Zagro哪吥絜nia (toksyczne, po哪吥絘rowe i wybuchowe) w podziemnych parkingach samochodowych


BEZPIECZECSTWO PRACY 11/2007
mgr IVAN MAKHNIASHVILI
doc.dr hab. ZBIGNIEW MAKLES
Zagro偶enia w podziemnych
Centralny Instytut Ochrony Pracy
 Pa艅stwowy Instytut Badawczy
parkingach samochodowych
 toksyczne, po偶arowe i wybuchowe
Parkowanie pojazd贸w samochodowych w du偶ych miastach nastr臋cza olbrzymie trudno艣ci. Racjonalnym rozwi膮-
zaniem tego problemu s膮 podziemne parkingi wielostanowiskowe, usytuowane w miejscach wzmo偶onego ruchu,
a wi臋c w centrach metropolii. W artykule przedstawiono zagro偶enia jakie mog膮 stwarza膰 pojazdy, kt贸rych miejscem
parkowania s膮 podziemne gara偶e.
Toxic, fire and explosive risk in underground car parks
Road vehicles parking in big cities cause enormous problems. Underground multi-storey car parks situated in congested areas, such
as centres of metropolises, are a reasonable solution to this problem. The article discusses risks vehicles parked in underground
car parks may cause.
nem Legii. Jednak i one nie rozwi膮偶膮 problemu skroplonym lub spr臋偶onym gazem (LPG, CNG),
Wst臋p
gara偶owania w mie艣cie, bowiem dodatkowym kieruj膮c si臋 z艂udnym przekonaniem, 偶e benzyna
Problemem dla lokalnych administrato-
utrudnieniem jest fakt, i偶 w艂a艣ciciele parking贸w i olej nap臋dowy nie stwarzaj膮 w tych pomiesz-
r贸w i w艂adz municypalnych du偶ych aglo-
zamkni臋tych i podziemnych zabraniaj膮 lub czeniach zagro偶e艅 toksycznych, po偶arowych
meracji miejskich s膮 miejsca postojowe dla
wr臋cz zakazuj膮 parkowania pojazd贸w zasilanych i/lub wybuchowych.
pojazd贸w samochodowych. Liczba 艣rodk贸w
indywidualnego przemieszczania si臋 lud-
Tabela 1
no艣ci wzrasta nieustannie i wiele pojazd贸w
TOKSYCZNO艢膯 TLENKU W臉GLA
z braku odpowiednich miejsc parkuje na chodni-
Toxicity of carbon monoxide
kach, jezdniach, uliczkach osiedlowych, podw贸r-
Parametr Warto艣ci, skutki
kach, na trawnikach. Ten spos贸b parkowania
Pr贸g wyczuwalno艣ci zapachu bez zapachu
samochod贸w jest utrapieniem dla mieszka艅c贸w
du偶ych miast, a szczeg贸lnie w ich centrach, gdzie
St臋偶enia oraz dawki 艣miertelne LCL0 (cz艂owiek, inhalacja, 5 min)  5850 [mg/m3]
i toksyczne
ruch pieszych i zmotoryzowanych cz臋sto koliduj膮
ze sob膮, prowadz膮c do powa偶nych zak艂贸ce艅 Dzia艂anie toksyczne i inne gaz toksyczny, dusz膮cy, wi膮偶e si臋 z hemoglobin膮 krwinek i hamuje oddychanie
szkodliwe dzia艂anie biologiczne tkankowe
komunikacyjnych oraz zagro偶e艅 dla zdrowia
na ustr贸j cz艂owieka
i 偶ycia obywateli. O ile w nowo zbudowanych
Drogi wch艂aniania drogi oddechowe
 biurowcach lub na wybranych osiedlach spraw臋
t臋 rozwi膮zuj膮 parkingi odkryte, gara偶e wkom- Objawy zatrucia ostrego. w st臋偶eniach ok. 60-240 mg/m3 po paru godzinach  b贸l g艂owy
Uwa偶a si臋, 偶e wdychanie tlenku
ponowane w budowl臋 lub parkingi podziemne,
w st臋偶eniach ok. 450 mg/m3, po 1-2 godz.  b贸l g艂owy, md艂o艣ci, wymioty,
w臋gla powoduje (warto艣ci
os艂abienie mi臋艣ni, apatia
to w miejscach o zabudowie zwartej parkowanie
st臋偶e艅 orientacyjne):
jest prawie niemo偶liwe.
