Diagnostyka Laboratoryjna 19.06.2008
1. mostkowanie pomiÄ™dzy ²-Å‚ marskość wÄ…troby; podwyższony poziom IgA - w jakiej chorobie (byÅ‚a marskość,
zespół nerczycowy...) Monoklonalne gammapatie: choroba Waldenströma  monoklonalne IgM, szpiczak mnogi,
choroba łańcuchów ciężkich
monoklonalna immunoglobulinemia: u 40% chorych z tego typu immunoglobuliną występują: szpiczak, chłoniaki
typu B, amyloidoza, makroglobulinemia Waldenströma, przewlekÅ‚a biaÅ‚aczka limfatyczna ( 10% ), chÅ‚oniaki
pozawęzłowe typu MALP
2. co się oznacza w sprawdzaniu nowotworu w zakażeniu wirusami hepatotropowymi, czy jakoś tak
AFP
3. testy przesiewowe u noworodków - W Polsce obowiązkowo w kierunku fenyloketonurii i wrodzonej
niedoczynności tarczycy; nieobowiązkowo w kierunku mukowiscydozy.
4. LP (X) kiedy jest zwiększone - marker cholestazy ?pozawątrobowej?
- bardzo czuły marker cholestazy pozawątrobowej
- przed pojawieniem się cech żółtaczki pojawia się i szybko zanika
- jest lipoproteiną patologiczną i w zasadzie nie powinno jej być
Lp X fałszywie dodatnie u osób zdrowych:
- u małych dzieci do 6 m-ca życia , gdzie wątroba nie wychwytuje sprawnie cholesterolu
- blok metaboliczny zwiÄ…zany z LCAT
- chorzy żywieni pozajelitowo
5. kiedy rośnie GGT
polekowe: barbiturany, antydepresyjne, p-drgawkowe, p-bólowe, antykoncepcyjne
alkohol ę! lub ę! (ę!); hiperlipidemia ę! lub ę! (ę!); cukrzyca ę!; nadczynność tarczycy ę!
w ciąży spadek
6. neutropenia
7. jak należy weryfikować grupę krwi
- na podstawie identycznych wyników z badania dwóch niezależnie pobranych próbek. Mogą być z tego samego
dnia pod warunkiem, że każda została pobrana w oddzielnym pomieszczeniu i przez inną osobę.
- na podstawie jednego oznaczenia grupy krwi w innym laboratorium nadzorowanym przez służbę krwi pod
warunkiem, ze osoba posiada wynik z pełnymi danymi
8. kwasica mleczanowa - jakie parametry w pH, HCO3 i AG (luka anionowa)
[HCO3-] - skÅ‚adowa metaboliczna: Ä™!zasadowica metaboliczna, “!kwasica metaboliczna
pCO2 - skÅ‚adowa oddechowa (pierwotne zmiany): Ä™!kwasica oddechowa, “!zasadowica oddechowa
Kwasica metaboliczna:
- z prawidłową luką anionową: kwasice kanalikowe, kwasice wywołane biegunkami, kwasice z rozcieńczenia
0,9% NaCl
- z poszerzonÄ… lukÄ… anionowÄ…: endogenne (np. ketonowa, mleczanowa, mocznicowa), egzogenne (np. zatrucia
etanolem, metanolem, glikolem etylenowym)
9. GFR - jakie rzeczy badamy, aby je ocenić
10. najsilniejsze (z największą zmianą wartości) białka ostrej fazy
białko C-reaktywne ( CRP); białko amyloidowe A ( SAA)
11. co badamy w SIRS i posocznicy...???
12. wolny PSA oceniamy gdy...
ę! stężenia w osoczu na skutek nieszczelności tkankowej: zapalenia gruczołu krokowego, łagodny przerost 
gruczolak, rak stercza
13. stwierdzenie cukrzycy u ciężarnej
wg WHO  GDM może być wykluczona, gdy stężenie glukozy mierzone we krwi żylnej w dowolnej porze dnia
jest niższe niż 4,4 mmol/l (80mg/dl).Rozpoznanie pewne GDM, gdy stęż. glukozy na czczo >7,8 mmol/l (140mg/
dl) i/lub poposiłkowa jest powtarzalnie >11,1mmol/l (200mg/dl).
