Załącznik nr 1 do uchwały nr
XIX/176/2004 Rady Powiatu
w Sandomierzu z dnia 8 grudnia
2004 r. w sprawie przyjęcia
„Planu Rozwoju Lokalnego
Powiatu Sandomierskiego na
lata 2004 - 2006”
Plan Rozwoju Lokalnego
Powiatu Sandomierskiego
Sandomierz 2004
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
Spis treści
Wstęp............................................................................................................ ..................3
I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO.........................5
II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO – GOSPODARCZA NA OBSZARZE
OBJĘTYM WDRAŻANIEM PLANU............................................... ................................6
1. Położenie geograficzne i środowisko przyrodnicze................................... ......6
2. Strefa społeczna.................................................................................. ..............7
2.1 Potencjał demograficzny............................................................... ..........7
2.2 Rynek pracy i problemy bezrobocia..................................................... 10
3. Oświata i kultura........................................................................... ...................13
4. Turystyka i wypoczynek............................................................................... ....20
5. Aktywność społeczna ........................................................ ............................26
5.1 Organizacje pozarządowe.......................................... ..........................26
5.2 Media lokalne............................................................ ............................30
6. Opieka zdrowotna.......................................................................................... ..30
7. Rolnictwo........................................................................................................ ..33
8. Ochrona środowiska................................................................................... .....35
9. Infrastruktura komunalna........................................................ ........................38
9.1 Sieć wodociągowa.................................................................... .............38
9.2 Kanalizacja i oczyszczalnie ścieków.................................................. ..41
9.3 Gospodarka odpadami.........................................................................43
9.4 Komunikacja i transport.......................................................... ..............45
10. Sfera gospodarcza/ formy działalności gospodarczej.................................48
III. POWIĄZANIE PLANU ROZWOJU LOKALNEGO POWIATU
SANDOMIERSKIEGO Z INNYMI DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI..................52
IV. WYKAZ DZIAŁAŃ PRZEWIDZIANYCH DO REALIZACJI W LATACH 2004-2006.
53
V. PLAN FINANSOWANIA ZADAŃ INWESTYCYJNYCH W LATACH 2004 – 2006....
58
VI. WYKAZ ZADAŃ PRZEWIDZIANYCH DO REALIZACJI W LATACH 2007-2013. . .
61
VII. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO..64
VIII. SPOSOBY MONITOROWANIA , OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ ....67
1. Monitoring......................................................................................... ................67
2. Promocja „Planu Rozwoju Lokalnego”......................................... ..................69
2
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
Wstęp
Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego jest to jeden z
siedmiu programów operacyjnych, służących realizacji Narodowego Planu Rozwoju
czyli Podstaw Wsparcia Wspólnoty na lata 2004-2006. ZPORR rozwija cele NPR,
określając priorytety i kierunki polityki regionalnej państwa w pierwszym okresie
członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Realizacja tej polityki w ramach ZPORR, będzie
współfinansowana ze środków Funduszy Strukturalnych. Samorządy, które chcą
skorzystać z dofinansowania inwestycji o znaczeniu lokalnym zobligowane są do
przygotowania Planu Rozwoju Lokalnego. Dokument ten jest wymagany w Priorytecie
3 ZPORR „Rozwój Lokalny”, przeznaczonym dla projektów pozbawionych znaczenia
regionalnego, a tym samym nie kwalifikujących się do Priorytetu 1 „Rozbudowa i
modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności regionów”. Każda
inwestycja w infrastrukturę zgłaszana do Priorytetu 3 musi wynikać z Planu Rozwoju
Lokalnego.
W Działaniu 3.1. Obszary wiejskie oraz w Działaniu 3.2. Obszary podlegające
restrukturyzacji przewidziane są do realizacji projekty, które mają wpływ na
zwiększenie atrakcyjności gospodarczej inwestycyjnej obszaru objętego projektem oraz
tworzą warunki dla wzrostu zatrudnienia. W ramach obu Działań do realizacji
przewiduje się projekty inwestycyjne zlokalizowane na obszarach wiejskich oraz miast
do 20.000 mieszkańców wynikające z Planu Rozwoju Lokalnego.
Rodzaje kwalifikujących się projektów do złożenia w działaniu 3.1 i 3.2 zawierają się w
obszarach:
- budowa lub modernizacja urządzeń do odprowadzania i oczyszczania ścieków
- budowa lub modernizacja urządzeń zaopatrzenia w wodę i poboru wody
- wykorzystanie odnawialnych źródeł energii
- poprawa jakości powietrza
- gospodarka odpadami
- przeciwdziałanie powodziom
- budowa lub modernizacja dróg gminnych i powiatowych o znaczeniu lokalnym
- kompleksowe uzbrojenie terenu pod inwestycje
- budowa lub modernizacja lokalnej bazy kulturalnej i turystycznej
- oraz dodatkowo w Działaniu 3.2:
- inkubatory przedsiębiorczości.
3
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
Budżet dofinansowywanych inwestycji w infrastrukturę ochrony środowiska nie może
wynosić więcej niż 1 mln euro. Inwestycje w infrastrukturę drogową nie podlegają
takiemu limitowi.
Niniejszy Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego został opracowany
według wytycznych zawartych w Uzupełnieniu Zintegrowanego Programu Rozwoju
Regionalnego z dnia 14 września 2004 r. wersja ostateczna. Przygotowany przez nas
dokument jest dokumentem kroczącym. Zakłada się jego cykliczny monitoring i ocenę
realizowanych zadań inwestycyjnych przynajmniej raz w roku.
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego jest wynikiem prac zespołu
ds. opracowania Planu Rozwoju Lokalnego
Stanowi on rozwinięcie Strategii Promocji
i Rozwoju Powiatu.
W opracowaniu wykorzystane zostały ponadto informacje zawarte
w dokumentach strategicznych powiatu oraz informacje i materiały udostępnione przez
Urząd Statystyczny i inne wyspecjalizowane jednostki jak Powiatowy Urząd Pracy,
Zarząd Dróg Powiatowych, a także informacje Powszechnego Spisu Ludności.
4
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO
Okresy programowania Unii Europejskiej - lata 2004 – 2006 i 2007 – 2013,
narzucają ramy czasowe realizacji planu, natomiast określone w ZPORR priorytety,
wyznaczają obszary działalności powiatu poddane w tym dokumencie diagnozie.
Analizie poddano: sferę społeczną, gospodarczą, techniczną i finansową.
Przygotowany dokument stanowi, zatem krótko - (na lata 2004 – 2006)
i długoterminową (na lata 2007 -2013) wizję rozwoju potencjału gospodarczego
powiatu, który warunkuje wzrost konkurencyjności oraz przeciwdziałanie dalszej
marginalizacji niektórych obszarów w taki sposób, aby sprzyjać długofalowemu
rozwojowi społecznemu powiatu, jego spójności ekonomicznej i społecznej oraz
integracji z Unią Europejską.
5
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO – GOSPODARCZA NA
OBSZARZE OBJĘTYM WDRAŻANIEM PLANU
1. Położenie geograficzne i środowisko przyrodnicze
W ujęciu fizyczno-geograficznym teren powiatu położony jest na Wyżynie
Małopolskiej, w kilku mezoregionach, na terenach Wyżyny Sandomierskiej, w
makroregionie Wyżyny Kieleckiej, a częściowo w makroregionie Kotliny Sandomierskiej
oraz Niecki Nidziańskiej. Na wschodzie teren powiatu leży w zasięgu Niziny
Nadwiślańskiej. Na zachodzie, w okolicach Ułanowic i Konar terytorium powiatu
obejmuje niewielkie południowo-wschodnie krańce Gór Świętokrzyskich. Zachodnia
granica powiatu sandomierskiego jest sztuczna, ponieważ przebiega przez lessową
wyżynę, której dalsza część należy do powiatu staszowskiego.
Wyżynę sandomierską, o wysokościach do 300 m npm ogranicza od wschodu
krawędź doliny Wisły. Stanowi ona jednocześnie granicę wielkiego makroregionu
Kotliny Sandomierskiej. Sam obszar miasta Sandomierza leży w trzech mezoregionach:
Wyżyny Sandomierskiej, Niziny Nadwiślańskiej i Równiny Tarnobrzeskiej.
Powiat sandomierski zajmuje głównie wschodnią część Wyżyny Sandomierskiej.
Rozcięta jest ona systemami dolinnych rzek, takich jak: Koprzywianka, Kacanka,
Gorzyczanka, niewielka rzeka Brożyna, Czyżówka, Opatówka i Prypeć (o długości
łącznej 160,7 km.) oraz siecią wąwozów.
Wyżyna Sandomierska jest geologicznym przedłużeniem Gór Świętokrzyskich,
zbudowanych z paleozoicznych skał. Płaską powierzchnię Wyżyny budują
czwartorzędowe utwory, głównie lessy oraz gliny morenowe. Gliny zwałowe i piaski
spotykamy miejscami w południowej części powiatu. Największe odsłonięcia glin
zwałowych oraz piasków ze żwirami i głazami lodowcowymi występują w gminie Łoniów.
W południowo-zachodniej części Wyżyny znajdują się nieregularne pagórki wydm o
wysokości do 5 m.
Klimat powiatu sandomierskiego ma charakter przejściowy z wpływami klimatu
oceanicznego zimą i kontynentalnego latem. Obszar ten jest obszarem ciepłym, o czym
świadczą zarówno średnie roczne temperatury powietrza wynoszące +8,2°C. Okres
wegetacyjny obejmujący dni o temp. średniej dobowej pow. 5°C wynosi średnio 216 dni.
