TABLICA PIERWSZA 1. Gdy U góry niebo nie byÅ‚o nazwane, 2. na dole ziemia nie byÅ‚a wymieniona z imienia, 3. a Apsû, znakomity ich twórca, 4. Mummu i Tiâmat, rodzicielka wszystkiego, 5. swe wody razem toczyli, - 6. i nie powiÄ…zaÅ‚y siÄ™ korzenie trzcinowe, ni byÅ‚y widziane kÄ™py - 7. gdy nie istniaÅ‚ żaden bóg, 8. ni jego imiÄ™ byÅ‚o wymienione, i losy nie byÅ‚y wyznaczone 9. stworzeni zostali Å›ród nich bogowie, 10. ukazali siÄ™ bóg Lahmu i bogini Lahamu1 i zostali nazwani imionami. 11. Czasu przybywaÅ‚o, przyrastaÅ‚o 12. i zostali stworzeni Anaar i bogini Kiaar, wiÄ™ksi od tamtych. 13. DÅ‚ugo ciÄ…gnęły siÄ™ dni, przybywaÅ‚o lat, - 14. I oto staÅ‚ siÄ™ bóg Anu, ich syn, równy swym ojcom. 15. Boga Anu, swego pierworodnego, Anaar zrobiÅ‚ równym sobie 16. a bóg Anu na podobieostwo swoje zrodziÅ‚ boga Nudimmud2 17. Bóg Nudimmud, dziecko swych ojców, 18. z szeroko rozwartymi uszami, - możny w siÅ‚Ä™, 19. wielce potężny, bardziej niż rodzic jego ojca Anaar, 20. nie miaÅ‚ równego sobie miedzy bogami, swemi bradmi, 21. I stanÄ™li bracia bogowie 22. zbuntowani przed Tiâmat i okrzykiwali swego przewódcÄ™, 23. Zaniepokoili ducha Tiâmat 24. wkroczeniem do Anduruna3. 25. Apsû nie zmniejszyÅ‚ ich krzyku, 26. Tiâmat staÅ‚a bolesna z powodu ich & & : 27. ich czyny byÅ‚y dla niej bolesne, 28. ich postÄ™pek nie byÅ‚ dobry a oni byli potężni. 29. Wtedy Apsû, rodzic wielkich bogów, 30. wezwaÅ‚ boga Mummu, swego namiestnika i rzekÅ‚ do niego: 1 Lahmu i Lahamu sÄ… nazwami Damasius, de princ (Winckler KT. Str 94). Od tych bogów, którzy W Enuma elia wystÄ™pujÄ… w roli: a) pierwszych bogów I, 10, b) rodziców bogów III, 68 c) doradców bogów swych dzieci w walce przeciw Timât III, 125 należy, moim zdaniem, odróżnid postacie o tychże nazwach, które należą do potworów Timât w I, 121, II, 27, III, 31, 89. Z nazwami Lahmu i Lahamu spotykamy siÄ™ spotykamy siÄ™ także poza Enuma elia u Sumerów i u Babilooczyków, np. na Cylindrze A, XXIV, 27 pat Gudea, w napisie króla Agum-kakrime z III dyn. Babilooskiej, Schrader KB, t. III poÅ‚owa I, str. 146. 2 Nudimmud[NU (amÄ™lu, czÅ‚owiek+ + DIM (bunnanu, forma) + MUD (banû, tworzyd) = twórca formy czÅ‚owieka, - DelitzschSGr. 206: NU-DIM (na bnîtu) + MUD (bânu) = bâninabîti = stwórca stworzonego, - jest to bóg Ea (Enki). 3 Anduruna *an (przedr.) + duru (n), mieszkanie + a (kooc.)+ jest to zdaniem Langdona BE. Str. 71, uw. 16, babilooskie arallû, Å›wiat podziemny. Ebeling tÅ‚umaczy ten wiersz: Å›piewem w niebiaoskim mieszkaniu . Enuma Elia ks.dr Józef Bromski 31. Mummu, namiestniku, który rozradowujesz serce moje, 32. chodz oto pójdziemy do Tiâmat . 33. Poszli do Tiâmat, usiedli 34. i radzili nad planem z powodu bogów, swych synów, 35. Apsû otworzyÅ‚ swe usta, rzekÅ‚ do niej, 36. do czystej Tiâmat wyrzekÅ‚ sÅ‚owa: 37. Ich postÄ™pek jest bolesny dla mnie, 38. we dnie nie znajdujÄ™ spokoju, w nocy nie Å›piÄ™, 39. chcÄ™ zniszczyd, ich wystÄ…pienie chcÄ™ zniweczyd, 40. niech wróci spokój bÄ™dziemy spali . 41. Gdy usÅ‚yszaÅ‚a to Tiâmat, 42. powstaÅ‚a, krzyknęła ku swemu małżonkowi 43. mocno wzburzona w sobie, 44. zÅ‚o wrzuciÅ‚a do swego serca. 45. Co? CoÅ›my zrobili, to mamy zniszczyd? 46. Ich wystÄ…pienie jest bolesne, ale my postÄ…pmy pobÅ‚ażliwie . 47. OdpowiedziaÅ‚ na to Mummu, dajÄ…c radÄ™ Apsu, 48. a zÅ‚a i nieżyczliwa byÅ‚a rada Mummu: 49. Idz, tyÅ› mocen, knowanie zniszcz, 50. We dnie bÄ™dziesz spokojny, w nocy bÄ™dziesz spaÅ‚ . 51. SÅ‚uchaÅ‚ go Apsû, i rozjaÅ›niÅ‚a mu siÄ™ twarz, 52. że zÅ‚o wymyÅ›liÅ‚ przeciw bogom, swym dzieciom 53. i objÄ…Å‚ Mummu za szyjÄ™, 54. usiadÅ‚ na jego kolanach, ucaÅ‚owaÅ‚ go. 55. Co uplanowali na swem zgromadzeniu, 56. to oznajmili swym pierworodnym bogom. 57. Bogowie pÅ‚akali, podniecali siÄ™, 58. milczeli, siedzieli smutni. 59. O rozszerzonych uszach, przebiegÅ‚y w pomysÅ‚ach, 60. bóg Ea, Å›wiadomy wszystkiego, przeniknÄ…Å‚ ich plan. 61. UtworzyÅ‚ sobie obraz wszystkiego, umocniÅ‚ go, 62. UÅ‚ożyÅ‚ czyste zaklÄ™cie, przechodzÄ…ce wszystko, 63. & & & & & & & & & & & & & & & & & & .. 64. & & & & & & & & & & & & & & & & & & ... 65. & & & & & & & & & & & & & & & & & & ... 