Pia Mellody

TOKSYCZNA MIŁOSĆ
i jak się
z niej wyzwolić


CzescI :NAŁOGOWCY KOCHANIA I ICH PARTNERZY
ROZDZIAŁ 1

Nałogowa miłosć
a współuzalenienie

Nałogowiec Kochania to ktos, kto jest uzaleniony od drugiej osoby, spleciony z nią
i nieustannie skoncentrowany
na niej bez udziału swej woli. Taki stan czesto opisuje się
jako współuzalenienie(codependence), lecz według
mnie to ostatnie jest zjawiskiem o wiele szerszym i bardziej fundamentalnym. Chocia.
współuzalenienie moe
doprowadzić
niektórych ludzi do nałogowej miłosci, to jednak jak zobaczymy, nie wszyscy współuzalenieni są
Nałogowcami Kochania.

CHOROBA WSPÓŁUZALENIENIA

Współuzalenienie jest uposledzeniem dojrzałosci spowodowanym urazem z okresu dziecinstwa. Osoby
współuzalenione są
niedojrzałe lub dziecinne w takim stopniu, e przeszkadza im to w yciu. Według Dilandłs
Medical Dictionary proces chorobowy to ,,scisle okreslony proces cechujacy się
charakterystycznym łancuchem
symptomów. Moe on obejmować
całe ciało lub jakakolwiek jego czesc, a jego etiologia, patologia i rokowanie
mogą
być
znane lub nieznane."
Łancuch charakteryzujacy współuzalenienie nazywam symptomami rdzennymi lub pierwotnymi; okreslają
one
stopien, w jakim osoby współuzalenione nie są
wstanie nawiazać
zdrowych stosunków z samymi soba. Oto wykaz
pierwotnych lub rdzennych symptomów współuzalenienia:

1.Trudnosć
w doznawaniu poczucia własnej wartosci, czyli trudnosć
w kochaniu samego siebie.
2.Trudnosć
w wytyczaniu granic miedzy sobą
a innymi ludzmi, czyli trudnosć
w chronieniu własnej
osobowosci.
3.Trudnosć
we własciwym poznaniu obiektywnej prawdy o sobie, czyli trudnosć
w okresleniu kim
się
jest i w jaki sposób dzielić
się
sobą
z innymi.
4.Trudnosć
we własciwym adresowaniu swoich dorosłych potrzeb i pragnien, czyli trudnosć
w
troszczeniu się
o siebie.
5.Trudnosć
w doswiadczaniu i wyraaniu obiektywnej prawdy o sobie z umiarem, czyli trudnosć
we własciwym przeywaniu swojego wieku i rónych zewnetrznych okolicznosci .


Prócz tego wystepuje równie.
pieć
drugorzednych objawów, które ujawniaja, w jaki sposób osoby
współuzalenione uwaają
zachowanie innych ludzi za przyczynę
swoich własnych niepowodzeń
w zbudowaniu
zdrowych z nimi stosunków. Te błedne opinie, znajdujace wyraz w symptomach wtórnych, stwarzają
osobom
uzalenionym trudnosć
w stosunkach z innymi ludzmi, ale w istocie wyrastają
z rdzennego problemu, jakim jest
niezdrowy stosunek do samego siebie. Te pieć
symptomów wtórnych to:1) wadliwe umiejscowienie roli
kierowniczej,2) oburzenie,3) uposledzona duchowosc,4) róne uzalenienia lub schorzenia psychiczne czy
fizyczne,5) kłopoty z nawiazaniem bliskiego, poufałego kontaktu z partnerem.

1.WADLIWE UMIEJSCOWIENIE ROLI KIEROWNICZEJ

Ludzie współuzalenieni 1) starają
się
kierować
innymi przez mówienie im, jacy powinni byc, aby osoby
uzalenione czuły się
zaspokojone; lub te.
2) pozwalają
innym kierować
soba, akceptujac rolę
jaką
inni im
wyznaczaja, aby czuć
się
zaspokojonymi. Kada forma wadliwego umiejscowienia roli kierowniczej wzbudza
negatywne reakcje osoby, którą
się
kieruje, a owe negatywne reakcje kaą
ludziom współuzalenionym upatrywać
w innych przyczyny swojej własnej niezdolnosci do wewnetrznego zaspokojenia samych siebie.

1



2.OBURZENIE

Ludzie współuzalenieni uywają
oburzenia jako bezskutecznej metody ochrony swojej osobowosci i odzyskania
szacunku do samych siebie. Kiedy ludzie są
tyranizowani, doswiadczają
dosć
intensywnie dwu odczuc: obnienia
szacunku do samych siebie, swojej wartosci lub wyjatkowosci, oraz przemonej potrzeby znalezienia jakiegoś
sposobu na powstrzymanie agresji tyrana.

Gniew daje ludziom poczucie władzy i energii. W zdrowych dawkach gniew daje siłę
do zrobienia tego, co jest
niezbedne, aby chronić
samego siebie. Kiedy jednak ponawiamy wybuchy gniewu i łaczymy go z obsesyjna checią
ukarania napastnika lub wziecia na nim odwetu, wkraczamy w sferę
oburzenia i złosci. Niezalenie od tego czy
faktycznie dokonujemy aktu kary lub zemsty, oburzeniu towarzyszy zawsze pragnienie zemsty lub ukarania.
Złosć
osłabia osobę
współuzaleniona, poniewa.
towarzyszy jej proces ustawicznego ,,przeuwania" w myslach
aktów tyranii, co rodzi takie bolesne odczucia, jak wstyd, ukrywany lub słabo wyraony gniew, czy depresyjną
frustracje. Oburzenie odgrywa kluczową
rolę
w sposobie, w jakim ycie człowieka współuzalenionego jest
krepowane przez obwinianie innych o swoją
własną
niezdolnosć
do zbudowania sobie zdrowych barier
ochronnych.

3.UPOSLEDZONA DUCHOWOSĆ


Ludzie współuzalenieni albo czynią
kogoś
innego swoim Najwyszym Autorytetem poprzez nienawisc,lek lub
naboną
czesc, albo starają
się
być
Najwyszym Autorytetem dla innych. Niezalenie od tego, czy osoba
współuzaleniona jest lub nie jest swiadoma tego, co się
z nią
dzieje, ten wtórny objaw moe być
dosć
bolesny i
szkodliwy dla jej zdrowia i funkcjonalnego rozwoju .

4.UZALENIENIA I SCHORZENIA UMYSŁOWE LUB FIZYCZNE

Zdolnosć
stawiania czoła rzeczywistosci jest zwiazana bezposrednio ze zdolnoscią
nawiazania zdrowych
stosunków z samym soba, co oznacza miłosć
własna, ochranianie siebie, identyfikowanie siebie, troskę
o siebie i
dostosowywanie się
do zmiennych warunków. Przeywanie takich zdrowych, zesrodkowanych relacji do siebie
samego pozwala nam na pomyslną
konfrontację
z prawdą
o nas samych, innych ludziach, o Najwyszym
Autorytecie w naszym yciu, o naszej aktualnej sytuacji. Rozwijanie tych zdolnosci i umiejetnosci postrzegania jest
rdzeniem procesu leczenia się
ze współuzalenienia. Kiedy jednak nie potrafimy nawiazać
funkcjonalnych,
wewnetrznych stosunków z samym sobą
i osiagnać
poczucia samowystarczalnosci, ból doznawany wewnetrznie
oraz towarzyszacy naszym stosunkom z innymi i z naszym Najwyszym Autorytetem, czesto prowadzi do
pragnienia szybkiego pozbycia się
bólu poprzez jakiś
rodzaj uzalenienia.

Dlatego wydaje mi sie, e zwykle osoba pograona w jakimś
nałogu jest równie.
współuzaleniona; i
odwrotnie-osoba współuzaleniona jest zwykle pograona w jednym lub kilku procesach nałogowych lub
obsesyjno/przymusowych. Omawiany symptom wtórny jest wiec pierwszorzednym ogniwem miedzy
współuzalenieniem a innymi rodzajami uzalenienia-w szczególnosci nałogową
miłoscia. Przeywajac czesto
nierozpoznany ból poraki w nawiazaniu zdrowych stosunków z samym sobą
i obwiniajac innych o tę
porake,
Nałogowiec Kochania day do zblienia z inna osoba, wierzac, e jest ona w stanie i powinna złagodzić
jego
wewnetrzny ból przez darzenie go bezwarunkowa miłoscia, stałym zainteresowaniem i opieka.

5.TRUDNOSCI Z NAWIAZANIEM ZDROWEGO KONTAKTU Z PARTNEREM

Bliski kontakt z drugą
osobą
(mona go nazwać
poufałoscia) zakłada dzielenie się
własną
prawdą
o sobie z innymi
i przyjmowanie przekazywanej przez innych wiedzy o nich samych, bez prób osadzania i zmieniania owych prawd
przez kadą
ze stron. Ludzie wspóluzalenieni przejawiajacy rdzenny symptom trudnosci w udzieleniu sobie
odpowiedzi na pytanie, kim własciwie sa, i nie potrafiacy dzielić
się
sobą
z innymi we własciwy sposób, nie mogą
osiagnać
zdrowej poufałosci, poniewa.
zakłada ona dzielenie się
prawdą
o sobie z inna osoba. Bez takiej zdrowej
poufałosci współuzalenieni nie potrafią
wyzwolić
się
ze swoich niedojrzałych sposobów postrzegania
rzeczywistosci i wcia.
mają
bolesne problemy w nawiazaniu zdrowych stosunków z innymi.

CO NAJPIERW-WYLECZENIE Z NAŁOGÓW CZY ZE WSPÓLUZALENIENIA?

Poniewa.
tak wielu ludzi wspóluzalenionych ma jeden lub kilka nałogów, czesto powstaje problem, co leczyć
najpierw. Wydaje mi sie, e silne nałogi, które chwilowo usmieają
ból i które kamuflują
rzeczywistosc, utrudniają
leczenie za współuzalenienia, jako e proces terapii obejmuje uczenie się
coraz bardziej dojrzałej konfrontacji z
rzeczywistoscia. Istnieją
w kadym razie przynajmniej cztery takie silne, zaciemniajace rzeczywistosć
nałogi, z
którymi trzeba sobie poradzić
(jesli tylko są
obecne w yciu danej osoby) zanim przystapi się
do skutecznego
leczenia z uzalenienia osobowego:

2



�
alkoholizm i narkomania
�
uzalenienie seksualne
�
ciesze stadium uzalenienia hazardowego
�
powaniejsze problemy z jedzeniem (brak łaknienia, chorobliwy głód, arłocznosc) w stadium zagraajacym
yciu.
W pewnym punkcie procesu leczenia rdzennych objawów uzalenienia osobowego, upór, z jakim osoba leczona
zaprzecza istnieniu w jej yciu innych nałogów, raptownie słabnie. W niektórych przypadkach ludzie dopiero
wtedy odkrywają
swoje nałogi. Oto przykład: Joe, leczony z alkoholizmu, zdobywa skadś
trochę
pieniedzy i nagle
uswiadamia sobie, e jest uzaleniony ju.
nie od piwa, lecz od lodów. Rozwinał się
w nim nałóg jedzenia. W
innych wypadkach jakiś
niezidentyfikowany nałóg moe działać
przez jakiś
czas, lecz dopiero w miarę
postepu
leczenia, gdy ludzie odzyskują
coraz wiekszą
zdolnosć
tolerowania swojej rzeczywistosci(trzeci symptom
rdzenny),nałóg ten moe być
zidentyfikowany i ujawniony. Na przykład Gwen, leczona z nałogowego braku
łaknienia, uswiadomiła sobie w pewnym punkcie terapii, e zbyt czesto przekraczała stan swojego konta w banku,
wykorzystywała kartę
kredytową
do zera i w koncu musiała poyczać
pieniadze od przyjaciół lub rodziców, aby
jakoś
przeyc. Wyleczenie ze współuzalenienia pozwoliło jej na odwane rozpoznanie nałogu wydawania
pieniedzy. Z rónych powodów w procesie terapii ludzie czesto rozpoznają
w sobie inne nałogi, które wymagają
leczenia. Oto przykłady takich nałogów:

�
nałogowa miłosć
�
problemy z jedzeniem nie zagraajace yciu
�
nałóg pracy
�
nałóg wydawania pieniedzy i robienia długów
�
uzalenienie religijne
�
uzalenienie nikotynowe
�
uzalenienie kofeinowe
NAŁOGOWCY KOCHANIA I ICH PARTNERZY

Nałogowa miłosć
jest wiec uzalenieniem, które czesto ujawnia się
dopiero w pewnej fazie leczenia rdzennych
objawów współuzalenienia. Ujawnieniu tego nałogu moe towarzyszyć
głeboka destabilizacja uczuciowa,
poniewa.
opór przed przyznaniem się
do niego i przed utratą
złudzeń
jest wyjatkowo silny.

