03:03-01 Wydanie 2 pl Filtr sadzowy Scania Opis funkcjonowania oraz czynnoÅ›ci serwisowych i naprawczych Scania CV AB 2003, Sweden 1 712 782 120 633 Spis treÅ›ci Spis treÅ›ci Opis funkcjonowania WiadomoÅ›ci ogólne................................................ 3 Praca na biegu jaÅ‚owym i z przystawkÄ… odbioru mocy .......................................................... 4 Paliwo ...................................................................... 4 Opis czynnoÅ›ci serwisowych i naprawczych BezpieczeÅ„stwo ...................................................... 5 Serwis....................................................................... 6 Katalizator............................................................. 10 Scania CV AB 2003, Sweden 2 03:03-01 Opis funkcjonowania Opis funkcjonowania WiadomoÅ›ci ogólne Do kontroli emisji spalin Scania stosuje filtry sadzowe, które dziaÅ‚ajÄ… zgodnie z 2 technologiÄ… CRTTM. CRT TM to skrót nazwy 1 angielskiej "Continuously Regenerating Trap" DziÄ™ki tej technologii czÄ…steczki sadzy sÄ… stale spalane w filtrze podczas jazdy. Filtry te skÅ‚adajÄ… siÄ™ z katalizatora i filtra ceramicznego. Katalizator przetwarza wiÄ™kszość wÄ™glowodorów (HC) i tlenków 3 wÄ™gla (CO) na dwutlenek wÄ™gla (CO2) i wodÄ™. Katalizator przetwarza także tlenek azotu (NO) na dwutlenek azotu (NO2). Filtr ceramiczny oddziela wiÄ™kszość czÄ…steczek 4 sadzy, które skÅ‚adajÄ… siÄ™ z wÄ™gla (C). CzÄ…steczki sadzy reagujÄ… z dwutlenkiem Filtr sadzowy Scania azotu i ulegajÄ… spalaniu na dwutlenek wÄ™gla 1 Wlot ukÅ‚adu wydechowego w filtrze. 2 Katalizator Filtry sadzowe Scania efektywnie 3 Filtr ograniczajÄ… wiÄ™c emisje wÄ™glowodorów, tlenku wÄ™gla i czÄ…steczek sadzy. 4 Wylot gazów spalinowych ZastÄ™pujÄ… także tradycyjny tÅ‚umik. Popiół Filtr należy czyÅ›cić z popioÅ‚u zgodnie z harmonogramem okreÅ›lonym w instrukcji serwisowej. Czyszczenie filtra opisane jest w części Opis czynnoÅ›ci serwisowych i naprawczych. Popiół skÅ‚ada siÄ™ z czÄ…stek organicznych pochodzÄ…cych z oleju silnikowego i napÄ™dowego, głównie z siarczany wapnia (który wykorzystywany jest np. do produkcji gipsu) oraz fosforanu cynku (stosowanego jako nawóz sztuczny). Scania CV AB 2003, Sweden 03:03-01 3 120 728 Opis funkcjonowania Praca na biegu jaÅ‚owym i z przystawkÄ… odbioru mocy Aby czÄ…steczki sadzy byÅ‚y spalane w filtrze, potrzebna jest odpowiednio wysoka temperatura spalin. Spalanie nastÄ™puje w temperaturze miÄ™dzy 260Ú a 450ÚC. Gdy silnik pracuje przy dużym obciążeniu, zdolność filtra do spalania sadzy może po pewnym czasie zostać zredukowana. Poniżej wymieniono kilka przykÅ‚adów pracy silnika przy niewielkim obciążeniu: " Przystawka odbioru mocy. " Bieg jaÅ‚owy. " Jazda w ruchu miejskim z czÄ™stym użyciem biegu jaÅ‚owego. Dlatego firma Scania