KARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI
Zgodnie z rozporzÄ…dzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.
Przedsiębiorstwo EKOS
CHLOR
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 1/8
1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI, PRODUCENTA I DYSTRYBUTORA
Nazwa produktu: Chlor
Wzór chemiczny: Cl2
Producent:
Dystrybutor:
2. SKAAD I INFORMACJA O SKAADNIKACH
Substancja stwarzajÄ…ca zagro\enie:
Symbol
% wag. Nr CAS Nr WE Zwroty zagro\enia
Nazwa chemiczna ostrzegawczy
(R)*
chlor 100 7782-50-5 231-959-5 T, N 23-36/37/38-50
Objaśnienie: T+= bardzo toksyczny, T= toksyczny, C= \rący, Xn= szkodliwy, Xi= dra\niący, E= wybuchowy, O= utleniający,
F+= skrajnie łatwopalny, F= wysoce łatwopalny, N= niebezpieczny dla środowiska
*Pełne znaczenie zwrotów zagro\enia R z punktu 2 ujęto w punkcie 16
3. IDENTYFIKACJA ZAGROśEC
Substancja została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z
obowiÄ…zujÄ…cym prawem.
T N
Zagro\enie po\arowe: Substancja niepalna. Gaz ciÄ™\szy od powietrza gromadzi siÄ™ przy
powierzchni i w dolnych partiach pomieszczeń.
Zagro\enie Działa toksycznie przez drogi oddechowe. Działa dra\niąco na oczy,
toksykologiczne: układ oddechowy i skórę. Chlor jest gazem toksycznym i silnie dra\niącym.
Chlor jest jednym z niebezpieczniejszych zagro\eń powszechnych, ze
względu na ogromny zakres stosowania i częstotliwość jego przewo\enia
ró\nymi środkami transportu.
Zagro\enie Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne. Chlor działa toksycznie na
ekotoksykologiczne: organizmy \ywe, w szczególności na organizmy wodne.
4. PIERWSZA POMOC
Uwaga: W pierwszej kolejności nale\y wyprowadzić poszkodowaną osobę ze ska\onego chlorem
środowiska. Uło\yć na lewym boku z głową skierowaną w dół. Skontaktować się z lekarzem (ratujący
muszą być wyposa\eni w ochrony dróg oddechowych zapewniające dopływ świe\ego powietrza
oraz powinni być połączeni liną, w ostateczności czas przebywania w ska\onej atmosferze musi
być ograniczony do czasu trwania zatrzymania oddechu).
Następstwa wdychania:
1. Wyprowadzić poszkodowaną osobę na świe\e powietrze.
2. Utrzymywać dro\ność dróg oddechowych. W cię\kich zatruciach natychmiast podawać tlen.
Zaleca się równie\ wdychanie par alkoholu lub mieszaniny pary wodnej i alkoholu. Wiele zródeł
zaleca (w razie gro\ącego obrzęku płuc) upust 400-700 cm3 krwi, ale mo\na do tego zabiegu
przystąpić po wyprowadzeniu zatrutego z szoku.
3 Bezwzględnie zapewnić pomoc lekarską.
Kontakt z oczami:
1. Przemywać ska\one oczy większą ilością letniej wody przez 15 minut lub 0,9% roztworem soli
kuchennej (najlepiej wyjałowionej), przy wywiniętych powiekach.
2. Zapewnić pomoc okulisty.
Kontakt ze skórą:
KARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI
Zgodnie z rozporzÄ…dzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.
Przedsiębiorstwo EKOS
CHLOR
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 2/8
1. Zdjąć ska\one ubranie. Oczyścić mechanicznie ska\oną skórę, przemyć du\ą ilością wody, a
następnie wodą z łagodnym mydłem.
2. W przypadku gdy podra\nienie skóry nie mija, skonsultować się z lekarzem dermatologiem.
5. POSTPOWANIE W PRZYPADKU POśARU
Zagro\enia po\arowe: Gaz niepalny. Butle nara\one na działanie ognia lub wysoką temperaturę
bezzwłocznie usunąć poza obszar zagro\enia. Nagrzane pojemniki pękają,
potęgując zagro\enie. Pod działaniem wysokich temperatur wydzielają się
toksyczne gazy, pary, dymy i aerozole.
