LECTURE 1  DEMOB CHILD SOLDIERS (Winter Semester 2012/2013  20 Feb.)
(opr. mgr Małgorzata Wyszyńska)
a review of literature  przegląd materiałów, literatury na temat&
regular/irregular armed force  regularna/nieregularna armia (formacja zbrojna)
in any capacity  w każdym charakterze
to encompass  obejmować, dotyczyć
application of definition  zastosowanie definicji
a prerequisite  warunek (wstępny, niezbędny)
demobilization / reintegration of child soldiers  demobilizacja / ponowna integracja społeczna dzieci-
żołnierzy
disabled / homeless / traumatized children  dzieci niepełnosprawne / bezdomne / po traumie wojny
to maim  okaleczać
to disable - czynić niepełnosprawnymi, kalekami
to victimize - czynić ofiarami
to exploit - wykorzystywać w pracy
to torture  torturować
to rape  gwałcić
to force  zmuszać
unimaginable acts of violence  niewyobrażalne akty przemocy
(p. 3) prevalence of / prevalent  powszechne występowanie/ powszechny
antecedents  poprzednicy
to resurrect (economy)  odbudować, wskrzesić (gospodarkę)
prolonged war and conflict  przedłużająca się wojna i konflikt zbrojny
bankruptcy of human and moral values  upadek wartości ludzkich i moralnych
social strife  konflikt społeczny
(post)colonial regime  reżim (post)kolonialny
exclusion and marginalization (of)  wykluczenie i marginalizacja
to be combined with  łączyć się, wiązać się z (dotyczyć)
scenarios  tu: przypadki, sytuacje
1
LECTURE 1  DEMOB CHILD SOLDIERS (Winter Semester 2012/2013  20 Feb.)
(opr. mgr Małgorzata Wyszyńska)
to be conscripted (conscription) / be enlisted (enlistment)  być powołanym (powołanie) do wojska
combatants (bojownicy), porters (bagażowi), scouts (zwiadowcy), sentries (wartownicy), servants (służący),
slaves (niewolnicy)
to serve to lay and clear landmines - służyć do zakładania i usuwania min przeciwpiechotnych
to serve as human mine detectors  służyć za żywe wykrywacze min
human shields  żywe tarcze
unlawful  nielegalne, wbrew prawu
pillaging / looting  szabrowanie / plądrowanie
harassment  nękanie
children = easy targets  dzieci są łatwymi celami:
easy to maintain  łatwo je mieć na utrzymaniu (mało kosztują)
easy to manage  łatwo nimi kierować
quick to obey  szybko uczą się posłuszeństwa
to be unlikely to rebel  niechętne do buntu
to manipulate - manipulować
to perpetrate horrific acts  popełniać straszne akty (przemocy), zbrodnie
innocence and naivete  niewinność i naiwność
to be corrupted by drugs  być zdeprawowanym, zepsutym przez narkotyki
the sense of (power)  poczucie (władzy)
to derive from  pochodzić z, czerpać z
to supplement forces  uzupełniać siły główne
shortage of  brak, niedostatek
willing  chcący, chętny
be anxious to impress  niecierpliwić się, żeby zaimponować (komuś)
disposable, convenient fighters  łatwo  pozbywalni , wygodni wojownicy
to pose no threat (to)  nie stanowić zagrożenia (dla)
compulsory / voluntary  obowiązkowe /dobrowolne
2
LECTURE 1  DEMOB CHILD SOLDIERS (Winter Semester 2012/2013  20 Feb.)
(opr. mgr Małgorzata Wyszyńska)
a fine line  cienka granica (linia)
to be abducted  być uprowadzonym, porwanym
to be taken captive  być wziętym w niewolę
to be threatened  być zastraszanym
to be compelled (to do sth)  być zmuszanym
to be encouraged  być zachęcanym
(p. 4) to influence and upward social mobility  wpływać na i uzyskać wyższy status społeczny
to escape early/imminent marriage  uciec przed wczesnym/nieuchronnym (przymusowym) zamążpójście
poor marriage prospects  nieciekawe perspektywy po zamążpójściu
to be glorified  być gloryfikowanym, wysławianym
a mark of masculinity  oznaka męskości
peer pressure  presja rówieśnicza
to witness  być świadkiem, widzieć coś
to take revenge  zemścić się, pomścić
genuine / genuinely (believe)  szczery /szczerze (wierzyć)
a conviction  przekonanie, wiara w
indoctrination - indoktrynacja
a culture of violence  kultura/kult przemocy
to be drawn from  wywodzić się z
a primary earner  główna osoba utrzymująca rodzinę (żywiciel rodziny)
to recruit / a recruiter/ recruitment /recruiting raid  werbować, rekrutować / rekrutujący / werbunek / nalot
w celach werbunkowych
economic strains  stresy, problemy ekonomiczne (tu: finansowe)
family guidance  opieka, pokierowanie przez rodzinę
to fall prey to (militarist culture)  padać ofiarą (kultury wojskowej)
protective reasons  w celach ochronnych (= w poszukiwaniu opieki, ochrony)
campaigns of repression and intimidation  kampanie mające na celu represjonowanie i zastraszanie
3
LECTURE 1  DEMOB CHILD SOLDIERS (Winter Semester 2012/2013  20 Feb.)