zaleca co nastÄ™puje: " Maksymalnie trzy godziny jazdy z silnikiem pracujÄ…cym z niskim obciążeniem. " Po upÅ‚ywie tego czasu silnik powinien pracować z wiÄ™kszym obciążeniem, np. na drogach umożliwiajÄ…cych rozwiniÄ™cie wiÄ™kszej prÄ™dkoÅ›ci i wÅ‚Ä…czenia wyższego biegu przez ok. 30 minut. Paliwo Filtry sadzowe Scania wymagajÄ… oleju napÄ™dowego o zawartoÅ›ci siarki mniejszej niż 50 ppm (0,005%) wagowo. JeÅ›li zawartość siarki bÄ™dzie wyższa, filtr może ulec uszkodzeniu. Scania CV AB 2003, Sweden 4 03:03-01 Opis czynnoÅ›ci serwisowych i naprawczych Opis czynnoÅ›ci serwisowych i naprawczych BezpieczeÅ„stwo Praca na biegu jaÅ‚owym w warsztacie Podczas prowadzenia pojazdu w warsztacie należy zachować takie same Å›rodki ostrożnoÅ›ci, jak w przypadku pojazdu bez filtra sadzowego. . OSTRZEZENIE! ! Filtr sadzowy redukuje ilość szkodliwych substancji, nie eliminuje ich jednak caÅ‚kowicie. Gazy spalinowe w dalszym ciÄ…gu zawierajÄ…, np. tlenek wÄ™gla. UruchamiajÄ…c silnik wewnÄ…trz warsztatu należy zawsze podÅ‚Ä…czyć do ukÅ‚adu wydechowego przewód odprowadzajÄ…cy spaliny na zewnÄ…trz. Wysoka temperatura . OSTRZEZENIE! ! Gdy silnik pracuje, części ukÅ‚adu wydechowego rozgrzewajÄ… siÄ™ do tak wysokiej temperatury, że mogÄ… stwarzać ryzyko oparzeÅ„. Przed przystÄ…pieniem do czynnoÅ›ci serwisowych filtra sadzowego należy siÄ™ upewnić, że temperatura części ukÅ‚adu wydechowego jest odpowiednio niska. Scania CV AB 2003, Sweden 03:03-01 5 Opis czynnoÅ›ci serwisowych i naprawczych Serwis Filtr sadzowy wymaga serwisu w odstÄ™pach czasu podanych w instrukcjach serwisowych firmy Scania. Wylot rury wydechowej należy regularnie sprawdzać wzrokowo. Zadaniem filtra sadzowego jest filtrowanie sadzy, co oznacza, że jeÅ›li filtr dziaÅ‚a prawidÅ‚owo, to na rurze wydechowej nie powinno być Å›ladów sadzy. Osad sadzy na rurze wydechowej jest oznakÄ… nieprawidÅ‚owego dziaÅ‚ania filtra. Skontrolować wzrokowo filtr sadzy. Przebarwienia i/lub czarne obwódki mogÄ… wskazywać na uszkodzenie filtra. Przygotowanie do czyszczenia filtra Aby umożliwić oczyszczenie filtra z popioÅ‚u, konieczne jest wypalenie sadzy z filtra. Przed przystÄ…pieniem do serwisu pojazdu wykonać nastÄ™pujÄ…ce czynnoÅ›ci: " Przejechać pojazdem przez 15 30 minut z dużym obciążeniem silnika (na drogach, które umożliwiajÄ… rozwiniÄ™cie wiÄ™kszej prÄ™dkoÅ›ci i wÅ‚Ä…czenie wyższego biegu, np. pod górÄ™). " Przed przystÄ…pieniem do czynnoÅ›ci serwisowych poczekać, aż filtr ostygnie. Scania CV AB 2003, Sweden 6 03:03-01 Opis czynnoÅ›ci serwisowych i naprawczych Czyszczenie filtra WAÅ»NE! Obchodzić siÄ™ ostrożnie z filtrem. Jest on wykonany z materiaÅ‚u ceramicznego, a wiÄ™c wrażliwy na wstrzÄ…sy i uderzenia. 1 Wymontować bocznÄ… pokrywÄ™ i umieÅ›cić pod filtrem podnoÅ›nik z dużą pÅ‚ytÄ…. 