14. hipoglikemia - przyczyny pozacukrzycowe
stężenie glukozy < 2,2 mmol/l = 40 mg/dl
Neuroglikopenia: zaburzenia orientacji, hiperkinezje, drżenia, śpiączka
Układ adrenergiczny: tachykardia, hyperrefleksja, hipertensja, poty, mydriasis
15. test zimnej flotacji
wynik testu zimnej flotacji (=test lodówkowy)
http://groups.google.com/group/lekarski04?hl=pl 1
- wykonujemy tylko wtedy, gdy surowica jest nieklarowna
- surowica do lodówki ( +4°C ) na 12 lub 24 h
- gdy biały kożuszek na wierzch chylomikronemia
- gdy surowica w dalszym ciągu nieklarowna, ale brak kożuszka ę! VLDL
- surowica nieklarowna + kożuszek ę! CHM i VLDL
- surowica nieklarowna + nieznaczny kożuch ę! IDL
16. MCV - (ang. mean corpuscular volume)  jest to wskaz
nik średniej objętości krwinki czerwonej, norma 80-99
fl
17. zmiany MCV, MCH i MCHC w niedokrwistości megaloblastycznej
Objawy hematologiczne:
znaczne “! HGB, RBC, HCT, MCHC; Ä™! MCV; Ä™! MCH; WBC  dolna granica normy lub spadek; “!PLT; RBC 
makro- i megalocyty hipersegmentacja jąder granulocytów pałeczki olbrzymie; po leczeniu retikulocytoza wzrasta
do 300  5000
18. alfa-lipoproteina w HDL / LDL / IDL / VLDL
HDL = ą-lipoproteiny ( ą-LP ) apo A ( białko dominujące )
I
19. luka osmotyczna, co to, trzeba było zaznaczyć nieprawidłową odp (odp prawidłowe: różnica pomiędzy
osmolalnością zmierzoną a osmolalnością wyliczoną; pozwala wykryć obecność związków osmotycznie
czynnych innych niż glukoza, mocznik i sód; norma: 10-16)
20. jakie jony potrzebne sÄ… do oceny rkz: K / Ca / Cl / wszystkie
21. przy badaniu mocznika w moczu co należy uwzględnić: niewydolność wątrobową / przyczyny przednerkowe /
krwawienie do przewodu pokarmowego / wszystkie
22. z czym jest zwiÄ…zana albumina: HDL,LDL,VLDL,IDL,WKT
utrzymanie ciśnienia koloidoosmotycznego krwi; wiązanie związków słabo rozpuszczalnych w wodzie: kwasów
tłuszczowych, kwasu moczowego, bilirubiny; transport jonów metali: Ca, Zn  zmniejsza stężenie ich form
zjonizowanych; wiązanie ksenobiotyków: salicylanów, barbituranów, sulfonamidów, antybiotyków, dożylnych
środków cieniujących
23. rozkład symetryczny to wartość prawidłowa:
Ä… 2 S
D
24. rozkład niesymetryczny
wartości różne od przedziału 2,5-97,5 <2,5-97,5<
25. luka anionowa do czego służy:kwasica metaboliczna,kompensacje itd.
26. przesuniecie w lewo w skali Arnetha
Rozrostowe
WBC  najczęściej znacznie >30,0 x 103/źl
Mlbl, ProM, M, MtM, P, S
Zaburzone dojrzewanie: jądro mniej dojrzałe niż cytoplazma, olbrzymie pałki i metamielocyty eozynofilia i
bazofilia; FAN “!  lub 0 score
Odczynowe:
WBC  najczęściej do 30,0 x 103/źl
Mlbl, ProM, M, MtM, P, S
Brak cech zaburzonego dojrzewania; Brak eozynofilii i bazofilii; FAN Ä™!
27. pytanie o GLUT zaznaczyć fałszywe  powinowactwo do glukozy
GLUT-3 ma największe powinowactwo
GLUT-1 przy normalnych stężeniach jest zazwyczaj wysycony
28. zmiany klirensu kreatyniny w niewydolności nerek
- przewlekła - ilość zniszczonego miąższu przekracza 75%; stwierdza się mniej lub bardziej nasilone zaburzenia
w zakresie wszystkich biochemicznych wskaz
ników funkcji nerek; końcowym okresem, kiedy zniszczenie
miąższu > 90% miąższu jest mocznica
29. jakie parametry oznaczamy w płynach z jam ciała
1. Jak zmieni sie białko po zmianie pozycji z leżącej na stojącą:
wzrośnie o 10%, spadnie o 10%, nie zmieni się...
2. Markery humoralne odróżnicowania: AFP, PSA, CYFRA 21.1 (Serum CYtokeratin FRAgment 21.1), ß-
HCG, NSE, glikoproteiny komórkowe: CEA (Carcinoembryonic Antigen), CA 15.3, CA 12.5 (rak jajnika),
CA 19.9 oraz monoklonalne Ig, białko Bence-Jonesa, BLCA-4
http://groups.google.com/group/lekarski04?hl=pl 2
3. Co to jest RDW - Rozpiętość rozkładu objętości erytrocytów (ang. red blood cell distribution width, RDW);
wskaz
nik rozrzutu zmierzonej objętości poszczególnych krwinek czerwonych wokół wartości średniej (MCV).