w st臋偶eniach ok. 900-1000 mg/m3, po 2 godz.  zapa艣膰, utrata
przytomno艣ci
Problem parkowania pojazd贸w osobo-
wych w wielu krajach zosta艂 rozwi膮zany przez w st臋偶eniach ok. 1800-2000 mg/m3, w ci膮gu 20 min  zapa艣膰; ryzyko
zgonu po 2 godz.
parkingi usytuowane na obrze偶ach miast
i zapewnienie doje偶d偶aj膮cym dogodnego w st臋偶eniach ok. 4000 mg/m3, po 5-10 min  zapa艣膰; ryzyko zgonu po 30 min
艣rodka lokomocji do  City lub przez budow臋
w st臋偶eniach ok. 8000 mg/m3, po 1-2 min  zapa艣膰; ryzyko zgonu po 10-15 min
parking贸w podziemnych w centrach han-
w st臋偶eniach ok. 15000 mg/m3, po 1-3 min  zgon
dlowych, budynkach biurowych, teatrach,
Nast臋pstwem ostrego zatrucia nieodwracalne uszkodzenie o艣rodkowego uk艂adu nerwowego
pod placami miejskimi, stadionami, ulicami,
mo偶e by膰 niewydolno艣膰 wie艅cowa i zawa艂 u os贸b ze zmianami w sercu (chorob膮
w nowo zbudowanych budynkach us艂ugowych,
niedokrwienn膮 serca)
a nawet w budynkach mieszkalnych.
Objawy zatrucia przewlek艂ego pocz膮tkowo kompensacyjne zwi臋kszenie zawarto艣ci hemoglobiny i liczby
W Polsce parkingi podziemne s膮 na etapie erytrocyt贸w, nast臋pnie zmniejszenie zdolno艣ci wysi艂kowej u os贸b ze zmianami
w naczyniach wie艅cowych;
rozwojowym. W samej tylko Warszawie istnieje
zaburzenia kr膮偶enia wie艅cowego i zmiany w EKG;
kilkadziesi膮t du偶ych parking贸w podziemnych
b贸le i zawroty g艂owy, zaburzenia pami臋ci, zmiany osobowo艣ci i zmiany
wielostanowiskowych oraz planowana jest bu-
neurologiczne
dowa kilkunastu takich parking贸w, m.in. pod
Tlenek w臋gla jest substancj膮 toksyczn膮, dzia艂aj膮c膮 na rozrodczo艣膰 (kat. 1) wg wykazu substancji
placami: Bankowym, Teatralnym, Konstytucji,
niebezpiecznych
Defilad (PKiN), Powsta艅c贸w Warszawy, Pi艂sud-
Tlenek w臋gla nie jest umieszczony w wykazie substancji i preparat贸w o dzia艂aniu rakotw贸rczym lub mutagennym IARC
skiego, Trzech Krzy偶y, Grzybowskim, pod stadio-
10
BEZPIECZECSTWO PRACY 11/2007
Tabela 2
Budow臋 parking贸w reguluje rozporz膮dze-
nie ministra infrastruktury z dnia 12 kwietnia TOKSYCZNO艢膯 BENZYNY I OLEJU NAP臉DOWEGO
2002 roku, w sprawie warunk贸w technicznych,
Gasoline and petrodiesel toxicity
jakim powinny odpowiada膰 budynki i ich usytu-
Warto艣ci, skutki
owanie [1]. Dotyczy ono zar贸wno gara偶y w do-
Parametr
benzyna olej nap臋dowy
mach jednorodzinnych, jak i wielostanowiskowych
gara偶y otwartych lub zamkni臋tych sytuowanych
Stan skupienia ciecz  para ciecz  para
w budynkach i miejscach publicznych, w tym
Pr贸g wyczuwalno艣ci 5,4 brak danych
i gara偶y podziemnych.
zapachu [mg/m3]
Wraz z problemem miejsc postojowych
St臋偶enia oraz brak danych brak danych
narasta r贸wnie偶 problem ochrony 艣rodowiska dawki 艣miertelne
i toksyczne
naturalnego, a w nim sprawa czysto艣ci powietrza
zar贸wno w obr臋bie punkt贸w gara偶owania jak Dzia艂anie toksyczne substancja toksyczna, dra偶ni膮ca i dzia艂aj膮ca substancja szkodliwa;
i szkodliwe dzia艂anie narkotycznie dzia艂a toksycznie na p艂贸d
i w otaczaj膮cej je przestrzeni. Pojazdy silnikowe
biologiczne na ustr贸j
s膮 bowiem emitorami szkodliwych, a nawet nie-
cz艂owieka
bezpiecznych dla zdrowia gaz贸w i py艂贸w.
