Bezpieczeństwo Nadtytuł Problematyka zastosowań rękawic Odkrytą ostatnio na nowo metodę projektów zaliczylibyśmy do metod aktywizujących. Samo słowo projekt zrobiło oszałamiającą karierę. Jest to określone zadanie do wykonania, insce- nizacja, audycja, itd. Dobrochna Sajdak-Chudzik Hutnik wytapiacz odlewacz " Charakterystyka stanowiska " Ocena ryzyka zawodowego Ryszard Bryła OPIS STANOWISKA odlewnicze z formami stałymi lub krystalizatory Wykładowca, Pracownik zatrudniony jest w odlewni metali nie- z urządzeniem ciągnącym i linią cięcia wałków szkoleniowiec, żelaznych. W skład instalacji do odlewania metali lub tulei. autor publikacji wchodzą trzy linie technologiczne do produkcji Praca pieców indukcyjnych polega na tym, że z zakresu BHP. wałków i tulei z brązów (stopów miedzi) oraz jedna po załadowaniu do nich metalu powstają prądy linia technologiczna do produkcji stopów cynko- wirowe, które wytwarzają ciepło. Efektem tego wych. Stosowane są tutaj piece typu indukcyjnego jest topienie metalu, pobudzanie mieszania (kanałowe i tyglowe). Linia technologiczna do wsadu oraz wszystkich dodatków stopowych. produkcji brązów składa się w zasadniczej części Piece wyposażone są w okapy odciągowe spalin z pieca topielnego (górnego) i dwóch pieców od- oraz systemy ograniczające ich emisję. Do prze- lewniczych (dolnych). Ponadto znajdują się tutaj mieszczania wsadu w transporcie wewnętrznym urządzenia ciągnące i tnące oraz stoły odbiorcze. służą pojazdy samochodowe, suwnica i wózki Linia do produkcji stopów cynkowych składa jezdne. się natomiast z pieca topielnego PIT 1000 oraz z urządzenia odlewniczego (karuzeli odlewniczej) BADANIA I POMIARY do napełniania form. CZYNNIKÓW SZKODLIWYCH Gdy zachodzi konieczność poszerzenia produk- 1. Hałas: natężenie nie przekracza progu działania cji wyrobów ze stopów cynku lub stopów miedzi, (80 dB) na wszystkich stanowiskach, z wyjątkiem instalacje mogą być, według potrzeb, adaptowane prac przy opróżnianiu urządzenia odlewniczego poprzez dobranie odpowiedniego urządzenia for- (karuzeli odlewniczej). mującego. Te urządzenia formujące to maszyny 2. Oświetlenie: zgodne z normą PN-EN 12464 1. 54 Promotor 4/08 fot. Shutterstock Bezpieczeństwo 3. Pyły: zawartość SiO2 (wolna krzemionka) 2-50%, UWAGI DOTYCZCE pył całkowity poniżej 0,5 NDS, pył respirabilny OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO poniżej 0,5 NDS. Zgodnie z normą PN-N 18002/2000 istnieją na- 4. Substancje chemiczne: tlenek cynku, kadm stępujące poziomy ryzyka (R): i jego związki, miedz, ołów stężenie wszystkich " małe (M), co oznacza, że poziom ryzyka jest poniżej 0,5 NDS. akceptowalny, przy jednoczesnym jego monito- ringu, CZYNNOŚCI PRACOWNIKA: " średnie (S), co oznacza, że poziom ryzyka jest " przygotowuje wsad wraz z dodatkami, akceptowalny, przy jednoczesnym podjęciu " wkłada wsad do pieców przy użyciu urządzeń stopniowych działań, mających na celu poprawę mechanicznych, stanu bezpieczeństwa pracy w zakładzie, " ustawia parametry pracy pieców, " duże (D), co oznacza, że poziom ryzyka jest " kontroluje formowanie wyrobów, nieakceptowany i istnieje konieczność podjęcia " odbiera gotowe wyroby, natychmiastowych działań