Średnie roczne sumy opadów mieszczą się w granicach 550÷650 mm, z przewagą
opadów w półroczu letnim. Przeważają słabe i łagodne wiatry, głównie z kierunku
zachodniego. Urozmaicona rzeźba Wyżyny ma wpływ na kształtowanie się klimatu
lokalnego, tj. warunków panujących na przykład w głęboko wciętych dolinach lessowych
6
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
lub na zróżnicowanie w nagrzewaniu powierzchni stoków. Obszar powiatu
charakteryzuje niedobór wód powierzchniowych i podziemnych, ponadto lokalnie
zaznaczają się procesy stepowienia.
2. Strefa społeczna
2.1 Potencjał demograficzny
Ludność powiatu sandomierskiego (wg stanu na 31.12.2001 r.) liczyła 85.858
mieszkańców co stanowiło blisko 6,5% ogólnej liczby mieszkańców województwa
świętokrzyskiego oraz około 0,22% mieszkańców kraju.
Wykres 1. Liczba mieszkańców powiatu sandomierskiego w latach 1995-2001
8 6 5 8 5
8 6 6 7 9
8 6 5 9 3
8 6 5 9 5
8 6 2 8 6
8 6 2 8 9
8 5 8 5 8
8 5 5 1 3
8 5 4 0 0
8 5 6 0 0
8 5 8 0 0
8 6 0 0 0
8 6 2 0 0
8 6 4 0 0
8 6 6 0 0
8 6 8 0 0
1 9 9 5 r . 1 9 9 6 r . 1 9 9 7 r . 19 9 8 r . 1 9 9 9 r . 2 00 0 r . 2 00 1 r . 2 00 2 r .
W dniu 31.12.2002 r. powiat sandomierski liczył 85.513 (zameldowanych na pobyt
stały) mieszkańców oraz 1.325 osób zameldowanych na pobyt czasowy w tym w
rozbiciu na poszczególne gminy:
-
Gmina Sandomierz
-
26.189
oraz 919 na pobyt czasowy
-
Gmina Koprzywnica
-
7.338
oraz 20 na pobyt czasowy
-
Gmina Klimontów
-
9.089
oraz 22 na pobyt czasowy
7
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
-
Gmina Dwikozy
-
9.691
oraz 60 na pobyt czasowy
-
Gmina Samborzec
-
9.368
oraz 58 na pobyt czasowy
-
Gmina Wilczyce
-
4.235
oraz 10 na pobyt czasowy
-
Gmina Łoniów
-
7.623
oraz 75 na pobyt czasowy
-
Gmina Obrazów
-
7.011
oraz 40 na pobyt czasowy
-
Gmina Zawichost
-
4.969
oraz 121 na pobyt czasowy
Wykres 2. Struktura % ludności powiatu sandomierskiego według gmin – stan w
dniu 31.12.2001 r.
Klim on t ów
10,4%
D wikozy
11,0%
S a n dom ie rz
31,6%
Za wich os t
5,9%
Wilczyce
4,7%
S a m borze c
10,8%
O bra zów
8,1%
Łon iów
8,9%
Koprzywn ica
8,5%
Wskaźnik gęstości zaludnienia (w oparciu o dane z dnia 31.12.2001 r.) dla
powiatu (127 osób na 1 km
2
) jest wyższy od średniej krajowej (123,6 osoby/1 km
2
) oraz
wojewódzkiej (112,9 osoby/1 km
2
).
Przebieg zmian w wielkości populacji powiatu jest typowy dla województwa
świętokrzyskiego. Rok 1998 na większości obszarów charakteryzował się znaczącym
spadkiem liczby mieszkańców. Wynikało to z jednej strony z pogarszania się sytuacji
ekonomicznej, a z drugiej wchodzenia na rynek pracy wyżu demograficznego, którego
przedstawiciele nie mogąc znaleźć pracy w miejscu urodzenia, decydowali się na
migrację do ośrodków miejskich. Na proces ten nałożył się dodatkowo zmniejszenie się
przyrostu naturalnego. Po rocznym okresie stabilizacji w 2001 r. nastąpił kolejny
gwałtowny spadek wielkości populacji. Jego podstawą podobnie, jak wcześniej był
8
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
coraz płytszy rynek pracy, zwiększające się bezrobocie i dodatkowo obniżająca się
opłacalność produkcji rolnej. Tereny wiejskie zmniejszały swoją populację znacznie
szybciej niż miasta. Proces ten po charakterystycznym osłabieniu w 2000 r. ponownie
nasilił się, wskazując przede wszystkim na problemy społeczno-ekonomiczne
sandomierskiej wsi.
Przyrost naturalny na terenie powiatu za wyjątkiem gmin Koprzywnica i Obrazów
plasuje się na poziomie ujemnym. W skali powiatu przyjmuje on wartość –1,42‰.
Ujemny przyrost naturalny traktować należy, jako zjawisko mające wymiar cywilizacyjny
obserwowany w całym kraju. Rozpatrywać je należy również poprzez pryzmat odpływu
mieszkańców z terenu powiatu. Ponieważ na migrację decydują się głównie osoby
młode, częściej kobiety od mężczyzn, przyczynia się to do znaczącego wpływu tego
czynnika na liczbę urodzeń. W odniesieniu do innych powiatów z terenu województwa
świętokrzyskiego, powiat sandomierski lokuje się na 7 pozycji pod względem wysokości
przyrostu naturalnego.
Procesy migracyjne w powiecie charakteryzują się przewagą odpływu
mieszkańców nad ich napływem, który w przeliczeniu na 1000 mieszkańców wynosi –
1,4. Wśród gmin wyróżniają się Koprzywnica oraz Obrazów, które zanotowały dodatni
poziom wskaźnika migracji. Pozostałe obszary znacznie różniły się nasileniem procesu
odpływu ludności. Najsilniejsze jego natężenie zanotowano w Zawichoście – miasto na
ujemnym poziomie 7,6‰. Ponieważ jest on miejscowością zamieszkałą zaledwie przez
2000 osób, utrzymanie się tej tendencji może w przyszłości doprowadzić do utraty praw
miejskich. Z pośród terenów odpływowych powiat sandomierski charakteryzuje się
najmniejszym ubytkiem mieszkańców. W efekcie wskaźnik na poziomie –0,7‰ jest
znacznie niższy od notowanego w województwie. Pomimo rolniczego charakteru duży
ośrodek miejski, dysponujący w dodatku kilkoma szkołami wyższymi, stanowi miejsce
postrzegane jako posiadające potencjalnie lepiej rozbudowany rynek pracy, zwłaszcza
w odniesieniu do miast zlokalizowanych w najbliższej odległości.
Poziom gęstości zaludnienia powiatu (127 os./1 km²) kształtuje się na poziomie
wyższym od wskaźników wojewódzkich, uwzględniających zarówno cały region, jak i
jego poszczególne części. Gminami, w których liczba osób zamieszkałych na km² jest
najniższa są Wilczyce i Zawichost. Wynika to przede wszystkim z ich wiejskiego
charakteru oraz nasilonego odpływu ludności, co przy stosunkowo niewielkiej populacji
na wymienionych terenach w sposób znaczący wpływa na omawiany wskaźnik.
Gęstość zaludnienia w większości powiatów świętokrzyskich kształtuje się na poziomie
niższym niż w powiecie sandomierskim, z wyjątkiem ostrowieckiego, skarżyskiego
i starachowickiego. Czynnik ten ma znaczenie zwłaszcza przy decyzjach określających
9
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
lokalizacje inwestycji, ponieważ coraz częściej za czynnik decydujący uznaje się
potencjał kapitału ludzkiego, na który składa się między innymi łatwość dostępu do
kadr. Nie bez znaczenia jest również wielkość i zawartość wewnętrznego rynku. Jego
wysoki poziom ogranicza również koszty związane z rozbudową i modernizacją
infrastruktury.
Struktura wieku. Znaczący udział w społeczności lokalnej osób w wieku
produkcyjnym oraz systematyczne powiększanie się tej grupy skłania do określenia
powiatu, jako systematycznie zwiększającego swój kapitał ludzki. Jako czynnik
negatywny wskazać należy natomiast postępujący wzrost liczby mieszkańców w
okresie poprodukcyjnym. W Sandomierzu zaobserwować można strukturę wieku
charakterystyczną dla ośrodków miejskich tzn. wyróżniającą się znaczącym udziałem
ludności w okresie produkcyjnym, bardzo niskim udziałem ludności w wieku
poprodukcyjnym i utrzymującym się na stosunkowo wysokim poziomie wieku
przedprodukcyjnym.
2.2 Rynek pracy i problemy bezrobocia
Gminy powiatu sandomierskiego to gminy o charakterze rolniczym, głównie
warzywniczym i sadowniczym. Osoby bezrobotne – mieszkańcy gmin są w większości
posiadaczami małych gospodarstw rolnych przynoszących im niewielkie dochody, bądź
są członkami rodzin mających gospodarstwo rolne. Brak stabilizacji rynku zbytu na
produkty rolne powoduje zubożenie wsi, a tym samym brak możliwości utrzymania z
rolnictwa większości rodzin. Sytuacja taka zmusza mieszkańców do poszukiwania pracy
poza rolnictwem, jak również przyczynia się do utrzymywania bezrobocia ukrytego.
