Reaktory pr
ę
dkie
Fast Breeder Reactor
FBR
Reaktory pr
ę
dkie powielaj
ą
ce
Fast Breeder Reactor FBR
Bardzo atrakcyjn
ą
wła
ś
ciwo
ś
ci
ą
reaktorów
pr
ę
dkich jest mo
ż
liwo
ść
wykorzystania ich
jako reaktorów powielaj
ą
cych (breeder
reactor). Wytwarzaj
ą
one wi
ę
cej nowego
materiału rozszczepialnego ni
ż
ilo
ść
tego
materiału, który zu
ż
ywaj
ą
w czasie pracy, co
jest najwi
ę
ksz
ą
ich zalet
ą
.
lub
Energia neutronów
W reaktorach pr
ę
dkich wi
ę
kszo
ść
procesów
rozszczepienia paliwa j
ą
drowego jest
wywoływana przez neutrony pr
ę
dkie, tj. neutrony
o energiach rz
ę
du kiloelektrowoltów.
Ś
rednia
energia neutronów uwalnianych w procesach
rozszczepienia jest rz
ę
du 2 MeV. W rdzeniu
reaktora pr
ę
dkiego, chocia
ż
brak jest
specjalnego moderatora,
ś
rednia energia
neutronów jest mniejsza wskutek rozpraszania
niespr
ęż
ystego w paliwie oraz materiałach
konstrukcyjnych i wynosi 50-100 keV.
Reaktory FBR
Paliwo – uran wyskowzbogacony UO
2
(25 ÷ 75%)
Moderator – BRAK
Chłodziwo – Sód, ołów/bizmut
Koszulka – Zircaloy, stal nierdzewna
Ci
ś
nienie chłodziwa – atmosferyczne
Temp. sodu na wylocie z rdzenia – 500 ÷ 600
0
C
Przyrost temp. 200
0
C
Parametry pary (turbina konwencjonalna)
Ci
ś
nienie pary – 160 barów (16 MPa )
Temp. pary – 550
0
C
Reaktory FBR
G
ę
sto
ść
mocy w tych reaktorach jest du
ż
a i wynosi
od 0,5 ÷ 0,8 MW/ l (około 10 x wi
ę
ksze ni
ż
w PWR)
Sprawno
ść
– około %
Ś
rednica rdzenia – 135,6 cm (dla reaktora Phenix)
Wysoko
ść
rdzenia – 85 cm
Ś
rednica zbiornika – około 12 m
Wysoko
ść
zbiornika – około 12 m
Trzy obiegi
Długo
ść
zestawu paliwowego około 4 m
Liczba zestawów paliwowych w rdzeniu – około 200
Liczba elementów paliwowych w kasecie – około 150
Masa paliwa – 4160 kg (840 kg Pu) – dla reaktora
Phenix
Reaktory FBR
Zalety
• Wysokie wypalenie paliwa
• POWIELANIE PALIWA
• Małe wymiary reaktora
Wady
• Chłodzenie sodem (wysoka szczelno
ść
)
• Kosztowne paliwo PuO
2
+ UO
2
• Podgrzewanie systemu chłodzenia (temp.
topnienia sodu 98
0
C)
• Sód przep
ł
ywaj
ą
c przez rdze
ń
reaktora
aktywuje si
ę
w wyniku reakcji
11
Na
23
(n,
γ
)
→
11
Na
24
T
1/2
=15 h
Nap
ę
d okr
ę
tów podwodnych
Typ ALFA (SSN)
PRODUCENT:
ZSRR, pierwsz
ą
jednostk
ę
uko
ń
czono w 1972 r.
KLASA:
My
ś
liwski okr
ę
t podwodny z nap
ę
dem atomowym.
Nap
ę
d:
jeden reaktor atomowy (BM-40A/OK-550) chłodzony
płynnym metalem (ołów/bizmut), turbinowo-elektryczny
nap
ę
d na jeden wał nap
ę
dowy, jeden silnik elektryczny o
mocy 47.000 KM
Uproszczony schemat elektrowni
j
ą
drowej z reaktorem pr
ę
dkim
Schemat energetycznego reaktora pr
ę
dkiego
Schemat energetycznego reaktora pr
ę
dkiego
GFR – reaktor IV generacji
System GFR posiada reaktor o pr
ę
dkim
spektrum neutronów, chłodzony helem
oraz zamkni
ę
ty cykl paliwowy dla
wydajnego powielania paliwa oraz
zagospodarowywania aktynowców. GFR
u
ż
ywa turbiny helowej w cyklu jedno-
obiegowym daj
ą
cym wysok
ą
sprawno
ść
wytwarzania energii elektrycznej oraz
mo
ż
e dawa
ć
ciepło procesowe dla
termochemicznej produkcji wodoru.
Reaktor pr
ę
dki chłodzony
ołowiem (LFR)
Systemy LFR s
ą
reaktorami chłodzonymi
ołowiem lub stopem ołowiu z bizmutem o
pr
ę
dkim spektrum neutronów i zamkni
ę
tym cyklu
paliwowym. Paliwo LFR jest w postaci
metalicznej lub azotków i zawiera rodny uran
oraz transuranowce. W
ś
ród mo
ż
liwych opcji
mamy baterie o długim okresie pomi
ę
dzy
wymianami paliwa o mocy 50-150 MWe, system
modularny o mocy modułu 300-400 MWe oraz
du
żą
instalacj
ę
monolityczn
ą
o mocy 1200 MWe.
Opcje te dostarczaj
ą
szeregu produktów
energetycznych.
Reaktor pr
ę
dki chłodzony sodem
(SFR)
System SFR stanowi reaktor o pr
ę
dkim spektrum
neutronów oraz zamkni
ę
tym cyklu paliwowym.
Zasadniczym celem SFR jest gospodarowanie
odpadami wysokoaktywnymi, a w szczególno
ś
ci
gospodarowanie plutonem i innymi
aktynowcami. Wraz z innowacjami
prowadz
ą
cymi do redukcji kosztów
kapitałowych, zadanie SFR mo
ż
e zosta
ć
rozci
ą
gni
ę
te na produkcj
ę
energii elektrycznej.
Reaktory
FBR
pracuj
ą
ce
obecnie na
ś
wiecie
Dane na dzie
ń
31-12-2008
Reaktory FBR w budowie
Dane na dzie
ń
31-12-2008
Dzi
ę
kuj
ę
za uwag
ę