Tragiczne wzorce typowych problemów, na jakie napotkałam w nałogowej miłosci ujawniają
się
szczególnie we
wzajemnych stosunkach dwojga ludzi, z których kade ma pewne charakterystyczne cechy. Jedna strona jest
skoncentrowana na partnerze i wzajemnych stosunkach; druga stara się
uniknać
poufałej bliskosci z partnerem,
najczesciej poprzez uleganie jakimś
innym nałogom. Pierwsza osobę
nazywam Nałogowcem Kochania, drugaNałogowcem
Unikania Bliskosci. Układ stosunków miedzy nimi nazywam zwiazkiem wzajemnego
współuzalenienia (co-addicted relationship)

Osoby wzajemnie uzalenione są
czesto małenstwem, ale ów problem moe się
pojawić
w przypadku niemal
kadej realnej lub wyimaginowanej pary:rodzic-dziecko,przyjaciel-przyjaciel,doradca-klient,szef-podwładny,lub
wyimaginowanego układu miedzy jakaś
osobą
a osobistoscią
publiczną
lub popularnym idolem, np. Elvisem
Presleyem (którego Nałogowiec Kochania mógł nigdy nie spotkać
osobiscie).

Podstawą
układu wzajemnego nałogowego uzalenienia nie jest zdrowa miłosc, lecz dua intensywnosć
emocji,
pozytywna i negatywna. Szczególnie Nałogowiec kochania moe doswiadczać
silnych, obsesyjnych i niezalenych
od jego woli odczuc, mysli i zachowań
zwiazanych z układem wzajemnego uzalenienia, a take intensywnych
odczuć
wobec partnera, takich jak oburzenie, lek, nienawisc, poadanie i ,,miłosc". W nastepnym rozdziale
zbadamy te szczególne cechy Nałogowca Kochania bardziej szczegółowo.

3



ROZDZIAŁ 2

ROZDZIAŁ 2

Oto trzy charakterystyczne własciwosci zachowań
Nałogowca Kochania:

1.Nałogowiec Kochania poswieca nieproporcjonalnie duą
ilosć
czasu i troski osobie, od której jest uzaleniony,

a take ,,ceni ją
bardziej od siebie"; to skupienie się
na partnerze bywa czesto obsesyjne.

2.Nałogowiec Kochania w sposób jawnie nierealistyczny oczekuje od partnera bezwarunkowo pozytywnego

stosunku do siebie.

3.Nałogowiec Kochania przestaje się
troszczyć
o siebie i wierzyć
w swoją
wartosc.
Chocia.
najczesciej Nałogowcami Kochania są
kobiety uwikłane w układ seksualno-romantyczny, meczyzni
równie.
mogą
być
ofiarami tego uzalenienia. Nałogowcem Kochania moe te.
być
osoba pozostajaca w innym
układzie stosunków wobec partnera, a wiec np. wobec rodzica, dziecka, macochy, doradcy, bliskiego przyjaciela,
kapłana lub guru, członka wprowadzajacego do Klubu AA, czy gwiazdy filmowej.

DWA LEKI:SWIADOMY I UKRYTY

Nałogowca Kochania dreczą
zwykle dwa podstawowe leki. Najbardziej uswiadomionym lekiem jest lek przed
porzuceniem. Nałogowiec Kochania zgodzi się
prawie na wszystko, byle tylko uniknać
porzucenia. Zródłem leku
przed porzuceniem są
specyficzne przeycia z okresu dziecinstwa.

Jest paradoksem, e podczas gdy Nałogowiec Kochania pragnie za wszelką
cenę
uniknać
porzucenia i być
zwiazanym z partnerem w bezpieczny sposób, krepujacy, zaborczy zwiazek, jaki stara się
on zbudowac,
przypomina bardziej usidlenie ni.
zdrową
bliskosc. Jest to zwiazane z innym rodzajem leku, trudniejszym do
uswiadomienia. Lek ten ma równie.
swoje zródło w przeyciu fizycznego lub emocjonalnego porzucenia w okresie
dziecinstwa.
Nałogowcy Kochania nie doswiadczyli nigdy dostatecznej bliskosci swoich byłych, odrzucajacych ich opiekunów,
wiec nie potrafią
kształtować
swojej poufałej bliskosci z partnerem w zdrowy sposób.

Tak wiec w okresie dorosłosci, podczas gdy Nałogowcy Kochania czesto sadza, e potrafią
być
serdeczni i
bliscy, i e pragną
zbudować
intymny zwiazek ze swoim partnerem, w rzeczywistosci cofają
się
przed ofertą
zdrowej bliskosci, poniewa.
nie wiedza, jak się
w takiej sytuacji zachowac. Kiedy osiagną
pewien stopień
poufałosci, czesto ogarnia ich panika i robią
cos, co ponownie oddala ich od partnera.

Te dwa leki-lek przed porzuceniem i lek przed zblieniem-kształtują
samoobronny dylemat, który dreczy
Nałogowca Kochania. Nałogowcy Kochania swiadomie pragną
bliskosci, lecz nie potrafią
zniesć
zdrowej
bliskosci, dlatego całkowicie nieswiadomie wybierają
partnera, który nie jest w stanie zbliyć
się
do nich na tyle,
by zbudować
zdrowy zwiazek.

TOKSYCZNA SIŁA UZALENIENIA:POSWIECANIE ZBYT WIELE CZASU I NADAWANIE NADMIERNEGO
ZNACZENIA

Kiedy jako zdrowiejacy współuzalenieni wychodzimy wreszcie z fazy zaprzeczania, e jestesmy równie.
uzalenieni od jakiejś
substancji lub jakiegoś
przymusowego zachowania, czesto zdajemy sobie sprawe, e ów
nałóg jest silniejszy od naszej woli. Bez wzgledu na to, od czego stalismy się
uzalenieni, poczatkowo nałóg
pozwala nam czuć
się
lepiej, a nastepnie zaczyna działać
w odwrotnym kierunku: czujemy się
coraz gorzej.
Załómy, e bolesne i szkodliwe konsekwencje ulegania nałogowi lub dokonana przez kogoś
konfrontacja zmusiły
nas do zastanowienia się
nad tym, co robimy. Moemy wówczas podjać
decyzję
odrzucenia szkodliwej substancji
lub ulegania przymusowym zachowaniom, lecz-niestety-okazuje sie, e nie jestesmy w stanie wcielić
tej decyzji w
ycie. W tym punkcie, przy pewnym wysiłku. moemy zdać
sobie sprawe, e jestesmy w niewoli czegoś
wiekszego, czegos, nad czym nie mamy kontroli, czegos, co ma nad nami zaskakujaco silną
władze. W tym sensie
mona powiedziec, e w rezultacie uczynilismy ze swego uzalenienia Najwyszy Autorytet.

Leczenie moe się
rozpoczać
dopiero wtedy, gdy potrafimy w koncu przyznać
sie, e jestesmy bezsilni wobec
swego uzalenienia i wobec samych siebie, i e nasze ycie wymkneło się
nam spod kontroli. Dostrzeenie tego
stanu rzeczy jest istotą
pierwszego kroku w którymkolwiek programie Dwunastu Stopni.

Ten proces oceny uzalenienia moe mieć
zastosowanie i do nałogowej miłosci. Chyba najbardziej
charakterystyczną
cechą
nałogowej miłosci jest poswiecanie zbyt wiele czasu i nadawanie zbyt wielkiego
znaczenia drugiej osobie. Nałogowiec Kochania skupia się
prawie bez reszty na osobie, od której jest uzaleniony;
mysli obsesyjnie o partnerze, chce z nim wcia.
przebywac, chce go dotykac, słuchać
i rozmawiać
z nim, chce
równie.
być
otaczany przez niego tkliwą
troską
i najwyej ceniony.

Na poczatku taki układ stosunków sprawia, e Nałogowiec Kochania czuje się
bardzo dobrze. Uwielbia swego
partnera miedzy innymi za jego spektakularną
zdolnosć
załatwiania wielu spraw, uwaa go za kogoś
lepszego od

4



siebie i majacego wiekszą
władze. Wraz z uznaniem owej władzy pojawia się
tendencja do przypisywania mu
władzy wiekszej ni.
ją
w rzeczywistosci posiada. Towarzyszy temu przekonanie, e partner wybawi Nałogowca
Kochania ze wszystkich trudnych sytuacji, e ochroni go przed bólem lub zguba, ebedzie się
nim opiekował i
zapewniał mu utrzymanie. Kiedy Nałogowiec Kochania obdarza drugą
osobę
tak wszechmocną
potega, czyni ją
swoim Najwyszym Autorytetem, podobnie jak alkoholik czyni Najwyszym Autorytetem butelke, narkoman swój
narkotyk, a pracoholik prace.

W miarę
jak Nałogowiec Kochania stara się
coraz bardziej manipulować
drugą
osoba, aby dorównywała jego
wyobraeniom-a wiec, aby była kimś
kto się
nim opiekuje i kto go kocha, i to w sposób w jaki Nałogowiec
Kochania chce być
kochany i otaczany opieka-zaczyna przeywać
powtarzajace się
coraz czesciej poczucie
niespełnienia, poniewa.
nikt nie jest w stanie zaspokoić
takich nienasyconych pragnien. Ten układ wzajemnych
stosunków zaczyna wiecmeczyć
Nałogowca Kochania. Kiedy sytuacja się
pogarsza, moe on nawet podjać
decyzję
przerwania zwiazku; odkrywa wtedy e nie moe yć
ze swym partnerem i nie moe yć
bez niego.

Nałogowiec Kochania nie tylko ma fałszywe wyobraenia o tym, kim jest jego partner; odczuwa te.
złosć
i
urazę
z powodu powtarzajacych się
zawodów, gdy partner nie zachowuje się
zgodnie z jego oczekiwaniami(a są
to
oczekiwania wobec Najwyszego Autorytetu). Nałogowiec Kochania zaczyna wiec z toksyczną
zawzietoscią
odpłacać
partnerowi za to, co uwaa za jego swiadome zaniedbania w miłosci.

Wielu badaczy twierdzi, e człowiek współuzaleniony to ktoś
zaleny od partnera, skoncentrowany na nim i
przesadnie wobec niego opiekunczy. Uwaam jednak, e taki stan bardziej odpowiada temu, co nazywamy tutaj
nałogową
miłoscia. Nie wszyscy współuzalenieni czynią
ze swych partnerów Najwyszy Autorytet. Niektórzy
odgradzają
się
od nich; inni nieustannie się
na nich obraają
i kontrolują
ich, bez starania się
o zblienie. Czynienie
z drugiej osoby Najwyszego Autorytetu jest, jak sadzę
istotą
nałogowej miłosci; ju.
sam ten proces ma zresztą
charakter nałogu.