W przypadku po\aru Środki gaśnicze w zale\ności od natury i rozmiarów po\aru.
sąsiednich obiektów
stosować:
Zalecenia szczegółowe: Uwaga: W ogniu wydzielają się toksyczne gazy, pary i dymy.
Sprzęt ochronny Gazoszczelne kombinezony ochronne. Aparaty izolujące drogi oddechowe.
stra\aków:
6. POSTPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA
DO ÅšRODOWISKA
Zalecenia ogólne: W przypadku wydostania się większej ilości chloru do środowiska ogłosić
alarm gazowy, ska\ony teren nale\y wyizolować z otoczenia, a poza jego
obręb wyprowadzić osoby postronne. W pierwszej kolejności odciąć zródło
ska\enia środowiska. Wezwać ekipy ratownicze.
Środki ochrony Unikać kontaktu z uwolnionym chlorem. Stosować ubrania ochronne z tkanin
osobistej: odpornych na działanie chloru, rękawice ochronne, okulary ochronne w
szczelnej obudowie, ochrony dróg oddechowych przed chlorem. Nale\y
pamiętać o ograniczonym czasie działania ochronnego filtrów gazowych (filtr
gazowy oznaczony kolorem szarym i literÄ… B).
Zalecenia szczegółowe: Starać się odciąć zródło ska\enia środowiska (uszczelnić uszkodzone butle i
umieścić w opakowaniu awaryjnym), odciąć dopływ z instalacji.
Zabezpieczenie Zabezpieczyć studzienki ściekowe. W przypadku ska\enia wód powiadomić
środowiska: odpowiednie władze. Ska\ony grunt podlega wymianie.
Metody utylizacji: Unieszkodliwianie na drodze termicznej zgodnie z wymogami prawa
krajowego.
7. POSTPOWANIE Z SUBSTANCJ I JEJ MAGAZYNOWANIE
Zapobieganie Podczas stosowania nie jeść, nie pić, unikać kontaktów z chlorem unikać
zatruciom: wdychania gazu i aerozoli, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować
odzie\ i sprzęt ochrony osobistej, pracować w wentylowanym pomieszczeniu.
Zagadnienia Substancja niepalna.
po\arowe:
Magazynowanie: Chlor przewo\ony i przechowywany jest w zbiornikach, cysternach, butlach
przy ciśnieniu 22 atm i zawartości 1,25 kg ciekłego chloru na 1 dm3 objętości
naczynia. Butle przechowywane są w pomieszczeniach zamkniętych, w
budynkach parterowych o lekkiej konstrukcji dachu, przeznaczonych do
magazynowania w nich gazów technicznych w butlach. Przy magazynowaniu
chloru ciekłego w zbiornikach, nale\y brać pod uwagę znaczną, w
porównaniu do innych gazów skroplonych, rozszerzalność objętościową
chloru ciekłego w miarę jego ogrzewania. Wynosi ona 0,2%/1oC. Nale\y
równie\ uwzględniać małą ściśliwość tej substancji 0,0118%/0,1 MPa.
KARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI
Zgodnie z rozporzÄ…dzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.
Przedsiębiorstwo EKOS
CHLOR
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 3/8
Rurociągi chloru ciekłego w instalacji powinny być wykonane ze spadkiem w
kierunku zbiorników magazynowych. Po zakończeniu rozładunku nie
powinien w nich pozostać chlor ciekły. Pozostawienie rurociągu całkowicie
wypełnionego chlorem mo\e spowodować rozerwanie w przypadku wzrostu
temperatury, poniewa\ chlor ciekły ma wysoki współczynnik rozszerzalności
cieplnej.
Rurociągi chloru ciekłego zabezpiecza się z tego tytułu za pomocą komór
ekspansyjnych. Szyby w oknach magazynów malowane są na kolor niebieski
lub pomarańczowy w celu ochrony pomieszczeń przed bezpośrednim
działaniem promieni słonecznych. Butle ustawione są pionowo,
zabezpieczone przed przewróceniem się, z dala od grzejników. Chlor nale\y
chronić przed zetknięciem z materiałami łatwo zapalającymi się i kurzącymi,
jak związki organiczne, węgiel drzewny, sadza oraz większość metali i ich
soli. W zetknięciu z alkoholami, eterami, węglowodorami, a szczególnie z
wodorem mo\e nastąpić wybuch.