Wyraża się go w %. Prawidłowo wynosi 11,5-14,5%. Podwyższona wartość RDW może wystąpić w
niedokrwistości z niedoboru żelaza, a także po przetoczeniu krwi. Od strony obliczeniowej wskaz
nik RDW
wygląda następująco: RDW = (Odchylenie standardowe szerokości czerwonych krwinek / średnia szerokość
krwinek) × 100; RDW > 15% Å›wiadczy o anizocytozie
4. Jaki jest czas ważności próby krzyżowej:
48 godz od momentu pobrania krwi
5. FosfatazÄ™ alkalicznÄ… oznaczamy w: Przyczyny Ä™! ALP:
- choroby wątroby: ostre zapalenie wątroby ę!; marskość niewyrównana ę! (ę!); cholestaza ę!ę! (ę!); nowotwory
wątroby ę!ę! (ę!); pierwotna żółciowa marskość wątroby ę!ę!ę!
- choroby kości: okres wzrostu ę!; osteoporoza, osteomalacja ę!; nowotwory kości i choroba Pageta ę!ę!ę!
- choroby trzustki: ostre zapalenie trzustki ę! (ę!); nowotwory łagodne, cysty (ę!); nowotwory złośliwe ę!ę! (ę!)
- choroby przewodu pokarmowego: zapalenie jelita grubego (Ä™!); owrzodzenie dwunastnicy (Ä™!)
- choroby endokrynne: nadczynność tarczycy ę!; cukrzyca (ę!)
- choroby serca: nwd krążenia ę!; zawał mięśnia a& (ę!)
6. Lp (a) d" 30 mg/dl: podobna do LDL, niezależny czynnik ryzyka, dużo cholesterolu i duża masa cząsteczkowa,
może być wybiórczo pobierana przez komórki czyszczące ( ich receptory), względnie stałe stężenie osobnicze,
znaczne różnice międzyosobnicze, stężenie w osoczu jest cechą rodzinną, stężenie w osoczu jest niezależne od
innych lipoprotein, działanie atero- i trombogenne ( bo ma białko przypominające fibrynogen i wypiera go z jego
miejsc wiążących), oporna na działanie środków obniżających lipidy we krwi
Wysokie stężenie Lp(a) w osoczu: osoby rasy czarnej, ciąża, @& po menopauzie, przedwczesna, miażdżyca,
cukrzyca z mikroalbuminurią, przewlekła nwd nerek, zespół nerczycowy, ch. nowotworowa, odpowiedz
na ostrÄ…
fazÄ™
Spadek stężenia Lp(a) w osoczu: kwas nikotynowy, steroidy anaboliczne, estrogeny
7. Prawdziwa niedokrwistość ciężarnych wykrywamy gdy stęż. Hb:<11, <10, <9, <8
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dolna granica normy dla hemoglobiny u kobiet w trzecim
trymestrze ciąży wynosi 11 g/dl
8. Limfocytoza, gdy: >48% odsetka limf, >48% ods.leukoc, ...
9. Z. Gilberta: > bilirubiny B&4 : @&1; defekt receptorów dla bilirubiny; u tych osób może być “! aktywność
transferazy glukuronianowej; ujawnia się w okresie pokwitania, częściej u chłopców; max stężenie bilirubiny do 5
mg/dl, najczęściej 2-3 mg/dl
10. Odwodnienie zmiany Hb, Htc, MCV
izotoniczne Na+ "! Hct Ä™! Hb Ä™! MCV "!
hipertoniczne Na+ Ä™! Hct Ä™! Hb Ä™! MCV Ä™!
hipotoniczne Na+ “! Hct NÄ™! Hb Ä™! MCV “!
11. wzór friedewalda;oznaczanie LDL
12. Hipercholesterolemia rodzinna
najbardziej aterogenna, surowica klarowna
CH 300-1200 mg/dl LDL-CH Ä™!Ä™! HDL-CH Ä™! Apo B Ä™!Ä™!
główną przyczyną jest niedobór receptorów wysokiego powinowactwa; wtórnie w niedoczynności tarczycy, w
nerczycy; w uwarunkowanej genetycznie  zawały u dzieci; zmiany ksantomatyczne  dłonie, klatka piersiowa,
Å‚okcie, kolana
13. apo a - apo A LDL, CHM ( AI; brak na czczo )
14. do różnicowania hipoglikemii jakie badania:
glikemia, stężenie polipeptydu C, stężenie proinsuliny, stężenie insuliny, CT przewodu pokarmowego
insulinoma, CT czaszki nowotwór przysadki
15. transport monosacharydów odbywa się na zasadzie: transportu aktywnego, dyfuzji..