Aby wejsć
na drogę
leczenia współuzalenienia lub nałogowej miłosci i utrzymać
się
na niej, trzeba nawiazać
stosunki z własciwym Wyszym Autorytetem-z autorytetem wiekszym od nas samych i nie bedacym inną
osobą
ludzka, z Najwyszym Autorytetem, który moe nam zapewnić
przewodnictwo, pociechę
i uspokojenie. W
schemacie programu Dwunastu Stopni rozwój duchowy łaczy nas z czyms, co jest od nas poteniejsze, tak abysmy
mogli otrzymać
pomoc niezbedną
dla pokonywania naszej niedoskonałosci, słabosci i braku sił do radykalnej
przemiany. Otrzymujemy równie.
pomoc w wewnetrznych zmaganiach, jakie przeywają
wszyscy ludzie w
sytuacjach zwykłych yciowych trudnosci.

NIEREALISTYCZNE OCZEKIWANIE BEZWARUNKOWEJ AKCEPTACJI

Inna silna własciwosć
nałogowej miłosci polega na tym, e Nałogowiec Kochania oczekuje nieustannie od
partnera bezwarunkowej akceptacji, co wypływa z jego fundamentalnego braku poczucia szacunku do samego
siebie. Nałogowcy Kochania zwykle mają
powane watpliwosci co do swojej wartosci, stad te.
bardziej od innych
ludzi pragną
i poszukują
przeycia bezwarunkowej akceptacji, aby złagodzić
ból spowodowany swoją
wadliwą
samoocena. Podobnie jak alkoholik szukajacy ulgi w butelce, Nałogowiec Kochania poszukuje ulgi w swoim
układzie stosunków z partnerem (cecha wspólna za współuzalenienim).

Tragedia polega na tym, e Nałogowcy Kochania zwykle łaczą
się
z Nałogowcami Unikania Bliskosci, którzy
starają
się
uniknać
zaangaowania i zdrowej bliskosci, koncentrujac się
na innych nałogach takich jak alkoholizm,
pracoholizm czy przelotne romanse. Nałogowcy Kochania czesto porzucają
przesadną
troskę
o Nałogowców
Unikania Bliskosci, gdy ycie tych ostatnich wymyka się
im spod kontroli. Wprowadza ich to jednak w stan
silnego rozdranienia. Poniewa.
nie mogą
zniesć
mysli o osamotnieniu, pozostają
w dawnym zwiazku i starają
się
spełniać
swoje zwykłe obowiazki, ale rozdranienie powoduje, e stają
się
wobec partnera złosliwi i pragną
go bez
przerwy nadzorowac. Nie potrafią
odejsć
bo boją
się
osamotnienia; nie znajdują
satysfakcji w dawnym zwiazku, bo
ich przemona potrzeba pomocy, opieki i ochrony nie jest zaspokajana.

ZANIK POCZUCIA SWOJEJ WARTOSCI I TROSKI O SIEBIE

Kiedy Nałogowcy Kochania tkwią
w zwiazku wzajemnego nałogowego uzalenienia, przestają
się
o siebie
troszczyć
i pozytywnie oceniac. Stwierdziłam, e wiekszosć
z nich po prostu nie potrafi tego robic, bo ulega
przekonaniu, e nie do nich to naley. Kiedy wiaą
się
z inną
osoba, oczekuja, e to ona bedzie się
o nich troszczyć
ibedzie ich doceniac; porzucają
wiec wszystko co sami uprzednio dla siebie robili.

Słyszałam wiele kobiet bedacych Nałogowcami Kochania, jak mówiły: ,,Kiedy nie jestem z nikim zwiazana,
naprawdę
potrafię
się
sobą
zajac. Dbam o zdrowy bilans na swoim koncie, naprawiam samochód, odywiam się
rozsadnie, daję
sobie radę
z wiekszoscią
problemów. Zwykle podejmuję
własciwe decyzje i jestem zadowolona ze
swoich opinii. Ale kiedy zwiaę
się
z kims, wszystko się
psuje, przestaję
być
cokolwiek warta". Z kolei meczyzni
ulegajacy nałogowej miłosci czesto nie mają
pojecia jak posługiwać
się
pralka, odkurzaczem lub zmywarką
i jak
sobie przyszyć
guzik.

5



Oczekiwanie bezwarunkowej akceptacji od innej osoby jest całkowicie irracjonalne; tym bardziej bezsensowne
jest oczekiwanie, e osoba, która stara się
uniknać
bliskosci, bedzie się
o nas troszczyła. Nałogowcy Kochania
ulegajacy błednemu przeswiadczeniu, e ich partnerzy mogą
się
o nich troszczyć
i mieć
do nich bezwarunkowy
pozytywny stosunek, skazują
się
na kleskę
w swoich stosunkach z samym soba(kolejne ogniwo łaczace ze
współuzalenieniem).

PONIAJACE PRZEYCIA Z OKRESU DZIECINSTWA

Doszłam do wniosku, e przyczyną
popadania w nałogową
miłosć
jest niewyleczona rana dzieciecego porzucenia, i
przekonanie, e nie mona czuć
się
bezpiecznie w swiecie, jesli ktoś
się
nami nie opiekuje. Nałogowcy Kochania
są
przywiazani do złudnej wiary w to, e ich partner ma dosć
siły i władzy by się
o nich troszczyc, wspierać
ich i w
jakiś
sposób dopełniac. Nieustannie próbują
nakłonić
Nałogowca Unikania Bliskosci, aby spełnił ich
nierealistyczne oczekiwania, a ów stały nacisk w powanej mierze zatruwa stosunki miedzy nimi.

Nałogowcom Kochania zwykle brakowało własciwych wiezi z ich opiekunami i prawdopodobnie przeyli w
dziecinstwie porzucenie(lub poczucie porzucenia).Małe dzieci odczuwają
miłosc, jesli doswiadczają
opieki i troski.
Troska jest komunikatem: ,,Jesteś
kimś
wanym, liczysz się
dla mnie, jesteś
kochany". Sadze, e kiedy dzieci nie
odczuwają
wystarczajaco silnej wiezi z rodzicem i nie doswiadczają
jego troski, mają
powane trudnosci z
samoocena, z poczuciem swojej wartosci.

Nałogowcy Kochania zwykle doswiadczyli w dziecinstwie dojmujacego bólu, smutku i goryczy porzucenia,
poniewa.
jakaś
czesć
ich osobowosci nie mogła się
własciwie rozwijac, kiedy zabrakło serdecznej troski ze strony
ich opiekunów. Ten ból i smutek nazywam ,,bólem odrzuconego dziecka". Jego zródła są
bardzo głebokie i siegają
poza najwczesniejsze swiadome wspomnienia.

Jako dzieci, Nałogowcy Kochania przeyli dojmujacy lek, poniewa.
w aden sposób nie mogli doswiadczyć
bliskosci swoich opiekunów. Podczas terapii czesto opisują
ten dzieciecy lek jako poczucie utraty oddechu, jakby
odcieto im dopływ powietrza, jakby się
dusili. Opisują
równie.
poczucie pustki; była to pustka braku troski ze
strony ich opiekunów. A poniewa.
ten brak troski odbierali jako skutek nie dostrzegania ich wartosci, nie potrafili
być
sobą
i polubić
siebie. Na dodatek wielu odczuwało rozdranienie i urazę
z powodu niezaspokojenia ich
potrzeb, jako, e zdarzają
się
przelotne chwile, w których takie dzieci saswiadome ponienia jakiemu podlegaja.

Głebokie osamotnienie w dziecinstwie-pierwotne doswiadczenie porzucenia-ma zwykle toksyczny wpływ na
dzieci, którego skutki rozciagają
się
na okres dojrzałosci. Pierwotne doswiadczenie porzucenia jest szczególnie
naznaczone bólem, lekiem, wstydem i poczuciem pustki. Poniewa.
dzieci nie mają
gdzie wyrazić
tych odczuc,
magazynują
je wewnatrz siebie i uwalniają
wiele lat pózniej, kiedy przeycie porzucenia(lub zagroenie
porzuceniem)pobudza nagromadzone w dziecinstwie emocje.

Wiele z tych dzieci nawiazało pewne ograniczone lub krótkotrwałe wiezi z jakaś
osobą
np. z dziadkiem, które
przyniosły im ulgę
w bólu, leku, urazie i poczuciu pustki porzucenia. Niestety mogło to jedynie skomplikować
pózniejsze problemy, poniewa.
nauczyło je e tym co przynosi ulgę
w udrece jest zwiazane z inną
osoba.

Ju.
jako dzieci Nałogowcy Kochania pragną
się
z kimś
zwiazac, naleeć
do kogos, czuć
się
bezpiecznym przez
zwiazek z kims, kto(jak sadza)wypełni ich przerazliwą
pustkę
i rozwieje ich poczucie niedostatecznosci. Tesknią
za
osoba, która złagodzi stres pierwotnego przeycia porzucenia. Kiedy dorosna, moe to być
kada inna osoba:
kochanek, rodzic, przyjaciel, ich własne dzieci, doradca, ksiadz. Jesli nawet ta druga osoba nie jest w
rzeczywistosci dostatecznie silna, nie ma to dla nich adnego znaczenia. Nałogowiec Kochania wyposaytę
osobę
w wystarczajacą
ilosć
wyimaginowanej siły i bezwarunkowej miłosci, aby go uzdrowiła i uczyniła bezgranicznie
szczesliwym.

NARODZINY MARZENIA O WYBAWCY

Jednym ze sposobów w jaki dzieci potrafią
łagodzić
ból opuszczenia przez rodziców, jest fantazjowanie o
wybawieniu z tej sytuacji przez jakiegoś
bohatera. Mała dziewczynka moe marzyć
o rycerzu w jasniejacej zbroi,
który ją
pokocha, dokona rónych czynów ukazujacych swiatu jego miłosc, połaczy się
z nią
i nada jej yciu sens i
barwe. Przypomina to czesto bajkę
o Spiacej Królewnie, w której Królewna spoczywa w uspieniu, bez kontaktu z
otoczeniem, a.
do czasu gdy obudzi jayciodajny pocałunek Ksiecia.

Dzieci spedzają
w swiecie takich fantazji wiele czasu, poniewa.
wprowadza je to w stan euforii. Sama jako
dziecko całymi godzinami marzyłam o swoim rycerzu. Kiedy było mi zle, mogłam wywołać
to marzenie w
wyobrazni, osiagnać
stan euforii w ciagu dziesieciu minut i trwać
w nim przez co najmniej dwie lub trzy godziny.
Sadze, e kiedy się
wywołuje takie miłe wyobraenia i pograa w nich, mona pobudzić
w sobie emocjonalną
reakcję
prowadzacą
do wyzwolenia się
endorfiny, która dosłownie łagodzi emocjonalny ból i wywołuje róne
stopnie euforii. Takie dzieci zaczynają
wierzyc, e(podobnie jak Spiaca Królewna)przez zwiazek ze swoim
wyimaginowanym bohaterem w koncu oywią
sie, poczują
bezpieczne i wartosciowe.

6



Dla Nałogowców Kochania płci meskiej wybawcą
jest czesto jakaś
nadopiekuncza kobieta; dla
homoseksualistów jest nim inna osoba tej samej płci. Ta fantazja zapada coraz głebiej w podswiadomosć
w miarę
dojrzewania danej osoby. Jako ludzie dorosli osoby takie nadal poszukują
kogos, kto spełniłby rolę
wybawcy
wykreowanego w dzieciecej fantazji.

Sprzyja temu współczesny rozkwit literatury romansowej, filmów i piosenek miłosnych, które mają
duy wpływ
na wielu ludzi. Niektórzy mogą
nawet rozumować
w ten sposób: ,,Musi być
jakiś
sposób na znalezienie takiego
bohatera skoro jest na ten temat tyle filmów, ksiaek i piosenek". Taka linia rozumowania towarzyszy sytuacji, w
której zarysowane w ksiakach, filmach czy układy stosunków miedzyosobowych odzwierciedlają
rzeczywiste
schorzałe zwiazki uczuciowe, zbudowane na samej intensywnosci uczuc, na ułudzie i nierealistycznych
oczekiwaniach, a nie na dojrzałej, zdrowej miłosci.