Zasady magazynowania określa norma PN-89/C-81400.
Metody postępowania Za odpad mo\na uznać chlor, który w \adnej postaci nie nadaje się do
z odpadami: zagospodarowania. Resztkowy chlor odstawiany jest do wskazanego przez
słu\bę ochrony środowiska miejsca celem utylizacji poprzez wypuszczenie z
butli do roztworu tiosiarczanu sodu.
8. KONTROLA NARAśENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ
Rozwiązania techniczne: Stosowanie się do rygorów bezpiecznej pracy (ochrony osobiste, wentylacja
wyciągowa, brak mo\liwości ska\enia kanalizacji i otaczającego środowiska). Wszelkie manipulacje
wykonywać pod czynnym dygestorium. Odpadki umieszczać w oddzielnym, oznakowanym, szczelnym
pojemniku.
Osobiste wyposa\enie ochronne:
Drogi oddechowe: Maski ochronne z filtrami par rozpuszczalników organicznych i
czÄ…steczkowych (filtr gazowy oznaczony kolorem szarym i literÄ… B).
Ręce: Rękawice ochronne z tworzywa powlekanego, odpornego na działanie
chloru.
Oczy: Okulary ochronne w szczelnej obudowie.
Skóra i ciało: Ubrania ochronne ze zwartej tkaniny. Fartuchy ochronne.
Ogólne środki ochrony:
Higiena pracy: Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Unikać
bezpośredniego kontaktu powierzchni ciała i dróg oddechowych z
chlorem. Nie wdychać gazu, par i aerozoli. Po pracy dokładnie wymyć
powierzchnię ciała. Nie jeść, nie pić podczas pracy.
Najwy\sze dopuszczalne stę\enie (mg/m3) w środowisku pracy w Polsce :
Składnik NDS (mg/m3) NDSCh (mg/m3)
7782-50-5 chlor 1,5 9
Dopuszczalne stÄ™\enie chloru w powietrzu atmosferycznym i w wodzie do picia i na potrzeby
gospodarcze:
Dopuszczalne stÄ™\enie chloru w powietrzu atmosferycznym na obszarach (mg/m3):
Obszary chronione Obszary specjalnie chronione
w ciągu 30 średnio- średnio- w ciągu 30 średnio- średnio-
minut dobowe roczne minut dobowe roczne
KARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI
Zgodnie z rozporzÄ…dzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.
Przedsiębiorstwo EKOS
CHLOR
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 4/8
0,1 0,03 0,0043 0,03 0,01 0,0016
9. WAAÅšCIWOÅšCI FIZYKOCHEMICZNE
Masa czÄ…steczkowa: 70,91 g/mol
Postać fizyczna, barwa, zapach: Chlor w warunkach normalnych jest niepalnym gazem o barwie
zielono\ółtej, o ostrym, przykrym i duszącym zapachu. Skroplony jest cieczą o barwie \ółtej, która
przechowywana jest w butlach stalowych i cysternach. Próg wyczuwalności fizjologicznej wynosi 0,003
mg/dm3.
Temperatura topnienia: -101,6oC
Temperatura wrzenia: -34oC
Gęstość: 3,214 g/dm3
Gęstość par względem powietrza: 2,45
Prę\ność par: w 20oC 6,731 bar
Temperatura samozapłonu: 415oC
Rozpuszczalność w wodzie i innych rozpuszczalnikach: Rozpuszczalność w wodzie bardzo dobra; w
15oC w 100cm3 wody rozpuszcza siÄ™ 226 cm3 chloru. Wytwarza siÄ™ tzw. woda chlorowa. Chlor dobrze
rozpuszcza się w chlorowanych węglowodorach.
Inne: Chlor absorbowany jest przez węgiel drzewny. Jako bardzo reaktywny chemicznie pierwiastek
chętnie wchodzi w reakcje z wydzieleniem ciepła, z wieloma substancjami organicznymi i
nieorganicznymi (metalami i niemetalami). Z wodorem tworzy mieszaniny wybuchowe. Ze względu na
właściwości utleniające w atmosferze czystego chloru mo\e nastąpić zapalenie się substancji palnych.