63. odmówiÅ‚ je, - i sprawiÅ‚, że zapanowaÅ‚o nad wodami 64. Jego samego (Apsû) oczarowaÅ‚ podczas snu. Gdy leżaÅ‚ w grocie, 65. SprowadziÅ‚ sen na Apsû, czarujÄ…cy sen. 66. Główne części boga Mummu odciÄ…Å‚ boleÅ›nie: 67. RozciÄ…Å‚ mu zwiÄ…zkÄ™(na gÅ‚owie), tak że zeo spadÅ‚a korona, 68. pozbawiÅ‚ go blasku: ten zostaÅ‚ shaobiony Enuma Elia ks.dr Józef Bromski 69. Apsû spÄ™taÅ‚ i zabiÅ‚. 70. Boga Mummu zwiÄ…zaÅ‚ i rozbiÅ‚ mu czaszkÄ™. 71. Nad apsû ustanowiÅ‚ swÄ… stolicÄ™. 72. Boga Mummu pochwyciÅ‚ i udrÄ™ki mu powiÄ™kszyÅ‚. 73. Potem powiÄ…zaÅ‚ swych nieprzyjaciół i pozabijaÅ‚. 74. Bóg Ea tryumf swój oparÅ‚ na swych wrogach. 75. WewnÄ…trz swej komnaty czuÅ‚ siÄ™ bÅ‚ogo, spokojnie, 76. nazwaÅ‚ jÄ… apsû, - wyznaczyÅ‚ miejsca Å›wiÄ™te. 77. W jej miejscu zaÅ‚ożyÅ‚ ciemnÄ… komnatÄ™ , 78. osadziÅ‚ (tam) w majestacie boga Lahmu i boginiÄ™ Lahamu. 79. W komnacie losów, w izbie planów, 80. urodziÅ‚ siÄ™ potężny nad potężne, mocarz bogów, bóg; 81. wewnÄ…trz Apsû zostaÅ‚ zrodzony bóg Aaur. 82. WewnÄ…trz czystego apsû zostaÅ‚ zrodzony bóg Aaur 83. ZrodziÅ‚ go bóg Lahmu, jego ojciec. 84. MatkÄ… jego byÅ‚a bogini Lahamu, jego rodzicielka. 85. SsaÅ‚ piersi bogio. 86. Karmicielka pielÄ™gnowaÅ‚a go, napeÅ‚niÅ‚a go grozÄ…. 87. UroczÄ… byÅ‚a jego postad, miaÅ‚ Å‚yskajÄ…cy blask oczu. 88. WystÄ…pienie jego byÅ‚o wielkie, od poczÄ…tku byÅ‚ peÅ‚en mÄ™skoÅ›ci. 89. Bóg Lahmu, rodzic, jego ojciec, patrzaÅ‚ na niego: 90. i cieszyÅ‚o siÄ™ promieniaÅ‚o serce jego, - byÅ‚ peÅ‚en radoÅ›ci. 91. WykooczyÅ‚ go: daÅ‚ mu dwie gÅ‚owy 92. Jako wielce wysoki, przerastaÅ‚ ich (bogów) we wszystkim. 93. Jego rozmiary, wykonane pomysÅ‚owo nie byÅ‚y do zbadania: 94. Nie nadawaÅ‚ siÄ™ do zrozumienia go, trudny byÅ‚ do patrzenia nao 95. Czworo miaÅ‚ oczu, czworo uszu. 96. Jego usta podczas mowy pÅ‚onęły ogniem. 97. WyrosÅ‚y mu cztery otwory uszne. 98. Oczami widziaÅ‚ wszystko, jak On. 99. Wyższy swÄ… postaciÄ… wznosiÅ‚ siÄ™ ponad bogi. 100. Jego czÅ‚onki byÅ‚y wielkie, wyróżniaÅ‚ siÄ™ wysokoÅ›ciÄ… 101. syn& & & & & syn& & & & & & & 102. syn boga sÅ‚ooca, boga sÅ‚ooca Anu (?) 103. Odziany blaskiem 10 bogów, potężny wielce, 84. & & & . ich blask, który spada na niego, 85. & & & . bóg Anu zrodziÅ‚ cztery wiatry, 86. & & & & & & & & & & & & & & & & & & ... 87. & & & & & & & & & & & & & & & & & & ... 88. & & & zaniepokoiÅ‚ boginiÄ™Tiâmat. 89. & & & Å›piesz siÄ™. Enuma Elia ks.dr Józef Bromski 90. & & & na zawsze, 91. & & & zÅ‚o, 92. & & & wzywa. 93. Zabili twego małżonka Apsû . 94. Bolesne laÅ‚a Å‚zy, siedziaÅ‚a rozpaczajÄ…c. 95. & & & przerażenie 96. Nie bÄ™dziemy spali aż go pomÅ›cimy. 97. Teraz oto jest zabity twój małżonek Apsû, 98. & & .. i bóg Mummu, który byÅ‚ zwiÄ…zany. Nie zasiadasz ty jedna tylko. 99. Åšpiesz siÄ™ żywo, 100. ZemÅ›cimy siÄ™ na nich i bÄ™dziemy spali, 101. (bowiem) wylane sÄ… nasze wnÄ™trznoÅ›ci, zaÅ›lepÅ‚e sÄ… oczy nasze,- 102. zemÅ›cimy siÄ™ i bÄ™dziemy spali. 103. & & & . zemÅ›cij siÄ™ na nich, 104. & & & . zniszcz cyklonem . 105. WysÅ‚uchaÅ‚a Tiâmat mowy czystego boga, 106. & & & . zaiste daliÅ›cie, oto chcemy stworzyd potwory . 107. & & & .. bogowie w Anduruna 108. & & & .. przybliżyli siÄ™ ku bogom-rodzicom. 109. PrzeklinajÄ… dzieo, posuwajÄ… siÄ™ przy boku Tiâmat, 110. SÄ… gniewni, planujÄ…, sÄ… niespokojni w nocy i we dnie, - 111. niosÄ… walkÄ™, srożą siÄ™, wÅ›ciekajÄ… siÄ™, 112. gromadzÄ… siÄ™, przygotowujÄ… bitwÄ™. 113. Matka Hurbur4 , twórczyni wszystkich rzeczy, 114. dostarczyÅ‚a im broni, jakiej nie ma równej: zrodziÅ‚a wielkie smoki 115. Z ostremi zÄ™bami, z pazurami nie oszczÄ™dzajÄ…cemi nikogo. 116. Jadem, jako krwiÄ…, wypeÅ‚niÅ‚a ich ciaÅ‚o. 117. Straszne potwory przyodziaÅ‚a w grozÄ™, 118. zaopatrzyÅ‚a je w blask, zrobiÅ‚a je podobnemi do bogów. 119. Kto na nie spojrzy, ginie od strachu, - 120. Ich ciaÅ‚o podnosi siÄ™ nie odwraca siÄ™ ich pierÅ›. 121. WystawiÅ‚a jaszczura5, strasznego żmija6 i lahami7 4 Jensen ME, str. 307, 8. uważa Huber za rzekÄ™ kosmicznÄ…, która pÅ‚ynie w kierunku podziemnego Å›wiata i utożsamia jÄ… z Hubur, dopÅ‚ywem Eufratesu. Jako postad matkÄ™ Hubur uważa za identycznÄ… z Timât. Langdon, BE, str. 85, uw. 14, przypuszcza, że Hubur to rzeka, która pÅ‚ynie dookoÅ‚a Å›wiata. Ebeling tÅ‚umaczy wyraz hubur gÅ‚Ä™bokoÅ›d . 