Puijila, chodząca foka  piękna skamielina brakującego ogniwa
Autor tekstu: Ed Yong
Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska
Foki i lwy morskie wdzięcznie poruszają się po dzisiejszych oceanach przy pomocy łap, które
stały się szerokimi, płaskimi płetwami. Nie zawsze tak jednak było. Foki
(http://en.wikipedia.org/wiki/Seal_(musician%2529) wyewoluowały z mięsożernych przodków,
którzy chodzili po lądzie na solidnych nogach; póz
niej dopiero wyewoluowały one w płetwy,
z których znana jest ta rodzina. Teraz piękna, nowa skamielina nazwana Puijila ilustruje jak
wyglądały takie wczesne kroki w ewolucji fok. Z czterema łapami i długim ogonem musiała
przypominać dużą wydrę, ale w rzeczywistości była to chodząca foka.
Natalia Rybczynski (http://www.carleton.ca/biology/people/adjuncts/rybc zynski/) wykopała to
nowe zwierzę na wyspie Devon w Kanadzie i ustaliła, że musiało ono pływać w wodach północnego
koła podbiegunowego około 20-24 miliony lat temu. Nazwała je Puijila darwini od słowa Inuitów
oznaczającego młodą fokę i nazwiska pewnego mało znanego biologa. Szkielet jest wspaniale
zachowany; ponad 65% zwierzęcia jest nienaruszona, włącznie z kończynami i większością czaszki.
Puijila jest potężnym dobrodziejstwem dla biologów próbujących zrozumieć ewolucję
płetwonogich, grupy obejmującej foki, lwy morskie i morsy. Nie jest to bezpośredni przodek, bo
odgałęził się od ścieżki ewolucyjnej wiodącej do współczesnych płetwonogich. Zachował jednak wiele
cech, które miałby bezpośredni przodek. Rybczynski wyjaśnia:  Puijila jest brakującym ogniwem.
Pokazuje nam, jak wyglądały najwcześniejsze stadia ewolucji płetwonogich, zanim miały one płetwy.
Sugeruje również, że w przejściu z lądu do morza płetwonogie miały fazę słodkowodną .
Ta znana grupa wyewoluowała z lądowych mięsożernych i ich najbliższymi żyjącymi krewnymi
sÄ… niedz
wiedzie i łasicowate (wydry, łasice, skunksy i borsuki). Dla innych ssaków morskich, takich
jak walenie i delfiny, dane kopalne dajÄ… nam dramatyczne ilustracje
(http://scienceblogs.com/notrocketscience/2009/02/fo ssil_foetus_shows_that_early_wh
ales_gave_birth_on_land.php) stopniowej transformacji (http://scienceblogs.com/laelaps/2009/02/
maiacetus_t he_good_mother_whal.php) od zwierząt lądowych do pływaków na pełen etat. Dla
płetwonogich jednak to przejście jest znacznie mniej przejrzyste, ponieważ do teraz najwcześniejsza
znana foka Enaliarctos , już miała pełen zestaw prawdziwych płetw. Puijila zmienia to radykalnie.
W O powstawaniu gatunków zawsze przewidujący Darwin napisał:  Zwierzę ściśle lądowe,
polując od czasu do czasu na płytkich wodach, a potem w strumieniach i jeziorach, może w końcu
przekształcić się w zwierzę tak całkowicie wodne, że zmierzy się z otwartym oceanem . W tym roku,
Racjonalista.pl Strona 1 z 4
w 150 rocznicę publikacji tej książki, chodząca foka, która nosi jego imię, składa właściwy hołd
przenikliwości Darwina.
Puijila miała nieco ponad metr długości i miała długi ogon. Jej cztery łapy były krótkie, ale silne
i były przyczepione do tułowia potężnymi mięśniami. Kości palców były nieco spłaszczone, co silnie
sugeruje, że miały błonę pławną. Pod wieloma względami jej szkielet był bardzo podobny do
współczesnej wydry, ale kształt czaszki i zęby określają ją jako fokę.
Na przykład w dolnej szczęce miała cztery siekacze zamiast standardowych sześciu u innych
mięsożernych. I miała duże  otwory podoczodołowe  otwór pod każdym okiem, przez który
przechodziły nerwy włosów czuciowych. Ten szeroki otwór sugeruje, że podobnie jak współczesne
foki, to zwierzę miało wrażliwe wąsy.
W oparciu o te cechy Rybczynski zbudowała nowe drzewo rodowe i  włączając Puijila i inne
prehistoryczne mięsożerne  zmieniła niektóre z ich stosunków pokrewieństwa. Według analizy
Rybczynskiej Puijila i Enaliarctos należą do małej rodziny wczesnych płetwonogich, która obejmuje
także Potamotherium (dawniej grupowano go z łasicowatymi) i Amphicitceps (dawniej
klasyfikowanego z niedz
wiedziami).
W porównaniu do wszystkich innych płetwonogich Puijila była najmniej wyspecjalizowana do
życia w wodzie, ale żyła w tym samym czasie, co wyraz
nie podobny do foki Enaliarctos .  W swoich
czasach Puijila była  żyjącą skamieliną  , mówi Rybczynski. Był to relikt poprzedniego planu ciała,
przerobiony do tego czasu do lepszego pływania.