WBUDOWANE POCZUCIE BEZRADNOSCI

Kiedy rodzice odrzucają
dziecko, otrzymuje ono nastepujacy komunikat: ,,Nie bedziemy się
o ciebie troszczyc, bo
nie widzimy w tobie adnej wartosci". Opuszczone dziecko doswiadcza braku troski i potwierdzenia z zewnatrz, bo
opiekunowie je porzucili; nie moe te.
samo troszczyć
się
o siebie i potwierdzac, bo jest zbyt niedojrzałe i nikt mu
nie pokazał na czym polega zdrowa troska i opieka. Dlatego te.
prawie wszyscy Nałogowcy Kochania wkraczają
w
dorosłe zwiazki osobowe z wbudowanym poczuciem ułomnosci i braku wartosci, oraz z przekonaniem o swojej
bezradnosci. Zródłem tego stanu jest pierwotne porzucenie przez rodziców. Towarzyszy temu zwykle złudna
fantazja, e jakiś
biały rycerz wybawi wreszcie Nałogowca Kochania i spełni jego wyolbrzymione nadzieje,
zrodzone w wyniku porzucenia. Kultura amerykanska sprzyja utrwaleniu tego wyobraenia, zwłaszcza wsród
kobiet.

ROZRÓNIENIE MIEDZY NAŁOGOWĄ
MIŁOSCIĄ
A WSPÓŁUZALEZNIENIEM

Nasze wyobraenie o tym jak naley yc, jest ukształtowane przez rodzaj wiezi z opiekunami. Doswiadczenie
porzucenia utrwala w dziecku komunikat o jego bezwartosciowosci, oraz uposledza jego zdolnosć
do własciwego
troszczenia się
o siebie. Kiedy nie pielegnuje się
naturalnych cech osobowych dziecka, rozwija ono w sobie chore
zachowania osłaniajace, które ilustruje pieć
pierwszorzednych objawów współuzalenienia opisanych w rozdziale

1. Zachowania typowe dla stanu porzucenia i ponienia rozwijają
się
dlatego, e opiekunowie nie udzielają
dzieciom naleytej pomocy w rozwiazywaniu podstawowych problemów yciowych, szczególnie w zakresie
umiejetnosci troszczenia się
o siebie i nawiazywania zdrowych stosunków z innymi ludzmi.
Nałogowcy Kochania przejawiają
szczególnie wyraznie pierwszy i czwarty sposród pieciu rdzennych
symptomów współuzalenienia: znikome poczucie własnej wartosci i niezdolnosć
do prawidłowego troszczenia się


o siebie. Towarzyszy temu zwykle trzeci symptom rdzenny: fałszywe wyobraenia o rzeczywistosci(kim jest
partner);dwa pozostałe objawy równie.
są
zwykle obecne, ale mniej intensywne.
Kiedy udreka współuzaleznienia staje się
zbyt cieka, wielu z nas wpada w inne nałogi, aby złagodzić
ten ból,
poniewa.
nie znamy innego sposobu osiagniecia ulgi. Znajdujemy jakaś
substancje, przymusowe zachowanie lub
osobe, aby ulyć
cierpieniu spowodowanemu niezdolnoscią
do nawiazania zdrowych stosunków z samym soba..
Jesli owa substancja, przymusowe zachowanie lub osoba spełnia te oczekiwania, pozwalamy by proces trwał,
chocia.
szkodliwe konsekwencje dają
o sobie znać
coraz czesciej. W koncu stajemy się
uzalenieni od owej
substancji, przymusowego zachowania lub osoby. Funkcja kadego uzalenienia polega na odizolowaniu od
trudnej do zniesienia rzeczywistosci.

Czesto się
mówi, e jestesmy albo nałogowcami, albo osobami współuzalenionymi, ja jednak sadze, e
wiekszosć
z nas naley równoczesnie do jednej i drugiej kategorii, traktujac nałóg jako sposób złagodzenia bólu
spowodowanego niewyleczonym współuzalenieniem. Niektórzy z nas, wchodzac w zwiazek z drugim
człowiekiem, czynią
to jako Nałogowcy Kochania pragnacy ulgi w bólu spowodowanym przez podstawowy
problem: nieleczone objawy współuzalenienia. Decydujemy się
na przerwanie układu, który jest dla nas udreka,
lecz jest to prawie niemoliwe, bo jednoczesnie łagodzi on ból wynikajacy z poczucia pustki.

Przymusowe zachowanie odnosi się
wiec do jakiegoś
nałogu, podczas gdy ból i stres, jakich pragniemy się
pozbyc, pochodzą
ze współuzalenienia. Czesto spotykam osoby współuzalenione, które naduywają
alkoholu,
jedzenia , narkotyków, religii, hazardu, pracy lub zwiazków z innymi osobami, aby pozbyć
się
tego bólu i stresu.

Tak wiec nie wszyscy współuzalenieni są
Nałogowcami Kochania. Nałogowiec Kochania czesto traktuje jakaś
osobę
lub jakieś
przymusowe zachowanie w stosunkach z drugą
osobą
jako ,,narkotyk alternatywny" dla pozbycia
się
bólu, którego zródłem są
trudnosci w stosunkach z samym soba, jak to zostało okreslone w definicji rdzennych
symptomów współuzalenienia. Inni ludzie współuzalenieni próbują
złagodzić
swój ból przez inne formy
nałogowych zachowan, takich jak alkoholizm, nałogowe obarstwo, nałogowy brak łaknienia, uzalenienia
seksualne i religijne, pracoholizm itp.

7



Współuzalenienie wyklucza zdrową
miłosć
własna. Tych, którzy bez udziału swej woli muszą
wcia.
poszukiwać
innej osoby, aby im powiedziała, e mona ich kochać
i esą
kochani, nazywam Nałogowcami
Kochania. Przeswiadczenie Nałogowców Kochania, e ta druga osoba potrafi i bedzie troszczyć
się
o nich, ma
swoje zródło w trzecim i czwartym symptomie współuzalenienia: trudnosci z poznaniem i ujawnieniem prawdy o
sobie, oraz trudnosci w zaspokajaniu swoich potrzeb i pragnien. Z drugiej strony obsesja na punkcie partnera,
pragnienie nieustannego przebywania z nim, utrzymywania z nim bliskich kontaktów uczuciowych, fizycznych,
kadych moliwych-wszystko to są
specyficzne objawy współuzalenienia.

ROZDZIAŁ 3

Cykle emocjonalne Nałogowca Kochania

Typowi Nałogowcy Kochania przechodzą
pewien cykl stanów uczuciowych. Gdy kogoś
spotkają
pragną
wcielić
w

ycie dzieciecą
fantazję
o idealnym wybawcy; starają
się
nie dopuszczać
do swiadomosci prawdy o
nieodpowiadajacym ich wyobraeniom zachowaniu partnera; przeywają
rozczarowanie i poczucie kleski,
poniewa.
wydaje im sie, e wszystkie ich starania nie przynoszą
rezultatu; ponawiają
wysiłki; w koncu przestają
się
okłamywać
co do rzeczywistego zachowania partnera, zaczynają
cierpieć
na obsesję
i ulegać
przymusowym
zachowaniom; wreszcie zaczynają
wszystko od poczatku, na nowo zamykajac oczy na rzeczywistosc.Za kadym
razem, gdy cykl się
powtarza, przeycie doswiadczane przez Nałogowca Kochania stają
się
dla niego(i dla
Nałogowca Unikania Bliskosci, jak pózniej zobaczymy)coraz bardziej toksyczne i destrukcyjne.
CYKLE

Rysunek 1 ilustruje ten cykl. Odczytaj kolejne fazy cyklu posuwajac się
zgodnie z ruchem wskazówek zegara.

1.NAŁOGOWIEC KOCHANIA ULEGA POWABOWI SIŁY I POCZLEBSTW NAŁOGOWCA UNIKANIA
BLISKOSCI

Nałogowiec Kochania spotyka kogos, kto go przyciaga-zwykle osobę
zaangaowaną
w wiele spraw i sprawiajacą
wraenie, e doskonale sobie ze wszystkim radzi. Ta cecha jest szczególnie atrakcyjna dla Nałogowców Kochania,
bo-jak widzielismy-został on tak ukształtowany, e nie wierzy by sam potrafił troszczyć
się
o siebie i wobec tego
szuka kogos, kto mógłby to robic.

Bardzo czesto ludzie, którzy ulegli zatrutemu czarowi zwiazku wzajemnego nałogowego uzalenienia, mówią
o
,,miłosci od pierwszego wejrzenia". Sadze, e powinnismy być
bardzo ostroni, kiedy przeywamy taką
miłosc:w
rzeczywistosci moe to być
,,uzalenienie od pierwszego wejrzenia".

2.NAŁOGOWIEC KOCHANIA ODCZUWA EUFORIE,WIERZAC,E SPEŁNIA SIĘ
JEGO FANTAZJA

Kiedy Nałogowiec Kochania zaczyna nawiazywać
stosunki z takim wyraznie silnym Nałogowcem Unikania
Bliskosci, wraca myslą
do fantazji o wybawcy, jaką
pielegnował w sobie w dziecinstwie. Dla kobiety ów wybawca
jest kimś
w rodzaju ,,rycerza w jasniejacej zbroi", który ywi do niej miłosne uczucie. Dla meczyzny jest to
Super-kobieta, która ywi do niego miłosne uczucie.
W obu przypadkach wybrany wybawca take demonstruje swoja miłosć
w poczatkowej, zwykle intensywnej fazie
zwiazku z Nałogowcem Kochania, co w rezultacie nadaje yciu Nałogowca Kochania sens i barwe.
Nałogowiec Kochania nie dostrzega kim jego partner naprawdę
jest: widzi wyobraenie wykreowane w
dziecinstwie. Skupia się
na tym fantastycznym wyobraeniu, czyniac z niego cudowną
maske, którą
nakłada na
głowę
rzeczywistej istoty ludzkiej. Nałogowiec Kochania przypisuje swemu partnerowi wszystkie cechy swego
wybawcy z dzieciecych fantazji. Ignorujac rzeczywistosć
swego partnera, jego dobre lub złe cechy, Nałogowiec
Kochania naprawdę
wierzy, e ów partner ma cechy fantastycznego wybawcy, i wkrótce stworzy mu cudowne

ycie wypełnione serdeczną
poufałoscia, miłoscią
i troską
o niego.
Chocia.
Nałogowiec Kochania jest przekonany, e jego partner, czyli Nałogowiec Unikania Bliskosci, jest bardzo
silny, w rzeczywistosci wcale tak nie jest. Jak zobaczymy w nastepnym rozdziale, ten wybrany partner jest równie.
współuzaleniony, unikajac bliskosci przez uleganie innym nałogom. Ale tej rzeczywistosci Nałogowiec Kochania
nie dostrzega.

8



9..Powtarza cykl z tym
samym partnerem,
albo szuka nowego

1.Czuje pociag do siły
swoje obsesyjne i pochlebstw Nałogowca
plany; Unikania Bliskosci
7.Mysli obsesyjnie,
jak zmusić
Nałogowca
Unikania Bliskosci do powrotu, albo się
2. Wpada w euforię
wierzac, e
na nim zemscić
6.Wycofuje się
3.Odczuwa ulgę
w bólu;
5.Zaczyna zauwaac,
e partner go opuszcza;

8.Przymusowo realizuje
4.Manifestuje coraz wiecej potrzeb i odrzuca
rzeczywistoscswego porzucenia;
8
9
1
7
2
6
5 3
4
RYS.1 CYKL EMOCJONALNY NAŁOGOWCA KOCHANIA

Zamiast rozwijać
zdrową
poufałosć
Nałogowiec Kochania day do splatania się
ze swym partnerem, do pograenia
w nim, do całkowitego zespolenia. I nie moe być
inaczej, bo potrzeby Nałogowca Kochania nie mają
granic:
ukształtowało je bolesne porzucenie w dziecinstwie.