5 Baamu jaszczur, czytane jako muaruaau, rozpoczyna szereg potworów matki Hubur, stworzonych do walki u boku Timât, które za karÄ™ przez b. Marduka, a wg wersji asyryjskiej b. Aaura, zostaÅ‚y umieszczone na astronomicznym niebie. Baamu to hydra, wyrażajÄ…ca, zdaje siÄ™ bog. Ninmah, Ninharsag, Nintud. 6 Mua-rua, przypomina potwory, rzezbione na Å›cianie Å›wiÄ™tej ulicy w Babilonie. Muaruaau jest wspomniany na cylindrze A pat. Gudea, X, 20, gdzie figuruje jako Mua-rua. Na niebie astronomicznym Muaruaau nie jest sprawdzony. Enuma Elia ks.dr Józef Bromski 122. olbrzymie lwy i zÅ‚e psy, skorpiona-czÅ‚owieka, 123. drapieżne û-mi, rybÄ™ czÅ‚owieka, rybÄ™-barana. 124. niosÄ…ce oręż, który nie oszczÄ™dza nikogo, nie lÄ™kajÄ…ce siÄ™ walki, - 125. Jej zarzÄ…dzenia sÄ… potężne, sÄ… one nie do sprzeciwienia im siÄ™. 126. Ogółem, jak te, stworzyÅ‚a ich jedenaÅ›cie 127. PoÅ›ród bogów swych pierworodnych, których zwoÅ‚aÅ‚a na zgromadzenie, 128. wywyższyÅ‚a boga Kingu, zrobiÅ‚a go wielkim miÄ™dzy nimi: 129. do niego należy iÅ›d pierwszym na czele armji, prowadzid wojsko, - 130. on niesie broo, poczynajÄ…cÄ… walkÄ™ 131. Dowództwo w walce 132. zÅ‚ożyÅ‚a w jego rÄ™ce, kazaÅ‚a mu usiÄ…Å›d w szacie, (powiadajÄ…c): 133. DaÅ‚am ci zaklÄ™cie w zgromadzeniu bogów, uczyniÅ‚am CiÄ™ wielkim, 134. wÅ‚adzÄ™ nad wszystkimi bogami zÅ‚ożyÅ‚am w Twoje rÄ™ce, 135. winieneÅ› byd wielkim, - jesteÅ› jedynym moim mężem, - 136. imiÄ™ twe bÄ™dzie wielkim nad wszystkie imiona bogów Anunnaki 137. DaÅ‚a mu tabliczkÄ™ z losami, zawiesiÅ‚a mu jÄ… na piersi, 138. (mówiÄ…c): Twój rozkaz nie bÄ™dzie odmieniony, - ostanie siÄ™ to, co wynijdzie z ust twych . 139. Wywyższony bóg Kingu bierze teraz wÅ‚adztwo, 140. wyznacza role bogom, swym synom, (powiadajÄ…c, do nich): 141. otwórzcie usta swe, niech zgaÅ›nie Ogieo, 142. mocarny w walce niech zÅ‚amie potÄ™gÄ™ . 1. Pierwsza tablica Enuma elia jest napisana zgodnie z oryginaÅ‚em. 2. Tablica Nabû-balat-su-ik-bi, syna Nâ`idMarduk 3. RÄ™kÄ… Nabû-balat-su-ik-bi, syna Nâ`idMarduk 1. Tiâmat wykooczyÅ‚a swe dzieÅ‚o 2. Tablica pierwsza Enuma elia z tablicy & & . 3. Kopja z Babilonu, napisana zgodnie z oryginaÅ‚em. 4. Tablica Nabû-muaetik-ûmi, syna & & & 5. czciciela Marduka i Zarpanitum. BÅ‚Ä™dnie nie zebraÅ‚, 6. i w mÄ…droÅ›ci nic nie opuÅ›ciÅ‚& . 7. MiesiÄ…c Ajar, dzieo 9 ty, rok Dariusza 27-ty 7 La-ha-mi, a wg Langdona La-ha-mu, odróżniam od boga La-ha-mu, stworzonego przez Apsû i Timât. La-ha-mi z pocztu potworów Timât zaczyna swe istnienie znacznie pózniej, podczas buntu bogów, przed rozprawÄ… z przeciwnikami Timât. W jÄ™zyku etiopskim lh%1Å‚m znaczy byk . Potwór La-ha-mi mógÅ‚ mied wyglÄ…d byka. Enuma Elia ks.dr Józef Bromski TABLICA DRUGA 1. Tiâmat skooczyÅ‚a dzieÅ‚o swoje 2. przygotowaÅ‚a walkÄ™ przeciw bogom, swemu nasieniu, 3. dla pomszczenia Apsû Tiâmat wymyÅ›liÅ‚a zÅ‚o. 4. Gdy walkÄ™ przygotowaÅ‚a, powiedziaÅ‚a o tem bogu Ea. 5. Bóg Ea wysÅ‚uchaÅ‚ tej mowy, 6. zasmuciÅ‚ siÄ™ wielce (rzewnie), usiadÅ‚ rozbolaÅ‚y. 7. Dni ciÄ…gnęły siÄ™. Gdy jego gniew osÅ‚abÅ‚, 8. udaÅ‚ siÄ™ w drogÄ™ Anaar, swego ojca, 9. pospieszyÅ‚ przed ojca, swego rodzica, Anaar, 10. i wszystko, co wymyÅ›liÅ‚a Tiâmat , powtórzyÅ‚ mu 11. tak: Tiâmat , nasza rodzicielka, jest nam wroga, 12. zwoÅ‚uje zgromadzenie, sroży siÄ™ okrutnie. 13. StanÄ™li dokoÅ‚a niej wszyscy bogowie 14. z wyjÄ…tkiem8 tych, których tyżeÅ› stworzyÅ‚, i idÄ… obok niej. 15. ZÅ‚orzeczÄ… dniowi, postÄ™pujÄ… przy boku Tiâmat, 16. zÅ‚oszczÄ… siÄ™, planujÄ…, nie spoczywajÄ… w nocy i we dnie, 17. niosÄ… walkÄ™, srożą siÄ™, wÅ›ciekajÄ… siÄ™, 18. organizujÄ… tÅ‚um, przygotowujÄ… walkÄ™. 19. Matka *ubur, która stworzyÅ‚a wszystkie rzeczy, 20. dostarczyÅ‚a im broni, jakiej niema równej: zrodziÅ‚a wielkie smoki 21. z ostremi zÄ™bami, z pazurami, nie oszczÄ™dzajÄ…cemi nikogo; 22. jadem, jak krwiÄ…, wypeÅ‚niÅ‚a ich ciaÅ‚a, 23. straszne potwory przyodziaÅ‚a w grozÄ™, 24. wyposażyÅ‚a obficie w blask, wypuÅ›ciÅ‚a je, jak bogi. 25. Kto na nie spojrzy ginie od strachu. 26. Ich ciaÅ‚o podnosi siÄ™, nie pochyla siÄ™ ich pierÅ›. 27. WystawiÅ‚a jaszczura, strasznego żmija i la+amu, 28. olbrzymiego lwa, zÅ‚ego psa i skorpiona-czÅ‚owieka, 29. drapieżne û-mi, rybÄ™-czÅ‚owieka i rybÄ™-barana, 30. niosÄ…ce oręż, który nie oszczÄ™dza nikogo, nie lÄ™kajÄ…ce siÄ™ walki. 