W stanie wilgotnym chlor działa korodująco na metale. Chlor otrzymywany jest przez elektrolizę
chlorków. Chlor stosowany jest w przemyśle chemicznym do otrzymywania związków chloru,
chlorowania związków organicznych (produkcja tworzyw sztucznych, kauczuku syntetycznego,
rozpuszczalników organicznych). W przemyśle włókienniczym i papierniczym chlor słu\y do bielenia i
odka\ania. W przemyśle młynarskim bieli mąkę. Powszechnie stosowany jako bakteriobójczy środek
odka\ający wodę do celów pitnych oraz ścieki. W I wojnie światowej był u\ywany jako gaz bojowy,
duszący środek trujący.
10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ
Stabilność i reaktywność:
Niebezpieczne jest stosowanie aparatury aluminiowej w procesach z
chlorowanymi rozpuszczalnikami. Są powa\ne przesłanki do
stwierdzenia, \e przejściowo powstają samozapalne związki
metaloorganiczne. Wykazano, \e rozdrobniony glin lub magnez wchodzi
w reakcje z chlorowanymi rozpuszczalnikami, prowadzÄ…cymi do
samozapalania siÄ™ tych metali.
Właściwości korozyjne: Gaz reaktywny.
11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE
Drogi nara\enia człowieka: Wdychanie, kontakt ze skórą, kontakt z oczami.
Informacje ogólne: Chlor jest gazem toksycznym i silnie dra\niącym. Mechanizm działania tej
substancji w organizmie człowieka nie został całkowicie wyjaśniony. Najbardziej prawdopodobne jest, \e
ostre działanie toksyczne, występującego w postaci gazowej chloru, jest spowodowane głównie
wytwarzaniem się w zetknięciu z wilgocią (np. błon śluzowych, skóry) chlorowodoru. Chlorowodór
zaś, rozpuszczony w wodzie, tworzy kwas solny. Działanie \rące na błonę śluzową spowodowane jest
zatem własnościami kwasowymi oraz działaniem utleniającym. Stę\enia 0,004-0,06 mg/m3 w powietrzu
są niebezpieczne dla \ycia, je\eli trwają od pół do jednej godziny. Przy stę\eniach 0,1-0,15 mg/m3
trwających od pół do jednej godziny nie ma praktycznie szans na uratowanie \ycia. Jednak\e fakt, \e
KARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI
Zgodnie z rozporzÄ…dzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.
Przedsiębiorstwo EKOS
CHLOR
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 5/8
chlor wyczuwalny jest ju\ w powietrzu w rozcieńczeniu 1:100 000, powoduje, \e zapobiega to cię\kim i
śmiertelnym zatruciom.
Działanie miejscowe (skóra, oczy, błony śluzowe):
Zatrucia ostre: Przy wy\szych stę\eniach, 200-300 mg/m3, pojawia się ból pod mostkiem, niedomogi
krą\enia poprzedzają wystąpienie obrzęku płuc i śmierć w ciągu kilku godzin. Stę\enia te mogą
spowodować natychmiastowy zgon wskutek obrzęku głośni. Przy wysokich stę\eniach chloru zatrucie
mo\e prowadzić do tzw. błyskawicznej śmierci, która następuje po kilku minutach wdychania gazu.
Przestaje wówczas funkcjonować ośrodek oddechowy. Zatrucie objawia się konwulsyjnym wydechem,
znaczącą dusznością, pobudzeniem ruchowym, sinicą, utratą przytomności, tętno staje się przyśpieszone,
a następnie nitkowate. Przy zatruciach ostrych i gwałtownej śmierci nie są wykrywane \adne specjalne
zmiany anatomopatologiczne. Przy średnich zatruciach chlorem (o ile zatruta osoba zostanie w porę
usunięta ze ska\onej atmosfery), po wznowieniu ruchów oddechowych, w pewnym stopniu ustępuje
sinica. Chory odczuwa ostre bóle w klatce piersiowej, palenie i łzawienie oczu. Pojawia się silny, duszący
kaszel napadowy. Poszkodowany znajduje się w stanie silnego podniecenia lub skrajnego przygnębienia.