Drogi wch艂aniania uk艂ad oddechowy, sk贸ra, przew贸d pokar- uk艂ad oddechowy, sk贸ra, przew贸d pokar-
mowy mowy
yr贸d艂a energii poruszaj膮ce pojazdy
Objawy zatrucia w postaci par mo偶e wywo艂a膰 艂zawienie w postaci par przy niskich st臋偶eniach
ostrego oczu, zaczerwienienie spoj贸wek, b贸l gard艂a, mo偶e wywo艂a膰 podra偶nienie g贸rnych dr贸g
 zagro偶enia
kaszel; w du偶ym st臋偶eniu mo偶e wywo艂a膰 oddechowych, b贸l gard艂a, kaszel; w du偶ym
yr贸d艂em energii poruszaj膮cym pojazdy s膮 pa- b贸l i zawroty g艂owy, md艂o艣ci, wymioty, st臋偶eniu mo偶e wywo艂a膰 b贸l i zawroty g艂owy,
spl膮tanie, pobudzenie lub senno艣膰; w na- md艂o艣ci, wymioty, spl膮tanie, pobudzenie
liwa silnikowe otrzymywane g艂贸wnie z przerobu
st臋pstwie ostrego zatrucia mo偶e wyst膮pi膰 lub senno艣膰, zaburzenia obwodowego
ropy naftowej, w tym benzyny, olej nap臋dowy,
zapalenie p艂uc uk艂adu nerwowego, zaburzenia r贸wnowagi
gaz p艂ynny LPG oraz paliwo kopalne  gaz natu-
i koordynacji ruchu; w nast臋pstwie ostrego
ralny w postaci LNG i CNG. zatrucia mo偶e wyst膮pi膰 zapalenie p艂uc
Benzyna (Petrobenzin, Benzine, Gasoline,
ska偶enie sk贸ry ciek艂膮 substancj膮 powoduje ska偶enie sk贸ry ciek艂膮 substancj膮 powoduje
Fuel) jest mieszanin膮 ciek艂ych w臋glowodor贸w miejscowe, niebolesne zaczerwienienie, miejscowe, niebolesne zaczerwienienie,
sucho艣膰 sk贸ry; przy du偶ej powierzchni pieczenie sk贸ry; przy du偶ej powierzchni
parafinowych, olefinowych, naftenowych oraz
ska偶enia mog膮 wyst膮pi膰 objawy zatrucia ska偶enia mog膮 wyst膮pi膰 objawy zatrucia
aromatycznych otrzymywan膮 g艂贸wnie z ropy
inhalacyjnego inhalacyjnego
naftowej. Jest bezbarwn膮 ciecz膮, 艂atwo lotn膮,
ska偶enie oczu ciek艂膮 substancj膮 mo偶e wy- ska偶enie oczu ciek艂膮 substancj膮 mo偶e wy-
艂atwo paln膮. U偶ywana jest jako paliwo do silnik贸w
wo艂a膰 b贸l i 艂zawienie oczu, zaczerwienienie wo艂a膰 b贸l i 艂zawienie oczu, zaczerwienienie
z zap艂onem iskrowym, jako ekstrahent lub sk艂ad-
spoj贸wek spoj贸wek
nik lakier贸w. Pary benzyny s膮 ci臋偶sze od powietrza
drog膮 pokarmow膮 wywo艂uje md艂o艣ci, drog膮 pokarmow膮 wywo艂uje md艂o艣ci,
i gromadz膮 si臋 nad gruntem oraz w jego zag艂臋-
wymioty, b贸l brzucha, biegunk臋; u os贸b ze wymioty, b贸l brzucha, biegunk臋; u os贸b ze
zmianami w uk艂adzie pokarmowym w na- zmianami w uk艂adzie pokarmowym w na-
bieniach stwarzaj膮c niebezpiecze艅stwo wybuchu
st臋pstwie zatrucia mog膮 wyst膮pi膰 zaostrzenia st臋pstwie zatrucia mog膮 wyst膮pi膰 zaostrzenia
mieszaniny paro-powietrznej.