31. Jej zarzÄ…dzenia sÄ… potężne, nie sprzeciwi im siÄ™ nikt. 32. Razem jak te, stworzyÅ‚a ich jedenaÅ›cie. 33. PoÅ›ród bogów swych pierworodnych, których zwoÅ‚aÅ‚a na zgromadzenie, 34. wywyższyÅ‚a boga Kingu, zrobiÅ‚a go miÄ™dzy nimi wielkim: 35. Do niego należy iÅ›d pierwszym na czele armii, prowadzid wojsko, 36. on niesie broo, poczynajÄ…c walkÄ™. 8 1) Å‚Ä…cznie 2) z wyjÄ…tkiem. BiorÄ™ powyżej adi w znaczeniu z wyjÄ…tkiem , chod możliwe jest znaczenie Å‚Ä…cznie . Enuma Elia ks.dr Józef Bromski 37. Dowództwo w walce 38. zÅ‚ożyÅ‚a w jego rÄ™ce, kazaÅ‚a mu usiÄ…Å›d w szacie, (powiadajÄ…c): 39. DaÅ‚am ci zaklÄ™cie, w zgromadzeniu bogów uczyniÅ‚am ciÄ™ wielkim, 40. panowanie na wszystkimi bogami zÅ‚ożyÅ‚am w twoje rÄ™ce, 41. winieneÅ› byd wielkim, jesteÅ› jedynym moim mężem, 42. imiÄ™ twe bÄ™dzie wielkim nad wszystkie imiona bogów Anunnaki . 43. DaÅ‚a mu tabliczkÄ™ z losami, zawiesiÅ‚a mu jÄ… na piersi, 44. (mówiÄ…c): Twój rozkaz nie bÄ™dzie odmieniony, ostanie siÄ™ to, co wynijdzie z ust twych . 45. Wywyższony bóg Kingu bierze teraz wÅ‚adztwo, 46. wyznacza role (losy) bogom, swym synom, (mówiÄ…c): 47. Otwórzcie usta swe, niech zgaÅ›nie Ogieo, 48. mocary w walce niech zgniecie potÄ™gÄ™. 49. Gdy usÅ‚yszaÅ‚ bóg Anaar, że Tiâmat jest niespokojna wielce. 50. jÄ…Å‚ bid siÄ™ po biodrach, gryzd sobie usta, 51. zasmuciÅ‚o mu siÄ™ serce, jego duch straciÅ‚ bÅ‚ogoÅ›d, 52. & & zmieniÅ‚ siÄ™ gÅ‚os, 53. & & bitwÄ™. 54. Oręż, który uczyniÅ‚eÅ›, nosisz zaiste, 55. Boga Mummu i Apsû zabiÅ‚eÅ›, 56. ona wywyższyÅ‚a boga Kingu. Idz naprzeciw niej 57. & & . Rozwagi . 58. OdpowiedziaÅ‚ mu na to doradca bogów, bóg Nudimmud. 59. & & 69. & & 70. & & 71. Anaar zawoÅ‚aÅ‚ gniewnie, 72. I go boga Anu, swego syna rzekÅ‚: 73. Uparty jest ten potężny wojownik, 74. ale czyje siÅ‚y sÄ… wielkie, tego natarcie nie ma równego. 75. Idz, stao naprzeciw Tiâmat, - 76. niech uspokoi siÄ™ jej duch, niech do bÅ‚ogoÅ›ci wróci serce. 77. A jeÅ›li nie usÅ‚ucha twego sÅ‚owa, 78. ja jej powiem nasze sÅ‚owo, a ta zaiste uspokoi siÄ™ 79. UsÅ‚uchaÅ‚ Anu wezwania swego ojca Anaar, 80. skierowaÅ‚ pochód prosto ku niej, pospieszyÅ‚ jej drogÄ…. 81. Bóg Anu przybliżyÅ‚ siÄ™, plan Tiâmat przejrzaÅ‚, 82. ale nie mógÅ‚ ostad siÄ™ przed niÄ…, zawróciÅ‚ z powrotem. 83. Przestraszony przybiegÅ‚ do ojca, rodziciela swego Anaar, 84. i tak rzekÅ‚ doo, jak do Tiâmat: 85. RÄ™ka moja jest za sÅ‚abÄ…, żeby ciÄ™ spÄ™tad swÄ… mocÄ… . Enuma Elia ks.dr Józef Bromski 86. Anaar zasmuciÅ‚ siÄ™, patrzaÅ‚ w ziemiÄ™, 87. wzdychaÅ‚, - skierowaÅ‚ swÄ… gÅ‚owÄ™ ku bogu Ea. 88. Zgromadzili siÄ™ wszyscy bogowie Anunnaki na miejscu, 89. ale usta ich byÅ‚y zamkniÄ™te, siedzieli szlochajÄ…c: 90. oto nikt z bogów nie wystÄ™puje do walki, 91. nikt nie jest w możnoÅ›ci ujÅ›d z życiem z przed Tiâmat. 92. Pan Anaar, ojciec bogów, zasiadÅ‚ majestatycznie, - 93. zastanawiaÅ‚ siÄ™ w swym sercu, - i rzekÅ‚ do bogów Anunnaki: 105. Czyje siÅ‚y sÄ… potężne, ten bÄ™dzie mÅ›cicielem swojego ojca. 106. Tym, który bÄ™dzie karcicielem w walce, bÄ™dzie mężny bóg Marduk . 107. Bóg Ea zawezwaÅ‚ boga Marduka na miejsce decyzji. 108. (a gdy) przyszedÅ‚, rzekÅ‚ do niego, zgodnie z pragnieniem swego serca: 109. Marduku, rozważ projekt, wysÅ‚uchaj swego ojca. 110. JesteÅ› moim synem który zadawalnia jego serce : 111. zbliż siÄ™ z hoÅ‚dem do Anaar, 112. otwórz swe usta, stao, gdy on na ciÄ™ spojrzy bÄ™dzie spokojny . 113. UcieszyÅ‚ siÄ™ pan z mowy swego ojca, 114. przybliżyÅ‚ siÄ™ i stanÄ…Å‚ przed Anaar. 115. UjrzaÅ‚ go Anaar i radoÅ›ciÄ… napeÅ‚niÅ‚o siÄ™ jego serce. 116. PocaÅ‚owaÅ‚ go w usta, - i ustÄ…piÅ‚ zeo strach. 117. Anaarze, nie bÄ…dz milczÄ…cym, otwórz swe usta, 118. ja pójdÄ™ i sprawiÄ™, że stanie siÄ™ wszystko, jak chce twe serce. 119. Anaarze, nie bÄ…dz milczÄ…cym otwórz swe usta, 120. ja pójdÄ™ i sprawiÄ™, że stanie siÄ™ wszystko, jak chce twe serce. 121. Jakiż mąż wypowiedziaÅ‚ ci walkÄ™? 122. Mój synu, Tiâmat, która jest niewiastÄ…, wystÄ…pi z broniÄ… przeciw tobie . 123. Ojcze mój, rodzicu, ciesz siÄ™ i raduj siÄ™, 124. niebawem wstÄ…pisz na kark Tiâmat . 125. Ojcze mój, rodzicu, ciesz siÄ™ i raduj siÄ™, 126. Niebawem wstÄ…pisz na kark Tiâmat . 127. Mój synu, który posiadasz wszelkÄ… wiedzÄ™, 128. uspokój Tiâmat swem czystym zaklÄ™ciem, - 129. w drogÄ™ swÄ… idz szybko, - 130. jej pomocnicy nie bÄ™dÄ… siÄ™ niÄ… interesowali, wracaj z powrotem . 