Po 2-3 godzinach pojawia się obrzęk płuc. Chory uspakaja się. Zwiększa się duszność oraz wydzielanie
plwociny i odchrząkiwanie pieniącej, \ółtej lub czerwonej cieczy do 1dm3 na dobę. Pojawia się obrzęk
błony śluzowej gardła, krtani i strun głosowych.
Zatrucia przewlekłe: Bardzo ró\na jest wra\liwość osobnicza na działanie chloru. Pierwsze objawy
podra\nienia występują ju\ przy zawartości 0,01 mg/m3 chloru w powietrzu atmosferycznym. W stę\eniu
50-150 mg/m3 powoduje silne podra\nienie błon śluzowych oczu, nosa i górnych dróg oddechowych.
Wywołuje łzawienie, kichanie, obfite wydzielanie śliny, kaszel połączone z bólami głowy i za
mostkiem. Podra\nieniu ulega tchawica i oskrzela. Plwocina mo\e zawierać domieszki krwi. Pojawia się
ból głowy. Mogą występować zaburzenia \ołądkowo-jelitowe.
Działanie na skórę: Wystąpi ostre zaczerwienienie i podra\nienie. Mo\e rozwinąć się rumień skóry z
małymi septycznymi pęcherzami i wrzodami. Mo\e powstać chemiczne poparzenie. Chlor wchłania się
przez nieuszkodzoną skórę, wywołując oznaki takie jak po wdychaniu.
Powikłania: Jako następstwa zatrucia chlorem występują odoskrzelowe zapalenie płuc, obrzęk płuc,
schorzenia oskrzeli oraz predyspozycje do zachorowań na gruzlicę. Z innych powikłań występuje
marskość płuc, dychawica oskrzelowa oraz niedomoga krą\enia. Obserwowane są równie\ zapalenia i
owrzodzenia dziąseł oraz błony śluzowej nosa, a przy dłu\szym stykaniu się z chlorem próchnica zębów.
Rokowania: Rokowanie przy cię\kim zatruciu jest złe. Je\eli zatrute osoby prze\yją, nierzadko pozostają
u nich trwałe następstwa, szczególnie w układzie nerwowym i psychicznym.
Chlor nie jest kumulowany w organizmie człowieka. Osoby nara\one w warunkach zawodowych na
systematyczne kontakty z chlorem cierpią na kumulację mikrouszkodzeń rozmaitych organów: nad\erki
błon śluzowych nosa i jamy ustnej, uszkodzenie szkliwa zębów, łzawienie oczu i inne.
Zapobieganie:
Tam gdzie występuje mo\liwość pojawienia się niebezpiecznych stę\eń chloru, nale\y stosować
indywidualne środki ochrony osobistej (sprzęt ochrony dróg oddechowych, okulary ochronne). Nale\y
bezwzględnie przestrzegać zasady, \e maksymalna zawartość chloru w powietrzu atmosferycznym nie
powinna przekraczać 0,1 mg/m3 (stę\enie 30-minutowe), 0,03 mg/m3 (stę\enie średniodobowe), 0,0043
mg/m3 (stę\enie średnioroczne). Konieczne jest instalowanie urządzeń odsysających i wentylatorów w
miejscach zagro\onych. Niezbędna jest stała kontrola lekarska.
12. INFORMACJE EKOLOGICZNE
Działanie na organizmy wskaznikowe:
Ryby: Dla karpi dawka chloru od 0,15 do 0,2 mg/dm3 przy oddziaływaniu przez 19 dni w ni\szych
temperaturach (4°C do 5°C) jest Å›miertelna. Przy wy\szych temperaturach i tej samej dawce nie
zaobserwowano \adnych wyrazniejszych szkodliwych skutków.
KARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI
Zgodnie z rozporzÄ…dzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.
Przedsiębiorstwo EKOS
CHLOR
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 6/8
Ni\sze organizmy: Nadmierne dawki, a więc i pozostałość wolnego chloru w granicach od 0,2 do 0,5
mg/dm3, prowadzą do szybkiego zniszczenia licznych pierwotniaków i bakterii. Odporność organizmów
na chlor jest bardzo zró\nicowana.
Stopień zagro\enia wód: Skrajny.
13. POSTPOWANIE Z ODPADAMI
Metody unieszkodliwiania:
Zgodnie z ustawÄ… z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628) oraz rozporzÄ…dzeniem
Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206).