Należy sądzić, że sytuacja na rynku pracy w najbliższym okresie będzie ulegać
pogorszeniu. Co roku w okresie jesienno zimowym obserwuje się zjawisko wzrostu
ilości osób rejestrujących się w urzędzie pracy, spowodowane między innymi
zakończeniem prac sezonowych oraz form zatrudnienia subsydiowanego. W przeciągu
2004 roku nie zgłoszono do urzędu zwolnień grupowych, jednakże niepokojem napawa
sytuacja w służbie zdrowia. Również w najbliższym czasie na rynek pracy będą
oddziaływać kontynuowane procesy restrukturyzacyjne w gospodarce, sytuacja
w rolnictwie, sytuacja w finansach publicznych, procesy dostosowawcze do Unii
Europejskiej oraz zmiany ustawowe.
Problem bezrobocia w naszym powiecie dotyczy nie tylko urzędu pracy, jest problemem
ogólnospołecznym. Aby efekty jego zmniejszenia były jak największe, powinno nastąpić
10
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
współdziałanie jednostek samorządowych, związków zawodowych, organizacji
pozarządowych, podmiotów gospodarczych.
Według stanu na koniec września 2004 r. liczba bezrobotnych w kraju wynosiła
2.970,9 tyś. Osób, co daje stopę bezrobocia wynoszącą 18,9 %.
W tym samym czasie liczba bezrobotnych w województwie i naszym powiecie wynosiła
odpowiednio:
- województwo świętokrzyskie – 123 tyś. osób tj. 21,4 %,
- powiat sandomierski – 6.507 osób tj. 16,5 %,
W październiku liczba bezrobotnych w powiecie uległa zmniejszeniu i wynosiła na
koniec miesiąca – 6.472 osoby.
Poziom bezrobocia w bieżącym roku, zgodnie z poniższym zestawieniem, ulega
stopniowemu zmniejszaniu:
Tab. 1. Poziom bezrobocia w roku 2004
Wyszczególn
ienie
01.01.2004
r.
31.03.2004
r.
30.06.2004
r.
30.09.2004
r.
31.10.2004
r.
Liczba
bezrobotnych
6772
7060
6626
6507
6472
Stopa
bezrobocia
17,1
17,7
16,8
16,5
16,4
Przyczyn tego stanu rzeczy należy upatrywać w:
- sezonowości zatrudnienia,
- niewielkim ożywieniu gospodarczym,
- działaniach urzędu.
Stan bezrobocia w poszczególnych gminach przedstawia się zgodnie z tabelą:
Tab. 2. Stan bezrobocia w poszczególnych gminach powiatu
Nazwa gminy
Razem
bezrobot
ni
W tym
kobiety
Absolwenci
szkół
podstawowyc
h
Zwolnien
i z
przyczyn
dot.
Zakładu
pracy
Z
prawe
m do
zasiłku
W
wiek
u 18-
44
lata
Bez
pracy
pow.
12 m-
cy
Sandomierz
1923
1026
0
62
144
1442
1098
Dwikozy
781
392
0
33
46
624
478
Klimontów
825
349
0
27
29
689
534
Koprzywnica 584
276
0
16
31
487
358
Łoniów
573
287
0
15
40
486
310
Obrazów
503
226
0
4
25
430
316
Samborzec
609
279
0
17
25
525
359
11
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
Wilczyce
306
133
0
7
13
263
185
Zawichost
368
178
0
11
18
298
225
Ogółem
6472
3146
0
192
371
5244
3863
Według stanu na dzień 31 października 2004 r. w powiatowym Urzędzie Pracy w
Sandomierzu zarejestrowanych było 6472 osoby bezrobotne, z czego 3146 to kobiety
(48,6%). Prawo do zasiłku posiadało 371 osób (5,7%).
Analizując poziom wykształcenia osób zarejestrowanych w PUP należy stwierdzić, iż
największą liczbe osób bezrobotnych stanowią osoby z wykształceniem zawodowym –
2360 osób (36,5%) i kolejno: osoby posiadające wykształcenie policealne i średnie
zawodowe – 1578 (24,4%) oraz osoby posiadające wykształcenie podstawowe – 1489
(23%). Wykształcenie średnie ogólnokształcące posiada 460 osób (7,1%) . Najmniejszą
grupę bezrobotnych stanowią osoby z wykształceniem wyższym – 585, co stanowi 9%.
Bezrobotni w wieku do 34 lat stanowią 63% ogółu zarejestrowanych. Bezrobotni
pozostający bez pracy powyżej 12 miesięcy stanowią 59,7,%, co stanowi 9%.
W roku 2004 zmianie uległy przepisy dotyczące problematyki rynku pracy. Zadania
w zakresie zatrudniania realizowane są w oparciu o ustawę z dnia 20 kwietnia 2004 r. o
promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, jak również uwzględniając przepisy
ustawodawstwa unijnego w tym zakresie. Zgodnie z powyższą ustawą, urzędy pracy są
jedną z wielu instytucji realizujących zadania mające na celu poprawę sytuacji na rynku
pracy. W działaniach publicznych służb zatrudniania szczególny nacisk został położony
na następujące usługi:
-
pośrednictwo pracy,
-
usługi EURES,
-
poradnictwo zawodowe i informacja zawodowa,
-
pomoc aktywnym w poszukiwaniu pracy,
-
organizacja szkoleń.
Są to działania mające na celu aktywizację osób bezrobotnych. Stąd tez urząd
dostosowuje swoje działania do aktualnych wymogów prawnych przestawiając
organizację pracy, dostosowując do mających obowiązywać standardów.
W działaniach tych niezbędnym elementem staje się zapewnienie warunków
finansowych funkcjonowania urzędu.
3. Oświata i kultura
Nowy trójstopniowy system polskiego szkolnictwa objął w zakresie kształcenia:
sześcioletnią szkołę podstawową, trzyletnie gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalne.
12
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
W obecnych czasach szkoły funkcjonują w dynamicznie zmieniającej się
rzeczywistości, nie tylko w związku z procesem wdrażania reform. Szkoła staje się
miejscem, gdzie spotykają się różne, zarówno wewnętrzne jak i zewnętrzne
oczekiwania pożądanych zmian. Od szkoły oczekuje się wysokiej jakości kształcenia,
umiejętności kierowania zmianą, która staje się jej codziennym doświadczeniem, ale
także dużej samodzielności w realizacji powierzonych zadań.
Na dzień 1 września 2004 r. na terenie powiatu sandomierskiego funkcjonują
następujące jednostki oświatowe prowadzone przez jednostki samorządu
terytorialnego:
- 2 licea ogólnokształcące,
- 6 zespołów szkół,
- młodzieżowy ośrodek wychowawczy,
- bursa szkolna,
- poradnia psychologiczno – pedagogiczna,
- 3 licea ogólnokształcące, prowadzone przez Urzędy Miasta i Gmin w Koprzywnicy,
Zawichoście i Samborcu (Liceum Ogólnokształcące w Chobrzanach). Ponadto w
powiecie sandomierskim istnieje 11 niepublicznych szkół oraz niepubliczna poradnia
psychologiczno – pedagogiczna. Organem sprawującym nadzór pedagogiczny nad
szkołami i placówkami opiekuńczo – wychowawczymi jest Świętokrzyski Kurator
Oświaty.
Baza oświatowa naszego powiatu, jeżeli chodzi o budynki nie jest najlepsza. Stan
posiadania szkół ponadgimnazjalnych przedstawia się następująco:
- 107 sal lekcyjnych,
- 49 pracowni szkolnych,
- 12 pracowni komputerowych,
- 8 sal gimnastycznych.
Do najważniejszych potrzeb i oczekiwań szkół ponadgimnazjalnych należy
wyposażenie pracowni językowych, uzupełnienie i wymiana mebli szkolnych,
wyposażenie sal pracowni w niezbędne pomoce dydaktyczne, wyposażenie
warsztatów szkolnych, doposażenie bibliotek.
W powiecie funkcjonują trzy internaty: przy I LO Collegium Gostomianum, przy Zespole
Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego i przy Katolickim Liceum
Ogólnokształcącym, a także Bursa Szkolna.
Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy w Zawichoście istnieje od 55 lat. Zgodnie
z rozp. MENIS do ośrodka kierowani są nieletni, wobec których sąd rodzinny
zastosował środek wychowawczy w postaci umieszczenia w takim ośrodku. Do zadań
13
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
ośrodka należy w szczególności eliminowanie przyczyn i przejawów niedostosowania
społecznego, przygotowania wychowanków do prawidłowego uczestnictwa w życiu
społecznym, samodzielności zawodowej oraz życia zgodnego z powszechnie
obowiązującymi normami społecznymi i prawnymi. Zadania te realizowane są poprzez:
organizowanie zajęć dydaktycznych, profilaktyczno – wychowawczych, terapeutycznych
i resocjalizacyjnych, wspomaganie w zakresie nabywania umiejętności życiowych
ułatwiających funkcjonowanie społeczne oraz powrót do środowiska rodzinnego i
społecznego, wspieranie rodziców w funkcji wychowawczej i edukacyjnej, udzielanie
pomocy rodzicom, wychowawcom i nauczycielom, pomoc w planowaniu kariery
edukacyjnej i zawodowej. Obecnie w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym
przebywa 92 wychowanków.
Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Sandomierzu obejmuje pomocą
psychologiczno-pedagogiczną i profilaktyczną dzieci i młodzież na terenie powiatu
sandomierskiego. Prowadzi ona działalność diagnostyczną, terapeutyczną,
profilaktyczną i doradczą. Szczególną formą jej działalności jest:
-
orzecznictwo co do indywidualnego nauczania, kształcenia i wychowywania
specjalnego, zajęć rewalidacyjno – wychowawczych dla dzieci z upośledzeniem
umysłowym w stopniu głębokim,
-
opiniowanie w sprawach przyspieszenia lub odroczenia obowiązku szkolnego,
dostosowania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb ucznia,
kwalifikowanie do klas terapeutycznych, udzielania zezwoleń na indywidualny
program lub tok nauki.