Jednym z najbardziej ciekawych aspektów nałogowej miłosci jest sposób, w jaki Nałogowiec Kochania stara
się
za wszelką
cenę
zmusić
partnera do tego, aby ten odczuwał, i robił to ,co odpowiada tak długo pielegnowanej
fantazji, a take intensywnosć
rozczarowania lub oburzenia jakie odczuwa, gdy partner nie jest w stanie zaspokoić
jego oczekiwan. Jako Nałogowiec Kochania miałam zupełnie niewiarygodną
zdolnosć
widzenia tylko tego co
chciałam zobaczyć
i nie dostrzegania tego co było w rzeczywistosci. Miałam w głowie gotowe wyobraenie osoby,
absolutnie przekonana, e tak bedzie. Jest to fantazja miesiaca miodowego Nałogowca Kochania. Niektórzy
nazywają
to ,,uzalenieniem romantycznym".

Kiedy Nałogowiec Kochania przeywa swoją
fantazje, doznaje cudownej uczuciowej, fizycznej i umysłowej
euforii. Jeeli dany zwiazek ma charakter seksualno-romantyczny, zblienia seksualna mogą
być
w tej fazie
naprawdę
czymś
wspaniałym. Nałogowiec Kochania upaja się
teraz romantycznymi myslami i interludiami,
podobnymi do euforycznego stanu, jaki odczuwał w dziecinstwie, gdy po raz pierwszy rozwinał w sobie ową
fantazję
i wykorzystywał ją
do ucieczki od trudnej do zniesienia rzeczywistosci swego pierwotnego porzucenia.

3.NAŁOGOWIEC KOCHANIA ODCZUWA ULGĘ
W SWYM BÓLU

Przeywania euforii towarzyszacej oddawaniu się
swojej fantazji łagodzi ból, jaki Nałogowiec Kochania odczuwa
wobec rzeczywistosci, w której nie jest przez partnera ,,kochany" w taki sposób w jaki pragnie być
,,kochany", w
której odczuwa osamotnienie i pustke. Kiedy ulga nadchodzi Nałogowiec Kochania kreuje nowe fantazje i zaczyna
się
czuć
dowartosciowany; towarzyszy temu poczucie spełnienia. Nałogowiec Kochania wierzy e naprawdę
znalazł osobe, o której tak długo marzył; osobe, która wybawi go z niezdolnosci do troszczenia się
o siebie, z
osamotnienia, poczucie pustki i braku miłosci własnej, a take z niezdolnosci do czucia się
bezpiecznym bez
kogos, kto by go ochraniał. Wierzy, e znalazł w koncu ten wymarzony układ, który pozwoli mu czuć
się
człowiekiem zdrowym i normalnym.

Ten proces, zwany czesto romansem, jest dosć
powszechny w naszym społeczenstwie. W rzeczywistosci
osoba z którą
Nałogowiec Kochania wiae swoje fantastyczne oczekiwania, wcale nie jest w stanie ich spełnic, lecz
emocjonalnie i /albo fizycznie porzuca Nałogowca Kochania i skupia się
na jakimś
nałogu poza tym układem.

9



4.NAŁOGOWIEC KOCHANIA MANIFESTUJE CORAZ WIECEJ POTRZEB I ODRZUCA RZECZYWISTOSĆ
SWEGO PORZUCENIA

Kiedy Nałogowiec Kochania czuje się
bezpieczniej, zaczyna ujawniać
coraz wiecej potrzeb, a wówczas
Nałogowiec Unikania oddala się
coraz szybciej, pozostawiajac coraz łatwiejsze do zauwaenia wskazówki, e stara
się
stworzyć
dystans miedzy sobą
a Nałogowcem Kochania. Pomimo tych coraz wyrazniejszych wskazówek
Nałogowiec Kochania stara się
nie zauwaać
faktu, e jego partner wycofał się
ju.
z ich wzajemnego zwiazku. To
samooszukiwanie się
słuy Nałogowcowi Kochania do oddalenia od siebie udreki odrzucenia i opuszczenia. Nie
zauwaa oczywistych oznak porzucenia lub je bagatelizuje i zaczyna szukać
przyczyn pogarszajacej się
sytuacji w
sferze normalnych zachowań
Nałogowca Unikania Bliskosci.

,,On jest teraz tak strasznie zajety, bo nadszedł sezon jesiennych wyprzeday" mysli ona, zapominajac o tym,
e jej ma.
jest ,,strasznie zajety ęłrównie.
zima, wiosną
i latem

,,Przecie.
zasługuje na to eby po pracy rozerwać
się
w barze z przyjaciółmi", mówi matka; w rzeczywistosci
jej dorosły syn przesiaduje ,,z chłopakami" całymi wieczorami, a czasem całymi nocami. Kiedy wraca do domu
zdarza mu się
zasypiać
przed telewizorem.

5.NAŁOGOWIEC KOCHANIA ZACZYNA ZAUWAAC,E PARTNER GO OPUSZCZA

W koncu Nałogowiec Kochania zaczyna dostrzegać
oznaki porzucenia, które stają
się
coraz trudniejsze do
zlekcewaenia, poniewa.
teraz Nałogowiec Unikania jawnie od niego ucieka. W koncu rzeczywistosć
porzucenia
staje się
dla Nałogowca Kochania oczywista, jego fantazja blednie, a zdolnosć
do samooszukiwania się
słabnie.

Teraz Nałogowiec Kochania zaczyna coraz gorzej znosić
upokarzajace go zachowania. Kiedy ból staje się
coraz silniejszy, Nałogowiec Kochania stara się
za wszelką
cenę
zapanować
nad partnerem. Zaczynają
się
pogróki. Intensywnosć
konfliktu narasta i czesto bardzo przypomina telewizyjne seriale, które tak wielu z nas lubi
ogladac, lecz w których nie chciałoby się
znalezc.

W tej fazie Nałogowiec Kochania uswiadamia sobie, e coś
innego(lub ktoś
inny)jest dla jego partnera
waniejsze od ich zwiazku. Fantazja zamienia się
w koszmar. Teraz oywa wyobraenie osoby, która jako pierwsza
porzuciła Nałogowca Kochania w dziecinstwie-mógł to być
rodzic lub inny opiekun. Centralnym wyobraeniem
przestaje być
urojony wybawca; jego miejsce zajmuje wyobraenie osoby która go porzuciła. Wcia.
jeszcze nie
dostrzega kim jest w rzeczywistosci jego partner, lecz teraz przypisuje mu cechy swego opiekuna, który go porzucił
w dziecinstwie.

Z bólu, oburzenia, leku i poczucia pustki, jakie towarzyszą
tej fazie, Nałogowiec Kochania moe siegnać
po
ostateczne srodki i próbować
się
targować
z partnerem, albo mu grozic(aby w jakiś
sposób nad nim zapanowac)iw
ten sposób powstrzymać
proces zrywania wiezi emocjonalnych i fizycznego rozkładu zwiazku. Nałogowiec
Kochania odczuwa obsesyjną
potrzebę
wiedzenia o wszystkim, co partner robi i gdzie przebywa. Jesli Nałogowiec
Unikania Bliskosci nie chce mu tego powiedziec, czesto bedzie wykorzystywał inne metody, takie jak sledzenie
partnera, kontrolowanie miejsc, w których partner moe przebywac, wydzwanianie do znajomych i wypytywanie o
niego. Bywają
jednak i tacy Nałogowcy Kochania, którzy odczuwają
tę
obsesyjną
potrzebe, ale znoszą
ją
w
milczeniu jak meczennicy.

Nałogowcy Kochania mogą
się
wsciekać
i wpadać
w histerie. Mogą
zaczać
opowiadać
wszystkim, e zostali
porzuceni, pragnac pozyskać
kogos, kto by zatrzymał Nałogowca Unikania Bliskosci. Mogą
nawet rozmawiać
z
szefem partnera. Niekiedy mogą
zwierzać
się
ze swych problemów i obwiniać
partnera wobec ludzi przygodnie
spotkanych w sklepie, lub nawet obwieszczać
o tym w kosciele. W tej fazie cyklu Nałogowcy Kochania czesto
naduywają
rónych form manipulacji, aby odzyskać
bezposrednią
kontrolę
nad tym, co się
dzieje. Mogą
zaczać
ubierać
się
wyzywajaco, zaaranować
,,romantyczna" podró, próbować
kuracji geograficznej(przeniesienie się
do
innego miasta lub dzielnicy aby ,,zaczać
wszystko od nowa", w nadziei e to rozwiae problem),mieć
romans,
próbować
zwrócić
uwagę
partnera na siebie przez własne odejscie lub manifestację
ekstremalnych potrzeb.
Nałogowiec Kochania zrobi niemal wszystko, co mu przyjdzie do głowy, aby odzyskać
kontrole nad Nałogowcem
Unikania Bliskosci i jego zachowaniami prowadzacymi wyraznie do porzucenia. A poniewa.
prawie wszystkie
metody przeciwdziałania, których nauczył się
jako porzucone dziecko, są
nieskuteczne, poniajace i obronne, ów
zwiazek staje się
coraz bardziej i bardziej toksyczny.

6.NAŁOGOWIEC KOCHANIA WYCOFUJE SIĘ


Nałogowiec Kochania w koncu godzi się
z faktem, e jego partner porzucił go dla kogoś
lub czegoś
innego.
Innymi słowy dostrzega wyraznie, ew yciu partnera dzieje się
cos, co jest dla niego waniejsze od pozostawania
w zwiazku z Nałogowcem Kochania. Nałogowiec Kochania odrzuca teraz swój narkotyk(partnera) i zaczyna
bardzo intensywnie przeywać
jego brak. W tej fazie decyduje się
na abstynencje, podobnie jak kady inny
nałogowiec, któremu zabraknie substancji od której jest uzaleniony. Abstynencja jest bardzo silnym przeyciem
emocjonalnym, łaczacym się
z bólem, lekiem, niekiedy gniewem, albo jakaś
kombinacją
tych odczuc. To jeszcze

10



jeden punkt w którym nałogowa miłosć
róni się
od współuzalenienia. Podczas gdy przerwanie nałogowej miłosci
prowadzi do zerwania, uwolnienie się
od współuzalenienia nie musi do tego prowadzic. Warto te.
uswiadomić
sobie, e Nałogowiec Unikania Bliskosci, który nie jest uzaleniony od osoby, przewanie nie przeywa tak
intensywnych emocji, gdy zwiazek się
konczy. On lub ona nadal stara się
uniknać
bliskosci w zwiazku z drugą
osoba.

Teraz w Nałogowcu Kochania oywają
pierwotne uczucia towarzyszace jego porzuceniu w dziecinstwie,
łaczac się
z aktualnymi uczuciami towarzyszacymi ostatniemu porzuceniu. Kiedy intensywne uczucia bólu, leku,
złosci i pustki z czasów pierwotnego porzucenia połaczą
się
z bólem dorosłego, lekiem, oburzeniem, zazdroscią
i
poczuciem pustki wobec tego co się
własnie dzieje w jego yciu, Nałogowiec Kochania musi się
czuć
kompletnie
zdruzgotany.

Ta kombinacja dawnych i współczesnych emocji jest o wiele trudniejsza do opanowania i pokierowania, ni.
mogłyby być
same bieace dorosłe emocje. Człowiek jest w stanie zniesć
bardzo silne, dorosłe emocje, moe te.
poradzić
sobie z ponownym przeyciem emocji dzieciecych, kiedy są
one ujawnianie w procesie terapii. Jednake
kombinacja tych dwu rodzajów emocji moe być
miadaca. Ten połaczony ból jest naprawdę
niezwykle
intensywny i moe wyzwolić
przeycia wahajace się
od depresji do checi samobójstwa. Lek moe się
wahać
od
niepokoju do paniki. Oburzenie moe się
wahać
od poczucia zawodu do prawdziwej wsciekłosci lub nawet
skłonnosci morderczych. Jesli Nałogowiec Unikania Bliskosci jest jednoczesnie nałogowcem seksualnym i szuka
innej kochanki(lub kochanka),to oburzenie Nałogowca Kochania, w połaczeniu ze wstydem wyniesionym z
dziecinstwa, moe wybuchnać
w postaci gwałtownej zazdrosci, której towarzyszy potena potrzeba rewanu.

