Programowanie streowników PLC oraz wizualizacja procesu sterowania(1)(1)
POLI TECHNI KA AÓDZKA I NSTYTUT ELEKTRONI KI TECHNICAL UNIVERSITY OF AÓDy - INSTITUTE OF ELECTRONICS Zespół Termografii Komputerowej - Computer Thermography Group Laboratorium Systemy cyfrowe w diagnostyce i sterowaniu Temat: Programowanie sterowników PLC firmy SIEMENS oraz wizualizacja procesu sterowania za pomoc programu WinCC d. Wstęp Sterowniki programowalne PLC (Programmable Logic Controllers) są komputerami przemysłowymi, które pod kontrolą systemu operacyjnego czasu rzeczywistego: N zbierają pomiary za pośrednictwem modułów wejściowych z analogowych i dyskretnych czujników oraz urządzeń pomiarowych, N transmitują dane za pomocą modułów i łącz komunikacyjnych, N wykonują programy aplikacyjne na podstawie przyjętych parametrów i uzyskanych danych o sterowanym procesie lub maszynie, N generują sygnału sterujące zgodnie z wynikami obliczeń tych programów i przekazują je poprzez moduły wyjściowe do elementów i urządzeń wykonawczych, N realizują funkcje diagnostyki programowej i sprzętowej. Duże zainteresowanie sterownikami mikroprocesorowymi zaowocowało tworzeniem przez różne firmy pakietów programowych umożliwiających ich kompleksowe oprogramowanie włącznie z testowaniem programu bez konieczności dokonania transferu do sterownika a także wizualizację samego procesu sterowania. Przykładem takich produktów mogą być programy S5/S7 Windows oraz WinCC. Pakiet S5/S7 posiada narzędzia do tworzenia, korekcji i testowania programów dla sterowników programowalnych rodziny S5 i S7 stworzonych w językach odpowiadających STEP5 i STEP7. Dla obu rodzin tych sterowników podstawowymi formami prezentacji projektu są: N lista instrukcji STL, N język funktorów logicznych CSF, N język stykowy, drabinkowy LAD, N oraz dodatkowo może być t język grafów. Możliwości S5/S7 N wielojęzyczność edytora, w omawianej wersji niemiecki i angielski co umożliwia swobodną konwersję programu na do wolny język, N kontrola składni dostępnych adresów symbolicznych i absolutnych, N możliwość tworzenia plików danych symbolicznych, co pozwala na wygodniejszą pracę, umożliwia szybkie wyszukiwanie określonych argumentów lub zastępowanie ich innymi, N kompatybilność z oryginalnym oprogramowaniem firmy SIEMENS, N możliwość sprawdzenia napisanego programu przez zintegrowany z programem symulator, który bez konieczności fizycznego połączenia ze sterownikiem umożliwia przetestowanie programu sterowania, N możliwość tworzenia dokumentacji zawierającej poszczególne bloki programu, komentarze, dane symboliczne, tabelę symboli, N połączenie S5/S7 Windows za pomocą portu szeregowego, dzięki któremu w czasie pracy ON-LINE jest możliwość podglądu wykonywania programu przez urzadzenie, N możliwość podłączenia urządzeń dodatkowych np. programatora EPROM-ów, N możliwość połączenia z Real Time SPS, N możliwość utworzenia połączenia ze sterownikami pracującymi w sieci przemysłowej H1, N możliwość komunikacji z innymi aplikacjami poprzez kanał DDE/DLL, N konwersja programu z S5 na S7 i odwrotnie, N możliwość połączenia za pomocą protokołu TCP/IP. Program WinCC jest systemem IHMI (Integrated Human Machine Interface), który rzeczywiście integruje oprogramowanie sterujące urządzeniami z procesem automatyzacji i