Ponadto poradnia udziela różnych form pomocy dzieciom i młodzieży oraz
nauczycielom, rodzicom i wychowawcom.
Na terenie powiatu istnieją także szkoły niepubliczne, niepubliczne z uprawnieniami
szkół publicznych oraz Niepubliczna Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna
prowadzone przez osoby prawne i fizyczne. Należą do nich:
-
Niepubliczne Technikum Mechaniczne dla Dorosłych w Sandomierzu,
-
Pomaturalne Studium Informatyczne w Sandomierzu,
-
Pomaturalne Studium Rachunkowości w Sandomierzu,
-
Zaoczne Technikum Zawodowe w Klimontowie,
-
Policealne Studium Farmaceutyczne w Sandomierzu,
-
Niepubliczne Medyczne Studium Zawodowe Techniki Farmaceutycznej
w Sandomierzu,
-
Policealne Studium Zawodowe Szkoła Niepubliczna w Sandomierzu,
-
Zaoczne Społeczne Technikum Kupieckie w Sandomierzu,
14
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
-
Niepubliczne Policealne Studium Zawodowe dla Dorosłych w Sandomierzu,
-
Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Sandomierzu,
-
Ośrodek Rehabilitacyjno – Edukacyjny „Radość Życia” wraz z funkcjonującym
zespołem szkół,
-
Niepubliczna Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Sandomierzu.
Ogółem w roku szkolnym 2004/2005 według stanu na dzień 30 września 2004 r. w
szkołach prowadzonych przez powiat sandomierski naukę pobiera 4579 uczniów.
W szkołach publicznych i niepublicznych prowadzonych przez osoby prawne i fizyczne
naukę pobiera 959 uczniów.
Tożsamość kulturalna powiatu wyrażana jest przede wszystkim bogatą historią.
Ponad 1000 letnie miasto Sandomierz, liczne zabytki, w tym również klasy „O”, wybitne
osobistości, które tu działały i żyły, wydarzenia kulturalne stanowią elementy, dzięki
którym społeczność lokalna może budować swój związek z regionem. Mają one
ogromne znaczenie dla procesu wychowania i nauczania dzieci oraz młodzieży.
Wielość zabytków kultury materialnej zmusza do wymienienia tylko tych
najważniejszych - co warte podkreślenia - w większości są one w doskonałym stanie,
podkreślając tym bardziej szacunek dla tradycji, jako element wyróżniający powiat
sandomierski.
Wybrane zabytki:
- Brama Opatowska,
- Kościół Świętego Ducha,
- Synagoga,
- Collegium Gostomianum,
- Dom Długosza,
- Gotycka Katedra datowana na 1360 r. z wystrojem barokowym,
- Zamek w Sandomierzu z XIV w.,
- Kościół św. Józefa,
- Kościół św. Jakuba.
Tożsamość kulturalna musi być kultywowana i przekazywana następnym pokoleniom.
Służą temu imprezy, instytucje kulturalne działające na rzecz jej podtrzymania i
utrwalania.
15
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
Lista wybranych imprez kulturalnych o zasięgu lokalnym, regionalnym i
ponadregionalnym:
-
Konkurs Wielkanocnej Plastyki Obrzędowej „Śniadanie Wielkanocne”,
-
Ogólnopolska Nagroda im. A. Patkowskiego,
-
Europejska Wiosna Muzeów,
-
„Wśród czterech żywiołów”,
-
„Letnia Akademia Sztuki” – wystawa poplenerowa,
-
Festyn Kultury Antycznej – Hellas et Roma,
-
Konkurs „Nasze Sandomierskie Kulinaria Regionalne”,
-
Sandomierskie Warsztaty Złotnicze „Krzemień pasiasty – Kamień
optymizmu”,
-
Ogólnopolski Konkurs Translatorski Poezji Anglojęzycznej,
-
Obchody Święta Niepodległości,
-
Literacka Nagroda Nobla,
-
„Spotkanie Wigilijne”,
-
Sandomierskie spotkania z literaturą,
-
Spotkania na Starówce,
-
„Nasza mała ojczyzna” – z dziejów miasta i regionu,
-
„Porównania” – wystawa cykliczna prezentująca dorobek twórczy
środowiska plastycznego związanego z Ziemią Sandomierską,
-
Warsztaty Plastyczne „Tęczowy plener” – edukacja plastyczna dzieci
i młodzieży ze szkół podstawowych i gimnazjów powiatu sandomierskiego
i regionu.
-
Dni Folkloru i Sztuki Ludowej,
-
Święto Pomidora,
-
Święto Jabłkobrania,
-
Plener Malarski,
-
Dni Dwikóz,
-
Gminne Święto Plonów,
-
Międzynarodowy Turniej Piłki Drużyn Młodzieżowych,
-
Muzyczny Festiwal „Muzyka w Sandomierzu”,
-
Wieczory Organowe w Bazylice Katedrze,
-
Festiwal Kabaretów „Śmiechała”,
-
Mały Festiwal Muzyki i Tańca Dawnego,
-
Koncerty Jazzowe,
-
Turniej Rycerski o miecz Zawiszy Czarnego,
16
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
-
Odpust św. Wincentego,
-
Festyn „Truskawkowa Niedziela”,
-
Festiwal „Łagodności”,
-
Impreza Świętojańska,
-
Dzień Strażaka i Święto św. Floriana,
-
Gminny Festyn Rodzin dla Trzeźwości,
-
Święto Kwitnącej Jabłoni,
-
Jarmark św. Jacka,
-
Klimontowska Majówka,
-
Piknik Rodzinny,
-
Obchody Bitwy pod Konarami,
W budowaniu tożsamości lokalnej i regionalnej ważną rolę odgrywają placówki
kulturalne wymienione poniżej:
Tabl. 3. Wybrane ośrodki kulturalne na terenie powiatu sandomierskiego.
Nazwa
Gminny Ośrodek Kultury w Dwikozach
Gminna Biblioteka w Klimontowie z filiami w Goźlicach,
Nawodzicach, Pokrzywiance
Miejska Biblioteka Publiczna w Sandomierzu
Miejska Biblioteka Publiczna Filia nr 1 w Sandomierzu
Miejska Biblioteka Publiczna Filia nr 2 w Sandomierzu
Gminna Biblioteka Publiczna w Dwikozach
Gminna Biblioteka Publiczna w Samborcu
Pedagogiczna Biblioteka Publiczna w Sandomierzu
Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Zawichoście
Gminna Biblioteka Publiczna w Obrazowie
Muzeum Okręgowe w Sandomierzu
Biuro Wystaw Artystycznych w Sandomierzu
Gminny Ośrodek Kultury w Klimotowie
Gminny Ośrodek Kultury w Łoniowie
Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Zawichoście
Gminna Biblioteka Publiczna w Koprzywnicy
Gminna Biblioteka Publiczna w Łoniowie
17
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
Gminna Biblioteka Publiczna w Wilczycach
Muzeum Diecezjalne Sztuki Kościelnej w Sandomierzu
Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego
w Sandomierzu
Kino Millenium w Sandomierzu
Centrum Edukacji Kulturalnej Dzieci i Młodzieży
w Sandomierzu
Chorągiew Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej
Sandomierski Ośrodek Kawaleryjski w Sandomierzu
Powyższe instytucje kulturalne pozwalają na, z jednej strony kształtowanie
odpowiednich postaw społecznych, a z drugiej służą wzmacnianiu kapitału ludzkiego.
4. Turystyka i wypoczynek
Turystyka w dzisiejszych czasach to ogromny przemysł, który dla wielu regionów
stanowi olbrzymią szansę rozwoju. Również w przypadku powiatu sandomierskiego
można zakładać bardzo perspektywiczne plany rozwoju turystyki.
Lokalne atrakcje turystyczne
Sandomierz zaliczany jest do najcenniejszych, historycznych zespołów
urbanistyczno - krajobrazowych w Polsce. Zabytkowa część miasta usytuowana jest na
lewym wysokim brzegu Wisły. Do wyjątkowych walorów historyczno-kulturowych
i krajobrazowych należą:
- Zespół Starego Miasta, w granicach wyznaczonych fragmentami murów
średniowiecznych, - najpełniej zachowanym zespole staromiejskim,
- Wzgórze Staromiejskie, gdzie znajdowała się pierwotna osada miejska,
- Stare Przedmieście - Opatowskie i Zawichostu,
- Krajobraz Wyżyny Sandomierskiej uzupełniony rezerwatem Góry Pieprzowe i
Wzgórzem Salve Regina,
- Dawne układy wiejskie na prawym brzegu Wisły.
Zabytki
18
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
Tab. 4. Lista wybranych zabytków znajdujących się na terenie powiatu
Lp.
Nazwa obiektu
Typ obiektu
Krótki opis (do 50 znaków)
Powiat
Gmina
Miejscowość
1.
Ratusz
Sale wystawowe
Muzeum
Okręgowego,
USC, Klub
Jazzowy
„Lapidarium”
Jeden z piękniejszych w Polsce
przykładów Ratusza Miejskiego,
oddany do użytku w II poł. XIV w.,
rozbudowany
w XV i XVI w. i otoczony
renesansową attyką., wieża z XVII
w. zegar wybija kwadranse, o godz.
12.00 wygrywany jest na żywo hejnał
Ziemi Sandomierskiej do melodii
Władysława Gomułki (kompozytor
mieszkał i tworzył w Sandomierzu)
Sandomierz
Sandomierz
Sandomierz
2.