131. UcieszyÅ‚ siÄ™ pan ze słów swego ojca, 132. rozradowaÅ‚o siÄ™ jego serce, i rzekÅ‚ do swego ojca: 133. Panie bogów, ozdobo wszelkich bogów, 134. jeÅ›li ja wasz wÅ‚aÅ›ciciel 135. spÄ™tam Tiâmat i uratujÄ™ wam życie, 136. to zwoÅ‚ajcie zgromadzenie i odwródcie bieg losów: 137. wy w Upsukinnaki razem miÅ‚o przebywad bÄ™dziecie, Enuma Elia ks.dr Józef Bromski 138. a ja dzieÅ‚em ust swych jak wy dotÄ…d, wyznaczad bÄ™dÄ™ losy, 139. i nie bÄ™dzie zmienione nic, cokolwiek ja postanowiÄ™, 140. nie bÄ™dzie odwrócony ani uchylony rozkaz moich ust . 1. Anaar otworzyÅ‚ swe usta. 2. Tablica II-ga Enuma elia wedÅ‚ug brzmienia tablicy 3. & & kopia z kraju Assur. 1. Anaar otworzyÅ‚ swe usta. 2. WedÅ‚ug oryginaÅ‚u napisana i przypieczÄ™towana tablica Nab-ahÄ™-iddina. 3. Syna Etir-bÄ™l, syna kapÅ‚ana boga Maa. W mÄ…droÅ›ci nic nie opuÅ›ciÅ‚. Enuma Elia ks.dr Józef Bromski TABLICA TRZECIA 1. Anaar otworzyÅ‚ swe usta 2. i rzekÅ‚ do swego namiestnika, boga Gaga9 3. Pomocniku Gaga, który zadawalasz me serce, 4. chcÄ™ ciÄ™ posÅ‚ad do boga Lahmu i bogini Lahamu 5. BiegÅ‚ym bÄ™dÄ…c w szukaniu, ty możesz (ich) sprowadzid 6. Sprowadz bogów mych ojców przede mnie, 7. - niech oni zwoÅ‚ajÄ… wszystkich bogów, 8. niech rozmówiÄ… siÄ™ z nimi, niech zasiÄ…dÄ… przy uczcie, 9. niech jedzÄ… chleb i przyprawiajÄ… wino, 10. swemu mÅ›cicielowi bogu Mardukowi niech wyznaczÄ… rolÄ™. 11. Pospiesz siÄ™, idz Gaga, stao przed nami, 12. cokolwiek mówiÄ™ ci, powtórz im (tak): 13. PosÅ‚aÅ‚ miÄ™ Anaar, wasz syn, 14. zlecenie serca swego kazaÅ‚ mi ponieÅ›d 15. Matka Tiâmat, nasza rodzicielka, jest nam wroga - 16. zwoÅ‚uje zgromadzenie sroży siÄ™ okrutnie. 17. StanÄ™li dookoÅ‚a niej wszyscy bogowie 18. z wyjÄ…tkiem tych, których wyÅ›cie stworzyli, i idÄ… obok niej. 19. ZÅ‚orzeczÄ… dniowi, postÄ™pujÄ… przy boku Tiâmat, 20. zÅ‚oszczÄ… siÄ™, planujÄ…, nie spoczywajÄ… w nocy i we dnie 21. niosÄ… walkÄ™, srożą siÄ™, wÅ›ciekajÄ… siÄ™, 22. gromadzÄ… tÅ‚um, przygotowujÄ… walkÄ™. 23. Matka Hubur, która stworzyÅ‚a wszystkie rzeczy, 24. dostarczyÅ‚a im broni, jakiej nie ma równej. ZrodziÅ‚a wielkie smoki 25. z ostremi zÄ™bami, z pazurami nie oszczÄ™dzajÄ…cemi nikogo; 26. jadem jak krwiÄ…, wypeÅ‚niÅ‚a ich ciaÅ‚o; 27. straszne potwory przyodziaÅ‚a w grozÄ™. 28. WyposażyÅ‚a obficie w blask, wypuÅ›ciÅ‚a je jak bogi, 29. aby, kto na nie spojrzy, zginÄ…Å‚ ze strachu. 30. Ich ciaÅ‚o podnosi siÄ™, nie pochyla siÄ™ ich pierÅ›. 31. WystawiÅ‚a jaszczura, strasznego żmija i lahami, 32. olbrzymiego lwa, zÅ‚ego psa i skorpiona-czÅ‚owieka, 33. drapieżne Ô-mi, rybÄ™-czÅ‚owieka i rybÄ™-barana, 34. - niosÄ…ce oręż, który nie oszczÄ™dza nikogo, nie lÄ™kajÄ…ce siÄ™ walki. 35. Jej zarzÄ…dzenia sÄ… potężne, sÄ… one nie do sprzeciwienia im siÄ™. 36. Ogółem, jak te, stworzyÅ‚a ich jedenaÅ›cie. 9 Gaga jest identycznym z pap-sukkal, którego imiÄ™ jest nazwÄ… posÅ‚aoca-boga Enuma Elia ks.dr Józef Bromski 37. PoÅ›ród bogów swych pierworodnych. - ci stworzyli jej zgromadzenie - 38. wywyższyÅ‚a boga Kingu, zrobiÅ‚a go miÄ™dzy nimi wielkim: 39. do niego należy iÅ›d na czele armii, prowadzid wojsko, - 40. on niesie broo, poczynajÄ…cÄ… posuwanie siÄ™ do walki. 41. Dowództwo w walce 42. zÅ‚ożyÅ‚a w jego rÄ™ce, kazaÅ‚a mu usiÄ…Å›d w szacie (powiadajÄ…c): 43. DaÅ‚am ci zaklÄ™cie, w zgromadzeniu bogów uczyniÅ‚am ciÄ™ wielkim, 44. wÅ‚adzÄ™ na wszystkimi bogami zÅ‚ożyÅ‚am w twoje rÄ™ce, - 45. winieneÅ› byd wielkim, - jesteÅ› jedynym moim mężem. 46. ImiÄ™ twe bÄ™dzie wielkim nad wszystkie imiona bogów Annunaki . 47. DaÅ‚a mu tabliczkÄ™ z losami, zawiesiÅ‚a mu jÄ… na piersi. 48. (mówiÄ…c): Twój rozkaz nie bÄ™dzie odmieniony. 49. Wywyższony bóg Kingu bierze teraz wÅ‚adztwo. 50. Wyznacza role (losy) bogom, swym synom (mówiÄ…c): 51. Otwórzcie usta swe, niech zgaÅ›nie Ogieo, 52. mocarny, w walce niech zgniecie potÄ™gÄ™ . 53. PosÅ‚aÅ‚em boga Anu, ale one nie mógÅ‚ ostad siÄ™ przed niÄ…, 54. Bóg Ea przestaszyÅ‚ siÄ™ i powróciÅ‚. 55. StawiÅ‚ siÄ™ bóg Marduk, mocarz bogów, wasz syn, 56. przecie Tiâmat przyniósÅ‚ w drogÄ™ swe serce. 57. OtworzyÅ‚ usta swe i (tak) powiedziaÅ‚ do mnie: 58. Jeżeli ja, wasz mÅ›ciciel, 59. Tiâmat spÄ™tam i wam życiÄ™ uratujÄ™, 60. to zwoÅ‚ajcie zgromadzenie, i odwródcie bieg mego przeznaczenia. 