Precyzyjna nasuwka 60-metrowych przęseł Krzysztof Rokosz etodę nasuwania podłużnego zastosowano towań trzeba wymienić, umocnić i ustabilizować grunt, Mw Polsce po raz pierwszy 12 lat temu przy budowie co może się okazać czasochłonne i bardzo kosztowne. Mostu Świętokrzyskiego (generalny wykonawca War- Trzeba też na całej długości obiektu zbudować drogę Takiej budowy bud). Dwa lata pózniej Mostostal Warszawa zastosował technologiczną dla dowiezienia materiałów. jeszcze w Polsce nasuwkę w czasie budowy Mostu Siekierkowskiego. Jeżeli pod budowanym mostem lub wiaduktem przebie- W obu przypadkach nie było to jednak klasyczne nasu- ga droga o dużym natężeniu ruchu, budowa rusztowań nie było. wanie. Są to mosty wantowe i przesuwane przęsła nie i przęsła stwarzają kolejne problemy. By nie przerywać 60-metrowe przę- miały awanbeków prowadzących i odciążających przęsła ciągłości ruchu, w zespole rusztowań trzeba utworzyć sła z 42-metro- w czasie nasuwania. bramkę na drogę. Taka bramka ogranicza skrajnię jezdni, wymi awanbekami W minionym dziesięcioleciu zbudowano w Polsce kilka a cała operacja wymaga jednak czasowego (na kilka lub przesuwają się mostów i wiaduktów metodą nasuwania podłużnego. kilkanaście godzin) całkowitego zamykania drogi. Pojazdy po podporach W każdym przypadku stosowane technologie różniły się o większych gabarytach muszą w czasie budowy być od siebie w istotnych szczegółach. Każdy obiekt mostowy kierowane na objazdy. i od zachodniego jest przecież inny i trzeba dla niego opracować indywi- Budowanie przęseł w tradycyjnej technologii wiąże się przyczółka dualną technologię budowy. To właśnie opracowanie też z dużą ingerencją w brzegi i koryta rzek, nad którymi mostu zmierzają technologii pochłania sporo czasu, dużo więcej niż przy powstają. Wymaga to dodatkowych pozwoleń wodno- do wschodniego. tradycyjnych metodach. Jednak już sam proces budowy prawnych i zgód środowiskowych. Może to w znacz- Rzadko jeszcze i nasuwania przęseł przebiega szybciej, niż budowanie ich nym stopniu wydłużyć okres przygotowania budowy stosowana w Pol- z rusztowań, i w ostatecznym rozrachunku obiekt powsta- i podnieść koszty całej operacji. Po zakończeniu budowy sce metoda nasu- je w krótszym czasie. przęsła nad rzeką wykonawca musi odtworzyć pierwotne koryto rzeki, co generuje kolejne koszty. Może się też oka- wania podłużnego Kiedy nasuwka ? zać, że niemożliwe jest przywrócenie życia biologicznego robi wrażenie Czas realizacji zadania i koszty budowy są podstawowy- rzeki do stanu sprzed budowy. Bywa, że straty przyrodni- na specjalistach. mi parametrami decydującymi o wyborze technologii. cze są nie do zaakceptowania. Ogromne awan- Ogromne znaczenie ma też konstrukcja obiektu. Most Niedawno budowano w Polsce wiadukt, którego przęsła beki, wsuwające o regularnym łuku pionowym może być budowany przebiegały nad cmentarzem. Ten fakt praktycznie wy- się właśnie nad metodą nasuwania przęseł. Jeżeli jednak krzywa wertykal- kluczał zastosowanie tradycyjnej technologii. Nie można DK nr 19, zacieka- na mostu zmienia się i poszczególne przęsła mają różne przecież było zamienić nekropolii w utwardzony plac krzywizny, to o nasuwce trzeba zapomnieć. Możliwe jest do ustawienia rusztowań. wiają wszystkich natomiast nasuwanie przęseł mostu przebiegającego Takich problemów nie ma przy metodzie nasuwania po- kierowców prze- po łuku w planie. dłużnego. Organizuje