sterowania. Przyjazne dla użytkownika składniki WinCC pozwalają na bezproblemową integrację z nowymi i już zainstalowanymi aplikacjami. WinCC udostępnia ponadto wszystkie niezbędne składniki służące do rozwiązywania zadań z dziedziny nadzoru i sterowania procesami: Otoczenia projektowe WinCC N obrazy do tworzenia prezentacji urządzeń, N archiwizacja do zapisywania danych i zdarzeń z datą i czasem w bazie danych SQL, N tworzenie raportów do przygotowania sprawozdań związanych z określonymi danymi, N zarządzanie danymi do definiowania i zbierani danych z całej instalacji N WinnCC Runtime umożliwia interaktywne połączenie operatora z obiektem. e. Podstawowe funkcje S5/S7 Windows Aby móc swobodnie pracować z programem należy poznać jego podstawowe funkcje. Podstawą całego programu jest główne okno dialogowe, którego widok przedstawia rysunek poniżej. Okno bazowe zbudowane jest z dwóch listew narzędziowych. Pierwsza z nich pozostaje bez zmian dla całego projektu i dla wszystkich okien, każda z ikon zawartych w tej listwie ma swój odpowiednik w listwie poleceń. Opis poszczególnych ikon patrząc od lewej: N powrót do poprzednio otwartego okna, N spis bloków programu zawartych w komputerze, N spis bloków programu zawartych w sterowniku, N uaktywnienie programatora EPROM-ów, N lista powiązań wejść, wyjść zadeklarowanych w programie, N wykonanie zmiany w wybranym bloku, N status bloków programu, N lista symboli programu, N diagnoza blędów, N podgląd wejść, wyjść, markerów itd. sterownika, N właściwości, N zamknięcie aktywnego okna, N uruchomienie pomocy. Ikony zawarte w listwie narzędziowej drugiej zależą od otwartego okna edycji. Dla aktywnego okna spisu programów wygląd tej listwy przedstawia rysunek. Kolejno od lewej: N otwarcie projektu, N zapisanie projektu, N nazwy projektowanych plików z odpowiednimi rozszerzeniami, N drukowanie bloku, N przesłanie bloku do sterownika, N kasowanie zaznaczonego bloku, N kopiowanie bloku, N wklejanie bloku, Jeśli zostanie nastąpi wejście do któregoś z bloków programu wówczas listwa ta zmienia wygląd w zależności od tego jaki z jeżyków programowania wybrany zostanie do prezentacji projektu. Język STL. Język CSF. Kolejno od lewej: N przejście do następnego segmentu, N przejście do poprzedniego segmentu, N powiększenie przedstawionego segmentu, N pomniejszenie przedstawionego segmentu, N stworzenie dodatkowego wejścia symbolu funkcyjnego N kasowanie wejścia symbolu funkcyjnego, N negacja zaznaczonego wejścia lub wyjścia symbolu sumy lub iloczynu logicznego, N iloczyn logiczny AND, N suma logiczna OR, N pamięć z priorytetem zerowania SR, N pamięć z priorytetem ustawiania RS, N otwarcie okna wyboru elementu czasowego, N otwarcie okna wyboru licznika, N otwarcie okna wyboru funkcji porównania, N stworzenie bloku funkcyjnego, N przyporządkowanie dodatkowego wyjścia lub znacznika pośredniego. Język LAD. Zaczynając czwartej ikonki od lewej: N utworzenie linii na prawo od pozycji kursora, N utworzenie linii na lewo od pozycji kursora, N utworzenie linii w górę od pozycji kursora, N utworzenie linii w dół od pozycji kursora, N utworzenie styku na prawo od miejsca położenia kursora, N utworzenie styku na lewo od miejsca położenia kursora, N kasowanie styku znajdującego się po prawej stronie kursora, N zamiana styku