61. W Upaukinnaku zasiÄ…dzcie razem ochoczo, 62. i otwórzcie usta moje. Jak wy (przedtem), tak ja (teraz) losy wyznaczad bÄ™dÄ™. 63. Nie bÄ™dzie zmienione nic, cokolwiek ja uczyniÄ™, 64. nie bÄ™dzie cofniÄ™te, nie bÄ™dzie osÅ‚abione sÅ‚owo ust mych . 65. Spieszcie siÄ™ i losy swe szybko skÅ‚adajcie przed nim; 66. niech idzie, niech wystÄ…pi przeciwko naszemu potężnemu wrogowi . 67. PoszedÅ‚ bóg Gaga. SzedÅ‚ swojÄ… drogÄ… 68. ku bogu Lahmu i bogini Lahame, bogom swym ojcom, 69. uklÄ…kÅ‚, ucaÅ‚owaÅ‚ ziemiÄ™ spod ich stóp, 70. pokÅ‚oniÅ‚ siÄ™, stanÄ…Å‚ i rzekÅ‚ do nich: 71. Anaar, wasz syn, przysÅ‚aÅ‚ mnie, 72. rozkaz swego serca kazaÅ‚ mi ponieÅ›d do was, jak oto: 73. Matka Tiâmat, nasza rodzicielka, jest nam wroga, 74. zwoÅ‚uje zgromadzenie, sroży siÄ™ okrutnie. 75. StanÄ™li dokoÅ‚a niej wszyscy bogowie 76. z wyjÄ…tkiem tych, których wyÅ›cie stworzyli, idÄ… obok niej. 77. ZÅ‚orzeczÄ… dniowi, postÄ™pujÄ… przy boku Tiâmat, Enuma Elia ks.dr Józef Bromski 78. zÅ‚oszczÄ… siÄ™ planujÄ…, nie spoczywajÄ… w nocy i we dnie; 79. niosÄ… walkÄ™, srożą siÄ™, wÅ›ciekajÄ… siÄ™, 80. gromadzÄ… tÅ‚um, przygotowujÄ… walkÄ™ 81. Matka Hubur, która stworzyÅ‚a wszystkie rzeczy, 82. dostarczyÅ‚a im broni, jakiej nie równej, zrodziÅ‚Ä… wielkie smoki 83. z ostremi zÄ™bami, z pazurami, nieoszczÄ™dzajÄ…cemi nikogo; 84. jakem, jak krwiÄ… wypeÅ‚niÅ‚a ich ciaÅ‚o. 85. Straszne potwory przyodziaÅ‚a w grozÄ™, 86. wyposażyÅ‚a obficie w blask, wypuÅ›ciÅ‚a je jak bogi, 87. aby, kto na nie spojrzy, zginÄ…Å‚ ze strachu. 88. Ich ciaÅ‚o podnosi siÄ™, nie pochyla siÄ™ ich pierÅ›. 89. WystawiÅ‚a jaszczura, straszne żmije i lahami, 90. olbrzymie lwy, zÅ‚e psy i skorpiona czÅ‚owieka, 91. drapieżne ÔmÄ™, rybÄ™-czÅ‚owieka i rybÄ™-barana, 92. - niosÄ…ce oręż, który nie oszczÄ™dza nikogo, nie lÄ™kajÄ…ce siÄ™ walki. 93. Jej zarzÄ…dzenia sÄ… potężne, sÄ… nie do sprzeciwienia im siÄ™. 94. Ogółem, jak te, stworzyÅ‚a ich jedenaÅ›cie. 95. PoÅ›ród bogów swych pierworodnych, - ci tworzyli jej zgromadzenie - 96. wywyższyÅ‚a boga Kingu, zrobiÅ‚a go miÄ™dzy nimi wielkim: 97. do niego należy iÅ›d pierwszym na czele armji, prowadzid wojska, 98. on niesie broo, poczynajÄ…cÄ… posuwanie siÄ™ do walki. 99. Dowództwo w walce 100. zÅ‚ożyÅ‚a w jego rÄ™ce, kazaÅ‚a mu usiÄ…Å›d w szacie, (powiadajÄ…c): 101. DaÅ‚am ci zaklÄ™cie, w zgromadzeniu bogów uczyniÅ‚am ciÄ™ wielkim 102. wÅ‚adzÄ™ nad wszystkimi bogami zÅ‚ożyÅ‚am w twoje rÄ™ce, - 103. winieneÅ› byd wielkim, - jesteÅ› jedynym moim mężem, - 104. imiÄ™ twe bÄ™dzie wielkim nad wszystkie imiona wielkich bogów Annunaki . 105. DaÅ‚a mu tabliczkÄ™ z losami, zawiesiÅ‚a mu jÄ… na piersi, 106. (mówiÄ…c): Twój rozkaz nie bÄ™dzie odmieniony, ostanie siÄ™ to, co wynijdzie z ust twych . 107. Wywyższony bóg Kingu bierze teraz wÅ‚adztwo, 108. wyznacza role bogom, swym synom, (mówiÄ…c): 109. Otwórzcie usta swe, niech zgaÅ›nie Ogieo, 110. mocarny w walce niech zgniecie potÄ™gÄ™ 111. PosÅ‚aÅ‚em boga Anu, ale nie mógÅ‚ ostad siÄ™ przed niÄ…, 112. bóg Ea przestraszyÅ‚ siÄ™ i ruszyÅ‚ z powrotem. 113. StawiÅ‚ siÄ™ bóg Marduk, mocarz bogów, wasz syn, 114. przeciw Tiâmat poniósÅ‚ w drogÄ™ swe serce. 115. OtworzyÅ‚ usta swe i (tak) powiedziaÅ‚ do mnie: 116. Jeżeli ja, wasz mÅ›ciciel, 117. Tiâmat spÄ™tam i wam życie uratujÄ™, 118. to zwoÅ‚ajcie zgromadzenie, i odwródcie bieg mego przeznaczenia. Enuma Elia ks.dr Józef Bromski 119. W Upaukinnaki zasiÄ…dzcie razem ochoczo, 120. i otwórzcie usta moje. Jak wy (przedtem), tak ja (teraz) losy wyznaczad bÄ™dÄ™ 121. Nie bÄ™dzie zmienione nic cokolwiek ja uczyniÄ™, 122. nie bÄ™dzie cofniÄ™te, nie bÄ™dzie osÅ‚abione sÅ‚owo ust mych . 123. Spieszcie siÄ™ i losy swe szybko skÅ‚adajcie przed nim. 124. Niech idzie, niech wystÄ…pi naprzeciw waszemu potężnemu wrogowi . 125. Gdy to usÅ‚yszeli bóg Lahha i bogini Lahamu, krzyknÄ™li gÅ‚oÅ›no, - 126. caÅ‚y ogół bogów Igigi pÅ‚akaÅ‚ rzewnie. 127. Co jest nieprzyjaznego, że aż powziÄ™li takÄ… decyzjÄ™?- 128. My nie znamy dziaÅ‚ao Tiâmat . 129. Zebrali siÄ™ razem i poszli. 130. Wszyscy wielcy bogowie, którzy wyznaczajÄ… losy, 131. weszli przed Anaar, - zapeÅ‚nili Upaukinnaki: 132. caÅ‚owali siÄ™, gdy siÄ™ znalezli, w zgromadzeniu, 133. cmokali jÄ™zykami, zasiedli do uczty, 134. jedli chleb, przyprawiali wino. 135. SÅ‚odki napój uchyliÅ‚ od nich niepokój. 