Kiedy Nałogowiec Unikania odejdzie, to przeycie ma niszczycielską
moc, poniewa.
Nałogowiec Kochania
staje teraz wobec dwu czynników:1) napiecia emocjonalnego o bardzo duej intensywnosci, oraz bardzo
powanych strat fizycznych, takich jak utrata dochodu, domu i innych własnosci materialnych, utrata drugiego
rodzica dla dziecka;2) realnego zagroenia, e wszystkie dzieciece odczucia towarzyszace pierwotnemu porzuceniu
i zlekcewaeniu, jakie zostały w nim nagromadzone, mogą
teraz wybuchnac, pobudzone porzuceniem w okresie
dorosłosci.

Przeycie zerwania z nałogowa miłoscią
moe być
bardzo powane i tak intensywne, e wielu ludzi nie jest w
stanie zniesć
tego dostatecznie długo, aby wrócić
do siebie. Wielu Nałogowców Kochania potrzebuje pomocy i
wsparcia z zewnatrz. Skutecznymi zródłami takiej pomocy i wsparcia mogą
byc: psychoterapeuta, grupa wsparcia,
program Dwunastu Stopni.

Wielu Nałogowców Kochania którzy choć
na krótką
chwilę
zmusili się
do powrotu do rzeczywistosci i
dostrzegli niszczycielską
naturę
doswiadczenia zerwania, czesciej wycofuje się
na pozycję
dawnego
samooszukiwania sie, ni.
stawia czoła rzeczywistosci i naprawdę
wkracza w fazę
zerwania z uzalenieniem. Wielu
innych, którzy zdecydowali się
na zerwanie i poczuli zdruzgotani przez to przeycie, natychmiast rzuca się
w
nastepną
fazę
cyklu: w prawdziwą
obsesje. Pozwala im to na znieczulenie bolesnych doznan, poniewa.
teraz
skupiają
się
na swoich obsesyjnych myslach.

7.NAŁOGOWIEC KOCHANIA MYSLI OBSESYJNIE,JAK ZMUSIĆ
NAŁOGOWCA UNIKANIA BLISKOSCI
DO POWROTU,ALBO JAK SIĘ
NA NIM ZEMSCIĆ


Nałogowa miłosc, tak jak kade inne uzalenienie, jest procesem obsesyjno-przymusowym, którego celem jest
złagodzenie lub usuniecie trudnej do zniesienia rzeczywistosci. Zaatakowany przez gwałtowny ból towarzyszacy
zerwaniu, Nałogowiec Kochania zaczyna popadać
w obsesje. W zalenosci od tego, które z uczuć
jest najsilniejsze,
Nałogowiec Kochania moe snuć
obsesyjne plany. W tym stanie obsesji intensywnosć
emocji towarzyszacych
zerwaniu ulega osłabieniu, poniewa.
teraz pochłania go planowanie. Przedmiotem obsesji staje się
coś
innego.
Uprzednio było nim fantastyczne wyobraenie bohatera-wybawcy, teraz staje się
nim cheć
zmuszenia partnera do
powrotu lub adza odwetu. Kiedy Nałogowiec Kochania jest owładniety tą
obsesja, nie jest w stanie postrzegać
pełnej rzeczywistosci tego co się
z nim aktualnie dzieje.

Jeeli najsilniejszym uczuciem jest ból, Nałogowiec Kochania moe obsesyjnie rozmyslać
jak ten ból
złagodzic-zwykle przez jakieś
inne uzalenienie. Moe zaczać
planować
przeycie seksualne z kimś
innym(co
moe wskazywać
na uzalenienie seksualne),wejsć
w nowy zwiazek z inną
osobą
i uzalenić
się
od niej, zajać
się
dziecmi i uzalenić
się
od jednego lub kilkorga jaki Nałogowiec Kochania, zaczać
pic(co moe wskazywać
na
alkoholizm),pójsć
na jakieś
obarstwo(co moe wskazywać
na uzalenienie od jedzenia),albo kupić
sobie mnóstwo
nowych rzeczy(co moe wskazywać
na nałóg wydawania pieniedzy).

Oto przykład: Albert poczuł intensywny ból kiedy jego przyjaciel Todd, zerwał z nim i wyniósł się
z ich
wspólnego mieszkania. Przesiedział samotnie jeden wieczór w ulubionym dresie, bezmyslnie ogladajac telewizje.
Nagle pomyslał o zjedzeniu lodów i w jego wyobrazni pojawił się
rozkoszny obraz kopiastej misy lodów
czekoladowych. Miał trudnosci w sledzeniu fabuły telewizyjnego widowiska, poniewa.
pochłaniała go coraz
silniejsza obsesja na punkcie zjedzenia lodów.

Jeeli najsilniejszym uczuciem jest lek, Nałogowiec Kochania moe zaczać
snuć
plany jak zmusić
Nałogowca
Unikania do powrotu.

11



Snucie planów zmuszenia jakiejś
osoby do powrotu wydaje się
na pierwszy rzut oka absurdalne. Powód dla
którego Nałogowiec Kochania pragnie powrotu, polega na tym, e Nałogowiec Unikania Bliskosci moe być
niezwykle czarujacym, przyjacielskim, czułym dopełnieniem jego osobowosci, co zwykle stanowi najwaniejszą
czesć
tego co tak pociaga Nałogowca Kochania.

Alicja nie mogła spać
z powodu niepokoju, jaki budziła w niej samotnosc. Jej kochanek Frank odszedł
zaledwie trzy dni temu i Alicja czuła się
przegrana i bardzo osamotniona. Tej nocy rozpamietywała, jak kiedys, na
poczatku ich znajomosci, posłała Frankowi prowokacyjny liscik-załaczajac parę
damskich majtek-i proponujac mu
spotkanie w pewnej restauracji. Wyobraała sobie jego reakcje, gdyby teraz dostał od niej taki liscik i przez długi
czas obsesyjnie rozmyslała o wysłaniu mu go i o jego moliwej pozytywnej reakcji.

Lek Gwen przed samotnoscią
doprowadził ją
do nieco innej obsesji. Odkryła gdzie mieszka nowa dziewczyna
Garyłego i wysledziła, e odwiedza ją
prawie co wieczór. Gwen wpadła w obsesję
wyobraania sobie, e bierze
dzieci, jedzie tam i puka do drzwi. W wyobrazni widziała dokładnie jak dziewczyna otwiera jej drzwi i raz po raz
wsłuchiwała się
w wymianę
zdań
w czasie której błagała mea, by wrócił, myslac, e widok dzieci i jej samej na tle
małego mieszkanka i tamtej dziewczyny wstrzasnie nim i zmusi do powrotu.

Idzie, piecdziesiecioletniej wdowie, jej trzydziestoletni syn, Bob, powiedział e zamierza się
oenić
i
przeniesć
do pobliskiego miasta, gdzie czeka na niego nowa praca, i e nie bedzie mógł tak czesto jej odwiedzac.
Zignorował jej negatywne uwagi na temat narzeczonej i sam podjał decyzje.Wleku przed koniecznoscią
radzenia
sobie samej, bez stałej opieki syna, Ida zaczeła obsesyjnie rozmyslac, jak zwabić
go, by przy niej pozostał;
wyobraała sobie swoją
bezradnosc, gdy bedzie trzeba najać
kogoś
do naprawy dachu lub zmienić
piecioletni
samochód-zamiast dowiedzieć
się
jak się
robi takie rzeczy albo poprosić
o radę
bardziej doswiadczonych
przyjaciół.

Lek Pauli przed samotnoscią
po odejsciu jej najlepszej przyjaciółki i kochanki doprowadził do jeszcze innego
scenariusza. Wyobraała sobie jak liczy nasenne pigułki, które miała w sypialni, jak połyka czesc, dzwoni do
Nancy i mówi jej, co zrobiła, i jak nastepnie Nancy wraca w pospiechu, odwozi ją
do szpitala i czeka zamartwiajac
sie, czy Paula przeyje.

Jeeli najsilniejszymi uczuciami są
oburzenie i zazdrosc, Nałogowiec Kochania czesto planuje odwet. Moe to
być
tylko jakieś
uprzykrzenie Nałogowcowi Unikania Bliskosci(lub innemu aktualnemu kochankowi)ycia, ale
moe te.
siegać
bardziej drastycznych działan, jak zniszczenie jego własnosci prywatnej lub nawet wyrzadzenie
mu szkód cielesnych.

Sylwia planowała stosunkowo łagodną
formę
rewanu. Wyobraała sobie, jaką
minę
bedzie miał Charlie,
kiedy wróci do domu po swoje rzeczy i stwierdzi, e jego polowa szafy jest opróniona.

Obsesja Tiny nie była a.
tak umiarkowana. Kiedy jej ma, znany businessman, opuscił ja, nawiedzała ją
obsesyjna wizja, jak jedzie na parking nocnego klubu, gdzie czesto wieczorami przebywał, i kowalskim młotem
rozbija na miazgę
jego nowego Mercedesa.

8.NAŁOGOWIEC KOCHANIA PRZYMUSOWO REALIZUJE OBSESYJNE PLANY

Po fazie obsesyjnego planowania Nałogowiec Kochania zwykle przymusowo realizuje jeden lub kilka planów,
jakie obmyslił. Moe wycofać
się
ze zrujnowanego zwiazku i rozpoczać
ten sam cykl z kimś
innym albo zmusić
Nałogowca Unikania Bliskosci do powrotu i powtórzyć
cykl ztą
samą
osoba.

Albert spełnił swój plan wkładajac adidasy, chwytajac za portfel i jadac do sklepu spoywczego-o drugiej w
nocy. Pochylajac głowę
aby uniknać
cudzych spojrzen, wybrał trzy pojemniki z lodami, cztery torby ciasteczek i
kilka kartonów słodkich napojów. Kiedy znalazł jedyną
czynną
kase, zobaczył, e przed nim stoi kilku innych
klientów-wszyscy byli w dresach, mieli wyrazną
nadwagę
i pchali wózki naładowane jedzeniem. Albert
zaplanował i zrealizował słodkie obarstwo, aby złagodzić
ból po stracie Todda.

Alicja spełniła swój plan piszac prowokacyjny liscik, kupujac parę
seksownych majteczek bikini, wpychajac
je do koperty i wysyłajac do Franka. Trzy dni pózniej poszła do owej restauracji o wyznaczonej porze-była po
fryzjerze, paznokcie miała swieo polakierowane, pachniała wytwornymi perfumami. Kiedy pokazał się
Frank,
zaczeła go błagac, eby wrócił; w koncu zmiekł i zgodził się
wrócic. Alicja złagodziła swój lek przed samotnoscią
przez obmyslenie i wykonanie planu sprowadzenia Franka z powrotem do domu. Obsesyjne planowanie i
przymusowe działanie osłabiło jej lek-nawet w ciagu trzech dni, kiedy czekała na spotkanie w restauracji. Alicja
przeszła przez przymusowo-obsesyjną
fazę
cyklu uzalenienia.

Gwen w koncu wsadziła dzieci do samochodu, pojechała do mieszkania dziewczyny swojego mea i zapukała
do drzwi. Kiedy dziewczyna otworzyła, Gwen wypaliła: ,,Tommy chce powiedzieć
tatusiowi, e wypadł mu zab!"
Jej lek przed osamotnieniem popchnałją
do zachowania się
w ten ekstremalny sposób.

Lek Idy i Pauli take doprowadził je do przymusowej fazy cyklu emocjonalnego. Ida zaczeła zadreczać
swego
syna Boba bezradnoscią
wobec przeciekajacego dachu, koniecznosci kupienia nowego samochodu i tysiaca innych
spraw. Paula zayła kilka pigułek nasennych i zadzwoniła do Nancy.