dotychczasowych chor贸b; w czasie omy艂ko- dotychczasowych chor贸b; w czasie omy艂ko-
Olej nap臋dowy (Petrodiesel) jest paln膮
wego po艂kni臋cia mo偶e nast膮pi膰 zach艂y艣ni臋cie wego po艂kni臋cia mo偶e nast膮pi膰 zach艂y艣ni臋cie
mieszanin膮 frakcji destylat贸w ropy naftowej
z ryzykiem zach艂ystowego zapalenia p艂uc z ryzykiem zach艂ystowego zapalenia p艂uc
o
wrz膮c膮 w temp. 185  350 C. Stosowany
Objawy zatrucia przewlek艂e nara偶enie zawodowe mo偶e po- przewlek艂e nara偶enie zawodowe mo偶e po-
jest do nap臋dzania silnik贸w spalinowych z zap艂o- przewlek艂ego wodowa膰 b贸le g艂owy, dra偶liwo艣膰, upo艣ledze- wodowa膰 b贸le g艂owy, dra偶liwo艣膰, upo艣ledze-
nie pami臋ci i zmiany w zachowaniu si臋 oraz nie pami臋ci i zmiany w zachowaniu si臋 oraz
nem samoczynnym. Wyst臋puje w kilku gatunkach
ryzyko wyst膮pienia zmian w obwodowym ryzyko wyst膮pienia zmian w obwodowym
r贸偶ni膮cych si臋 lepko艣ci膮, temperatur膮 krzepni臋-
uk艂adzie nerwowym; uk艂adzie nerwowym;
cia, zawarto艣ci膮 siarki. Pary oleju nap臋dowego
powtarzaj膮cy si臋 kontakt sk贸ry z benzyn膮 powtarzaj膮cy si臋 kontakt sk贸ry z olejem
s膮 ci臋偶sze od powietrza. Tworz膮 z nim mieszaniny
wywo艂uje jej wysuszenie i p臋kanie, prze- nap臋dowym wywo艂uje rumie艅 i przewlek艂y
krwienie i przewlek艂y stan zapalny stan zapalny
wybuchowe.
LPG (Liquefied Petroleum Gas) jest mieszani- Dzia艂anie substancja nie oceniana pod wzgl臋dem substancja o prawdopodobnym dzia艂aniu
rakotw贸rcze dzia艂ania rakotw贸rczego na ludzi przez rakotw贸rczym na ludzi
n膮 z艂o偶on膮 z w臋glowodor贸w alifatycznych, kt贸rej
IARC
g艂贸wnymi sk艂adnikami s膮 propan (>90%) oraz
butan (<10%), daj膮c膮 si臋 skropli膰, nawanian膮
by膰 przechowywany w wytrzyma艂ych na du偶e
merkaptanem etylowym. LPG i jego sk艂adniki Zagro偶enia toksyczne
s膮 g臋艣ciejsze od powietrza. W przypadku wy- ci艣nienia zbiornikach rz臋du 20  25 MPa. Gaz
W procesie spalania paliw w silnikach samo-
cieku gromadz膮 si臋 nisko przy powierzchni ziemi ziemny jest jednym z najbardziej ekologicznych
chodowych powstaj膮  ditlenek i tlenek w臋gla
i w jej zag艂臋bieniach, stwarzaj膮c niebezpiecze艅- paliw silnikowych spe艂niaj膮cych normy europej-
oraz para wodna, tworz膮 si臋 r贸wnie偶 lotne zwi膮z-
stwo zap艂onu, a w mieszaninie z powietrzem
skie pod wzgl臋dem sk艂adu emitowanych spalin,
ki organiczne (LZO  aldehydy, ketony), wielopier-
 wybuchu.
ilo艣ci wydzielanego dymu i mo偶liwo艣ci tworzenia
艣cieniowe w臋glowodory aromatyczne (WWA),
LNG (Liquefied Natural Gas) i CNG (Com-
smogu. W stanie gazowym jest l偶ejszy od powie-
cz膮stki sta艂e (sadza), a tak偶e tlenki azotu, a przy
pressed Natural Gas) to paliwo kopalne, kt贸re
trza, szybko si臋 ulatnia. Jest palny, a z powietrzem
zasiarczonych paliwach  tlenki siarki.
towarzyszy z艂o偶om ropy naftowej lub cz臋艣ciej
tworzy mieszaniny wybuchowe [2-6].
Przy okre艣laniu stopnia zagro偶enia we wszyst-
wyst臋puje samodzielnie. Znane jest pod nazw膮
Wymienione paliwa nie s膮 oboj臋tne dla cz艂o-
kich typach gara偶y, za czynnik najbardziej
 gaz ziemny, a jego g艂贸wnym sk艂adnikiem
wieka i 艣rodowiska naturalnego zar贸wno pod
niebezpieczny przyjmuje si臋 obecno艣膰 tlenku
jest metan (>92,3%). Naturalny gaz w postaci
postaci膮 swojego naturalnego stanu skupienia,
w臋gla. Wynika to z charakteru jego oddzia艂ywania
ciek艂ej przydatnej do transportowania (LNG) wy-
jak i produkt贸w spalania w silnikach iskrowych
na ustr贸j cz艂owieka, wyra偶onego m.in. w szybko-
maga ozi臋bienia go do temperatury minus 163 oC,
i wysokopr臋偶nych. Niew艂a艣ciwe wykorzystywanie
艣ci i skryto艣ci dzia艂ania. Dane o toksyczno艣ci tlenku
co w du偶ym stopniu ogranicza jego zastosowanie
paliw stwarza zagro偶enia o charakterze toksycz- w臋gla i paliw silnikowych zebrano w tabelach
jako paliwo do pojazd贸w. Natomiast gaz spr臋偶ony
(CNG) jest stosowany w pojazdach, lecz musi nym, po偶arowym i wybuchowym. 1  3 [2-6].