poprawiających stan " frezuje i prostuje mechanicznie wyroby wałki bezpieczeństwa w zakładzie. i tuleje. UWAGA WYMAGANIA DOTYCZCE PRACOWNIKA Przedstawioną tutaj kartę oceny ryzyka należy Pracownik powinien: traktować jako przykładową i dostosować ją do " mieć ukończone 18 lat, konkretnego stanowiska pracy. W każdym bo- " posiadać odpowiednie przeszkolenie i uprawnie- wiem zakładzie istnieje nieco inna specyfikacja nia zawodowe, zagrożeń i o tym najlepiej wie zespół powołany do " przejść wymagane badania lekarskie, oceny ryzyka zawodowego. Zespół ten najlepiej " ukończyć potrzebne szkolenia w zakresie BHP. zna zagrożenia. KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO DLA HUTNIKA NA STANOWISKU WYTAPIACZ ODLEWACZ WEDAUG PN-N-18002/2000 Przed Uwagi Po korekcie Zagrożenie Możliwe zródło zagro- Możliwe skutki korektą Lp. Środki profilaktyczne o realiza- (zdarzenie) żenia zagrożenia C* P* R* C* P* R* cji zadań 12 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Powierzchnie, na Potłuczeni, Stosowanie przez pracownika obuwia Śliskie i nierówne po- których możliwy złamania koń- z podeszwą antypoślizgową, utrzymywa- wierzchnie w miejscu 1. jest upadek czyn, zwich- S S S nie porządku na stanowisku pracy i w S M M wykonywania prac. Za- (upadek na tym nięcia, urazy jego otoczeniu. Zachowanie szczególnej tarasowane przejścia samym poziomie) wewnętrzne ostrożności Śliskie powierzchnie Potłuczenia, Stosowanie obuwia z podeszwą antypo- Różnica poziomów podestów i scho- złamania koń- ślizgową. Utrzymywanie czystości pode- 2. (upadek na niższy dów. Niewłaściwe czyn, zwich- S S S stów i schodów. Zachowanie szczególnej S M M poziom) zabezpieczenie przed nięcia, urazy ostrożności. Kontrola właściwego stanu upadkiem wewnętrzne barierek ochronnych Przestrzeganie przyjętych procedur. Wła- ściwie prowadzone szkolenia. Zachowa- nie szczególnej ostrożności. Stosowanie Stopiony metal, Kontakt z gorącym środków ochrony indywidualnej. Dbanie rozpryski metalu, po- Oparzenia 3. metalem i gorący- D S D o to, by nie dopuścić do obecności S M M wierzchnie pieca, form termiczne mi powierzchniami w metalu wilgoci (wody w zamkniętym i odlewów zbiorniku metalowym) w trakcie operacji technologicznych, prowadzonych w wyso- kiej temperaturze Gorący metal. Ogień w trakcie wyżarzania kadzi służących do Przestrzeganie przyjętych procedur. transportu ciekłego Śmierć, Zachowanie szczególnej ostrożności. 4. Pożar. Wybuch D S D D M S metalu. kalectwo Dokładna kontrola Elementy wybuchowe przyjmowanego złomu (w tym woda zawarta w złomie metali) * C ciężkość, P* prawdopodobieństwo, R* ryzyko 56 Promotor 4/08 Bezpieczeństwo Przed Uwagi Po korekcie Zagrożenie Możliwe zródło zagro- Możliwe skutki korektą Lp. Środki profilaktyczne o realiza- (zdarzenie) żenia zagrożenia C* P* R* C* P* R* cji zadań Przestrzeganie przyjętych procedur. Zachowanie szczególnej ostrożności. Urządzenia służące Ostrza. Ostre Rany cięte, Stosowanie rękawic ochronnych podczas do cięcia i obróbki 5. krawędzie. Ostre skaleczenia, D S D prac przy wyjmowaniu odlewów z form M M M odlewów. Narzędzia i tępe przedmioty potłuczenia i załadunku odlewów. Stosowanie spraw- ręczne nych technicznie narzędzi i