się jedno stanowisko budowy przęseł jeżdżających trasą Kolejnym istotnym czynnikiem mającym wpływ na wybór w miejscu wybranym przez wykonawcę, najczęściej przed Lublin Rzeszów. technologii budowy obiektu mostowego są uwarun- pierwszym przyczółkiem. Na tym stanowisku następuje Tak właśnie kowania terenowe. Budowa rusztowań przy tradycyjnej koncentracja robót i specjalistycznego sprzętu, którego nie powstaje najwięk- technologii jest możliwa przy wystarczającej nośności trzeba przemieszczać przez cały czas budowy obiektu. Daje szy i najdłuższy gruntu. W przeciwnym wypadku przed ustawieniem rusz- to bardzo wymierny efekt ekonomiczny oszczędności. (512 m) most na Podkarpaciu. Budowany jest w ciągu auto- strady A4. Będzie prowadził nad dwiema rzekami i biegnącą pomię- dzy nimi DK nr 19. Inwesty- cję rzeszowskiego oddziału GDDKiA realizuje Mostostal Warszawa SA. Fot. 1. Awanbeki ze stężonych blachownic stalowych mają 42 m długości i po osiągnięciu Fot. 2. Rozpoczyna się wciąganie zbrojenia płyty dolnej i ścian do szalunków sekcji 1. kolejnej podpory przenoszą na nią naprężenia powstające w pierwszym przęśle za W głębi widoczne poprzednie przęsło w trakcie końcowych operacji w sekcji 2 poprzednią podporę. Na czole awanbeków widoczne są uniesione skośnie do góry łyżwy 50 i siłowniki, które umożliwiają uniesienie całego ustroju po osiągnięciu kolejnej podpory most y real i zacj e Rys. 1. Przekrój przęsła południowego dla jezdni w kierunku Korczowej. Ustrój skrzynko- wy z betonu B 60 zbrojonego stalą klasy 500. Płyta górna podparta obustronnie zastrzałami rurowymi. Taka konstrukcja pozwala na uzyskanie wytrzymałości klasy A przy zachowaniu stosunkowo lekkiej konstrukcji. Wnętrze przęsła tworzy tunel o wymiarach 650 x 210 cm. Tunel ten na obu końcowych przęsłach mostu jest zamknięty grodziami z drzwiami inspekcyjnymi. We wnętrzu tunelu znajdują się układ odwodnienia mostu, instalacja elektryczna i alarmowa, a także kanały na instalacje obce Rys. 2. Przekrój przęsła północnego dla jezdni w kierunku Tarnowa. Obie nitki mostu mają identyczną konstrukcję i stanowią swoje lustrzane odbicie Kolejnym czynnikiem wpływającym na wybór technologii podłużnego pozwoliło na zorganizowanie placu robót są możliwości sprzętowe i kadrowe wykonawcy. Przed- przed zachodnim przyczółkiem mostu w najwyższym siębiorstwo posiadające własne wyposażenie do budowy punkcie terenu. Nie był on zalany w czasie ubiegłorocznej przęseł metodą tradycyjną powinno dobrze rozważyć, powodzi. czy stosować metodę nasuwania podłużnego. Koniecz- ność zakupu specjalistycznego sprzętu i zdobycia kadry Przęsło 60-metrowe z odpowiednim doświadczeniem może okazać się bardzo Podstawowym problemem przy nasuwaniu przęsła kosztowne i wręcz nieopłacalne przy jednorazowym za podporę są naprężenia powstające w ustroju zastosowaniu tej technologii. pod wpływem ciężaru własnego wysuniętej już części. Naprężenia te mają przeciwny zwrot do warunków normalnej pracy przęsła. Nie są więc Uwarunkowania budowy uwzględnione przez projektanta obiektu. Naprężenia mostu autostradowego te mogą doprowadzić do odkształceń plastycznych w Nowej Wsi ustroju, trwale osłabić wytrzymałość konstrukcji, Most w 580. kilometrze autostrady A4 jest najdłuższym a w ekstremalnej sytuacji doprowadzić do zniszczenia obiektem mostowym na Podkarpaciu i najdłuższym przęsła. na wschodnim odcinku autostrady. Całkowita