136. Skutkiem picia zostali oszoÅ‚omieni, napeÅ‚niÅ‚o siÄ™ ich ciaÅ‚o, 137. posÅ‚abli wielce, nastrój ich podniósÅ‚ siÄ™ - 138. i Mardukowi, swomu mÅ›cicielowi, przyznali losy. Enuma Elia ks.dr Józef Bromski TABLICA CZWARTA 1. WznieÅ›li mu sanktuarium książęce. 2. UsiadÅ‚ przed swemi bogami dla sprawowania wÅ‚adzy. 3. JesteÅ› potężny Å›ród wielkich bogów, 4. twój los nie ma równego, twoje sÅ‚owo boga Anu. 5. Marduku, jesteÅ› potężny Å›ród wielkich bogów, 6. Twój los nie ma równego, twoje sÅ‚owo boga Anu. 7. Od (tego) tego dnia nie bÄ™dzie zmieniony twój rozkaz, 8. wywyższad i poniżad bÄ™dzie rzeczÄ… twej rÄ™ki. 9. Mowa ust twych zaiste bÄ™dzie mocna, twemu sÅ‚owu nie bÄ™dzie sprzeciwu. 10. Å»aden bóg nie wkroczy w (twój) zakres (?). 11. Zaopatrywanie jest potrzebÄ… Å›wiÄ…tyo bogów, a przeto 12. teren ich sanktuariów niech siÄ™ znajduje na twoim miejscu. 13. JesteÅ› Marduk, nasz mÅ›ciciel. 14. DaliÅ›my ci panowanie nad ogółem wszystkich rzeczy. 15. ZasiÄ…dz w zgromadzeniu bogów - twe sÅ‚owo jest wielkie, 16. twa broo nie skruszy siÄ™, zaiste pokona twego wroga. 17. Panie, temu, kto ufa tobie, zachowaj życie, 18. z boga, który podjÄ…Å‚ zÅ‚o, wylej życie . 19. PoÅ‚ożyli pomiÄ™dzy siebie jednÄ… szatÄ™, 20. i rzekli do boga Marduka, swego pierworodnego: 21. Twe stanowisko, panie, jest pierwsze miÄ™dzy bogami - 22. rozkaż, by coÅ› ulegÅ‚o zniszczeniu i powstaÅ‚o na nowo, a to stanie siÄ™. 23. Otwórz swe usta, zniknie szata, 24. odwród, rozkaż jej, a szata bÄ™dzie caÅ‚a 25. RozkazaÅ‚ swemi usty i zniknęła szata, 26. odwróciÅ‚, rozkazaÅ‚ jej i szata powstaÅ‚a na nowo. 27. Gdy skutek jego ust ujrzeli bogowie, jego ojcowie, 28. ucieszyli siÄ™, oddali hoÅ‚d bogu Mardukowi, królowi. 29. Przyznali mu berÅ‚o, tron i palû, 30. dali mu oręż, który nie ma równego, odrzucajÄ…cy wroga. 31. Idz, przetnij życie Tiâmat, 32. wichry niech poniosÄ… jej krew ku miejscom tajemnym . 33. OkreÅ›lili jego przeznaczenie, jako Bela, bogowie, jego ojcowie, 34. pomyÅ›lnoÅ›ci i szczęścia w drodze życzyli mu na wyprawÄ™. 35. SporzÄ…dziÅ‚ Å‚uk, zrobiÅ‚ (z niego) swÄ… broo, 36. wziÄ…Å‚ na siebie oszczep, umocniÅ‚ w nim Å›ciÄ™gno. 37. przyniósÅ‚ mitta, wziÄ…Å‚ je do prawej rÄ™ki, 38. Auk i koÅ‚czan zawiesiÅ‚ przy boku, Enuma Elia ks.dr Józef Bromski 39. umieÅ›ciÅ‚ bÅ‚yskawicÄ™ na swej twarzy, 40. gorejÄ…cym blaskiem napeÅ‚niÅ‚ swe ciaÅ‚o, 41. splótÅ‚ sied dla uwikÅ‚ania wnÄ™trza Tiâmat, 42. kazaÅ‚ zabrad cztery wichry, żeby nic z niej nie wymknęło siÄ™: 43. poÅ‚udniowy, północny, wschodni, zachodni, 44. przy swym boku zÅ‚ożyÅ‚ sied, dar swego ojca boga Anu. 45. stworzyÅ‚ Imhullu, ZÅ‚y wiatr, Wiatr burzy i Huragan 46. Wiatr poczwórny, Wiatr siedmiokrotny, Wirowy i Wiatr, któremu nie sposób siÄ™ oprzed. 47. WyprowadziÅ‚ siedem wichrów, które stworzyÅ‚ 48. dla niepokojenia wnÄ™trza Tiâmat ciÄ…gnÄ… one za nim. 49. PodniósÅ‚ Pan cyklon, wielki swój oręż, 50. wstÄ…piÅ‚ na wóz burzy, który nie ma równego, na straszny, 51. zaÅ‚ożyÅ‚ doo cztero-zaprzÄ™g, zawiesiÅ‚ przy jego boku: 52. Niszczyciela , BezlitoÅ›ciwca , Powalacza , Latawca , 53. których ostre zÄ™by, niosÄ…ce truciznÄ™, 54. umiejÄ… pożerad, potrafiÄ… rzucad na ziemiÄ™. 55. Oni zabijajÄ…, jak & , straszni podczas walki, 56. lewÄ… & 57. Przydziany w kaunake, groznÄ… szatÄ™ przerażenia, 58. blaskiem przestrachu okryty na gÅ‚owie, 59. szedÅ‚ pan prosto, postÄ™powaÅ‚ swÄ… drogÄ…, 60. majÄ…c twarz zwróconÄ… ku Tiâmat, która byÅ‚a szalona. 61. W swych ustach miaÅ‚ & 62. w rÄ™ku trzymaÅ‚ truciznÄ™ z niszczÄ…cÄ… roÅ›linÄ…. 63. Spieszyli wówczas bogowie do niego, spieszyli do niego, 64. spieszyli do niego bogowie, jego ojcowie, spieszyli bogowie do niego. 65. Pan zbliżyÅ‚ siÄ™, ujrzaÅ‚ Å›rodek Tiâmat 66. zamiary boga Kingu, jej małżonka, przejrzaÅ‚ 67. spojrzaÅ‚ i zniszczyÅ‚ mu plan: 68. i rozpadÅ‚o siÄ™ jego zamierzenie, rozpadÅ‚o mu siÄ™ dzieÅ‚o. 69. Bogowie pomocnicy, którzy szli przy jego boku, 70. zobaczyli wojownika-przywódcÄ™. Widok to dla nich byÅ‚ druzgoczÄ…cy 71. Tiâmat rzuciÅ‚a swoje zaklÄ™cie - szyi nie zwróciÅ‚a (ku ucieczce) - 72. na swych ustach obfitoÅ›ci miaÅ‚a wiechrzenie: 73. JesteÅ› posuniÄ™ty na miejsce pana bogów, którzy idÄ… z tobÄ… - 74. z miejsc swych zgromadzili siÄ™ oni na twe miejsce! 