11
BEZPIECZECSTWO PRACY 11/2007
Tabela 3
samochodowych emitowanych na biegu ja艂owym
TOKSYCZNO艢C LPG, LNG I CNG i podczas jazdy, wielko艣ci st臋偶enia tlenku w臋gla
w zasysanym  czystym powietrzu, a tak偶e dane
LPG, LNG and CNG toxicity
o liczbie gara偶owanych pojazd贸w, ich cz臋stotliwo艣ci
Warto艣ci, skutki
przemieszczania si臋, czasie jazdy i pr臋dko艣ci, czasie
Parametr
LPG LNG, CNG
manewrowania pojazdem w gara偶u itp. Nie wdaj膮c
Stan skupienia ciecz  pary gaz
si臋 w zawi艂o艣ci zwi膮zane z wyliczaniem ilo艣ci powie-
trza niezb臋dnego do wentylacji, szacowana ilo艣膰
Pr贸g wyczuwalno艣ci propan  9022  36088 bezwonny
zapachu [mg/m3] butan  6340
powietrza dla gara偶y wielostanowiskowych (np. dla
400 pojazd贸w), waha si臋 w granicach kilkunastu
St臋偶enia oraz dawki propan  brak danych; brak danych
艣miertelne butan  LC50 (szczur, inhalacja)  658000
tysi臋cy metr贸w sze艣ciennych na godzin臋.
i toksyczne mg/m3 (4 h)
G臋sto艣膰 tlenku w臋gla jest zbli偶ona do g臋sto艣ci
Dzia艂anie toksyczne propan  gaz dusz膮cy fizycznie wskutek gaz dusz膮cy fizycznie wskutek zmniejszenia
powietrza co powoduje, 偶e spaliny w gara-
i inne szkodliwe zmniejszenia ci艣nienia parcjalnego tlenu ci艣nienia parcjalnego tlenu w powietrzu
偶u r贸wnomiernie wype艂niaj膮 jego przestrze艅.
dzia艂anie biologiczne w powietrzu; butan  substancja s艂abo
G臋sto艣ci par benzyny, oleju nap臋dowego
na ustr贸j cz艂owieka dra偶ni膮ca, o umiarkowanym wp艂ywie de-
presyjnym na o艣rodkowy uk艂ad nerwowy i LPG s膮 wi臋ksze od g臋sto艣ci powietrza, st膮d utrzy-
muj膮 si臋 one na poziomie gruntu, wype艂niaj膮 te偶
Drogi wch艂aniania drogi oddechowe drogi oddechowe
wszelkie nier贸wno艣ci i zag艂臋bienia. Instalowanie
Objawy zatrucia propan  w st臋偶eniu 19642 mg/m3 tj. 10% substancja w ma艂ym st臋偶eniu powoduje
w gara偶u studzienek rewizyjnych, urz膮dze艅 i prze-
ostrego obj., mo偶e w ci膮gu paru minut wywo艂a膰 przyspieszenie czynno艣ci serca, oddechu,
zawroty g艂owy; w du偶ym st臋偶eniu wsku- b贸l g艂owy, zaburzenia orientacji; w du偶ych
wod贸w gazowych oraz umieszczanie otwor贸w
tek niedoboru tlenu wywo艂uje uczucie st臋偶eniach wywo艂uje nudno艣ci, wymioty,
od palenisk lub otwor贸w rewizyjnych przeznaczo-
zm臋czenia, b贸l i zawroty g艂owy, zaburzenia senno艣膰, utrat臋 przytomno艣ci, drgawki z ry-
nych do czyszczenia kana艂贸w dymowych, spalino-
orientacji, duszno艣膰, przyspieszenie odde- zykiem zgonu; ska偶enie oczu skroplonym
chu, czynno艣ci serca, utrat臋 przytomno艣ci, gazem mo偶e wywo艂a膰 ostry stan zapalny wych i wentylacyjnych, jest w 艣wietle cytowanego
drgawki, zatrzymanie akcji serca, 艣mier膰.