długość Problem ten rozwiązuje się poprzez zamocowanie mostu wyniesie 512 m. Patrząc od zachodu, przebiega awanbeka do czoła pierwszego przęsła. Awanbek on nad niewielką rzeką Mrowlą, drogą krajową to konstrukcja ze stężonych blachownic stalowych, nr 19 i rzeką Wisłok. Obie rzeki i droga mają przebieg która stanowi przedłużenie trakcyjne przęsła i przenosi zbliżony do równoległego, skośnie do osi podłużnej siły na następną podporę. Jednak przy długich przę- mostu. Droga nr 19 jest jednym z najważniejszych słach długi awanbek robi się na tyle ciężki, że z kolei szlaków komunikacyjnych regionu o znaczeniu jego ciężar powoduje znaczne niekorzystne naprężenia międzynarodowym. w ustroju przęsła. Obiekt w planie ma przebieg prostoliniowy, a werty- Problem ten próbowano rozwiązać technologicznymi kalnie stanowi regularny łuk o promieniu 25 tys. m. śródpodporami, które były rozbierane po zakończeniu Cały teren, nad którym przebiega most, jest terenem budowy obiektu. Sposób ten okazał się jednak zbyt zalewowym obu rzek i stanowi dno pradoliny Wisłoka. kosztowny. Na budowanym w Nowej Wsi moście auto- Podłoże na całym niemal odcinku ma niską nośność strady A4 zastosowano 42-metrowe awanbeki i dodat- i w przypadku zastosowania tradycyjnej metody budo- kowe sprężanie betonu ustroju przęsła. Ayżwa przednia wy przęseł trzeba by wymienić wiele tysięcy metrów awanbeka osiąga kolejną podporę po wysunięciu sześciennych gruntu. przęsła na długość 18 m za wcześniejszą podporę. Już w pierwszych tygodniach budowy, w maju i czerwcu Naprężenia w krytycznym momencie nie przekraczają ubiegłego roku, powodzie wstrzymały prace na wiele ty- dopuszczalnych wartości. godni. Nie ma gwarancji, że podobna sytuacja nie nastąpi Powstał jednak kolejny problem związany z długością w czasie budowy przęseł. Spowodowałoby to kolejne przęsła i awanbeka. Ugięcie całej konstrukcji powoduje, wstrzymanie prac na wiele tygodni i opóznienie w realiza- że czoło awanbeka trafia w kolejną podporę kilkadziesiąt cji całego zadania. Zastosowanie technologii nasuwania centymetrów poniżej jej szczytu. Aukowy kształt narty 51 Fot. 3. Przęsło w trakcie produkcji w sekcji 2. W gotowych ścianach ustroju widoczne Fot. 4. Sekcja 1. Wokół zbrojenia powstałego w sekcji zerowej budowane są szalunki struny sprężające beton, a w płycie dolnej kanały dla instalacji oświetleniowej, dla ścian przęsła. W głębi widoczna sekcja 2 z gotowymi już ścianami i płytą dolną oraz energetycznej i alarmowej. Układany jest szalunek dla wylania płyty górnej szalunkiem dla wylania płyty górnej Fot. 6. Druga podpora, pierwsza za przyczółkiem, jest podporą trakcyjną. Przenosi Fot. 5. Pierwsze przęsło o długości 45 m. Na krawędzi płyty górnej widoczny szew łączący na podłoże całkowitą siłę ciągnącą nasuwane przęsła. Pozwalają na to potężne podpory pierwszą i drugą sekcję przęsła. Poniżej szwu stanowisko prowadnicy bocznej usytuowane technologiczne zbudowane po obu stronach podpory stałej, do której zamocowana jest na trzeciej podporze niebieska konstrukcja prowadnicy bocznej. Podpory technologiczne zostaną rozebrane po zakończeniu całej operacji nasuwania przedniej pozwala na wśliznięcie się jej na łożysko na szczy- i przenoszą siłę z siłowników na przęsło. Stanowiska cie podpory. Dalsze nasuwanie przęsła powodowałoby z siłownikami znajdują się przy drugiej podporze mostu unoszenie się czoła