normalnie otwartego na normalnie zamknięty o odwrotnie, N utworzenie styku szeregowego po prawej stronie umiejscowienia kursora, N utworzenie styku równoległego po prawej stronie umiejscowienia kursora, N przyporządkowanie wyjścia, stworzenie znacznika pośredniego, N pamięć z priorytetem zerowania SR, N pamięć z priorytetem ustawiania RS, N otwarcie okna wyboru elementu czasowego, N otwarcie okna wyboru licznika, N otwarcie okna wyboru funkcji porównania, N stworzenie bloku funkcyjnego, N przyporządkowanie dodatkowego wyjścia lub znacznika pośredniego. Na powyższych rysunkach widać wyraznie różnice graficzną pomiędzy poszczególnymi językami programowania. W polu edycji projektu odpowiednio znajdują się kolumny opisujące cały projekt. Pola te zawierają: N nazwę bloku projektu S5,S7, N wielkość bloku, N datę ostatniej modyfikacji, N opis bloku. f. Cel ćwiczenia Celem niniejszego ćwiczenia jest zapoznanie się z programowaniem sterowników mikroprocesorowych, zasymulowanie pracy sterownika oraz stworzenie okna wizualizującego proces sterowania. Nauka programowania rozpocznie się od prostego przykładu sterowania, umożliwiającego załączenie świateł na klatce schodowej, w budynku posiadającym trzy pietra. Na każdym z poziomów znajduje się przycisk umożliwiający załączenie oświetlenia na czas 30s. Ponieważ funkcje przycisków są jednakowe wobec czego wykorzystane zostanie tylko jedno wejście sterownika E1.0(I1.0) do którego podłączone są przyciski. Podobnie będzie w oświetleniem poszczególnych pięter, do tego celu zostanie wykorzystane wyjście sterownika A1.0(Q1.0) g. Program sterowania oświetleniem klatki schodowej a. Uruchomienie programu Chcąc uruchomić angielską wersję programu wybieramy z paska zadań Windows START | SIEMENS | S5_S7 | AUTORUN.EXE. Następnie wybieramy Run Demo S5/S7 English oraz po pojawieniu się kolejnego okna odpowiednio uaktywniamy: PLC within the PC (S5) Demoversion oraz S5/S7 for Windows Demo Version 4.06 b. Tabela symboli Przed rozpoczęciem projektowania należy wybrać odpowiednią czcionkę aby nasz projekt był czytelny, w tym celu wybieramy File | Preferences... i wybieramy poziom Presentation Fonts. Za pomocą przycisku Select Font wybieramy odpowiednią czcionkę. Sugerowana czcionka to Arial o rozmiarze nie mniejszym niż 11. Każdy proces projektowania rozpoczynamy od deklaracji zmiennych w tabeli symboli. Opcja Window | Symbolic Table umożliwia jej otwarcie. W pierwszym wierszu wpisujemy symbol oraz komentarz dla wejścia I1.0, w drugim dla wyjścia Q1.0, w trzecim dla znacznika F1.0 a w czwartym dla elementu czasowego T1. Operatory, symbole oraz komentarze musza być od siebie oddzielone tabulacjami, całość zapisujemy poleceniem Symbolic Table | Save. Od tej chwili pisząc kod programu możemy używać zmiennych symbolicznych. E1.0(I1.0), A1.0(Q1.0), M1.0(F1.0) c. Program sterujący Po deklaracji tabeli symboli można przystąpić do tworzenia naszego programu. W tym celu z głównego menu wybieramy Block | New Block... i w oknie dialogowym określamy pierwszy blok programu blok danych DB10 Określamy również czy nasz program będzie przeznaczony dla rodziny sterowników S5 czy S7. Kolejnym krokiem jest uzupełnienie pola danych jak to widać na rysunku Takim zapisem zadeklarowaliśmy słowo danych DW0, a jest w nim stała czasowa o