Brama Opatowska
Brama wjazdowa z
zachowanym
fragmentem XIV w.
murów obronnych
II poł. XIV w., styl gotycki,
w XVI w. otrzymała mającą
renesansowa attykę, wysokość 30
m. Jedyna zachowana
z czterech bram wjazdowych w
kompleksie murów obronnych
Sandomierza, (pozostałe uległy
zniszczeniu w wyniku osunięcia się
skarpy w XIXw)
Sandomierz
Sandomierz
Sandomierz
3.
Collegium
Gostomianum
Publiczna szkoła
ponadgimnazjalna
Fundacja Hieronima Gostomskiego
Starosty Sandomierskiego z pocz.
XVII, dawna szkoła jezuicka,
charakteryzuje się wyjątkową
budową fundamentów i piwnic co
umożliwia utrzymanie się
pięciopoziomowego budynku na
lessowej skarpie.
Sandomierz
Sandomierz
Sandomierz
4.
Dom Długosza
Muzeum
Diecezjalne Sztuki
Kościelnej
Fundacja Jana Długosza, XV w.
wystawy czasowe i stałe
przedstawiają m.in. zabytki sztuki
sakralnej z okresu od XIV do XVII w.
Sandomierz
Sandomierz
Sandomierz
5.
Katedra NMP
Kościół
rzymskokatolicki,
katedra Biskupów
Sandomierskich
XIV w. katedra, wybudowana na
miejscu XII w. kolegiaty, styl gotycki
z wyjątkowymi malowidłami
bizantyjskimi w prezbiterium,
zabytkowe organy, w II poł. XVII w.
dodano wystrój barokowy. W
okresie wakacji, w każdą środę
odbywają się międzynarodowe
koncerty organowe.
Sandomierz
Sandomierz
Sandomierz
6.
Zamek Królewski
Siedziba i sale
wystawowe
Muzeum
Okręgowego,
Kawiarnia, Sala
koncertowa
Inna nazwa Zamek Kazimierzowski,
XIV w. zamek o charakterze twierdzy
z fundacji Króla Kazimierza
Wielkiego, początkowo w formie
czworoboku został poważnie
uszkodzony podczas Potopu
Szwedzkiego, do dziś zachowane
jedno skrzydło nadal góruje nad
miastem.
Sandomierz
Sandomierz
Sandomierz
19
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
7.
Kościół św. Jakuba
Kościół
rzymskokatolicki,
Sanktuarium MB
Różańcowej.
Klasztor o.o.
Dominikanów
Wybudowany przez Dominikanów w
I poł. XIII w., późnoromański,
bazylikowy budynek ceglany z
bogato zdobionym romańskim
portalem
i dzwonnicą obronną. Piękny, surowy
wystrój oddaje specyfikę epoki
romańskiej. Miejsce koncertów.
Sandomierz
Sandomierz
Sandomierz
8.
Synagoga
Archiwum
Państwowe
Zbudowana po 1758 r.
w dawnej dzielnicy żydowskiej,
zachowane malarstwo naścienne
(freski), obecnie archiwum
państwowe
Sandomierz
Sandomierz
Sandomierz
9.
Ucho Igielne,
inaczej Furta
Dominikańska
Element XIV w. murów obronnych,
łączył dwa klasztory OO
Dominikanów (do czasów obecnych
pozostał tylko jeden- Św. Jakuba)
Sandomierz
Sandomierz
Sandomierz
10.
Kościół Matki
Bożej Bolesnej
Kościół rzymsko-
katolicki
Kościół parafialny zbudowany ok.
1718 r. oraz pozostałości parku, a
także cmentarz parafialny
Sandomierz
Dwikozy
Góry Wysokie
11.
Kościół pw. św.
Trójcy
Kościół
rzymskokatolicki
Pofranciszkański zespół klasztorny,
kościół gotycki
z barokowymi kaplicami, zachowane
XII w. podziemia
Sandomierz
Zawichost
Zawichost
12.
Zespół pałacowo-
parkowy
Hotel
i restauracja
Późnobarokowy dwór z I poł. XVIII w.
kryty gontem,z narożnymi
alkierzami, otoczony
pozostałościami fosy
i parku krajobrazowego.
W pobliżu rezerwat przyrody
„Zielonka.”.
Sandomierz
Zawichost
Czyżów
Szlachecki
13.
Kościół pw. św.
Jana Chrzciciela
Kościół
rzymskokatolicki
Świątynia fundacji arcybiskupa
Jarosława Bogorii Skotnickiego
gotycki kościół z XIVw, wyposażony
w stylu rokokowym z odsłoniętymi
pierwotnymi malowidłami.
Sandomierz
Samborzec
Skotniki
14.
Zespół parkowo –
dworski
Obiekt prywatny
Usytuowany na wzniesieniu dwór z
XVII/XVIII w. Otoczony parkiem i
pozostałościami fosy.
Sandomierz
Samborzec
Skotniki
15.
Zespół kościelno-
klasztorny pw. św.
Floriana
Kościół
rzymskokatolicki
Pocysterski zespół klasztorny z
końca XII w. ufundowany przez
księcia Kazimierza Sprawiedliwego.
Wnętrze świątyni zdobią gotyckie
malowidła ścienne. Element
Międzynarodowego Szlaku
Cysterskiego
Sandomierz
Koprzywnica
Koprzywnica
16.
Kościół pw. św.
Mikołaja Biskupa
Kościół
rzymskokatolicki
Świątynia wzniesiona w XV w. z
fundacji Gniewowszów, zachowane
gotyckie, kamienne tarcze z herbem
Kościerza, posiada barokowe
wyposażenie.
Sandomierz
Łoniów
Łoniów
20
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
17.
Pałac Moszyńskich Dom Dziecka
Neorenesansowy pałac z k. XIX w. z
wieżą i tarasem otoczony parkiem
(obecnie Dom Dziecka)
Sandomierz
Łoniów
Łoniów
18.
Sanktuarium MB
Sulisławskiej pw.
Narodzenia NMP
Kościół
rzymskokatolicki
Neogotycki kościół z XIX w., w
ołtarzu głównym znajduje się
późnogotycki obraz „Misericordia
Domini” uznany za cudowny , opodal
stoi świątynia z XVII w. wzniesiona
na fundamentach XII w.
Sandomierz
Łoniów
Sulisławice
19.
Zespół klasztorny
pw. św. Jacka
Kościół
rzymskokatolicki
Podominikański kościół
z pocz. XVII w., wzniesiony
z fundacji J. Z. Ossolińskiego w
stylu późnorenesansowym,
nawiązującym do gotyku, budynek
klasztorny zbudowano w XVII w.
Sandomierz
Klimontów
Klimontów
20.
Kościół pw. św.
Józefa
Kościół
rzymskokatolicki
Pokolegiacki, barokowy kościół z
poł. XVII w. i stojąca obok XVIII w.
plebania przypominająca staropolski
dworek.
Sandomierz
Klimontów
Klimontów
21.
Zespół pałacowo-
ogrodowy
Neoklasycystyczny pałac
Ledóchowskich z XIX w. otoczony
rozległym parkiem krajobrazowym.
Sandomierz
Klimontów
Górki
Klimontowskie
22.
Kościół pw. św.
Katarzyny
Aleksandryjskiej
Kościół
rzymskokatolicki
Drewniane: kościół, dzwonnica i
plebania otoczone pomnikowymi
drzewami, świątynia wzmiankowana
przez Jana Dlugosza
Sandomierz
Obrazów
Kleczanów
23.
Zespół parkowo-
dworski
Dwór z k. XVIII w. otoczony parkiem.
Sandomierz
Koprzywnica
Niedźwice
24.
Zespół parkowo-
dworski
Dwór z II poł. XIX w. wraz z
zabudowaniami gospodarczymi, w
parku pomnikowe drzewa.
Sandomierz
Obrazów
Zdanów
25.
Pozostałości
zamku
Ruiny
Pozostałości XIV w. zamku (odcinki
murów przyziemia, ślady wałów,
piwnica).
Sandomierz
Klimontów
Konary
Muzea
Na terenie Sandomierza działają również muzea, które wzbogacają ofertę turystyczną.
- Muzeum Okręgowe – Ratusz - ekspozycja stała obejmująca dzieje Sandomierza
(rzemiosło artystyczne, malarstwo, numizmaty) oraz miasto i ludzie w dawnej
fotografii.
- Muzeum Okręgowe - Zamek Królewski, Muzea oprócz stałych ekspozycji
organizują czasowe wystawy tematyczne - artystyczne i historyczne, spotkania
autorskie, promocje książek, imprezy. Muzeum Okręgowe posiada ponad 16,5 tys.
eksponatów z różnych dziedzin muzealnych. Stale czynna jest ekspozycja - kultura
materialna Sandomierzaków i Lasowiaków, w tym kolekcja rzeźby ludowej XIX i XX
21
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
wieku, Gabinet numizmatyczny (monety polskie od XI do XX wieku, Historia wzgórza
zamkowego w ikonografii,
- Muzeum Diecezjalne Sztuki Kościelnej - Muzeum Sztuki Sakralnej posiada
szczególnie cenne eksponaty takie jak gotycki obraz z ok. 1440 roku "Trzy święte",
dzieło Cranacha starszego "Matka Boska z Dzieciątkiem i Św. Katarzyną" , liczącą
około 600 eksponatów kolekcję szat liturgicznych, tkanin, rzeźb i portretów,
malarstwa na szkle.
- Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego - udostępnia zbiory związane z
dziejami ruchu ludowego.