2 Zaznaczyć kierunek zamontowania filtra. Wskazówka: Przy montażu filtr należy obrócić o 180Ú. . OSTRZEZENIE! ! Do czyszczenia filtra należy zaÅ‚ożyć maskÄ™, rÄ™kawice i okulary ochronne. Powyższe elementy ochronne należy zakÅ‚adać na czas od rozpoczÄ™cia demontażu filtra do zakoÅ„czenia jego czyszczenia. 3 Usunąć górny zacisk V mocujÄ…cy filtr. 4 Obniżyć i wymontować dolnÄ… część. Wymontować dolny zacisk V i Å›ruby mocujÄ…ce wspornik rury wydechowej. Scania CV AB 2003, Sweden 03:03-01 7 121 252 121 253 Opis czynnoÅ›ci serwisowych i naprawczych 5 Sprawdzić, czy sÄ… Å›lady sadzy po stronie wylotowej filtra. JeÅ›li sÄ…, filtr jest prawdopodobnie uszkodzony i należy go wymienić. Wymiana katalizatora nie jest zazwyczaj konieczna, nawet jeÅ›li filtr jest uszkodzony. 6 OczyÅ›cić filtr w nastÄ™pujÄ…cy sposób: 7 Ostrożnie wstrzÄ…snąć filtrem, aby usunąć wszelkie luzne osady popioÅ‚u z komórek filtra. 8 Przy pomocy odkurzacza przemysÅ‚owego usunąć wszelkie osady popioÅ‚u i sadzy z widocznych powierzchni katalizatora i filtra. Wskazówka: Uważać, by w trakcie czyszczenia nie zanieczyÅ›cić warsztatu popioÅ‚em i osadem sadzy. 9 Skontrolować stan powierzchni katalizatora i filtra. Sprawdzić, czy: - Na powierzchni nie ma pÄ™knięć lub rowków. - Nie wystÄ™pujÄ… przebarwienia. Czarne obwódki mogÄ… wskazywać np. na uszkodzenie filtra. - Filtr ceramiczny jest prawidÅ‚owo osadzony w pojemniku zewnÄ™trznym. 10 JeÅ›li filtr jest uszkodzony i wymaga wymiany, przed wyrzuceniem należy go wÅ‚ożyć do szczelnie zamykanego plastikowego worka. Scania CV AB 2003, Sweden 8 03:03-01 Opis czynnoÅ›ci serwisowych i naprawczych 11 JeÅ›li nie ma żadnych Å›ladów uszkodzeÅ„ filtra, należy obrócić go o 180Ú i zamontować. Patrz ilustracja. Wskazówka: Przed uruchomieniem silnika po odwróceniu filtra konieczne jest podÅ‚Ä…czenie do ukÅ‚adu wydechowego przewodu odprowadzajÄ…cego spaliny, ponieważ wraz ze spalinami z rury wydechowej wyrzucone zostanÄ… resztki popioÅ‚u. Filtr sadzowy i inne elementy zespoÅ‚u filtra, jak również osady popioÅ‚u i sadzy należy wyrzucić w sposób nie zanieczyszczajÄ…cy Å›rodowiska i zgodny z lokalnymi przepisami. Sposób odwrócenia filtra. Scania CV AB 2003, Sweden 03:03-01 9 121 254 Opis czynnoÅ›ci serwisowych i naprawczych Katalizator Niektóre substancje mogÄ… uszkodzić katalizator. JeÅ›li katalizator nie funkcjonuje prawidÅ‚owo, sadza nie jest spalana wewnÄ…trz filtra, co doprowadzi do jej nagromadzenia siÄ™. Dlatego należy wziąć pod uwagÄ™ co nastÄ™puje: " Nie należy używać żadnych paliw lub dodatków do paliwa poza powszechnie dostÄ™pnymi na rynku. " Nie wolno stosować żadnych Å›rodków smarnych oprócz zalecanych przez firmÄ™ Scania. " Nie wolno stosować uszczelek i past uszczelniajÄ…cych z zawartoÅ›ciÄ… silikonu. Scania CV AB 2003, Sweden 10 03:03-01