pewne negatywne konsekwencje dla podwładnego
Niebezpieczna
żð wÅ‚adza oparta na identyfikacji  podwÅ‚adny osobiÅ›cie
forma władzy!
utożsamia się z przełożonym lub chce być taki jak on
Uzależnienia!
władza oparta na wiedzy i zdolnościach  przełożony posiada
WÅ‚adza żð
przyszłości!
wiedzę lub umiejętności, których podwładny potrzebuje
Im większą liczbą z
ródeł władzy kierownik dysponuje,
tym większe ma możliwości skutecznego przewodzenia.
NoZ  Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - kierowanie/ slajd nr 4
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Istota przywództwa
Przywódcą człowiek się rodzi a nie staje.
Choć koncepcja jest bardzo popularna, to
Cechy
badania nie doprowadziły do wykrycia
jakichkolwiek cech.
Co robią skuteczni przywódcy?
Koncentracja na stylach przywódczych.
Zachowanie
Badania wykazały jednak, że zachowania
przywódcze stosowane w jednej sytuacji
niekoniecznie były właściwe w innej.
Sytuacja
Żaden styl kierowania nie jest właściwy
we wszystkich sytuacjach!
NoZ  Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - kierowanie/ slajd nr 5
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Style kierowania
autokratyczny versus demokratyczny
PARTYCYPACJA BIERNA
PARTYCYPACJA CZYNNA
NoZ  Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - kierowanie/ slajd nr 6
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Koncepcja Blake a
i Moutona
Za najbardziej
odpowiedni
autorzy uznajÄ…
styl 9.9.
Czy taki styl może
być rzeczywiście
stosowany w
praktyce?
Czy można mówić o
jednym, najlepszym
stylu?
NoZ  Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - kierowanie/ slajd nr 7
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Sytuacyjna teoria kierowania
- wg Fiedlera (NLW)
To interakcja stylu kierowania z sytuacją determinuje efektywność
grupy.
Sytuacja kierownika wg Fiedlera:
Stopień akceptacji kierownika przez grupę (wysoki, gdy przywódca
ma dobre relacje z grupÄ…)
Złożoność zadań (niska, gdy zadania są jasno określone, mają jasne
cele, istnieje niewiele sposobów osiągnięcia celu i wykonania
zadania)
Zakres formalnej władzy (wysoki, gdy może nagradzać i karać
podwładnych)
NoZ  Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - kierowanie/ slajd nr 8
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Styl kierowania powinien ewoluować
w czasie  wg Herseya i Blancharda
Styl
Styl
partycypacyjny
wspierajÄ…cy
Styl
Styl
zorientowany
dyrektywny
na dokonania
dojrzałość członków grupy
Kierownicy powinni równolegle wykorzystywać
różne style względem różnych osób.
NoZ  Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - kierowanie/ slajd nr 9
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Wielość czynników wpływających na
skuteczność przywództwa
Kultura organizacyjna
NoZ  Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - kierowanie/ slajd nr 10
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Przyszłość teorii przywództwa?
Teoria społecznego uczenia się  rola informacji zwrotnej!
SamokierujÄ…ce siÄ™ grupy
Substytuty przywództwa
Nowe role przywódców - projektanci, nauczyciele i gospodarze
Kierownicy muszą zgłębiać następujące zagadnienia:
konieczność rozwijania inteligencji emocjonalnej przez
kierownika  style kierowania według D.Golemana
budowanie zaufania
NoZ  Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - kierowanie/ slajd nr 11
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Motywowanie
Motywowanie to powodowanie, ukierunkowanie
i utrzymanie zachowań uczestników organizacji.
Ludzie odczuwajÄ…c
określone potrzeby,
Podejście od strony potrzeb
podejmują działanie.
Jakie potrzeby będą
motywować do pracy?
Co zrobić, żeby działania
Podejście od strony procesu
zorientowane na
zaspakajanie potrzeb,
były korzystne dla
przedsiębiorstwa?
NoZ  Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - motywowanie/ slajd nr 12
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Teorie potrzeb 
piramida potrzeb wg A. Maslowa
Zasada deficytu  ludzie dążą do tego, żeby nie
zaspokojone potrzeby zaspokoić.
Konstruktywne
zachowanie
w procesie
rozwiÄ…zywania
Poszukiwanie
problemów
Najsilniejsza
Napięcie możliwości
Potrzeba niezaspokojona
i frustracja obniżenia
potrzeba
napięcia
Zachowanie
obronne
Zasada rozwoju  zachowanie ludzi jest motywowane
przez najniższą w hierarchii nie zaspokojoną potrzebę.