Sandomierz i powiat sandomierski jest też doskonałym miejscem wypadowym, z
którego odwiedzać można liczne atrakcyjne przyrodniczo i historycznie miejscowości i
obiekty, położone w sąsiednich powiatach, np.: zamek Krzyżtopór w Ujeździe,
historyczne miasto Opatów, neolityczną kopalnię krzemienia w Krzemionkach
Opatowskich, pałac Leszczyńskich w Baranowie Sandomierskim, wąwozy lessowe
Wyżyny Sandomierskiej, ujście Sanu do Wisły, Ponidzie z parkiem krajobrazowym i
licznymi rezerwatami przyrody, czy Góry Świętokrzyskie z Puszczą Jodłową i
Świętokrzyskim Parkiem Narodowym. Dla wycieczek o charakterze edukacyjnym i
naukowym interesujące są również rekultywowane tereny po eksploatacji siarki w
Tarnobrzegu. Ponadto na terenie okolicznych powiatów województwa świętokrzyskiego
odbywa się cały szereg imprez turystycznych, które dopełniają i uatrakcyjniają ofertę
turystyczną Sandomierza.
Infrastruktura okołoturystyczna
Baza noclegowa. Na terenie powiatu znajduje się 12 obiektów noclegowych turystyki
(według stanu w dniu 31.12.2001 r.). Wspomniane obiekty posiadają 532 miejsca
noclegowe, w tym 194 całoroczne. W 2001 roku z noclegów skorzystało 7.550 osób w
tym 268 turystów zagranicznych. W tym samym okresie udzielono 9.941 noclegów
(dotyczy wszystkich obiektów).
Całoroczne miejsca noclegowe znajdują się na terenie 2 gmin - Gminy Sandomierz
oraz Gminy Zawichost. Powiat sandomierski posiada stosunkowo mało rozwiniętą bazę
noclegową. Pod względem ilości miejsc noclegowych przypadających na 10.000
mieszkańców zajmuje on 10 pozycję wśród wszystkich powiatów.
22
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
Należy jednak zaznaczyć, iż na terenie powiatu sandomierskiego znajduje się
znacząca liczba gospodarstw agroturystycznych oraz miejsca noclegowe
w schroniskach, internatach i prywatnych kwaterach (w szczególności w Sandomierzu).
Baza gastronomiczna. W Sandomierzu znajduje się 9 restauracji (730 miejsc
konsumenckich), 8 barów (255 miejsc), 6 kawiarni (w lecie ogródki z parasolkami) - 230
miejsc, pizzerie (3 obiekty - 90 miejsc). Większość obiektów znajduje się w obrębie
starego miasta, niektóre wykorzystują zabytkowe wnętrza.
Infrastruktura towarzysząca. Przez Sandomierz przebiegają znakowane szlaki
turystyczne:
czerwony Gołoszyce - Sandomierz - Annopol (łączy Sandomierz z Górami
Świętokrzyskimi i Roztoczem)
żółty - szlak doliny Sanu (łączy Sandomierz z Leżajskiem)
zielony - łączy Sandomierz z Baranowem Sandomierskim
ponadto w pobliżu Sandomierza przebiegają szlaki: niebieski - szlak doliny Opatówki
i zielony - szlak Chańcza - Pielaszów, który prowadzi przez miejsca związane z historią
walk od XIII w po II wojnę światową.
Dla turystów zmotoryzowanych, zarówno grupowych jak i indywidualnych istotne
jest to, że na obszarze starego miasta znajduje się 16 parkingów, oznakowanych i
ogólnodostępnych, brak przy nich jednak tablic informacyjnych, planów miasta,
informatorów turystycznych w formie np. ulotek, małych broszurek kierujących turystów
w konkretne punkty miasta.
Toalety publiczne co prawda istnieją, ale wymagają dostosowania dla potrzeb osób
niepełnosprawnych, podobnie zresztą jak i inne obiekty w mieście. W rynku znajduje się
centrum informacji turystycznej PTTK, oraz kiosk przy Bramie Opatowskiej, w którym
można zakupić informatory i przewodniki, a w punkcie informacji turystycznej również
bezpłatne ulotki, broszurki i drobne materiały reklamowe.
5. Aktywność społeczna
5.1 Organizacje pozarządowe
Aktywność społeczna wyrażana jest przede wszystkim różnorodnymi formami
samoorganizowania się społeczności lokalnej, oddolnymi inicjatywami nadającymi
23
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
formalny kształt współpracy zasobów ludzkich powiatu. Świadczy ona również o
poziomie szeroko rozumianej kultury życia, dostrzegania problemów regionu, chęci
przeciwdziałania zjawiskom negatywnym i wspierania zjawisk pozytywnych.
Organizacje pozarządowe traktowane są obecnie jako ważni partnerzy dialogu
społecznego, potrafiący niejednokrotnie skutecznie wpływać na rozwój społeczny,
gospodarczy i kulturowy społeczności lokalnych.
Z punktu widzenia rozwoju gospodarczego najważniejszymi organizacjami są
stowarzyszenia działające na rzecz wspierania przedsiębiorczości i promocji
poszczególnych miast i gmin.
1. Stowarzyszenia: kulturowe, ochrony zdrowia, rozwoju lokalnego
samopomocy społecznej;
2. Stowarzyszenia kultury fizycznej i związków sportowych.
Tabl. 5. Stowarzyszenia działające na terenie powiatu sandomierskiego.
Nazwa stowarzyszenia
Miejscowość
Klub Miłośników Sandomierza
Sandomierz
Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Społeczno
Gospodarczych na Obszarach Wiejskich
Sandomierz
Sandomierskie Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju
Rolnictwa i Obszarów Wiejskich
Sandomierz
Stowarzyszenie Pomocy Osobom
Niepełnosprawnym „Integracja”
Sandomierz
Stowarzyszenie „Ekosan”
Dwikozy
Stowarzyszenie na rzecz Pomocy Osobom
Niepełnosprawnym oraz Rodzinom Zagrożonym
Patologiom Społeczną „Człowiek Człowiekowi”
Zawichost
Stowarzyszenie na rzecz Bezpieczeństwa,
Przeciwdziałaniom Patologiom Społecznym i
Pomocy Ofiarom Przestępstw „Zawisza”
Dwikozy
Stowarzyszenie na rzecz Promocji i Ochrony
Zdrowia Osób Pracujących
Sandomierz
Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Wsi Góry
Wysokie
Dwikozy
Stowarzyszenie na rzecz Ekorozwoju Wsi
Winiarki, Winiary, Kempa Chwałowska
Dwikozy
Koprzywnickie Towarzystwo Kulturalne
Koprzywnica
Sandomierskie Stowarzyszenie Edukacyjne
Sandomierz
Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Postronna, Byszów,
Kępie
Koprzywnica
Stowarzyszenie „Współczesna Ginekologia i
Położnictwo”
Sandomierz
„Confraternitas Gostomianum”
Sandomierz
24
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
Stowarzyszenie na rzecz Pomocy Osobom
Niepełnosprawnym „Tratwa”
Sandomierz
Regionalne Stowarzyszenie Producentów
Warzyw i Owoców
Sandomierz
Stowarzyszenie na rzecz Wsparcia Rozwoju
Sołectwa Łukawa „Wspólnota Wiejska”
Wilczyce
Stowarzyszenie „Pomost”
Sandomierz
Stowarzyszenie na rzecz Zdrowia Psychicznego
Sandomierz
Małopolskie Stowarzyszenie Wytwórców
Żywności „Agrofood”
Sandomierz
Stowarzyszenie „Bezpieczny Powiat
Sandomierski”
Sandomierz
Sandomierskie Stowarzyszenie Kulturalne
Sandomierz
Stowarzyszenie Doradców, Szkoleniowców
Sandomierz
Stowarzyszenie Sympatyków Zespołu „Flik”
Sandomierz
Małopolskie Stowarzyszenie Rozwoju
Regionalnego
Sandomierz
Towarzystwo Przyjaciół Wyższej Szkoły
Humanistyczno-Przyrodniczej w Sandomierzu
Sandomierz
Towarzystwo Przyjaciół Wsi Kleczanów
Kleczanów
Towarzystwo Naukowe Sandomierskie
Sandomierz
Okręgowy Związek Pszczelarzy
Sandomierz
Stowarzyszenie Przyjaciół Wyższego Seminarium
Duchownego
Sandomierz
Samborzecki Klub Wspierania Aktywności „Sowa” Samborzec
Stowarzyszenie na rzecz Dzieci z Przepukliną
Oponowo-Rdzeniową i Wodogłowiem
Sandomierz
Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Chorobą
Alzheimera
Koprzywnica
Fundacja Kultury Ziemi Sandomierskiej
Sandomierz
Fundacja Zdrowia
Sandomierz
Fundacja Collegium Gostomianum
Sandomierz
Ośrodek Promowania Przedsiębiorczości
Sandomierz
Sandomierskie Stowarzyszenie Regionalne
Sandomierz
Istniejące na terenie powiatu sandomierskiego stowarzyszenia można zaliczyć do
trzech podstawowych kategorii:
- ochrona zdrowia – 4 organizacji,
- rozwoju lokalnego – 14 organizacji,
- samopomocy społecznej - 6 organizacji,
- kulturalne – 10 organizacji.
25
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
Porównując liczbę organizacji pozarządowych działających w pięciu powiatach
świętokrzyskich, powiat sandomierski wyróżniają w szczególności organizacje
pozarządowe stawiające sobie za cel wspieranie rozwoju lokalnego oraz kulturalnego.