awanbeka do odpowiedniej pozycji. pierwszej za przyczółkiem. Jest to podpora trakcyjna. W tym momencie na podporę działałyby jednak bardzo Została technologicznie wzmocniona, by przenieść siły duże siły zginające, nieprzewidziane przez projektanta. zginające rzędu tysiąca ton. Potężne betonowe elementy By tego uniknąć, na czole awanbeka zainstalowano technologiczne wzmacniające podporę trakcyjną zostaną ruchomą łyżwę sterowaną siłownikiem hydraulicznym. rozebrane po zakończeniu budowy mostu. Po oparciu się łyżwy na łożysku podpory siłownik unosi Pomiędzy podporami trakcyjnymi obu nitek autostrady czoło awanbeka na odpowiednią wysokość i konstrukcja ustawiono pompy tłoczące olej do siłowników hy- wsuwa się na łożysko. Działają wtedy na nią normalne draulicznych. Przęsła jednej nitki w początkowej fazie siły ściskające, a związane z trakcją siły prostopadłe budowy mostu przesuwają dwa 350-tonowe siłowniki. do pionowej osi podpory są niewielkie. Wywołane nimi W końcowej fazie, gdy ostatnie przesuwane przęsła naprężenia nie mają wpływu na stabilność i wytrzyma- będą pchały całą konstrukcję mostu, do nasuwania łość konstrukcji. będzie potrzebna siła 935 ton. W tej fazie na każdej nitce autostrady będą pracowały po cztery siłowniki Fabryka przęseł 350-tonowe. Nadmiar mocy zapewni bezpieczeństwo Przed zachodnim przyczółkiem mostu zbudowano całej operacji. Jedno przęsło waży około 2 tys. ton. Cała wytwórnię przęseł. Jest ona podzielona na trzy sekcje. jedna nitka (7 przęseł 60-metrowych i 2 przęsła 45-me- W sekcji zerowej budowane jest uzbrojenie ze stali klasy trowe) będzie więc ważyła ponad 15 tys. ton i tę masę 500. Ruszt zbrojenia ma długość 30 m, czyli połowy będą przesuwały siłowniki w czasie nasuwania ostat- przęsła. Następnie zbrojenie jest przesuwane do sekcji 1. niego przęsła. Tam po oszalowaniu ściany boczne i dolna płyta przęsła Siłowniki mają skok 30 cm i ich rozprężanie trwa około zalewane są betonem B 60. W tym czasie w sekcji zerowej 2 minuty. Przesuwanie przęsła jest nadzorowane przez geo- montowane jest uzbrojenie drugiej części przęsła. Gdy detów i odbywa się z dokładnością do jednego milimetra beton ścian i płyty dolnej zwiąże, zostaje sprężany i całość w poziomie. Kierunek przesuwu sterowany jest prowadni- przesuwana jest do sekcji 2. Tam wylewana jest płyta gór- cami bocznymi umocowanymi do przyczółka, a następnie, na i montuje się zastrzały rurowe. Równocześnie do sekcji w miarę nasuwania przęseł, do kolejnych podpór. 1 wsuwa się zbrojenie kolejnego przęsła do zalania dolnej Cały most autostradowy stanowią dwa równoległe mosty płyty i ścian, a w sekcji zerowej montowane jest kolejne powstające niezależnie obok siebie w podobnym cza- zbrojenie. Produkcja postępuje taśmowo. Gotowa sekcja sie, ale nie jednocześnie. Raz jeden awanbek wysuwa się (połowa przęsła) opuszcza gniazdo produkcyjne, wysuwa do przodu, raz drugi. Budowa jednego przęsła trwa około się za przyczółek i robi miejsce dla odpowiednich faz trzech tygodni. Prace rozpoczęto w lutym. W połowie produkcji swojej następczyni. lipca pierwsze przęsło powinno dotrzeć do wschodniego Podczas nasuwania ciągnione jest zawsze przęsło opusz- przyczółka i na tym zakończy się operacja nasuwania czające stanowisko produkcyjne. W przęśle montowane najdłuższych dotychczas przęseł obiektu mostowego 52 są dwa stalowe orczyki. Służą one do zakotwiczenia lin w Polsce. q