prawidłowych zasad pracy z nimi Wadliwe instalacje Stosowanie i systematyczna kontrola Prąd elektryczny elektryczne urządzeń urządzeń antyporażeniowych. Bieżąca 6. (porażenie Śmierć D M S M M M zasilanych prądem i okresowa kontrola instalacji elektrycz- prądem) elektrycznym nej. Przestrzeganie procedur Zachowanie szczególnej ostrożności. Przemieszczające Dbanie o to, by w czasie zagrożenia się przedmioty upadkiem przedmiotu przebywać poza (uderzenie lub Transportowane Śmierć, strefą niebezpieczną. Przestrzeganie 7. przygniecenie materiały. Środki D S D M M M kalectwo procedur przy załadunku i transporcie przez przemiesz- transportu mechanicznym oraz ręcznym. czające się przed- Systematyczna kontrola środków trans- mioty) portu i dróg transportowych Wystąpienie Przestrzeganie zasad i norm transportu Obciążenie Podnoszenie i prze- przepukliny. indywidualnego oraz zbiorowego. Stoso- 8. fizyczne noszenie zbyt dużych Uszkodzenie S S S wanie sprzętu pomocniczego. Zastępo- M M M dynamiczne ciężarów układu kostno- wanie transportu ręcznego transportem -stawowego mechanicznym Urazy ciała yle dobrane punkty Dostosowanie poziomu oświetlenia spowodowane świetlne przy oświetle- do wykonywanej pracy Nieodpowiednie zdarzeniami 9. niu ogólnym i miejsco- S S S zgodnie z normami. M M M oświetlenie wypadkowymi. wym. Zanieczyszczone Dbanie o czystość opraw oświetlenio- Osłabienie punkty świetlne wych wzroku Stosowanie odpowiednio dobranej Procesy pracy przy Przegrzanie Wysoka odzieży. Stosowanie prawidłowej wen- 10. obsłudze pieca i linii organizmu. S M M M M M temperatura tylacji stanowisk pracy. Przestrzeganie technologicznych Udar cieplny przyjętych procedur Zatrucia. Przestrzeganie parametrów procesu Czynniki Uszkodzenia technologicznego. Stosowanie środków Związki cynku, kadmu, chemiczne dróg odde- 11. miedzi, ołowiu i tlenek D S Dochrony indywidualnej. Badanie i pomiar S M M toksyczne chowych czynników szkodliwych w środowisku pra- węgla i drażniące i przewodu cy zgodnie z przepisami. Przestrzeganie pokarmowego profilaktycznych badań lekarskich Pylica krzemo- wa. Choroby Przestrzeganie norm technologicznych. Procesy technolo- ogólnoustrojo- Stosowanie odpowiedniej wentylacji. 12. Pyły giczne prowadzone S S SBadanie i pomiar czynników szkodliwych M M M we. Możliwość w odlewni wystąpienia zgodnie z przepisami nowotworów Procesy technolo- giczne prowadzone Przestrzeganie norm procesu techno- Choroby w odlewni szczegól- logicznego. Wyposażenie pracowników nerwowe. 13. Hałas nie prace przy opróż- S S S w ochronniki słuchu tam, gdzie następu- M M M Uszczerbek nianiu urządzenia je przekroczenie progu działania hałasu słuchu odlewniczego (karuzeli (80 dB) odlewniczej) Przestrzeganie regulaminowych przerw w pracy. Zapewnienie odpowiednich pomieszczeń higieniczno-sanitarnych Obciążenie Praca zmianowa. Choroby ner- 14. emocjonalne Presja czasu przy wowe i ogólno- S S S(socjalnych). Dostosowanie wymagań do M M M możliwości psychofizycznych pracowni- (stres zawodowy) wykonywaniu zadań ustrojowe ków. Właściwie prowadzony instruktaż osób nowo zatrudnionych. Spotkania integracyjne załogi * C ciężkość, P* prawdopodobieństwo, R* ryzyko 58 Promotor 4/08