długości 30s. Następnie zapisujemy blok poleceniem Block | Save i zamykamy okno dialogowe. Kolejnym krokiem jest deklaracja bloku programu PB1 realizującego logikę działania sterowania oświetleniem. Postępujemy tak ja w pierwszym przypadku i w oknie dialogowym określamy blok programu PB1. Pojawi się pole edytora programu dla prezentacji za pomocą funktorów logicznych FUP. Opcja Presentation | Lader Diagram (LAD) umożliwi zmianę języka na stykowy. Proces tworzenia programu: (1) W górnym lewym rogu wpisujemy nazwę naszego bloku Sterowanie oświetleniem Z menu wybieramy ikonkę elementy czasowe (opis we wstępie): SP element czasowy tyu impuls, SE element czasowy typu przedłużony impuls, SR element czasowy typu opóznione załączenie, SS element czasowy typu pominięte opóznione załączenie, SF element czasowy typu opóznione wyłączenie. (2) Do naszego zadania wybieramy element czasowy SE, który automatycznie zostanie ustawiony w miejscu wskazanym przez kursor. (3) Opisujemy poszczególne wejścia i wyjścia naszego elementu czasowego. W tym celu lewym przyciskiem myszy podświetlamy znaki zapytania nad stykiem na wejściu elementu czasowego. Po takim wybraniu wpisujemy F1.0. Następnie tabulacją przechodzimy do opisu elementu SE i określamy jego nazwę jako T1. Kolejne przejście pozwoli przyporządkować dla T1 stałą czasową zawartą w DW0. (4) Dla wyjścia Q naszego elementu czasowego dołączamy teraz wyjście Q1.0 sterownika. W tym celu ustawiamy kursor na wyjściu Q i z menu ikon pobieramy Program wygląda teraz w taki oto sposób: (5) Zapisujemy naszą pierwszą część programu poleceniem Block | Save (6) Przechodzimy do kolejnego segmentu programu poleceniem Modify | Add New Segment (7) W górnym lewym rogu wpisujemy nazwę naszego segmentu - Aktywacja przycisku (8) Ustawiamy kursor za pomocą myszki w dolnym końcu widocznej na ekranie kreski i za pomocą ikony wybieramy funkcję z priorytetem ustawienia. Następnie ustawiamy kursor w miejscu pokazanym na rysunku i wstawiamy styk używając ikony (9) Opisujemy w znany sposób poszczególne wejścia pamięci z priorytetem ustawienia. Na wejście R podajemy Q1.0 a na wejście S I1.0. Funkcję nazywamy F1.0. Teraz pozostaje nam zmiana rodzaju styku na wejściu R naszej funkcji z normalnie otwartego na normalnie zamknięty . W tym celu wybieramy ikonę która staje aktywna dopiero po zaznaczeniu styku. (10) Teraz należy zapisać drugą część programu poleceniem Block | Save Po stworzeniu programu należy przystępujemy do deklaracji bloku organizacyjnego OB1. Podobnie jak w poprzednich przypadkach, z głównego menu wybieramy Block | New Block i w oknie dialogowym określamy blok OB1. Pojawia się okno dialogowe pola edytora programu do prezentacji za pomocą funktorów logicznych FPU, opcja Presentation | Stament List (STL) umożliwi zmianę języka na listę instrukcji. W lewym górnym rogu po średniku wpisujemy nazwę naszego bloku - Blok organizacyjny. Zapisy te umożliwiają aktywację bloku danych oraz skok do podprogramu PB1. Zapisujemy ostatnią część naszego projektu poleceniem Block | Save d. Zapisywanie (do katalogu C:\SCDS\GR...) i wywołanie projektu Program S5/S7 Windows w wersji demo ma nieaktywne polecenie zapisu projektu. Niedogodność tę można jednak obejść w następujący sposób: N w głównym menu dla naszego projektu otwieramy blok