Z punktu widzenia rozwoju turystyki wydaje się to sytuacją bardzo korzystną,
umożliwiającą pozyskanie do zaplanowanych projektów ważnych partnerów
społecznych.
Tabl. 6. Stowarzyszenia kultury fizycznej i związków sportowych.
Nazwa
Miejscowość
Sandomierski Klub Sportowy Wisła
Sandomierz
Klub Sportowy Sparta
Dwikozy
LKS Sandomierz
Sandomierz
LKS Klimontowianka
Klimontów
LKS Huragan
Wilczyce
LKS Zryw
Zbigniewice
Powiatowe Zrzeszenie Ludowe Zespoły
Sportowe
Sandomierz
Stowarzyszenie Piłki Ręcznej Wisła
Sandomierz
Powiatowy Szkolny Związek Sportowy
Sandomierz
Stowarzyszenie Piłki Nożnej Wisła
Sandomierz
Klub Sportowy Powiśle
Zawichost
Strzelecki Klub Sportowy Egil
Zawichost
Klub Karate KYOKUSHIN
Sandomierz
Sandomierskie Towarzystwo Tenisowe
Sandomierz
Klub Tenisa Stołowego
Sandomierz
Klub Sportowy Koprzywianka
Koprzywnica
14 Uczniowskich Klubów Sportowych
wszystkie gminy
powiatu
Kluby sportowe mają ważne znaczenie dla edukacji młodzieży. Na terenach wiejskich
stanowią jedną z niewielu form spędzania wolnego czasu dla dzieci. Jednocześnie są
ważnymi animatorami życia kulturalnego organizując turnieje sportowe. Szczególne
znaczenie mają Uczniowskie Kluby Sportowe. Czternaście organizacji tego typu
funkcjonuje w każdej z gmin powiatu sandomierskiego.
5.2 Media lokalne
Społeczna aktywność wyrażana jest również poprzez lokalne media. Na terenie
powiatu sandomierskiego funkcjonuje dobrze rozbudowany rynek prasy. Wydawanych
26
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
jest kilka tytułów, jednakże mają one w większości zasięg ponad powiatowy. Wymienić
tu można:
- Echo Dnia,
- Tygodnik Czas Powiśla,
- Słowo Ludu,
- Tygodnik Nadwiślański,
- Nowiny,
- Miesięcznik Sandomierski,
- Strony Sandomierskie.
Oprócz czasopism za miejscowe medium uznać należy również oddział rozgłośni
radiowej „Radio Kielce”.
6. Opieka zdrowotna
Z dniem 1 stycznia 1999 r., po wprowadzeniu reformy administracyjnej kraju,
zaistniały na terenie powiatu dwa rodzaje podmiotów świadczących usługi zdrowotne:
1. Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Sandomierzu,
2. Zakłady podstawowej opieki zdrowotnej.
Rok ten zapoczątkował całkowicie nową sytuację w ochronie zdrowia. Skończyła się
wówczas rejonizacja, czyli przypisywanie pacjenta do konkretnej przychodni. Każdy ma
prawo wybrać lekarza rodzinnego, pielęgniarkę i położną. Podstawową opiekę
zdrowotną sprawuje zespół lekarzy: Internista, ginekolog i stomatolog. Lekarz
podstawowej opieki zdrowotnej ma za zadanie opiekować się pacjentem w zdrowiu i
chorobie , doradzać, a także kierować go na badania diagnostyczne i specjalistyczne.
Podstawowa opieka zdrowotna w powiecie jest sprawowana przez Samodzielny
Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej.
W Sandomierzu podstawową opiekę zdrowotną zapewnia pięć Niepublicznych
Zakładów Opieki Zdrowotnej, działających w formie spółek cywilnych:
1. Niepubliczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej „Zdrowie” S.C.
2. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Rodzina” S.C.
3. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Eskulap” S.C.
27
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
4. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Rokitek” S.C.
5. Przychodnia Medycyny Pracy i Medycyny Rodzinnej „Medical”.
Na terenie Gminy i Miasta Zawichost opiekę sprawuje:
- Niepubliczny Zakład opieki Zdrowotnej „Zdrowie” S.C.
- Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Wiejski Ośrodek Zdrowia w Czyżowie
Szlacheckim.
Na terenie Gminy Dwikozy opiekę sprawuje:
- Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Dwikozach.
- Indywidualna Praktyka Lekarza Rodzinnego – Garbów Nowy.
Na terenie Gminy Wilczyce opiekę zdrowotną sprawuje:
- Niepubliczny Zakład opieki Zdrowotnej.
Na terenie Gminy Klimontów opiekę zdrowotną sprawuje:
- Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Klimontowie Ewy Baran.
- Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Dariusza Kwapińskiego.
- Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Gabinet Medycyny Rodzinnej”
w Goźlicach.
Na terenie Miasta i Gminy Koprzywnica opiekę zdrowotną sprawuje:
- Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Medyk”.
Na terenie Gminy Samborzec opiekę sprawuje:
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej.
Na terenie Gminy Łoniów opiekę sprawuje:
- Niepubliczny Zakład Medycyny Rodzinnej w Sulisławicach.
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Świniarach.
Na terenie Gminy Obrazów opiekę sprawuje:
- Gminny Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Obrazowie z siedziba
w Świątnikach i Kleczanowie.
Łącznie na terenie powiatu podstawowa opieka zdrowotna realizowana jest w 18
placówkach. Zabezpiecza to dobrą dostępność do lekarza pierwszego kontaktu.
Odległość z miejsce zamieszkania osób objętych opieką w danej placówce nie
przekracza 15 km.
Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Sandomierzu jest jedyną
placówką na terenie powiatu świadczącą usługi z zakresu:
-
lecznictwa szpitalnego – 15 oddziałów,
-
ambulatoryjnej specjalistycznej opieki zdrowotnej – 24 poradnie,
-
psychiatrii – oddział stacjonarny i dzienny,
-
rehabilitacji leczniczej,
28
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
-
ratownictwa medycznego,
-
świadczeń odrębnie kontraktowanych.
Sandomierski szpital oddany został do użytku w 1983 r. Dysponuje 551 łóżkami
szpitalnymi na 16 oddziałach, gdzie rocznie leczy się ok. 15 tyś pacjentów. Szpital
hospitalizuje pacjentów i wykonuje wysoko specjalistyczne badania: USG, RTG,
mammograficzne, endoskopowe, diagnostyczne laparoskopowe oraz szeroki zakres
zabiegów rehabilitacyjnych. Dla potrzeb diagnostycznych funkcjonuje Dział
Diagnostyczny (laboratorium, RTG, pracownia patomorfologii). Pacjenci mogą
korzystać z porad lekarskich w poradniach specjalistycznych: cukrzycowej, chirurgii
onkologicznej, nefrologii dziecięcej, neurologicznej, dermatologicznej, przeciwgruźliczej,
zdrowia psychicznego, odwykowej, neurologicznej dziecięcej, pulmonologiczno –
alergologicznej, laryngologicznej, urazowo ortopedycznej, chirurgicznej, urologicznej i
konsultacyjnej dla kobiet.
Szpital dysponuje nowoczesną kotłownią w pełni zautomatyzowaną i bezpieczną dla
środowiska oraz stacją uzdatniania wody. W celu zapewnienia bezpieczeństwa p.
poż. została zainstalowana sygnalizacja alarmowa. Ponadto uruchomiono
nowoczesną centralę telefoniczną, co pozwala na sprawniejsze wykonywanie
połączeń telefonicznych , a na oddziałach zostały zamontowane odbiorniki
telewizyjne.
W dniu 29 listopada 2002 r. została oddana do użytku spalarnia odpadów
medycznych. Spełniająca najwyższe standardy bezpieczeństwa spalarka duńskiej
firmy ENVIKRAFT zapewnia przetwarzanie odpadów ze wszystkich placówek
medycznych działających na terenie powiatu sandomierskiego.
7. Rolnictwo
Powiat sandomierski posiada dobrą jakość gleb, gdzie 78,8% zajmują gleby od I
do III klasy. Należą do nich czarnoziemy, lessy i mady w dolinie Wisły. Natomiast gleby
V i VI klasy stanowią zaledwie 6,2% w strukturze bonitacyjnej.
Struktura gleb:
gleby klasy I - 5160 ha
gleby klasy II – 14902 ha
gleby klasy III – 17940 ha
gleby klasy IV – 7234 ha
gleby klasy V – 2266 ha
29
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
gleby klasy V – 723 ha
Wykres 3. Struktura gleb według klasy
użytkowania
10,7%
30,9%
37,2%
15,0%
4,7%
1,5%
Klasa I
Klasa II
Klasa III
Klasa IV
Klasa V
Klasa VI
Sandomierszczyznę cechują bardzo korzystne warunki klimatyczne takie jak:
temperatura powietrza, opady, wiatry, równomierne nasłonecznienie, co jest
uwarunkowane ukształtowaniem terenu. Czynniki te sprzyjają intensywnemu rozwojowi
wysoko towarowej produkcji rolnej, głównie owoców i warzyw.
Użytki rolne zajmują ogółem powierzchnię 46447 ha, a w tym:
grunty orne – 27403 ha
sady – 14791 ha
łąki – 3850 ha
pastwiska – 404 ha
Wykres 4. Struktura gruntów według
rodzajów
59,0%
31,8%
8,3% 0,9%
Grunty orne Sady
Łąki
Pastwiska
W powiecie znajduje się 10575 gospodarstw rolnych oraz 4103 działek rolnych o
powierzchni do 1 ha. W strukturze władania ziemią dominuje sektor małych
gospodarstw chłopskich, wśród których najliczniejszą grupę tj. 33% stanowią
gospodarstwa o powierzchni 2-5 ha, natomiast gospodarstwa o pow. Powyżej 10 ha
stanowią 4%. Z przytoczonych liczb wynika, że najważniejszą barierą do pokonania
jest poprawa struktury obszarowej gospodarstw, przy której dominują gospodarstwa o
30
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
średniej powierzchni
4,5 ha.
