Radio Retro
Część 6
2. Odbiornik uniwersalny nie prądu na rozgrzane elementy może spo- Gdy wszystko jest w należytym porządku,
W przypadku beztransformatorowego wodować przepalenie żarówki lub lampy. możemy podstawę aparatu wmontować do
odbiornika uniwersalnego, jego uruchomie- Poza wymienionymi różnicami i niebezpie- obudowy. Przewody głośnikowe należy skró-
nie różni się nieco od poprzednio opisanego. czeństwami, odbiornik uniwersalny zbudo- cić i ułożyć je tak, aby nie stykały się z gorą-
Ze względu na specyficzną konstrukcję nie- wany jest tak jak każdy inny transformato- cymi lampami lub rozgrzanym opornikiem
możliwe będzie stopniowe sprawdzanie rowy. Trzeba przyznać, że aparaty uniwer- redukcyjnym.
działania zasilacza. Już przy pierwszym salne były tańsze w produkcji i często niż-
włączeniu do sieci, odbiornik musi być wy- szej klasy. Zakończenie
posażony we wszystkie przewidziane ele- W ostatniej fazie prób dobrze będzie Zdaję sobie sprawę, że Czytelnicy, którzy
menty. Brak chociażby żarówki oświetlenia sprawdzić napięcia występujące w odbiorni- podjęli się renowacji zniszczonego odbior-
skali powoduje przerwanie obwodu zasila- ku i porównać je ze schematem. Wykonuje- nika, solidnie się napracowali. Ufam, że
cza i aparat nie zadziała. Próbę uruchomie- my pomiary napięć anodowych, ekranów efekt ich trudu przynosi dużo satysfakcji,
nia można rozpocząć po upewnieniu się, czy (siatek drugich) oraz minusowego napięcia a podane wskazówki okazały się pożytecz-
wszystkie elementy układu zasilacza są siatki sterującej lampy głośnikowej. ne. Wiem z własnego doświadczenia, jak
sprawne i zamknięty jest obwód elektrycz- W razie konieczności trzeba także doko- dużo radości sprawia zdobycie odbiornika
ny. Po każdorazowym odłączeniu odbiorni- nać kłopotliwych pomiarów prądów poszcze- kompletnego i w bardzo dobrym stanie. Są
ka od zasilania należy chwilę odczekać. Bę- gólnych punktów układu. Typowe niedoma- to jednak nieliczne wyjątki. W większości
dzie to czas na ostygnięcie włókien żarzenia gania odbiorników przedstawiono na rysun- trafiają się aparaty wymagające długiej
lamp i żarówek. Ponowne szybkie włącze- kach 22, 23. i żmudnej renowacji. Okazuje się jednak, że
Elektronika dla Wszystkich
102
Radio Retro
po zakończeniu wszystkich prac nad logowym. Kolekcjonerzy zmuszeni będą do
odbiornikiem radości jest również dużo, budowy własnych nadajników. Tylko w ten
a nie bez znaczenia jest także satysfakcja sposób możliwe będzie zademonstrowanie
z własnej pracy. działania radiofonii lampowej. Dzisiaj to
Nie zrażajmy się zakłóceniami i niską może jeszcze abstrakcja, ale za kilkanaście
jakością odbieranych audycji. Taki był lat? Ratujmy więc stare poczciwe lampow-
przecież urok słuchania ówczesnego ra- ce, bo dyletanci wystawią je na śmietnik.
dia. Wieczorową porą, gdy odbiór był naj- Wszystkim pasjonatom życzę ciekawych
lepszy, przy odbiorniku zbierały się całe odbiorników, efektywnych renowacji i uda-
rodziny. Pojęcia takie jak HiFi, stereofo- nych uruchomień.
nia, płyta CD czy radiofonia cyfrowa to Antoni
w owych czasach pojęcia zupełnie ab- Iwanczewski
strakcyjne. [e-mail]
Obawiam się, że z czasem może dojść
do zaprzestania nadawania w systemie ana-
Rys. 22
Rys. 23
matorstwo" - cytat z pisma "Radjo-Amator Kilka przykładów dawnego słownictwa:
Ciekawostki
Polski" Nr 12/1929. Amplifikator - wzmacniacz
Trzy kolejne cytaty wybrałem z katalogu- Cewka pszczółkowa - cewka komórkowa
Podczas lektury różnych wydawnictw radio- cennika Nr 3 na rok 1933/34, "Śląskiej Wy- Ekranówka - lampa zawierająca siatkę ekra-
technicznych trafiłem na oryginalne senten- twórni Precyzyjnych Odbiorników Radio- nującą
cje i sformułowania. Myślę, że warto przybli- wych Deblessefon". Elektronówka - lampa elektronowa
żyć je także Czytelnikom współczesnego pi- "Tylko codzienny patrjotyzm 32 miljo- Faturan - preszpan
sma dla elektroników. Przytoczone, z zacho- nów obywateli doprowadzi Polskę do roz- Głośnica - głośnik
waniem oryginalnej pisowni, cytat, pochodzą kwitu" Potencjomierz - potencjometr
z 20. i wczesnych lat 30. XX wieku. "Jeśli w niewoli popieraliśmy swoich - Selektor - eliminator
"Żeby być człowiekiem współczesnym tem więcej w Polsce Niepodległej tak samo Telefon - także w znaczeniu słuchawka
w całem tego słowa znaczeniu - trzeba my- być powinno" Trolitax - bakelit
śleć kategorjami technicznemi. (...) Najła- "Hasła patrjotyzmu gospodarczego nie są Zwojnica - cewka
twiejszą i najwdzięczniejszą drogą do wdro- od święta ani wieców, lecz dla praktyki co-
żenia się w myślenie techniczne jest radjoa- dziennej" Antoni Iwanczewski
Elektronika dla Wszystkich
103