OB1. Za pomocą polecenia Presentation | BlocK Statement List (STL) zmieniamy sposób prezentacji bloku organizacyjnego. N podświetlamy lewym przyciskiem myszy cały tekst (całą zawartość bloku organi- zacyjnego OB1) i za pomocą opcji Modify | Copy zapamiętujemy całość w schowku. N otwieramy dowolny edytor tekstu (np. Notatnik w Windows) i wczytujemy do niego zawartość schowka. N zapisujemy nasz blok, w wybranym miejscu na dysku, nadając mu nazwę ob1 .awl Wracamy ponownie do głównego menu S5/S7 Windows i postępujemy podobnie (rozpoczynając od punktu I ) dla kolejnych bloków programu (pb1.awl, db10.awl) N za pomocą wybranego edytora tworzymy plik - dom.s5a, w którym - w kolejnych liniach - znajdują się nazwy poszczególnych bloków (plików tekstowych) naszego projektu Taki zapis umożliwia otwarcie w głównym menu programu S5/S7 Windows programu o nazwie dom.s5a za pomocą polecenia Block | ASCII Format | Import Several Blocks... Przy -jakichkolwiek problemach z otwarciem wszystkich bloków możemy w pliku dom.s5a dopisać dodatkową linię z nazwą bloku nie występującego w projekcie. Po pominięciu ostrzeżenia (naciskamy OK), że wybrany blok nie istnieje, cały nasz program zostanie rozpakowany. Drugim sposobem otwarcia wybranego programu, sterowania jest otwarcie po kolei poszczególnych składowych (plików z rozszerzeniem *.awl) projektu za pomocą polecenia B1ock | ASCII Format Import a B1ock... Sformatowanie projektu za pomocą bloków AWL umożliwia zapisanie dowolnie dużego projektu bez konieczności korzystania ze standartowych poleceń do zapisu. e. Symulacja programu S5/S7 Windows posiada w swoich opcjach możliwość testowania programów sterowania bez konieczności posiadania sterowników. Tą opcją jest Window | S5 Simulation PLC lub ikonka Po uruchomieniu symulatora musimy zadeklarować w prawej części okna dialogowego: wejście I i wyjście Q. W tym celu lewym przyciskiem myszy uaktywniamy symbol I1, a poniżej w polu tekstowym wpisujemy 1. Podobnie postępujemy dla wyjścia uaktywniając w następnym panelu symbol Q 1. W lewym dolnym rogu View w polu tekstowym wpisujemy T1. Taki zapis umożliwi w trakcie symulacji podgląd stanu elementu czasowego T1. Proces symulacji inicjujemy naciskając przycisk RUN. Od tego momentu symulator jest aktywny i czeka na reakcję użytkownika. Jeśli w panelu wejściowym zapalimy (naciskając lewym przyciskiem myszy) bit 1.0, to nastąpi aktywacja wyjścia Q1.0 (zapalony bit 1.0 w panelu wyjściowym) i rozpocznie się proces odliczania w elemencie czasowym T1. Na rysunku został uchwycony moment, kiedy T I wskazuje 26 s, a wejście i wyjście są aktywne. W fizycznym układzie lokator naciska przycisk na dowolnym piętrze i po zapaleniu światła zwalnia przycisk. Taką samą logikę zastosowano w programie - krótkotrwałe załączenie, a następnie wyłączenie przycisku I1.0 uaktywni, wyjście Q1.0. Po upływie 30 sekund następuje wygaszenie oświetlenia. Załączanie i wyłączanie I1.0, w trakcie kiedy zapalone jest Q1.0, nie powoduje wydłużenia czasu działania. Można to łatwo sprawdzić w czasie przetwarzania programu, naciskając kilkakrotnie lewym przyciskiem myszy w kratce I1.0 i obserwując stan T1. Jeśli pozostawimy włączony bit I1.0, to po upływie czasu (30 s) nie nastąpi ponowne załączenie oświetlenia. Musimy wyłączyć I1.0 i ponownie go