Rozliczenie zrealizowanych i niezrealizowanych ró\
nic kursowych
Pytanie
Jak wykazać w rachunku wyników ujemną wartość przychodów finansowych, wynikającą z wyksięgowania ró\
nic kursowych z
przeszacowania z ubiegłego roku i zaksięgowania nowych przeszacowań?
Odpowiedz

W przypadku opisanym w treści pytania jednostka powinna na koniec okresu sprawozdawczego skompensować ze sobą kwotę
wyksięgowanych, niezrealizowanych równic kursowych, wynikających z wyceny bilansowej ubiegłego okresu sprawozdawczego, z
sumą:
" niezrealizowanych (dodatnich lub ujemnych) ró\
nic kursowych wynikających z wyceny bilansowej na koniec bie\
ącego
okresu sprawozdawczego,
" zrealizowanych (dodatnich lub ujemnych) ró\
nic kursowych wynikających z wyceny operacji gospodarczych w walutach
obcych, dokonanych w bie\
ącym okresie sprawozdawczym, polegających w szczególności na zapłacie nale\
ności przez
kontrahentów i spłacie zobowiązań jednostki.
Dopiero saldo zrealizowanych i niezrealizowanych ró\
nic kursowych naliczonych w bie\
ącym okresie sprawozdawczym oraz
wynikających z wyksięgowania ró\
nic kursowych ubiegłego okresu, w zale\
ności od jego charakteru (debetowe czy kredytowe)
powinno być wyksięgowane na konto wynik finansowy i ujęte w rachunku zysków i strat odpowiednio jako koszty lub przychody
finansowe.
Uzasadnienie
Zaprezentowany sposób rozliczenia zrealizowanych i niezrealizowanych ró\
nic kursowych jest odpowiedni dla jednostek, które w
rachunku zysków i strat prezentują wynik na ró\
nicach kursowych per saldo, tj. nadwy\
kę dodatnich ró\
nic kursowych nad ujemnymi
jako przychody finansowe, zaś nadwy\
kę ujemnych ró\
nic kursowych nad dodatnimi jako koszty finansowe. Przy tym sposobie
prezentacji wystarczy wyró\
nić dwie kategorie kont dotyczących ró\
nic kursowych:
" konto kosztów (755) i konto przychodów finansowych (749) dotyczące niezrealizowanych ró\
nic kursowych wynikających z
wyceny bilansowej - na tych kontach księgowania dokonywane są jedynie:
" na dzień bilansowy (naliczone ró\
nice kursowe)
" oraz zapisem przeciwstawnym pod datą pierwszego dnia nowego roku obrotowego (wyksięgowanie utworzonych w
ubiegłym okresie niezrealizowanych ró\
nic kursowych)
" konta kosztów lub przychodów finansowych dotyczące zrealizowanych ró\
nic kursowych wynikających z transakcji
pienię\
nych w ciągu okresu sprawozdawczego.
Wyró\
nienie powy\
szych kont jest pomocne z punktu widzenia rozliczeń podatkowych.
Przykłady
Jednostka na dzień bilansowy posiada nale\
ności w kwocie 100 euro wycenione na dzień powstania rozrachunku według kursu 3,5
zł/euro. Na dzień bilansowy dokonała wyceny nale\
ności według kursu średniego NBP, który wynosił na ten dzień 4 zł/euro.
Księgowania na dzień powstania rozrachunku:
Wn konto 203 Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi niepowiązanymi - 350 zł
Ma konto 700 Sprzeda\
produktów - 350 zł
Księgowania na dzień bilansowy:
Wn konto 203 Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi niepowiązanymi - 50 zł [(4 zł/euro - 3,5 zł/euro) * 100 euro]
Ma konto 749 Przychody finansowe (analityka: ró\
nice kursowe z wyceny na dzień bilansowy) - 50 zł
Księgowania na pierwszy dzień nowego okresu sprawozdawczego:
Wn konto 749 Przychody finansowe (analityka: ró\
nice kursowe z wyceny na dzień bilansowy) - 50 zł
Ma konto 203 Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi niepowiązanymi - 50 zł. W ciągu okresu kontrahent spłacił połowę
nale\
ności przy kursie waluty na poziomie 4,5 zł/euro:
Wn konto 749 Przychody finansowe (analityka: zrealizowane ró\
nice kursowe) - 50 zł [(4,5 zł/euro -3,5 zł/euro) * 50 euro]
Ma konto 203 Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi niepowiązanymi - 175 zł (50 euro * 3,5 zł/euro)
Wn koto 131 Bie\
ący rachunek bankowy - 225 zł (50 euro * 4,5 zł/euro)
Na koniec analizowanego okresu sprawozdawczego kurs euro ukształtował się na poziomie 4,2 zł/euro.
Księgowania na dzień bilansowy:
Wn konto 203 Rozrachunki z odbiorcami zagranicznymi niepowiązanymi - 35 zł [(4,2 zł/euro - 3,5 zł/euro) * 50 euro]
Ma konto 749 Przychody finansowe (analityka: ró\
nice kursowe z wyceny na dzień bilansowy) - 35 zł.
Po zaksięgowaniu powy\
szej operacji na koncie 749 pozostaje saldo debetowe 15 zł, jako ró\
nica wyksięgowanych ró\
nic kursowych
dotyczących poprzedniego okresu sprawozdawczego oraz ró\
nic kursowych dotyczących wyceny bilansowej bie\
ącego okresu
sprawozdawczego.
Dodatkowo na koniec bie\
ącego okresu sprawozdawczego nale\
y dokonać przeksięgowania obydwu kategorii ró\
nic kursowych na
konto wynik finansowy:
Ma konto 749 Przychody finansowe (analityka: ró\
nice kursowe z wyceny na dzień bilansowy) - 15 zł
Wn konto 749 Przychody finansowe (analityka: ró\
nice zrealizowane kursowe) - 50 zł
Wn konto 860 Wynik finansowy - 35 zł
Kwota 35 zł odzwierciedla kwotę per saldo ró\
nic kursowych zrealizowanych i niezrealizowanych dotyczących bie\
ącego okresu
sprawozdawczego:
" ró\
nice kursowe wynikające ze spłaty nale\
ności w kwocie 50 euro po kursie 4,5 zł/euro, które na ostatni dzień bilansowy
były wycenione po 4,0 zł/euro, co daje przychody finansowe per saldo 50 zł [(4,5 zł/euro - 3,5 zł/euro) * 50 euro],
" ró\
nice kursowe wynikające z wyceny bilansowej salda końcowego nale\
ności 15 zł
lub inaczej:
" zrealizowane ró\
nice kursowe na nale\
nościach 50 zł [(4,5 zł/euro - 3,5 zł/euro) * 50 euro] pomniejszone o niezrealizowane
ró\
nice kursowe od spłaconych nale\
ności, ujęte w wyniku finansowym poprzedniego okresu sprawozdawczego 25 zł [(4
zł/euro - 3,5 zł/euro) * 50 euro], co w wyniku daje ró\
nice kursowe dodatnie przypadające na bie\
ący rok obrotowy w
związku ze spłatą nale\
ności w kwocie 25 zł,
" niezrealizowane dodatnie ró\
nice kursowe od nale\
ności pozostałych na dzień bilansowy 10 [(4,2 zł/euro - 4 zł/euro) * 50
euro],
Razem przychody finansowe 35 zł.
W przykładzie zastosowano zapis czarny do wszystkich księgowań, ale analogicznie rozliczenie będzie wyglądać w sytuacji, gdy
wyksięgowanie ró\
nic kursowych będzie dokonywane zapisem czerwonym.