14. INFORMACJE O TRANSPORCIE
1017 CHLOR
Numer UN (ONZ):
2
Klasa RID/ADR/IMO:
2TC
Kod klasyfikacyjny:
LQ0
Ilości ograniczone:
268
Numer rozpoznawczy zagro\enia:
Nalepki ostrzegawcze wg ADR/RID Nr
6.1 + 8
15. INFORMACJE DOTYCZCE PRZEPISÓW PRAWNYCH
Substancja została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem.
Na etykietach nale\y umieścić następujące informacje:
Symbole ostrzegawcze na opakowaniach
jednostkowych
T N
Napis ostrzegawczy na opakowaniach Produkt toksyczny. Niebezpieczny dla środowiska.
jednostkowych
Zwroty wskazujÄ…ce rodzaj zagro\enia
R 23 Działa toksycznie przez drogi oddechowe.
R 36/37/38 Działa dra\niąco na oczy, układ oddechowy i skórę.
R 50 Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne.
Zwroty określające warunki bezpiecznego stosowania
S 7 Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty.
S 45 W przypadku awarii lub je\eli zle się poczujesz, niezwłocznie zasięgnij porady lekarza
je\eli to mo\liwe, poka\ etykietÄ™.
S 61 Unikać zrzutów do środowiska. Postępować zgodnie z instrukcją lub kartą
charakterystyki.
KartÄ™ wykonano zgodnie z:
" Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11.01.2001 r. (Dz.U.11 poz.84; z pózniejszymi
zmianami)
" RozporzÄ…dzeniem w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego.
RozporzÄ…dzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 140, poz. 1171) ze zmianÄ… z dnia
14.12.2004 r. (Dz.U. 2 z 2005r. poz.2)
KARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI
Zgodnie z rozporzÄ…dzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.
Przedsiębiorstwo EKOS
CHLOR
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 7/8
" RozporzÄ…dzeniem Ministra Zdrowia z dnia 28.09.2005r w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z
ich klasyfikacjÄ… i oznakowaniem - ZAACZNIK (Dz.U.201 poz.1674), (29ATP).
" Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji
niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 173, poz. 1679 z pózniejszymi zmianami).
" Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i
preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 171, poz. 1666 z pózniejszymi zmianami).
" Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w
sprawie najwy\szych dopuszczalnych stę\eń i natę\eń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy
ze zmianÄ… z dnia 1.10.2005 r. (Dz.U. 212 poz.1769)
" UstawÄ… z dnia 27.04.2001 r. o odpadach (Dz.U.62 poz.628) oraz rozporzÄ…dzeniem Ministra Åšrodowiska z dnia
27.09.2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz.1206).
" Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U. 2001 nr 63 poz. 638).
" Klasyfikacją towarów niebezpiecznych zgodnie z Umową Europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu
drogowego towarów niebezpiecznych (ADR).
" Ustawą z dnia 28 pazdziernika 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. 2002 nr 199
poz. 1671) z pózniejszymi zmianami.
" Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997r. w sprawie ogólnych przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy. (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z pózniejszymi zmianami
" Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy
związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86).
" Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków
ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173).
" Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z pózniejszymi zmianami.
" Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy
związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych. (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86).
" Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków
ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173).
16. INNE INFORMACJE
Chemiczne określenie produktu:
Chlor
Symbol ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych
T Produkt toksyczny.
N Produkt szkodliwy dla środowiska
R 23 Działa toksycznie przez drogi oddechowe.
R 36/37/38 Działa dra\niąco na oczy, układ oddechowy i skórę.
R 50 Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne.
Normy na sprzęt ochronny:
PN-EN 141:2002 Sprzęt ochrony układu oddechowego. Pochłaniacze i filtropochłaniacze, wymagania,
badanie, znakowanie.
PN-EN 344:1996 Wymagania i metody badania obuwia bezpiecznego, ochronnego i zawodowego do
u\ytku w pracy. Zmiana A1.
PN-EN 166:2002 (U) Ochrona indywidualna oczu. Wymagania.
PN-EN 374-3:2004 (U) Rękawice chroniące przed chemikaliami i mikroorganizmami. Wyznaczanie
odporności na przenikanie chemikaliów.