75. PodniósÅ‚ pan cyklon, swÄ… wielkÄ… broo, 76. i ku Tiâmat, która szalaÅ‚a, przesÅ‚aÅ‚ sÅ‚owa nastÄ™pujÄ…ce: 77. Czynisz siÄ™ wielkÄ…, nosisz siÄ™ wysoko, 78. podniosÅ‚o ciÄ™ serce do rozpÄ™tania walki, Enuma Elia ks.dr Józef Bromski 79. & ich ojcowie, 80. & ich, ty zÅ‚orzeczysz & 81. wywyższyÅ‚aÅ› Kingu na małżonka, 82. wyniosÅ‚aÅ› jego zarzÄ…dzenia ponad zarzÄ…dzenia boga Anu, 83. patrzysz ku zÅ‚ym uczynkom, 84. przeciwko bogom mym ojcom utwierdzasz swe zÅ‚o, 85. zaiste, twe wojsko jest gotowe broo majÄ… nastawionÄ… 86. stao, ja i ty stoczymy walkÄ™ . 87. Gdy Tiâmat to usÅ‚yszaÅ‚a, 88. zaczęła mówid bez zastanowienia, straciÅ‚a rozum. 89. Tiâmat krzyczaÅ‚a gÅ‚oÅ›no, jak szalona, 90. aż do gruntu zadrżaÅ‚y jej podstawowe części: 91. wyrecytowaÅ‚a formuÅ‚Ä™ magicznÄ…, wyrzuciÅ‚a swe zaklÄ™cie. 92. Bogowie walki doÅ›wiadczyli swe oręże. 93. Ustawili siÄ™: Tiâmat i mocarz bogów, bóg Marduk - 94. posunÄ™li siÄ™ do rozprawy, zbliżyli siÄ™ do walki. 95. Pan rozstawiÅ‚ sied, kazaÅ‚ niÄ… okrążad - 96. i puÅ›ciÅ‚ jej w twarz ZÅ‚y wiatr, który staÅ‚ w tyle. 97. Tiâmat otworzyÅ‚a swe usta na ile mogÅ‚a. 98. On kazaÅ‚ wtargnÄ…d ZÅ‚emu wiatrowi, by nie zamknęła ust. 99. ZÅ‚e wiatry wypeÅ‚niÅ‚y jej brzuch: 100. jej serce zostaÅ‚o owÅ‚adniÄ™te, usta rozwarÅ‚y siÄ™ szeroko. 101. On rzuciÅ‚ strzaÅ‚Ä™, rozciÄ…Å‚ jej brzuch, 102. przeciÄ…Å‚ jej wnÄ™trze, przebiÅ‚ serce, 103. zwiÄ…zaÅ‚ jÄ…, zniszczyÅ‚ w niej życie, 104. jej trupa rzuciÅ‚ i na nim stanÄ…Å‚. 105. Gdy zabiÅ‚ Tiâmat, która szÅ‚a na przedzie, 106. rozproszyÅ‚o siÄ™ jej wojsko, rozpadÅ‚a siÄ™ jej gromada. 107. Bogowie, jej pomocnicy, którzy postÄ™powali u jej boku, 108. zadrżeli, przestraszyli siÄ™, odwrócili tyÅ‚y, 109. rzucili siÄ™ do ucieczki, ratowali swe życie. 110. ale rozbici, otoczeni, zbiedz nie mogli, 111. OsaczyÅ‚ ich, broo im poÅ‚amaÅ‚. 112. Rzuceni do sieci, siedzÄ… przygnÄ™bieni: 113. pozostajÄ… w tajemnej izbie, peÅ‚ni pÅ‚aczu 114. ponoszÄ… karÄ™, schnÄ… od pÅ‚aczu w wiÄ™zieniu, 115. JedenaÅ›cie byÅ‚o tych stworzeo, które on napeÅ‚niÅ‚ przestrachem. 116. TÅ‚umowi demonów, który postÄ™powaÅ‚ z impetem przed niÄ…, 117. naÅ‚ożyÅ‚ kajdany na rÄ™ce. 118. ZdeptaÅ‚ go nogami razem z jego oporem. 119. ZaÅ› boga Kingu, który byÅ‚ wielkim miÄ™dzy nimi, Enuma Elia ks.dr Józef Bromski 120. zwiÄ…zaÅ‚ i razem z bogiem Diggu zaliczyÅ‚ (do piekÅ‚a). 121. OdebraÅ‚ mu tabliczkÄ™ z losami (zresztÄ… już) nie jego ozdobÄ™ 122. przypieczÄ™towaÅ‚ jÄ… pieczÄ™ciÄ… i wziÄ…Å‚ je na swoje piersi. 123. Gdy powiÄ…zaÅ‚ swych nieprzyjaciół i pozabijaÅ‚ 124. i wynoszÄ…cego siÄ™ wroga zabiÅ‚ jak byka, 125. i zwyciÄ™stwo Anaar na wrogiem caÅ‚kowicie utrwaliÅ‚, 126. i życzenia boga Ea bóg Marduk, bohater, speÅ‚niÅ‚, 127. i nad bogami powiÄ…zanemi swÄ… wÅ‚adzÄ™ umocniÅ‚, 128. ku Tiâmat, którÄ… byÅ‚ zwiÄ…zaÅ‚, wróciÅ‚ ponownie. 129. Pan wstÄ…piÅ‚ na grzbiet Tiâmat. 130. i swem mittu, nie oszczÄ™dzajÄ…cym nikogo, rozpÅ‚ataÅ‚ czaszkÄ™, 131. przeciÄ…Å‚ jej żyÅ‚y z krwiÄ…, 132. i wiatru północnemu podnieÅ›d jÄ… zleciÅ‚ na miejsce tajemne. 133. Widzieli to jego ojcowie, cieszyli siÄ™, radowali siÄ™: 134. podarki i dary mu skÅ‚adali. 135. I wypoczÄ…Å‚ pan. Na jej ciaÅ‚o popatrzaÅ‚, 136. cielsko potworne rozkrajaÅ‚ i jÄ… stwarzad rzeczy pomysÅ‚owe. 137. RozciÄ…Å‚ jÄ…, jak rybÄ™ maa-di-e, na dwie części. 138. PoÅ‚owÄ™ z niej rozÅ‚ożyÅ‚ i pokryÅ‚ niÄ… niebo. 139. UmieÅ›ciÅ‚ (tam) zasuwy, kazaÅ‚ im trzymad straże 140. i zleciÅ‚, żeby jego (nieba) wody nie wypuszczaÅ‚y 141. PrzeszedÅ‚ niego, miejsca zbadaÅ‚, 142. na wprost apsû zaÅ‚ożyÅ‚ mieszkanie boga Ea. 143. WymierzyÅ‚ pan dzieÅ‚o apsû 144. i jako jego kopiÄ™, zaÅ‚ożyÅ‚ wielki dom E-aarra, 145. wielki dom E- aarra, który zbudowaÅ‚ jak niebo 146. i zleciÅ‚ zajÄ…d go na mieszkania bogu Anu, bogu Enlilowi i bogu Ea. 1. ZaÅ‚ożyÅ‚ stolicÄ™ dla wielkich bogów. 2. 146 wierszy. Tablicza czwarta enuma elia nie jest skooczone. 3. Zgodnie z tablicÄ…, która w tekÅ›cie byÅ‚a uszkodzona 4. Napisana przez Nabû-bÄ™l-au, syna Nâ`id-Marduka, syna kowala. Na intencjÄ™ swego życia 5. i życia domu napisaÅ‚ i zaÅ‚ożyÅ‚ e E-zida. Enuma Elia ks.dr Józef Bromski