załączyć, aby zainicjować proces od początku. f. Wizualizacja procesu program WinCC Uruchomienie programu inicjujemy, wybierając w pasku startowym Simatic | WinCC | Windows Control Center N Za pomocą polecenia FiIe | New przechodzimy do kreatora projektu , w którym wskazujemy Single-User System, a po akceptacji w następnym oknie dialogowym, w polu Project Name, wpisujemy słowo Dum. Zdefiniowano tym samym nazwę naszego projektu. Jeśli jest to pierwszy projekt po instalacji, to okno kreatora pojawi się od razu po uruchomieniu WinCC. Całość potwierdzamy przyciskiem Create, spowoduje to utworzenie projektu WinCC o nazwie Dom.MCP N Aby utworzony projekt miał możliwość komunikacji z SS/S7 Windows, należy teraz sparametryzować kanał DDE. W głównym oknie dialogowym (lewa część) dla naszego projektu podświetlamy lewym przyciskiem myszy Tag Management, a następnie prawym przyciskiem w drugiej części uaktywniamy listę poleceń. Wybieramy Add New Driver.... Z listy możliwych rodzajów połączeń wybieramy ostatnią pozycję Windows DDE.CHN. W prawej części głównego okna dialogowego powinno się pojawić: WINDOWS DDE Driver Connections. Podświetlamy w lewej części głównego okna Windows DDE, co spowoduje pojawienie się w prawej jego części DDE Channel Unit. Podświetlamy ten napis i prawym przyciskiem myszy definiujemy połączenie za pomocą polecenia New Driver Connection... W polu DDE Connection wpisujemy ustawienia dla aplikacji, Application: S5W, Topic: E-SPS-IF N Teraz należy utworzyć listę zmiennych, w tym celu w lewej części okna podświetlamy NewConnection (rozwinięcie Windows DDE/DDE). Przechodzimy do drugiej części i prawym przyciskiem uaktywniamy New Tąg... . W oknie definicji wpisujemy lokalną nazwę zmiennej (Przycisk) oraz jej typ (Binary Tag). Następnie przyciskiem Select przechodzimy do zakładki DDE Tag, w której adresujemy naszą zmienną (PRZYC) oraz typ (BOOL), pamiętając o zachowaniu składni odpowiadającej definicji w SS/S7 Windows (tabela symboli). Podobnie postępuje się dla drugiej zmiennej OSWIET. N Po tych krokach należy stworzyć ekran procesowy, Lewym przyciskiem myszy wskazujemy na Graphics Designer w lewym menu okna głównego programu, a następnie prawym wybieramy New picture. Podświetlamy NewPdI0.PdI i zmieniamy mu nazwę przy użyciu opcji Rename picture na Dom.Pdl.Za pomocą opcji Open picture (prawy przycisk myszy) uruchamiamy edytor grafiki. Naciskając w dowolnym miejscu (pole z siatki ekranu prawy przycisk myszy, możemy zmienić podstawowe parametry (Properties) okna, takie jak: geometria, kolory, style, dodatkowe ustawienia. Z palety Object Palette wybieramy Smart Objects i za pomocą Graphic Object kreślimy na ekranie spory kwadrat, rozpoczynając od lewego górnego roku ekranu. Po wykreśleniu kwadratu pojawi się okno Graphic objeckt configuration . Poleceniem Find... musimy pobrać nasz rysunek :\Prog\ Dom\WinCC\Dom.bmp. W polu Selection of Picture podświetlamy Dom.bmp i całość potwierdzamy. Za pomocą ikony Snap to Grid wyłączamy opcję przyciągania do siatki. Powiększamy nasz rysunek. Obiekt Rectangle z menu Standard Objects umożliwi nam zapełnienie obszaru 1 prostokątem z wypełnieniem, tak aby kontury prostokąta pokrywały się z konturami obszaru. Naciskając na aktywnym prostokącie lewym przyciskiem myszy, wybieramy Properties... i w