Rybczynski sądzi, że Puijila pływała używając wszystkich czterech łap i dalece nie była równie
pełna gracji, jak jej nowocześni kuzyni. Większość wydr pływa pchając równocześnie tylnymi łapami
i używając długich ogonów. Także foki używają tylnych płetw, machając nimi z boku na bok,
podczas gdy lwy morskie polegają na przedniej parze, żeby fruwać przez wodę. Czworonożne
pływanie Puijila reprezentowało styl, z którego łatwo mogła powstać każda technika używana dzisiaj
przez płetwonogie.
Odkrycie Puijila mówi nam także, gdzie mogły wyewoluować najwcześniejsze foki. Nie była ona
najlepiej przystosowana do życia na morzu i prawdopodobnie polowała w słodkich wodach, co
sugeruje, że foki przeszły z lądu do morza poprzez rzeki i jeziora. Żyły w Arktyce i 23 miliony lat
temu ten obszar był chłodny i umiarkowany, z jeziorami słodkowodnymi, które zamarzały zimą.
Rybczynski rozważa możliwość, że te warunki mogły pchnąć przodków fok do eksperymentowania
z środowiskiem nadbrzeżnym. Ponieważ było ono wolne od lodu, mogło dostarczać im okazji
polowania także w środku zimy.
Z ostatniej chwili : Kanadyjskie Muzeum Przyrody ma całą podstronę
(http://nature.ca/puijila/fb_e.cfm) poświęconą temu nowemu znalezisku. Bardzo mi to
zaimponowało  są tam fantastyczne szczegóły, wspaniałe użycie animacji Flash i 3D. Wejdz
tam i z
bliska obejrzyj Puijila .
Obejrzyj także Brian's excellent take (http://scienceblogs.com/laelaps/2009/04/puijila_dar
wini_a_significant.php) w Lealaps.
Nature doi:10.1038/nature07985
Ilustracje : Obraz  Mark Klingler; 3D rekonstrukcja  Alex Tribasso; szkielet  Martin
Lipman.
Not Exactly Rocket Science, 22 kwietnia 2009
Ed Yong
Mieszka w Londynie i pracuje w Cancer Research UK. Jego blog  Not Exactly
Rocket Science jest próbą zainteresowania nauką szerszej rzeszy
czytelników poprzez unikanie żargonu i przystępną prezentację.
Strona www autora
Pokaż inne teksty autora
(Publikacja: 28-04-2009 Ostatnia zmiana: 29-04-2009)
Oryginał.. (http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,6510)
Contents Copyright © 2000-2009 Mariusz Agnosiewicz
Programming Copyright © 2001-2009 MichaÅ‚ Przech
Autorem portalu Racjonalista.pl jest Michał Przech, zwany niżej Autorem.
Właścicielami portalu są Mariusz Agnosiewicz oraz Autor.
Żadna część niniejszych opracowań nie może być wykorzystywana w celach
komercyjnych, bez uprzedniej pisemnej zgody Właściciela, który zastrzega sobie
niniejszym wszelkie prawa, przewidziane
w przepisach szczególnych, oraz zgodnie z prawem cywilnym i handlowym,
w szczególności z tytułu praw autorskich, wynalazczych, znaków towarowych
do tego portalu i jakiejkolwiek jego części.
Wszystkie strony tego portalu, wliczając w to strukturę katalogów, skrypty oraz inne
programy komputerowe, zostały wytworzone i są administrowane przez Autora.
Stanowią one wyłączną własność Właściciela. Właściciel zastrzega sobie prawo do
okresowych modyfikacji zawartości tego portalu oraz opisu niniejszych Praw
Autorskich bez uprzedniego powiadomienia. Jeżeli nie akceptujesz tej polityki możesz
nie odwiedzać tego portalu i nie korzystać z jego zasobów.
Informacje zawarte na tym portalu przeznaczone są do użytku prywatnego osób
odwiedzających te strony. Można je pobierać, drukować i przeglądać jedynie w celach
informacyjnych, bez czerpania z tego tytułu korzyści finansowych lub pobierania
wynagrodzenia w dowolnej formie. Modyfikacja zawartości stron oraz skryptów jest
zabroniona. Niniejszym udziela się zgody na swobodne kopiowanie dokumentów
portalu Racjonalista.pl tak w formie elektronicznej, jak i drukowanej, w celach innych
niż handlowe, z zachowaniem tej informacji.
Plik PDF, który czytasz, może być rozpowszechniany jedynie w formie oryginalnej,
Racjonalista.pl Strona 3 z 4
w jakiej występuje na portalu. Plik ten nie może być traktowany jako oficjalna
lub oryginalna wersja tekstu, jaki zawiera.
Treść tego zapisu stosuje się do wersji zarówno polsko jak i angielskojęzycznych
portalu pod domenami Racjonalista.pl, TheRationalist.eu.org oraz Neutrum.eu.org.
Wszelkie pytania prosimy kierować do [e-mail]