Międzynarodowe standardy. Coś, do czego porównuje się to, co jest, prawny stan rzeczy. To nie jest przepisem prawnym. Są to pewne reguły, opisanie tego jak to dobrze byłoby coś zrobić.

• Hard law Twarde Prawo

• Soft law Miękkie Prawo

• Norma prawna ma trzy elementy: hipotezę (określenie sytuacji, w której normę się tworzy); dyspozycja (zakaz i nakaz postępowania w ramach tej sytuacji opisanej w hipotezie); sankcja (nakładana przez państwo, kara za naruszenie normy).

Sankcja jest elementem normy prawa twardego. Prawo karne wbrew pozorom nie jest prawem twardym.

lex imperfecta -prawo ustawa niedoskonała, gdy nie ma sankcji

• Soft law

W XIX wieku dogmatyczno-pozytywistyczne podejście. Teraz norma prawna nie musi mieć koniecznie sankcji, bo mamy różnego rodzaju kodeksy etyczne (deontologicznymi). Prawa te są rozmyte, ale coś z nich wynika, tak jak po zastosowaniu norm prawnych, np. „prawa” w szkole wyższej.

Dyrektywy. Na zasadzie, że nie można ich nie brać pod uwagę, bo one stanowią jakiś standard prawa.

Europejska Karta Samorządu Regionalnego Odbicie karty samorządu lokalnego, ale dotyczy samorządu niższego szczebla regionalnego. Nie została poddana procesowi ratyfikacji w Polsce. Został zamrożony na etapie projektu. Uchwalono coś, co ma znaczenie standardu prawnego, ale nie dano mu szansy żeby było prawem.

Karta Podstawowych Praw Unii Europejskiej

Prawo każdego obywatela do dobrej administracji.

• Hard law

Dostrzeżono w prawie międzynarodowym, europejskim i krajowym te zalety soft law. Klasyczne formuły prawa w skali międzynarodowej- kiedyś należał do niej zwyczaj, teraz to częściej umowy międzynarodowe. Ta umowa jest częścią prawa międzynarodowego, ale ogłoszona w kraju-stronie umowy jako umowa krajowa. Wchodzi do porządku krajowego, ale w Polsce, jeżeli ustawa za zgodą Sejmu to taka umowa ma pierwszeństwo przed ustawami, (czyli za konstytucją, ale przed ustawą). Zgodność ustaw krajowych ustalana wg konstytucji i tych umów międzynarodowych. Mamy wtedy do czynienia z twardym prawem.

Konwencje. Umowy dotyczące administracji publicznej.

• Europejska Konwencja Praw Człowieka. Traktuje o prawach człowieka w stosunku do organów państwowych; naruszenie przez dane państwo tej konwencji może skutkować tym, że zainteresowany może po wyczerpaniu źródeł krajowych dochodzenia praw dochodzić praw w Europejskim Trybunale Praw Człowieka i on decyduje. Wtedy wyrok zapada, w postaci sankcji, odszkodowania na rzecz poszkodowanego zainteresowanego.

• Europejska Karta Samorządu Lokalnego. Uchwalono w 1985 roku w ramach Rady Europy, ratyfikowany w 1994 roku, normuje postępowanie samorządu gminnego, powiatowego, dokładniejszy niż nasze zapisy.

• Traktat o UE i traktat akcesyjny. Kategoria aktów wspólnotowych, które bezpośrednio obowiązują na terenie państw członkowskich, rozporządzenia wydawane przez Rady, materialne prawo konkurencji, pomocy publicznej dla przedsiębiorców. Są te rozporządzenia poza zakresem władzy krajowej, bo są zarezerwowane dla wspólnoty. Jasne standardy działania, które są wspólne dla państw członkowskich.
  

ADMINISTRACJA PUBLICZNA 09.11.06 (III)

---