12



W tydzień
po odejsciu mea Sylwia zrealizowała swój plan opróniajac połowę
szafy z rzeczy Charliego i
oddajac je towarzystwu dobroczynnemu zanim zdaył po nie wrócic. Jej oburzenie i zazdrosć
popchneły ją
do
zaplanowania i zrealizowania tego spisku, którego celem było utrudnienie meowi ycia.

Oburzenie i zazdrosć
Tiny doprowadziły ją
w koncu do kupienia kowalskiego młota, pojechania na parking i
rozbicia Mercedesa naleacego do jej mea. Została aresztowana za zniszczenie prywatnej własnosci, a nastepnego
dnia cała historia była sensacją
lokalnych wiadomosci.

Oburzenie i zazdrosć
Shannon doprowadziły ją
do ekstremalnej formy odwetu. Jej ma.
odszedł i poprosił o
rozwód. Kilka miesiecy wyjechał na urlop z inną
kobieta. W czasie jego nieobecnosci Shannon zabrała dwójkę
ich
dzieci, włamała się
do jego mieszkania, zastrzeliła dzieci a potem samą
siebie. Jest to oczywiscie, wyjatkowo
gwałtowna forma odwetu i wiekszosć
Nałogowców Kochania nie posuwa się
a.
tak daleko, ale w przypadku
ciekiej nałogowej miłosci przeycie zerwania moe popchnać
kogoś
pragnacego odwetu do uycia ekstremalnych
srodków.

FAZY NAŁOGOWEJ MIŁOSCI

W swej praktyce klinicznej zetknełam się
z wieloma zachowaniami Nałogowców Kochania podobnymi do tych,
jakie przejawiają
ludzie pograeni w innych uzalenieniach. Warto je bliej poznac.:

1.WZRASTAJACA TOLERANCJA NIEWŁASCIWYCH ZACHOWAŃ
INNYCH LUDZI

W fazie w której fantazja zaczyna blednac, lecz Nałogowiec Kochania wcia.
przymyka oczy na rzeczywistosc,
jego zdolnosć
tolerowania i ignorowania coraz czestszych jawnych oznak porzucenia coraz bardziej wzrasta.

Wezmy taki przykład: Marianna, Nałogowiec Kochania w omawianej fazie, przychodzi do swojego terapeuty.
Moe on zapytac: ,, No, jak tam było w tym tygodniu?"

,,No có, trzasnał mnie tylko trzy razy, ale nie było tak zle, nawet nie mam siniaków"
Terapeuta jest skonsternowany, dostrzegajac wzrastajacą
tolerancję
wobec niewłasciwych zachowan. Marianna
przychodzi na nastepną
sesje, terapeuta pyta, jak minał tydzien.

,,No, trzasnał mnie z szesć
razy, ale tylko jedno oko mi podbił. Wiec nie było tak strasznie." Jest to
wzrastajaca tolerancja.
Mona te.
dać
przykład meczyzny, który coraz bardziej wyrozumiale traktuje niewłasciwe zachowania
swojej ony, Nałogowca Unikania Bliskosci. ,,W tym tygodniu tylko raz nie było jej przez całą
noc".

2.WIEKSZA ZALENOSĆ
OD DRUGIEJ OSOBY

Nałogowiec Kochania składa coraz wiecej i wiecej odpowiedzialnosci za codzienne sprawy w rece swojego
partnera. Jego zaczyna obarczać
coraz wiekszą
iloscią
swoich potrzeb i pragnien.

Sandra daje swemu meowi, Paulowi dokumenty powiernicze dotyczace odziedziczonego przez nią
majatku
rodzinnego mówiac: ,,Paul, załatw to dla mnie. Jesteś
taki sprytny. Wiem, e załatwisz to lepiej ode mnie" .Angie
wysyła swoją
córke, Mabel z bielizną
do pralni mówiac, e zapomniała, w jaki dzień
miała być
specjalna obnika.
Joe nalega, aby to jego bliski przyjaciel, Max, był tym, który zadzwoni i zarezerwuje dla nich stolik mówiac, e
własnie nie moe sobie przypomnieć
numeru.

3.ZANIEDBANIE SIĘ


Nałogowiec Kochania który zwykle ubiera się
ze smakiem i dba o swój wyglad, moe przejawiać
coraz wyszy
stopień
zaniedbania za kadym razem gdy odwiedza swojego psychologa. Na przykład Fred który miał starannie
przystrzyone wasy i włosy sredniej długosci, zaczał przychodzić
na spotkania grupy terapeutycznej z coraz
bardziej rozczochranymi i długimi włosami. Wasy zakryły mu górną
wargę
i moczyły się
w kawie. Maureen,
zwykle atrakcyjnie ubrana w spódnicę
i bluzke, zaczeła przychodzić
w workowatych dresach; ona te.
przestała
strzyc i układać
włosy.

4.BRAK UCZUĆ


Nałogowcy Kochania nadal przeywają
fale bólu, gniewu, leku, wstydu i zazdrosci. Kiedy jednak rozmawiają
za
swoim terapeuta, twierdza, e nic takiego nie odczuwaja.

5.POCZUCIE SCHWYTANIA W PUŁAPKĘ


Jesli wcia.
brak jest jakiegoś
rodzaju ulgi, Nałogowiec Kochania moe wkroczyć
w ostatnie fazy swego cyklu:
dojmujace poczucie znalezienia się
w pułapce i daremnosci wysiłków w celu utrzymania swego zwiazku z drugą
osobą
albo uwolnienia się
od bólu przez zerwanie tego zwiazku. Rzeczywistosć
coraz bardziej go przytłacza,

13



poniewa.
utracił zdolnosć
troszczenia się
o siebie i cenienia siebie. Jesli Nałogowiec Kochania wejdzie w tę
fazę
i
zacznie się
czuć
schwytanym w pułapke, moe równie.
przeywać
coraz silniejszą
rozpacz, rozczarowanie i
depresje. Jego zachowanie moe się
stać
dziwaczne i niestosowne. Wraz z poczuciem schwytania w pułapkę
moe
odczuwać
utratę
sił, co prowadzi do utraty zdolnosci do reagowania na to co się
dzieje.

6.OSTATNIE FAZY

W miarę
jak Nałogowiec Kochania przechodzi przez te fazy swojej choroby, czuje się
coraz bardziej poniany
przez swojego partnera. Z drugiej jednak strony sam zachowuje się
wobec niego poniajaco i pogardliwie. Jedną
z
form ponienia jest niezdolnosć
dostrzeenia, w jaki sposób druga osoba jest w stanie pozostać
z nim w zwiazku i
w jaki sposób nie opuszcza go. Zamiast tego Nałogowiec Kochania widzi prawie wszystko co druga osoba robi, w
negatywnym swietle. Partner moe na przykład prawić
mu komplementy, co jest jednym ze sposobów okazywania
swojej obecnosci w zwiazku. Kiedy Nałogowiec Kochania przepuszcza to przez swój negatywny filtr, nie potrafi
dosłyszeć
komplementu. Partner moe np. powiedziec: ,,W tym roku odwaliłeś
naprawdę
kawał dobrej roboty w
ogrodzie". A Nałogowiec Kochania moe odpowiedziec: ,,To nie jest to, czego chciałem. W zeszłym roku było
lepiej". Tak bardzo skupia się
na poczuciu swojej znikomej wartosci, e nie potrafi odebrać
komplementu.

Domaganie się
przez Nałogowca Kochania, by druga osoba go kochała pomimo jego niedojrzałego,
irracjonalnego, agresywnego stosunku do niej, jest jednym ze sposobów, w jaki Nałogowiec Kochania ponia
Nałogowca Unikania Bliskosci. Oczekiwania bezwarunkowej miłosci, zwłaszcza kiedy samemu zachowuje się
niewłasciwie wobec drugiej osoby, jest bezsensowne.

Nałogowiec Kochania ma take problemy z dostrzeeniem trudnosci, jakie współycie z nim sprawia drugiej
osobie, poniewa.
jest skupiony na tym, jak trudnym czyni ona jego ycie. Nie dostrzega w sobie osoby
uzalenionej. Ponia partnera przez domaganie się
od niego nieustannej troski i rezygnacji z jego odrebnosci, bedac
jednoczesnie przekonanym o słusznosci takich adan; uwaa nawet e jest to najlepsze swiadectwo miłosci i
zaufania. Nałogowiec Kochania uwaa, e kiedy Nałogowiec Unikania Bliskosci chce od niego odejsć
zachowuje
się
nienormalnie, podczas gdy w rzeczywistosci to, czego on sam domaga się
od partnera, jest grozne i przekracza
to, co ktokolwiek mógłby mu dac.

Nałogowiec Kochania decyduje się
w koncu na zerwanie, potem snuje obsesyjne plany odwetu i czesto je
realizuje, ale nie ocenia takiego zachowania jako poniajacego i złego. Groenie samobójstwem lub podejmowanie
prób samobójstwa, opowiadanie szefowi o enujacych szczegółach intymnego ycia partnera, rozbijanie
samochodów, ciaganie dzieci do mieszkania innej kobiety i wykorzystywanie ich jako pionków do manipulowania
partnerem, pozbywanie się
ubrań
partnera bez jego wiedzy, napady wsciekłosci i histerii-wszystko to są
przykłady
poniajacych i agresywnych zachowan. Podczas gdy któreś
z nich trwa, Nałogowiec Kochania sam porzuca swój
dotychczasowy zwiazek z drugą
osoba.

ROZDZIAŁ 4

Partnerzy Nałogowców Kochania: Nałogowcy Unikania Bliskosci

Nałogowców Kochania przyciagają
ludzie o pewnych okreslonych i łatwo przewidywalnych własciwosciach, a z
kolei ludzi o tych własciwosciach przyciagają
Nałogowcy Kochania. Podstawową
własciwoscia, jaką
są
naznaczone wszystkie charakterystyczne cechy ,,modelowego" partnera Nałogowca Kochania, jest unikanie
bliskosci, co na pierwszy rzut oka wydaje się
niewiarygodne, jako e w pierwszej fazie zwiazku Nałogowcy
Unikania Bliskosci bardzo mocną
lgną
do swoich partnerów.

WŁASCIWOSCI NAŁOGOWCA UNIKANIA BLISKOSCI

Nałogowcy Unikania mają
przynajmniej trzy specyficzne własciwosci, których kombinacja daje podstawowy efekt:
unikanie poufałego zblienia z partnerem:

1.
Nałogowcy Unikania Bliskosci unikają
intensywnych przeyć
wewnatrz zwiazku poprzez intensywną
aktywnosc(zwykle są
to jakieś
nałogi)poza zwiazkiem.
2.
Nałogowcy Unikania Bliskosci unikają
otwarcia się
przed partnerem, aby uchronić
się
przed omotaniem
przez partnera i poddaniem jego drobiazgowej kontroli.
3.
Nałogowcy Unikania Bliskosci unikają
bliskiego kontaktu z partnerem, stosujac całą
gamę
metod, które
nazywam technikami utrzymywania dystansu.
.
Te charakterystyczne własciwosci spotykałam najczesciej u meskich partnerów romantycznego zwiazku miedzy
kobietą
imeczyzna, chocia.
bywają
i takie romantyczne zwiazki, w których Nałogowcem Unikania Bliskosci jest
kobieta. Nałogowcem Unikania Bliskosci moe te.
być
jeden z partnerów zwiazku homoseksualnego. Spotyka się


14



go te.
w innych układach stosunków miedzyosobowych: z dziecmi, z rodzicem lub opiekunem, z uczestnikiem
psychoterapii lub z bliskim przyjacielem, eby wymienić
tylko kilka moliwosci.