16. do oceny stanu odżywienia: prealbumina, albumina, transferyna
17. CRP oznaczanie w przypadku: stanów zapalnych, stanów ostrych sercowo - naczyniowych..
18. Prokalcytonina to wskaz
nik: bakt infekcji, stanów zapalnych
19. Niedokrwistość mikrocytrna i niedobarwliwa
20. Cechy w nadkrwistości
wzrost masy krążących erytrocytów >25% normy dla płci i wieku lub Hb> 18,5 g/dl u mężczyzn, 16,5 g/dl u
kobiet, lub zwiększenie Ht > 60% u mężczyzn i > 56% u kobiet; splenomegalia
21. Spadek stęż. albumin powoduje:zmiany osmolalności, zab. wodno - elektrolitowe, zasadowice
http://groups.google.com/group/lekarski04?hl=pl 3
22. Co to jest BUN
azot mocznika = 0,46 x mocznik
23. Klirens kreatyniny a GFR
24. Marskość wątroby: co z alat, aspat, amoniakiem i czy występuje hipergammaglobinopatia
25. Obliczyć osmolalność gdy mamy podane jony, glukozę, mocznik
osmolalność osocza = 2 x [Na+] + [glukoza] + [mocznik] ( wartość w mmol/l )
26. Kamica kiedy powstaje, gdy jednocześnie hiperurykozuria i ph spada <5
27. Śpiączka hipermolalna zaznacz fałszywe: hiperglikemia > 600, wzrost osmolalności, ketonuria, glukozuria
hiperglikemia > 28 mmol/l
hipermolalność osocza > 350 mOsm / kg H2O
odwodnienie hipertoniczne
brak cech kwasicy ketonowej lub niewielkie nasilenie ketonemii i kwasicy metabolicznej
28. co to jest badanie point of care
Istnieje potrzeba szybkiego wykonywania analizy w celu wspomagania decyzji podejmowanych przez lekarza w
procesie badania pacjenta zarówno w sytuacjach zagrożenia życia jak i w badaniach rutynowych. Stąd wywodzi
się określenie 'Near Patient Testing' czy 'Point of care testing'. Wymagania stawiane analizie to: szybkość i
łatwość automatyzacji procesu (prostota), wysoka dokładność pomiaru (wrażliwość metody na wielkość próbki -
małych objętości) i wyniku, bardzo wysoka specyficzność 'specificity', możliwość miniaturyzacji procesu i
stabilność składników i ich jakosci
29. poziom krytyczny badania lab.
Wartość krytyczna - jej przekroczenie w górę lub w dół stanowi zagrożenie dla życia  nie mylić z wartościami
granicznymi.
Wartości krytyczne wybranych parametrów:
HCT < 14% > 60%
Trombocyty < 20 000 /ql > 1 000 000 /ql
bilirubina w surowicy > 18 mg/dl (dotyczy noworodków)
glukoza < 40 mg/dl > 500 mg/dl
K+ < 2,5 mmol/l > 6,5 mmol/l
Na+ < 120 mmol/l > 160 mmol/l
pO2 < 40 mmHg
pCO2 < 20 mmHg > 70 mmHg
30. Jakie sa zmiany w morfologii u kobiety w ciąży, dot glukozy, chol i tg
ę! Hb, RBC, Hct  pozorna niedokrwistość ciężarnych; Progresywny przyrost objętości osocza (ę! obj. krwi o 4-6 l
z czego obj.osocza 1200-1500 ml)  wpływ na stężenie większości metabolitów i substratów. Wzrost masy
erytrocytarnej nie równoważy przyrostu obj.krwi.
PARAMETRY BIOCHEMICZNE W OSOCZU
Fizjologiczny wzrost (Ä™!):
- TG i WKT od 30 % w I trymestrze do 100% i więcej w III trymestrze (laktogen łożyskowy-spadek zużycia
glukozy między posiłkami  wzrost wykorzystania tłuszczów)
- Cholesterol całkowity i HDL-Ch do 30 % w III trymestrze
- Stęż.transferyny od 10 do 100% i więcej z równoczesnym spadkiem ferrytyny
- Aktywność fosfatazy zasadowej od 30 do 100% i więcej
- Stęż.kortyzonu i aldosteronu (efekt immunosupresyjny ciąży)
- Hormonów tarczycy  całkowite T3 i T4, jednak wolne fT3 i fT4 niezmienione, w ocenie zaburzeń u ciężarnych
zaleca siÄ™ badanie TSH
- Nie zaleca się badania OB., bo zawsze fizjologicznie podwyższone
- białek ostrej fazy
Fizjologiczny spadek (“!):
- stęż. białka całkowitego
- stęż.albumin stopniowo do 30 %
- stęż. bilirubiny
- stęż. glukozy (10-30 %)
- Mg (10-30 %)
- Stęż kreatyniny i mocznika (10-30 %)
- Stęż. ferrytyny stopniowo o 10-20%
- Fe (10-20 %)
http://groups.google.com/group/lekarski04?hl=pl 4