ustawieniach Colors podświetlamy Background Color. Prawym przyciskiem myszy w kolumnie Static wchodzimy do Edit... i zmieniamy kolor tła na biały. W kolumnie Dynamic prawym klawiszem myszy przechodzimy do przyporządkowania zmiennej (Tag...). Pojawi się okno Select Tag, z którego wybieramy zmienną Oswietlenie. Po akceptacji, prawym przyciskiem myszy wybieramy skrót Oswiet. Za pomocą opcji Dynamic Dialog... przechodzimy do okna, w którym musimy określić parametry dynamiczne naszej zmiennej. W polu Data Type wybieramy zmienną typu Bool i następnie prawym przyciskiem myszy w kolumnie Back... określamy kolor obiektu dla sygnału TRUE (kolor zółty) i dla sygnału_ FALSE (kolor biały). Naciskamy ikonę obok pola Event name i w kolumnie Standard cycle prawym przyciskiem myszy wybieramy wartość 250 ms. Całość potwierdzamy naciskając Aply. W podobny sposób kreślimy i parametryzujemy obszary 2, 3, 4 i 5, za każdym razem przyporządkowując im zmienny Oswietlenie. N Deklaracja przycisku: 13. Z palety obiektów wybieramy Windows Objects i lewym przyciskiem myszy umieszczamy w obszarze 1 symbol przycisku Button. 2. W oknie Button Configuration usuwamy słowo Text . 3. Otwieramy (prawy przycisk) listę atrybutów naszego przycisku, wybieramy Properties..., a następnie zakładkę Events. 4. Podświetlamy Mouse, a następnie w prawej części okna Press left. 5. W kolumnie Action przechodzimy do C-Action.... 6. Rozwijamy Internat function/tag/set. Podwójnym kliknięciem lewym przyciskiem myszy na SetTagBit przechodzimy do okna Assigning Parameters. 7. W kolumnie Value podświetlamy Tag_Name i, po naciśnięciu małego przycisku z prawej strony uaktywniamy Variable selection 8. Z listy wybieramy zmienną Przycisk 9. Podświetlamy value, wpisujemy 1 i całość akceptujemy 10. Naciskamy ikonę Create action i następnie OK. 11. W oknie Object Properties dla Mouse wybieramy Release left i postępujemy jak dla poprzedniego przypadku, rozpoczynając od kroku 5 pamiętając tylko, że w kroku 9 wpisujemy wartość 0 . 12. Zamykamy aktywne okno. 13. Kopiujemy nasz przycisk do schowka i następnie umieszczamy go na wszystkich poziomach naszego budynku. Zapisujemy nasz rysunek poleceniem File | Save i zamykamy okno edytora Grafiki. N Ustawienie ekranu początkowego. W głównym oknie WinCC podświetlamy Computer i prawym przyciskiem wybieramy Properties. Ponownie naciskamy Properties i przechodzimy do zakładki Graphics-Runtime. W polu Start Picture wybieramy (przy użyciu Browse...) Dom.pdl, a w Window Attributes włączamy Maximize (automatycznie włącza się również Title). N Aktywacja obrazu procesu. W głównym menu wybieramy polecenie File | Activate lub naciskamy ikonę start. Po załadowaniu standardowych funkcji na ekranie pojawi się okno WinCC-Runtime. Od tego momentu nasze obiekty graficzne zostały powiązane w trybie ON-LINE ze sterownikiem. Naciśnięcie któregokolwiek z przycisków na aktywnym ekranie spowoduje zapalenie na kolor żółty zdefiniowanych wcześniej obszarów. Po upływie 30s nastąpi zmiana na kolor biały. Połączenie możemy wyłączyć poleceniem File | /Active lub naciskając ikonę stop. Uwaga: Tryb Demo WinCC posiada wszystkie opcje i możliwości pełnej wersji programu, ale Runtime oraz Edytor Grafiki działają tylko przez godzinę. Po tym czasie program zapisuje wszystko, co do tej pory