PN-EN 466:1998 Odzie\ ochronna. Ochrona przed ciekłymi chemikaliami. Wymagania dotyczące
odzie\y chroniącej przed chemikaliami z połączeniami nieprzepuszczającymi cieczy
(typ 3).
Powietrze na stanowiskach pracy
PN-EN 1540:2004 Powietrze na stanowiskach pracy. Terminologia
PN-EN 689:2002 Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny nara\enia inhalacyjnego na
KARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI
Zgodnie z rozporzÄ…dzeniem MZ z dnia 14 grudnia 2004 r.
Przedsiębiorstwo EKOS
CHLOR
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 8/8
czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia
pomiarowa.
Uwaga:
U\ytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów
prawa krajowego. Informacja zawarta w powy\szej karcie stanowi opis wymogów bezpieczeństwa
u\ytkowania preparatu. U\ytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu
do określonych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy
u\ytkownika. Karta charakterystyki nie mo\e być traktowana jako gwarancja właściwości preparatu.
Produkt nie mo\e być u\ywany bez pisemnej zgody w \adnym innym celu ani\eli podanym w p.1 karty
charakterystyki.
Karta charakterystyki jest bezpośrednio przekazywana dystrybutorowi produktu, bez zapewnień lub gwarancji
co do kompletności bądz szczegółowości wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych.
Kartę wykonano w Przedsiębiorstwie EKOS S.C. 80-266 Gdańsk, al. Grunwaldzka 209, tel/fax: (0-58)305-37-
46, www.ekos.gda.pl e-mail: ekos@ekos.gda.pl na podstawie informacji i konsultacji uzyskanych od
Zamawiającego oraz materiałów z własnej bazy danych.
Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki sÄ… zgodne z aktualnym stanem naszej wiedzy i
spełniają warunki prawa krajowego oraz Unii Europejskiej.
Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki nie są gwarancją parametrów technicznych czy
przydatności do określonych zastosowań.
* * * * *
Pakowanie, przechowywanie, transport
a. Zbiorniki. Chlor ciekły dostarczany jest w specjalnie do tego celu przeznaczonych ciśnieniowych zbiornikach
transportowych, takich jak: cysterny, beczki (naczynia pojemności co najmniej 100 l i najwy\ej 1000 l) i butle.
b. Szczelność ciśnieniowych zbiorników transportowych. Zawór zbiornika powinien być szczelny przy
całkowitym zamknięciu oraz przy całkowitym otwarciu zaworu i zaślepionym wylocie króćca bocznego zaworu.
Zabrania się napełniać i dopuszczać do eksploatacji zbiorniki z nieszczelnymi zaworami.
c. Przechowywanie. Ciśnieniowe zbiorniki transportowe napełnione chlorem ciekłym nale\y przechowywać
zgodnie z aktualnymi przepisami. W szczególności nale\y zabezpieczyć je przed bezpośrednim działaniem
promieni słonecznych lub innych zródeł ciepła.
d. Transport. Ciśnieniowe zbiorniki transportowe napełnione chlorem ciekłym nale\y przewozić w sposób zgodny
z obowiązującymi przepisami o transporcie materiałów niebezpiecznych. Przy wszelkich czynnościach, a w
szczególności podczas załadunku i wyładunku, nale\y obchodzić się ostro\nie z naczyniami z chlorem ciekłym,
nie rzucać ich oraz chronić przed uderzeniami.
e. Sprawdzanie szczelności ciśnieniowych zbiorników transportowych. Szczelność zaworów i opakowań nale\y
sprawdzić, zbli\ając zwil\ony w wodzie amoniakalnej tampon na odległość około 5 cm od badanego na
szczelność miejsca. Zbiorniki uwa\a się za szczelne, je\eli podczas tej czynności nie obserwuje się białego dymu
powstajÄ…cego w wyniku reakcji chloru i amoniaku.
f. Normy międzynarodowe:
ISO 1552-75 Liquid chlorine for industrial use. Metod for sampling (for determining only the volumetric
chlorine content),
ISO 2120-72 Liquid chlorine for industrial use. Determination of the content of chlorine in the vaporised
product,
ISO 2121-72 Liquid chlorine for industrial use. Determination of water content.
* * * * *
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Fluorowce fluor, chlor, brom, jodchlor płynny i sypkiChlorwięcej podobnych podstron