NoZ Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - motywowanie/ slajd nr 13
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Podejście od strony potrzeb 
piramida potrzeb wg A. Maslowa
Ogólne przykłady Przykłady w organizacji
Potrzeby
samorealizacji
Osiągnięcia
Ambitna praca
Potrzeby
szacunku
Status
Stanowisko służbowe
Potrzeby przynależności
Przyjaz
Å„
Przyjaciel w pracy
Potrzeby bezpieczeństwa
Stabilność
System emerytalny
Potrzeby fizjologiczne
PÅ‚aca
podstawowa
Żywność
NoZ -Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - motywowanie/ slajd nr 14
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Podejście od strony potrzeb 
dwuczynnikowa teoria F. Herzberga
Brak
Zadowolenie
zadowolenia
MOTYWATORY
Osiągnięcia Teoria dwuczynnikowa -
Uznanie
zadowolenie i niezadowolenie
Sama praca
Odpowiedzialność
ludzi z pracy kształtują się pod
Awanse i rozwój
wpływem dwóch niezależnych
Brak
Niezadowolenie
zestawów czynników -
niezadowolenia
motywacji i czynników higieny
CZYNNIKI HIGIENY
psychicznej.
Przełożeni
Warunki pracy
Stosunki interpersonalne
Płaca i bezpieczeństwo
Polityka i administracja firmy
NoZ Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - motywowanie/ slajd nr 15
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Teoria trzech potrzeb
Potrzeba osiągnięć - pragnienie osiągnięcia celu
lub wykonania zadania w sposób bardziej skuteczny
niż w przeszłości
Potrzeba afiliacji - pragnienie ludzkiego
towarzystwa i akceptacji
Potrzeba władzy - pragnienie wywierania wpływu
na innych i kontrolowania swojego otoczenia
NoZ Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - motywowanie/ slajd nr 16
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Motywowanie od strony procesu
Podejście od strony procesu  podejście do
motywowania, które koncentruje się na wyjaśnieniu,
dlaczego ludzie wybierają pewne warianty zachowań
do zaspokojenia swoich potrzeb i jak oceniajÄ… swoje
zadowolenie po osiągnięciu tych celów.
NoZ Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - motywowanie/ slajd nr 17
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Teoria oczekiwań
Motywacja zależy od siły naszego pragnienia i oczekiwanego
prawdopodobieństwa jego zaspokojenia.
Każdy ocenia:
Wysiłek a efektywność: ile muszę włożyć wysiłku, aby otrzymać
określony wynik?
Efektywność a nagroda: co będę z tego miał?
Atrakcyjność: jak bardzo tego chcę?
Wysiłek Wydajność Organizacyjne Indywidualne
indywidualny indywidualna nagrody cele
wysiłek - efektywność efektywność - nagroda atrakcyjność
NoZ Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - motywowanie/ slajd nr 18
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
NoZ Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - motywowanie/ slajd nr 19
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Teoria sprawiedliwości
Zgodnie z teorią sprawiedliwości jednostka ocenia rzetelność albo
sprawiedliwość uzyskanego wyniku.
Porównanie postrzeganych
Ocena przez pracownika
stosunków
Wynik A Wynik B
<ð
Niesprawiedliwość
Naklady A Naklady B
Wynik A Wynik B
=ð
Sprawiedliwość
Naklady A Naklady B
Wynik A Wynik B
>ð
Niesprawiedliwość
Naklady A Naklady B
Zarówno samo sformułowanie tych proporcji, jak i ich porównywanie jest
subiektywne i oparte na indywidualnym odczuciu!
NoZ Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - motywowanie/ slajd nr 20
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Teoria sprawiedliwości
Każdy ocenia sprawiedliwość uzyskanego wyniku
(wynagrodzenia, premii, pochwały, awansu & ) w stosunku do
poniesionych nakładów (czas, doświadczenie zawodowe,
wysiłek, wykształcenie i lojalność& ).
Oczywiście ta ocena ma charakter subiektywny!
Jeżeli nagrody mają motywować pracowników, muszą być
odbierane jako rzetelne i sprawiedliwe.
NoZ Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - motywowanie/ slajd nr 21
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Wzmocnienia
Zachowanie wywołujące nagrody będzie
prawdopodobnie powtarzane, a prawdopodobieństwo
powtórzenia się zachowań pociągających za sobą
karÄ™ jest mniejsze.
Mamy do dyspozycji: nagrody, kary, wygaszanie,
uczenie unikania.
Ważny jest nie tylko rodzaj wzmocnienia, ale
również wybór odpowiedniego momentu i
częstotliwości wzmocnienia (i konsekwencja!).
NoZ Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - motywowanie/ slajd nr 22
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak
Nowe podejścia do motywowania
Zindywidualizowane podejście do motywowania
Teoria ustalania celów
Upoważnianie pracowników
Udział pracowników we własności
NoZ Funkcje zarzÄ…dzania: przewodzenie - motywowanie/ slajd nr 23
Dr inż. Anna Zgrzywa-Ziemak