(opr. mgr Małgorzata Wyszyńska)
hazards of (military life)  zagrożenia, niebezpieczeństwa (życia w wojsku)
casualties and injuries  ofiary śmiertelne i obrażenia
unsanitary living conditions  niehigieniczne warunki życia
untended injuries  niepielęgnowane rany, obrażenia
to tend to the wounded  opatrywać rannych
physical and psychological abuse  przemoc, wykorzystywanie fizyczne i psychiczne
sexually transmitted diseases  choroby weneryczne
early/young pregnancy  przedwczesna ciąża (w młodym wieku)
miscarriages - poronienia
self-imposed abortions  samodzielne przeprowadzone aborcje
associated complications  inne (powiązane) komplikacje
(p. 5) psychological damage  krzywda psychiczna
to lack self-esteem  brakować pewności siebie
harsh punishments  surowe kary
exposed to drug / alcohol consumption  wystawiony / narażony na używanie narkotyków i alkoholu
war lords = saviors  bogowie wojny = wybawcy
to wreak havoc on sb s sense of identity  siać, czynić spustoszenie w czyimś poczuciu własnej tożsamości
to mold children into violent monsters  zmieniać (formować) dzieci w potwory przemocy
to devise  wymyślać, opracowywać
to gain the allegiance and loyalty of (children)  zdobyć wierność/posłuszeństwo i lojalność (dzieci)
to be reflected in the name one is given  mieć odwzorowanie w nadanym imieniu
to facilitate the deception  ułatwiać, usprawniać proces oszustwa, podstępu
menial tasks  codzienne czynności
to relegate to the status of a material possession  degradować, sprowadzać do poziomu rzeczy materialnej
(p. 6) a refusal to release girls to demobilization programs  odmowa na dopuszczenie dziewczyn do
przystąpienia do programów demobilizacyjnych
gender sensitization and awareness programs  programy uwzględniające, wrażliwe na różnice płciowe
4
LECTURE 1  DEMOB CHILD SOLDIERS (Winter Semester 2012/2013  20 Feb.)
(opr. mgr Małgorzata Wyszyńska)
education: provide psycho-social care to children - zapewnić opiekę psychologiczną i społeczną
to establish routine  ustanowić rutynowe zajęcia
to give space to socialize safely  stworzyć przestrzeń na formowanie bezpiecznych kontaktów społecznych
to promote self-esteem and resiliency  propagować wiarę w siebie i odporność (na przeciwności losu)
give lifesaving and skill-related information  udzielać porad życiowych i informacji na temat konkretnych
umiejętności
to integrate into education programs  wpasowywać/wpisywać w program nauczania
literacy/illiteracy  piśmienność / analfabetyzm
= base for vocational training = to develop livelihood security  podstawa do szkolenia zawodowego =
(możliwość) stworzenie warunków / zapewnienia z
ródeł utrzymania
opportunities for  możliwości, warunki, okoliczności
profitable livelihood activities  działania mające zapewnić dobre dochody
to reintroduce sb to community  przywrócić kogoś do życia w społeczności
to slip back into being a child soldier  powrócić do roli/zajęcia jako dziecko-żołnierz
socially harmful activity  działalność szkodliwa społecznie
to redefine oneself  przedefiniować / zdefiniować ponownie samego siebie
a critical contribution towards the reintegration process  znaczący wkład w process reintegracji
(p. 7) an area plagued by insecurity  obszar poważnie dotknięty brakiem poczucia bezpieczeństwa
materials in short supply  braki w materiałach (tu: do nauczania)
stopped financial flows  wstrzymana płynność finansowa
to be out of the learning space  być poza zasięgiem oddziaływania szkoły
to adapt to  dostosować (się) do
the associated cognitive and social requirements of participating in a classroom  powiązane wymogi
poznawcze i społeczne niezbędne do uczestnictwa w życiu klasy, szkoły
impoverished communities  zubożałe społeczności
dire economic conditions  skrajnie ubogie warunki ekonomiczne (nędza)
school fees/expenses of uniforms and supplies not feasible  opłata za szkołę, wydatki na mundurki i inne
materiały szkolne niemożliwe do poniesienia
stigmatization through fear and resentment  napiętnowanie poprzez strach i odrzucenie
5
LECTURE 1  DEMOB CHILD SOLDIERS (Winter Semester 2012/2013  20 Feb.)
(opr. mgr Małgorzata Wyszyńska)
inappropriate sexual involvement (girl soldiers)  niewłaściwe prowadzenie się, kontakty seksualne
to limit options for (employment)  ograniczać możliwości (znalezienia) zatrudnienia
to push into prostitution  popychać, skłaniać do prostytucji
adjustment issues (p. 8)  zagadnienia dotyczące przystosowania się
to suffer from an acute sense of guilt  odczuwać (cierpieć na) głębokie poczucie winy
to commit the atrocities  popełniać akty okrucieństwa
to re-learn the codes of civilian behavior  ponownie nauczyć się zasad cywilizowanego zachowania
to feel abandoned and estranged  czuć się porzuconym i odizolowanym (wyrzutkiem)
quality education unavailable  nauczanie na dobrym/wysokim poziomie jest niedostępne
alternative vocational programs  alternatywne programy nauczania zawodowego
accelerated learning opportunities  możliwość szybkiego (przyspieszonego) uczenia się
bridge activities  działania (działalność) pomostowa, uzupełniająca
documents for enrollment  dokumenty potrzebne przy zapisywaniu do szkoły
sustained enrollment  systematyczne uczęszczanie do szkoły
to adopt a comprehensive approach  przyjąć kompleksowe podejście
integrated programs  programy, edukacja zintegrowana
concurrently  równocześnie
to undertake advocacy, shelter activities  podejmować działania w zakresie społecznego poparcia,
zapewnienia dachu nad głową
a legitimate civilian  pełnoprawny obywatel
policy support  wsparcie ze strony policji
stable and conducive contexts  stabilne i sprzyjające okoliczności
to restore normalcy  przywrócić normalne warunki życia
to regain one s footing on a path to future success  stanąć o własnych nogach / powrócić na drogę do
sukcesu
6