rozporz膮dzenia zabronione [8]. Jest to wa偶ny
butan  mo偶e wywo艂a膰 艂zawienie oczu, ka-
sygna艂 dla projektant贸w instalacji wentylacyjnych
szel; w st臋偶eniach przekraczaj膮cych najwy偶-
i oddymiaj膮cych, z kt贸rego wynika, 偶e w gara偶ach
sze dopuszczalne warto艣ci mo偶e wyst膮pi膰
b贸l, zawroty g艂owy, duszno艣膰, zaburzenia nale偶y instalowa膰 detektory CO, kt贸re powinny
oddechowe, pobudzenie psychoruchowe,
by膰 umieszczone na wysoko艣ci ok.1,5  1,8 m
nast臋pnie senno艣膰; objawy ust臋puj膮 szybko
od posadzki, a ich zadzia艂anie ustawione na w艂膮-
po przerwaniu nara偶enia; oblanie lub ska偶e-
czenie systemu wentylacji i alarmu 艣wietlnego
nie sk贸ry skroplonym gazem mo偶e wywo艂a膰
jej zaczerwienienie i odmro偶enie; ska偶enie
po przekroczeniu najwy偶szego dopuszczalnego
oczu skroplonym gazem mo偶e wywo艂a膰
st臋偶enia (NDS, NDSCh) tego gazu, natomiast
ostry stan zapalny
detektory LPG powinny by膰 umieszczone poni偶ej
Objawy zatrucia wdychany mo偶e wywo艂a膰 zaburzenia brak danych
tych wysoko艣ci w pobli偶u posadzki. Urz膮dzenia
przewlek艂ego neuropsychiczne
wentylacyjne nale偶y zatem montowa膰 u stropu
Dzia艂anie substancja nie oceniana pod wzgl臋dem dzia- substancja nie oceniana pod wzgl臋dem dzia-
oraz na ni偶szych poziomach uwzgl臋dniaj膮cych
rakotw贸rcze 艂ania rakotw贸rczego na ludzi przez IARC 艂ania rakotw贸rczego na ludzi przez IARC
realne zagro偶enia wybuchem [9].
Przepisy w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego nabiera znaczenia, gdy偶 liczba aut z instalacjami
Zabezpieczenia przed zatruciem,
oraz 艣rodowiska naturalnego [6-8] spowodowa艂y, na skroplony gaz przekroczy艂a ju偶 17% og贸lnej
po偶arem i wybuchem
偶e do obrotu wprowadzono czystsze paliwa, liczby 12 mln u偶ytkowanych samochod贸w.
wysokooktanowe, bez dodatku tetraetyloo艂owiu, Charakterystycznymi parametrami zapal- Tradycyjne urz膮dzenia oparte na kana艂owym
no艣ci paliw silnikowych i powstaj膮cego tlenku
a pojazdy wyposa偶ono w katalizatory dopalaj膮ce
wentylowaniu pomieszcze艅 coraz cz臋艣ciej s膮 wy-
spaliny. Skutkowa艂o to obni偶eniem st臋偶e艅 emitowa- w臋gla s膮:
pierane przez nowoczesne systemy wentylacji
nych w spalinach pojazd贸w substancji szkodliwych  temperatura zap艂onu  najni偶sza tem- wykorzystuj膮ce konstrukcje oparte na wentylato-
peratura, w kt贸rej st臋偶enie par nad ciecz膮
 tlenku w臋gla, tlenk贸w azotu i tlenk贸w siarki. rach strumieniowych lub cyklonowych. Maj膮 one
jest wystarczaj膮ce do wytworzenia z powietrzem
W przypadku tlenku w臋gla jego st臋偶enie spad艂o wiele zalet, spo艣r贸d kt贸rych najwa偶niejsze to:
mieszaniny zapalaj膮cej si臋 po raz pierwszy przy
od warto艣ci >5% obj. do warto艣ci < 0,3% obj.
