NIESPRAWCZE
formy
współdziałania
przestępnego
(sprawstwo sensu largo)
18 ż 2
Odpowiada za podżeganie, kto chcąc, aby inna osoba dokonała
czynu zabronionego, nakłania ją do tego.
18 ż 3
Odpowiada za pomocnictwo, kto w zamiarze, aby inna osoba
dokonała czynu zabronionego, swoim zachowaniem ułatwia
jego popełnienie,
w szczególności dostarczając narzędzie, środek przewozu,
udzielając rady lub informacji;
odpowiada za pomocnictwo także ten, kto wbrew prawnemu,
szczególnemu obowiązkowi niedopuszczenia do popełnienia
czynu zabronionego swoim zaniechaniem ułatwia innej osobie
jego popełnienie.
Podżeganie i pomocnictwo
" na gruncie polskiego k.k. stanowią odrębne
czyny zabronione o samodzielnych
znamionach,
" nie są technicznymi sposobami wykonania
czynu zabronionego określonego w przepisie
części szczególnej lub przepisie
pozakodeksowym,
" nie są nastawione na realizację znamion
poszczególnych typów czynów zabronionych,
odczytanie znamion podżegania albo pomocnictwa:
art. 18ż2 k.k.
albo
art. 18ż3 k.k.
+
odpowiedni przepis części szczególnej
albo
przepis pozakodeksowy
I. PODŻEGANIE
nakłanianie innej osoby do dokonania czynu
zabronionego w zamiarze aby zrealizowała
ona znamiona określonego typu czynu
zabronionego.
opis znamion podżegania:
1.podmiot podżegania,
2. strona przedmiotowa,
3. strona podmiotowa,
4. przedmiot podżegania ,
Ad. 1 podmiot podżegania
zawsze przestępstwo powszechne
- przypisanie odpowiedzialności karnej za podżeganie ekstraneusowi
nakłaniającemu do popełnienia przestępstwa indywidualnego
Art. 21 k.k.
ż 1. Okoliczności osobiste, wyłączające lub łagodzące albo zaostrzające
odpowiedzialność karną, uwzględnia się tylko co do osoby, której dotyczą.
ż 2. Jeżeli okoliczność osobista dotycząca sprawcy, wpływająca chociażby
tylko na wyższą karalność, stanowi znamię czynu zabronionego,
współdziałający podlega odpowiedzialności karnej przewidzianej za ten
czyn zabroniony, gdy o tej okoliczności wiedział, chociażby go nie
dotyczyła.
ż 3. Wobec współdziałającego, którego nie dotyczy okoliczność określona w ż
2, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.
Ad. 2 strona przedmiotowa
nakłanianie innej osoby do popełnienia czynu
zabronionego
Podżeganie nie jest techniczną formą wykonania
czynu zabronionego poprzez nakłonienie innej
osoby do jego popełnienia;
odrębny typ czynu zabronionego charakteryzujący
się własnymi znamionami;
dokonanie podżegania jest uniezależnione od
podjęcia przez osobę nakłanianą czynności
zmierzających do dokonania czynu, do którego
była nakłaniana.
Nakłanianie:
- tylko do konkretnego typu czynu zabronionego
(nie : podżeganie do przestępstwa in abstracto),
- tylko zindywidualizowanej osoby/kręgu osób (nie:
ad incertam personam),
- możliwe zarówno w stosunku do przestępstw
umyślnych, jak i nieumyślnych,
- możliwe tylko w formie działania,
ad. 3 strona podmiotowa
ustawa wymaga, aby podżegacz działał z
zamiarem bezpośrednim
podżeganie do przestępstw o
mieszanej stronie podmiotowej
a) podżegacz obejmuje zamiarem zarówno
umyślny czyn wyjściowy jak i nieumyślne
następstwo,
a) podżegacz obejmuje zamiarem tylko umyślny
czyn wyjściowy, a nie obejmuje nim
nieumyślnego następstwa ,
Ad. 4 przedmiot podżegania
podżegacz nie atakuje tego dobra w sposób
określony w przepisie części szczególnej, lecz
inicjuje proces, którego rezultatem może być
zamach na dobro chronione przez dany typ
Możliwe jest podżeganie do:
sprawstwa pojedynczego,
współsprawstwa,
sprawstwa kierowniczego,
sprawstwa polecającego,
pomocnictwa.
II. POMOCNICTWO
a) pomocnictwo z działania ,
kto w zamiarze, aby inna osoba dokonała czynu
zabronionego, swoim zachowaniem ułatwia jego
popełnienie, w szczególności dostarczając
narzędzie, środek przewozu, udzielając rady lub
informacji
b) pomocnictwo przez zaniechanie,
kto wbrew prawnemu, szczególnemu obowiązkowi
niedopuszczenia do popełnienia czynu
zabronionego swoim zaniechaniem ułatwia innej
osobie jego popełnienie.
1. podmiot pomocnictwa
a) pomocnictwo z działania ,
* por. podżeganie,
b) pomocnictwo przez zaniechanie,
przestępstwo indywidualne
2. strona przedmiotowa pomocnictwa
ułatwianie innej osobie popełnienia czynu
zabronionego, uzupełnione przykładowym
wyliczeniem czynności pomocniczych
(& )w szczególności dostarczając narzędzie, środek przewozu,
udzielając rady lub informacji(& )
*Por. podżeganie
odmiany pomocnictwa:
a) pomocnictwo fizyczne,
b) pomocnictwo psychiczne,
3. strona podmiotowa pomocnictwa
a) zamiar bezpośredni,
b) zamiar wynikowy,
*Por. podżeganie