wykonaliśmy, zamyka aktywne okna i przechodzi do głównego okna WinCC. Po ponownym uruchomieniu mamy możliwość ponownej pracy przez godzinę. Należy pamiętać o tym aby po rozpoczęciu pracy zapisać projekt w swoim utworzonym wcześniej katalogu. Projekt do samodzielnego wykonania Proponowany układ sterowania jest sygnalizacją świetlną typowego przejścia dla pieszych. Składa się ona z sygnalizacji dla kierowców (światło czerwone, żółte i zielone), z sygnalizacji dla pieszych (światło czerwone i zielone) oraz przycisku żądania zmiany układu świateł. W typowej sytuacji uaktywnione jest światło zielone dla kierowców i czerwone dla pieszych. Po naciśnięciu przycisku następuje zmiana światła dla kierowców z zielonego na żółte a następnie na czerwone, które włącza jednocześnie sygnał zielony dla pieszych. Sygnał ten po upływie dziesięciu sekund zmienia się z ciągłego na impulsowy trwający pięć sekund. Następnie sytuacja się odwraca i następuje włączenie światła czerwonego dla pieszych przy jednoczesnej zmianie świateł z czerwonego poprzez żółte na zielone dla kierowców. Jeśli przed upływem trzydziestu sekund nastąpi ponowne żądanie zmiany układu świateł, to polecenie to zostanie zapamiętane, ale zrealizowane dopiero po dopełnieniu czasu oczekiwania. Określenia wszystkich zmiennych występujących w programie: Wejścia sterownika: I32.0 tryb pracy normalnej praca układu sterowania zgodnie z opisem wejściowym, I32.1 tryb pracy awaryjnej praca układu powodująca wyłączenie świateł dla pieszych i włączenie światła impulsowego żółtego dla kierowców, I32.2 aktywacja przejścia przycisk żądania zmiany układu świateł Wyjścia sterownika: Q32.0 światło czerwone dla kierowców, Q32.1 światło żółte dla kierowców, Q32.2 światło zielone dla kierowców, Q33.0 światło czerwone dla pieszych, Q33.1 światło zielone dla pieszych, Znaczniki pomocnicze: F1.2 podtrzymanie aktywacji zapamiętanie żądania zmiany układu świateł, F10.0 sygnał wyjściowy generatora impulsów, Elementy czasowe: T1 czas podtrzymania światła żółtego przy przejściu ze światła zielonego na czerwone dla kierowców, T2 czas przejścia ze światła zielonego na czerwone dla kierowców, T3 czas trwania światła czerwonego dla kierowców, T4 czas przejścia ze światła żółtego ponownie na światło żółte, T5 czas podtrzymywania światła żółtego przy przejściu ze światła czerwonego na zielone dla kierowców, T6 czas oczekiwania przez pieszych na światło zielone, T7 czas do włączenia światła zielonego pulsującego, T8 czas trwania światła zielonego pulsującego, T10 czas trwania impulsu generatora. Ponieważ język LAD nie ma możliwości stworzenia bloków generatora impulsowego oraz bloku stałych czasowych dlatego muszą być one napisane w języku lista instrukcji lub funktorów logicznych. Blok FB10: ;Generator sygnału impulsowego NAME: TAKT Q DB 10 A T 10 CU Z 10 L C 10 T FY 10 A F 10.4 R Z 10 AN T 10 L DW 6 SE T 10 BE Blok DB10: ;Blok danych - stałe czasowe 0: KT 030.1 1: KT 149.1 2: KT 150.1 3: KT 300.1 4: KT 100.1 5: KT 050.1 6: KT 005.1 Struktura bloku organizacyjnego ;Blok organizacyjny Q DB 10 ;Wywołanie bloku danych JU PB 10 ;Skok do bloku realizującego funkcje przejścia JU FB 10 ;Skok do bloku realizującego funkcje generatora NAME: TAKT BE Zadaniem do zrealizowanie jest zaprojektowanie całej struktury bloku PB10.