" wysoka wydajno艣膰 wymiany obj臋to艣ciowej
zbli偶eniu p艂omyka probierczego
powietrza
 samozap艂onu  najni偶sza temperatura
" wentylacja przez strumie艅 powietrza po-
do kt贸rej nale偶y ogrza膰 cia艂o palne, aby zapali艂o
siadaj膮cy du偶膮 pr臋dko艣膰 przy zaplanowanym
Zagro偶enia po偶arowe i wybuchowe
si臋 samorzutnie w obecno艣ci powietrza przy
rozk艂adzie przestrzennym
Bezpiecze艅stwo przeciwpo偶arowe budynk贸w
ci艣nieniu 1013 hPa,
" zwi臋kszenie bezpiecze艅stwa przeciwpo-
i innych obiekt贸w, w tym tak偶e gara偶y podziem-
a parametrami wybuchowo艣ci:
偶arowego w efekcie pracy wynikaj膮cej z zasady
nych reguluje rozporz膮dzenie ministra spraw
 dolna i g贸rna granica wybuchowo艣ci
ich dzia艂ania pozwalaj膮cej na usuwaniu toksycznej
wewn臋trznych i administracji z dnia 21 kwietnia
ich mieszanin z powietrzem  minimalne
i zadymionej atmosfery w spos贸b, kt贸ry zapew-
2006 r. w sprawie ochrony przeciwpo偶arowej bu-
i maksymalne st臋偶enie paliwa w mieszaninie nia widzialno艣膰 w gara偶u i zapobiega zjawisku
dynk贸w, innych obiekt贸w budowlanych i teren贸w
z powietrzem, przy kt贸rym zap艂on pod wp艂ywem pe艂nego zadymienia, charakterystycznego dla
[8], z kt贸rego wynika, 偶e w gara偶ach o wi臋kszej
czynnika inicjuj膮cego jest jeszcze mo偶liwy (mie- system贸w kana艂owego oddymiania
liczbie stanowisk ni偶 10 wymagana jest wentyla- szanka wybucha), wyra偶one w procentach obj.
" zwi臋kszenie bezpiecze艅stwa przeciwwy-
cja mechaniczna z automatycznie regulowanym
Obliczenia niezb臋dnych ilo艣ci powietrza prze- buchowego przez zintensyfikowanie wymiany
przewietrzaniem, zapewniaj膮ca utrzymanie
wietrzaj膮cego zapewniaj膮cego bezpiecze艅stwo powietrza
jako艣ci powietrza na poziomie dopuszczalnych
po偶arowe i wybuchowe w zamkni臋tych gara偶ach zmniejszenie wydatk贸w inwestycyjnych
"
st臋偶e艅 zanieczyszcze艅 na stanowiskach pracy. wielostanowiskowych jest k艂opotliwe, bowiem wy- o kilkadziesi膮t procent w stosunku do systemu
W polskim prawie brakuje przepis贸w reguluj膮cych maga znajomo艣ci wielu parametr贸w wyj艣ciowych, kana艂owego
zagadnienia parkowania w gara偶ach samochod贸w, takich jak dopuszczalne st臋偶enia tlenku w臋gla we- " skr贸cenia czasu uruchamiania ze wzgl臋du
kt贸rych silniki zasilane s膮 LPG lub CNG. Problem ten wn膮trz gara偶y, zawarto艣ci tego gazu w spalinach na prostot臋 monta偶u
12
BEZPIECZECSTWO PRACY 11/2007
sterowania automatycznie za艂膮cza艂 wentylator buchowej, a tak偶e z urz膮dze艅 przewietrzaj膮cych
" umo偶liwienia projektowania estetycznych
dy偶urny. W przypadku po偶aru, wentylatory
gara偶e w postaci wentylator贸w strumieniowych,
i przestronnych gara偶y bez sieci kana艂贸w wen-
przechodz膮 na system pracy o maksymalnej
tylacyjnych i potrzeby krzy偶owania z innymi cyklonowych i oddymiania.
wydajno艣ci. Systemy wentylacji strumieniowej
instalacjami.
w Polsce s膮 projektowane i instalowane w gara-
Dzi臋ki wentylatorom strumieniowym i cyklo-
偶ach podziemnych przez wiele firm.
nowym indukowany jest ruch powietrza, kt贸ry
PI艢MIENNICTWO
Wydajno艣膰 system贸w wentylacji strumieniowej
kieruje opary paliw silnikowych, spaliny, a w przy-
[1] Rozporz膮dzenie Ministra Infrastruktury z dnia
si臋gaj膮ca od kilkuset do kilkunastu tysi臋cy metr贸w
padku po偶aru dym  do wentylatora ss膮cego.