Zasadniczą
postawą
Nałogowców Unikania Bliskosci wobec innych osób z którymi pozostają
w zwiazku, jest
odrzucenie. Nałogowcy Unikania Bliskosci nie ujawniają
przed swoimi dziecmi kim naprawdę
sa. Dyrygują


yciem spoza obronnych murów, za którymi ukrywają
swoje uczucia, i-jak niewidoczni artysci w teatrze
lalek
starają
się
kontrolować
wybory innych ludzi, z którymi pozostają
w pozornie partnerskim układzie.
DWA LEKI:SWIADOMY I UKRYTY

Nałogowcy Unikania Bliskosci swiadomie(i intensywnie)boją
się
poufałej bliskosci, poniewa.
są
przekonani, e
zostaną
wówczas wykorzystani, wchłonieci i opanowani przez partnerów. Jak zobaczymy, Nałogowcy Unikania
Bliskosci zostali w dziecinstwie wykorzystani, wchłonieci i opanowani przez czyjeś
potrzeby, czyjaś
rzeczywistosć
Czyjaś
egzystencję
i nie chcą
tego przechodzić
ponownie. To przeycie omotania przez kogoś
w dziecinstwie
zakorzenia w nich głeboko przeswiadczenie, e im wieksze zblienie tym wiecej cierpien. Przekonanie to jest
oparte zarówno na doswiadczeniach z pierwszymi opiekunami, jak i na przeyciach z innymi pózniejszymi
partnerami.

Ale Nałogowiec Unikania Bliskosci boi się
te.
odrzucenia. Ten lek jest zwykle nieuswiadomiony, chocia.
w
niektórych przypadkach tkwi bardzo blisko poziomu swiadomosci. Zródłem tego leku dorosłej osoby jest
przeycie przez nią
porzucenia przez opiekunów w okresie dziecinstwa. Kiedy dziecko jest zmuszane do
troszczenia się
o rodzica, nie zaspokaja on naturalnej potrzeby opieki, jaką
odczuwa dziecko. Chocia.
doswiadczenie porzucenia jest przez Nałogowca Unikania Bliskosci odczuwane słabiej ni.
doswiadczenie
omotania, to jednak daje o sobie znac. Nałogowcy Unikania Bliskosci nie mieli w dziecinstwie kontaktu z inna
istotą
ludzka, która usmierzyłaby ich ból, lek i dreczace poczucie pustki towarzyszace porzuceniu ,nie nauczyli się
w zwiazku z tym, e bliskosć
z drugim człowiekiem moe złagodzić
skutki przeycia porzucenia .Ale własnie ten
nieuswiadomiony lek przed porzuceniem popycha Nałogowców Unikania Bliskosci ku zwiazkom z innymi ludzmi,
chocia.
mają
due opory przed powaniejszym zaangaowaniem się
w taki zwiazek i bardziej poufałymi
kontaktami z partnerem.

Kiedy Nałogowiec Unikania Bliskosci spotyka Nałogowca Kochania natychmiast wyczuwa w nim lek przed
porzuceniem, choć
dzieje się
to na poziomie nieswiadomosci. Pociaga go to, bo wie, e gdy tylko bedzie chciał
wyzwolić
ów lek w Nałogowcu Kochania, wystarczy mu zagrozić
porzuceniem. Jest przekonany, e posiadanie
takiej kontroli nad partnerem pozwoli mu uniknać
omotania, wykorzystania i opanowania przez niego, a na
głebszym poziomie-uniknać
sytuacji porzucenia.

Okazuje się
wiec, e Nałogowiec Unikania Bliskosci boi się
dokładnie tego samego, co Nałogowiec
Kochania: zblienia i porzucenia. Rónica polega na tym, e to co jest uswiadomione przez jednego z partnerów
pozostaje nieuswiadomione dla drugiego. Nałogowcy Kochania odczuwają
silny lek przed porzuceniem i ukryty
lek przed zblieniem, co powoduje, e nieswiadomie wybierają
takich partnerów, którzy nie są
w stanie dopuscić
do bliskich, poufałych kontaktów. Nałogowcy Unikania Bliskosci odczuwają
silny lek przed zblieniem, a take
ukryty głeboko lek przed porzuceniem. Ta sytuacja pozwala im obu pozostawać
na krawedzi zwiazku, gdzieprzynajmniej
przez pewien czas-mogą
czuć
się
bezpiecznie, zaspokajajac potrzeby partnera i unikajac opanowania
i wchłoniecia przez niego.

UNIKANIE INTENSYWNOSCI PRZEYĆ
WEWNATRZ ZWIAZKU

Głównym celem Nałogowca Unikania Bliskosci jest utrzymywanie intensywnosci przeyć
wewnatrz zwiazku z
partnerem na minimalnym poziomie. Wieksza intensywnosć
emocjonalnych kontaktów z partnerem przeraa go,
kojarzy mu się
z wykorzystaniem, przytłoczeniem. Unika zblienia przez nałogowe skoncentrowanie się
na czymś
poza zwiazkiem. Nadaje się
do tego kady nałóg, bo rezultat jest zawsze ten sam: Nałogowiec Unikania Bliskosci
staje się
wystarczajaco niedostepny dla partnera, aby uniknać
bliskiego z nim kontaktu. Przez skoncentrowanie się
na czymś
poza zwiazkiem Nałogowiec Unikania Bliskosci w rzeczywistosci porzuca swego nałogowo
kochajacego partnera. Zaczyna on odnosić
wraenie, e tak naprawde, to Nałogowiec Unikania Bliskosci wcale nie
jest jego partnerem w tym zwiazku. To wraenie jest niestety, zgodne z rzeczywistoscia.

Intensywnosć
z jaką
Nałogowiec Unikania Bliskosci koncentruje się
na czymś
poza zwiazkiem, ma
dodatkowy skutek: daje mu poczucie energii, zaangaowania się
w ycie. Nie odczuwa tego wewnatrz zwiazku, bo
tu utrzymuje intensywnosć
na minimalnym poziomie. Swiadomosc, e partner wyraznie oszczedza swoją
energię
wewnatrz zwiazku, pogłebia w Nałogowcu Kochania poczucie porzucenia.

15



UNIKANIE OTWARCIA SIĘ
PRZED PARTNEREM

Jak widzielismy, poufała bliskosć
polega miedzy innymi na dzieleniu się
informacjami o sobie z wyrozumiałym
słuchaczem. Kiedy Nałogowiec Unikania Bliskosci staje wobec moliwosci bliskiego kontaktu z drugą
osoba, stara
się
udzielać
o sobie jak najmniej informacji. Sadze, e przyczyną
tego jest strach przed wykorzystaniem,
omotaniem, opanowaniem lub poddaniem jakiejś
manipulacji przez drugą
osobe. Objawia się
to w odmowie
wyznania jej, jakie są
jej potrzeby i pragnienia, w oczekiwaniu, e sama się
tego domysli.

Ten lek przed wykorzystaniem i omotaniem-a wiec i przed swobodnym otwarciem się
przed drugą
osobapochodzi
z dziecinstwa, w którym informacje o sobie, jakimi dzielił się
Nałogowiec Unikania Bliskosci ze swoimi
opiekunami, były przez nich wykorzystywane w celu skłonienia go do opieki nad nimi. W dodatku, jak ju.
widzielismy, Nałogowcy Kochania równie.
pragną
omotać
swoich partnerów, zmusić
ich do opieki nad sobą
i do
bezwarunkowej miłosci, a wiecsą
rzeczywiscie skłonni wykorzystać
do tego celu intymne informacje, jakimi
Nałogowiec Unikania Bliskosci mógłby się
z nimi podzielic.

Na tym problem się
nie konczy. Jesli Nałogowiec Unikania Bliskosci zdecyduje się
nawet na wyrazne
poproszenie Nałogowca Kochania o pomoc w zaspokojeniu jakiejś
potrzeby lub pragnienia, lecz spotka się
z
odmową
czuje się
gorzko zawiedziony i porzucony jak w dziecinstwie.

UNIKANIA SPOSOBNOSCI DO INTYMNYCH KONTAKTÓW WEWNATRZ ZWIAZKU

Nałogowcy Unikania Bliskosci stosują
wiele rónych technik unikania intymnych kontaktów z partnerem, takich
jak budowanie murów zamiast zdrowych granic, wykorzystywanie rónych form rozrywki dla odwrócenia uwagi
od siebie, wykorzystywanie psychologicznych metod kontroli nad partnerem, pograanie się
w nałogach.

BUDOWANIE MURÓW ZAMIAST ZDROWYCH GRANIC

Zdrowy, intymny kontakt miedzy ludzmi ma miejsce wtedy, gdy jedna osoba dzieli się
swoją
rzeczywistoscią
z
drugą
osoba, która przyjmuje tę
rzeczywistosć
nie próbujac jej zmieniać
albo osadzac. Moe się
to odbywać
na
jednym lub kilku poziomach rzeczywistosci: fizycznym, seksualnym, uczuciowym, intelektualnym.

Zdrowe granice są
istotną
czescią
takiej intymnej wymiany .Dają
one ochrone, tak e moemy bezpiecznie
zapoznawać
się
z czyjaś
rzeczywistoscia, nawet jesli nam się
nie podoba, albo dzielić
się
swoją
rzeczywistoscią
z
drugą
osoba. Granice słuą
take do utrzymywania naszej rzeczywistosci w ryzach, co umoliwia nam
odpowiednie jej wyraanie, bez poniania lub gwałcenia suwerennosci drugiej osoby.

Niezdolnosć
do zbudowania zdrowych granic jest jednym z rdzennych symptomów przejawianych przez
wielu współuzalenionych. Niektórzy ludzie, zamiast zachować
rozsadne granice, wznoszą
wokół siebie mur. Mur
chroni ich, lecz w przeciwienstwie do granic udaremnia bliski kontakt. Kiedy jedna lub dwie osoby otaczają
się
murem poufałe zblienie staje się
prawie niemoliwe.

Wyobraź
sobie e stoisz na skraju swego trawnika, na linii dzielacej twoją
działkę
od działki sasiada. Ta
granica własnosci jest podobna do zdrowej granicy, o której tu mówimy. Wiesz, gdzie jest, ale moesz przez nią
patrzec, rozmawiać
zsasiadem, nawiazywać
przez nią
kontakt. Ty i twój sasiad wiecie dobrze, gdzie zaczynają
się
i konczą
wasze prawa.

Jeeli wzdłu.
tej granicy własnosci zbudujesz wysoki mur z cegieł albo drewniany płot, miedzy tobą
a twoim
sasiadem pojawia się
fizyczna przeszkoda. Nie moesz ju.
go zobaczyć
ani z nim porozmawiac. Mur daje ci
ochronę
i zabezpiecza twoją
prywatnosc, ale przeszkadza w nawiazaniu stosunków z sasiadem. W przypadku
granic nieruchomosci mur moe mieć
swoje dobre strony, w przypadku granic osobowosci udaremnia wszelką
poufałosc.

Są
róne rodzaje murów udaremniajacych nam nawiazanie bliszych kontaktów z drugą
osoba. Mury złosci i
leku zbudowane są
z silnych emocji. Nałogowcy Unikania Bliskosci mogą
te.
korzystać
z muru milczenia,
skutecznie udaremniajacego wymianę
zdań
poza niezbednym minimum. Mogą
te.
zbudować
mur sztucznej
dojrzałosci pozwalajacy im na zachowywanie wiecznego spokoju i ukrywanie emocji(unikanie zblienia
emocjonalnego);czy mur ,,miłej atmosfery", polegajacy na tym, e zawsze są
mili i uprzejmi, do tego stopnia, e
skutecznie powstrzymują
partnera przed przekazaniem informacji o trudnosciach we wzajemnych stosunkachinformacji,
które mogłyby doprowadzić
do poytecznych negocjacji(unikanie zblienia intelektualnego
emocjonalnego).

WYKORZYSTYWANIE ROZRYWEK

Inna technika utrzymywania dystansu, stosowana przez Nałogowców Unikania Bliskosci, polega na zajmowaniu
się
czymś
w obecnosci partnera. Słuchanie radia podczas wspólnej jazdy samochodem jest bardzo powszechnym
przykładem. W domu Nałogowiec Unikania Bliskosci czesto lubi mieć
właczony przez cały czas telewizor, albo
pochłoniety jest naprawianiem rónych rzeczy czy swoim hobby.