12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunk贸w technicznych,
powietrza na godzin臋 daje gwarancj臋 utrzymania
Powoduje to, 偶e w gara偶u nie wyst臋puj膮 strefy
jakim powinny odpowiada膰 budynki i ich usytuowanie.
atmosfery bezpiecznej w odniesieniu do wszelkich
zastoju, co umo偶liwia szybkie zlokalizowanie
(DzU nr 75, poz. 690 z p贸zn. zm.)
gaz贸w i par substancji niebezpiecznych.
po偶aru, ewakuacj臋 ludzi oraz wygodny dost臋p
[2] Czynniki szkodliwe w 艣rodowisku pracy. Warto艣ci
W艂a艣ciwe przewietrzanie gara偶y zamkni臋tych
ratownikom i stra偶y po偶arnej.
dopuszczalne. CIOP-PIB, Warszawa 2005
zespo艂ami wentylator贸w strumieniowych zapew-
Elementami nowoczesnej wentylacji gara偶y
[3] Karty charakterystyk substancji niebezpiecznych,
nia tak偶e w艂a艣cicielom pojazd贸w bezpiecze艅stwo
podziemnych s膮:
wersja elektroniczna 6.0. CIOP-PIB 2006
czujniki temperatury przeciwwybuchowe, w wyniku usuni臋cia lub roz-
"
[4] Karta charakterystyki substancji niebezpiecznej.
czujniki dymu rzedzenia gaz贸w i par paliw do warto艣ci poni偶ej
"
Propan techniczny. Shell Gas Polska Sp. z o.o. 2006
detektory tlenku w臋gla, LPG i CNG dolnej granicy wybuchowo艣ci.
"
[5] Karta charakterystyk preparatu. Benzyna bez-
uk艂ady alarmowe sygnalizacji akustycznej
"
o艂owiowa V-power racing. Shell Polska Sp. z o.o. 2004
i optycznej
Podsumowanie
system wykrywania i sygnalizacji po偶a- [6] MSDS Sinclair. Gasoline. Sinclair Oil Corporation.
"
Zagro偶enia toksyczne, po偶arowe i wybuchowe
rowej USA. 2005
w podziemnych parkingach samochodowych
wentylatory strumieniowe, cyklonowe
"
[7] Rozporz膮dzenie Ministra Pracy i Polityki Spo艂ecznej
mo偶na skutecznie eliminowa膰 przez respektowanie
i oddymiania.
z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwy偶szych do-
obowi膮zuj膮cych przepis贸w bezpiecze艅stwa oraz
Wielko艣膰 wymiany powinna wynosi膰 od 6 puszczalnych st臋偶e艅 i nat臋偶e艅 czynnik贸w szkodliwych
stosowanie odpowiednich urz膮dze艅 technicznych
dla zdrowia w 艣rodowisku pracy (DzU nr 217, poz. 1833;
do 12 m3 powietrza na godzin臋 i 1 m2 powierzchni
tworz膮cych systemy przeciwdzia艂aj膮ce zagro偶e- zm. DzU z 2005 r. nr 212, poz. 1769)
u偶ytkowej w zale偶no艣ci od wielko艣ci parkingu.
Wentylacja mechaniczna musi posiada膰 zainsta- niom powodowanym przez toksyczne gazy i pary
[8] Rozporz膮dzenie Ministra Spraw Wewn臋trznych
oraz tworz膮ce si臋 z powietrzem mieszaniny palno- i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie
lowane co najmniej dwa jednakowe wentylatory,
kt贸re podczas jednoczesnej pracy osi膮gaj膮 wyma- -wybuchowe. Nowoczesne systemy bezpiecze艅- ochrony przeciwpo偶arowej budynk贸w, innych obiekt贸w
budowlanych i teren贸w (DzU nr 80, poz. 563)
gany przep艂yw. Ka偶dy z tych wentylator贸w musi stwa sk艂adaj膮 si臋 z czujnik贸w temperatury, dymu,
mie膰 niezale偶ny uk艂ad zasilania, aby w przypadku detektor贸w gaz贸w i par toksycznych oraz palnych,
[9] PN-EN 13980:2004. Przestrzenie zagro偶one
awarii wentylatora funkcjonuj膮cego uk艂ad uk艂ad贸w ostrzegania i sygnalizacji po偶arowej i wy- wybuchem


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Ochrona przed zagro墓慕eniem piorunowym w strefach zagro墓慕onych po墓慕arem
Wsp贸艂czesne konstrukcje parking贸w podziemnych
Wybrane zagadnienia ochrony odgromowej w strefach zagro墓慕onych wybuchem
Bezpiecze艅stwo tuneli i parking贸w podziemnych
Co najmniej 25 ofiar wybuchu samochodu pu艂apki (30 06 2009)
Elektrotechnika i elektronika samochodowa Walusiak
Czy istniej膮 podziemne 艣wiaty
07 Charakteryzowanie budowy pojazd贸w samochodowych
pos
Automatyczna 艁adowarka Akumulator贸w Samochodowych
umowa?rowizny samochodu

wi臋cej podobnych podstron