Powiat sandomierski ze względu na wysoka klasę gleb charakteryzuje się niską
lesistością. Lasy zajmują 5033 ha tj. 7,5% ogólnej powierzchni.
Na przestrzeni ostatnich lat w strukturze zasiewów zaszły istotne zmiany,
zmniejszył się obszarowy udział zbóż w strukturze zasiewów i obecnie zajmują one
powierzchnię 14235 ha, wśród których dominują uprawy pszenicy i jęczmienia.
Duży udział w strukturze upraw zajmują ziemniaki, które stanowią podstawową paszę w
produkcji zwierzęcej, a obszar ich upraw zajmuje powierzchnię 2788 ha.
Korzystny klimat, dobra jakość gleb i dostatek siły roboczej sprzyjają produkcji
sadowniczej i warzywniczej. W strukturze sadów największy obszar zajmują jabłonie –
11186 ha, których globalna produkcja wynosi prawie 4000 tyś ton. Drugie miejsce
zajmują wiśnie – 1546 ha z produkcją ponad 18500 ton owoców . Kolejne miejsce
zajmują śliwki 509 ha z produkcją 10200 ton owoców rocznie. każdym rokiem wzrasta
areał upraw moreli, gruszek, brzoskwiń i nektaryn. Pod względem produkcji owoców
powiat sandomierski zajmuje II miejsce w kraju, ustępując tylko powiatowi grójeckiemu.
W produkcji zwierzęcej nastąpił znaczny spadek pogłowia bydła, a szczególnie krów
mlecznych. Nieopłacalne ceny skupu mleka powodują dalsze zmniejszanie produkcji.
Według ostatniego spisu rolnego stan bydła w powiecie wynosi 7515 sztuk. Poziom
produkcji żywca wieprzowego utrzymuje się na stabilnym poziomie i wynosi 20756 szt.
Produkcja zwierzęca w powiecie sandomierskim od lat nie odgrywa dominującej roli
w globalnej produkcji rolnej.
Sytuacja dochodowa rolników w ostatnich latach systematycznie się pogarsza.
Spadek dochodów w rolnictwie nie tylko ogranicza inwestycje i modernizację
gospodarstw, ale wywiera również negatywny wpływ na poziom życia ludności wiejskiej.
Mocną strona naszego powiatu jest duży potencjał ludzki i techniczny gospodarstw,
czyste środowisko, centralne położenie w stosunku do rynków zbytu. Słabą stroną w
produkcji ogrodniczo – warzywniczej powiatu jest brak odpowiedniej bazy
przechowalniczej, co powoduje konieczność sprzedaży płodów przez producentów w
stosunkowo krótkim czasie. Wychodząc naprzeciw tym potrzebom Sandomierski
Ogrodniczy Rynek Hurtowy S.A. wybudował nowoczesne centrum dystrybucji
produktów ogrodniczych, gdzie znajdują się komory chłodnicze i hala wyposażona w
linię do sortowania i pakowania owoców i warzyw.
8. Ochrona środowiska
31
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
Racjonalne użytkowanie zasobów naturalnych i poprawa jakości środowiska są
nadrzędnymi celami polityki ekologicznej państwa. Cele te wyznacza dokument „II
Polityka Ekologiczna Państwa”. Program Ochrony Środowiska dla Województwa
Świętokrzyskiego, uwzględniając rzeczywisty stan środowiska w województwie,
standardy jakości i specyficzne cechy regionu, określają strategię realizacji celów
krajowych w regionie. Dla określenia celów i zadań w zakresie powiatowym,
wynikających z celów przyjętych w skali kraju i województw, należy uwzględnić
specyficzne w powiecie cechy i potrzeby środowiska, wynikające z zagrożeń
poszczególnych elementów, a także planów rozwoju społecznego i gospodarczego. Na
tej podstawie został opracowany Powiatowy Program Ochrony Środowiska wraz z
Planem Gospodarki Odpadami.
Przyjęte dla powiatu sandomierskiego cele społeczne i gospodarcze związane z
rozwojem rolnictwa i infrastruktury związanej z przechowalnictwem produktów rolnych i
sadowniczych, rozwojem turystyki i agroturystyki oraz tworzeniem przyjaznej
infrastruktury dla jego mieszkańców są określone w sposób następujący:
-
intensyfikacja rozwoju rolnictwa, sadownictwa i warzywnictwa oraz zbytu płodów
rolnych w oparciu o żyzne gleby i wysoka kulturę rolną,
-
wspieranie rozwoju turystyki i agroturystyki w oparciu o urozmaicony krajobraz o
bogatej rzeźbie terenu, rezerwaty przyrody, liczne zabytki materialne i
historyczne oraz kulturowe w powiecie sandomierskim.
Dla osiągnięcia tych celów należy zwrócić szczególną uwagę na właściwą gospodarkę
tymi zasobami z tendencją do podwyższenia standardów jakości środowiska, w
szczególności w odniesieniu do jakości wód i powierzchni ziemi. Wymaga to:
-
niezbędnego uszczelnienia systemu gospodarki odpadami w celu likwidacji
uwolnień zanieczyszczeń do środowiska, zarówno w postaci odpadów, jak i
substancji uwalnianych przez odpady,
-
redukcji zanieczyszczeń emitowanych do powietrza poprzez zmianę paliw w
mieszkalnictwie, zarówno większych aglomeracji, jak i w zabudowie
rozproszonej,
-
budowy i rozbudowy oczyszczalni ścieków i sieci kanalizacyjnych.
Stan środowiska powiatu sandomierskiego mieści się w krajowych średnich
standardach jakości dla terenów nieprzemysłowych. Cele programu ochrony
środowiska dla tego obszaru koncentrować się powinny na zachowaniu i
podwyższeniu jakości środowiska, w szczególności w zakresie poprawy czystości
wód, zachowania stanu przyrody, zmniejszenia emisji zanieczyszczeń do powietrza
i uszczelnienia systemów gospodarki odpadami.
32
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
II polityka Ekologiczna Państwa wyznacza, w zakresie racjonalnego użytkowania
zasobów naturalnych, zmniejszenie zużycia surowców nieodnawialnych poprzez
redukcję ilości odpadów w wyniku wprowadzenia technologii niskoodpadowych, a
także poprzez odzysk składników z wytwarzanych odpadów. Racjonalnemu
użytkowaniu zasobów naturalnych służyć ma nowa strategia ochrony wód,
polegająca na przywróceniu jakości wód powierzchniowych i podziemnych do stanu
wynikającego z planowanego sposobu ich użytkowania oraz potrzeb związanych z
ich funkcjami ekologicznymi. Wody podziemne powinny być użytkowane wyłącznie
na potrzeby ludności, jako woda pitna i do celów przemysłu spożywczego, natomiast
dla potrzeb rolnictwa, przemysłu i energetyki będą użytkowane wody
powierzchniowe, poddawane odpowiedniemu oczyszczaniu przed i po
zastosowaniu. W okresie do 2010 r. powinna nastąpić całkowita likwidacja zrzutu
ścieków nieoczyszczonych z miast i zakładów przemysłowych oraz redukcja ładunku
zanieczyszczeń. Obniżenie zużycia energii do 2010 r. o 25% na jednostkę PKB,
a o 50% do 2025 r. ma zapewnić osiągnięcie planowanych w skali UE wskaźników
zmniejszenia surowców energetycznych. Efekt ten zostanie pogłębiony przez
zwiększenie w produkcji energii udziału energii ze źródeł odnawialnych.
W ochronie powietrza przed zanieczyszczeniami cele ekologiczne określają
konwencje i porozumienia międzynarodowe, których Polska jest uczestnikiem lub
przygotowuje się do uczestnictwa. Do 2010 r. należy zmniejszyć emisję pyłów,
dwutlenku siarki, tlenków azotu, lotnych związków organicznych, amoniaku, a także
toksycznych metali ciężkich.
Celem generalnym Strategii Rozwoju Województwa Świętokrzyskiego , a
także Strategii Rozwoju Powiatu jest „wzrost atrakcyjności obszaru dla rozwoju
społecznego i gospodarczego”, zaś jednym z celów priorytetowych, warunkujących
jego osiągnięcie jest „ochrona i racjonalne wykorzystanie zasobów przyrody...”
Główne cele odnoszące się do tej dziedziny ochrony środowiska są następujące:
-
ochrona i wzrost różnorodności biologicznej i krajobrazowej na całym terenie
województwa,
-
dalszy rozwój systemu obszarów chronionych,
-
oszczędne i racjonalne korzystanie z zasobów surowców mineralnych oraz
zminimalizowanie niekorzystnych skutków ich eksploatacji,
-
uzyskanie i utrzymanie wysokiej jakości wód powierzchniowych poprzez budowę
i rozbudowę oczyszczalni ścieków, kanalizacji sanitarnej i deszczowej wraz z
infrastrukturą towarzyszącą,
33
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
-
przejście na całościowe gospodarowanie zasobami wodnymi realizowane w
układzie zlewniowym,
-
osiągnięcie zamierzeń wojewódzkiego programu małej retencji,
-
wdrożenie trwale zrównoważonej, wielofunkcyjnej gospodarki leśnej
odpowiadającej krajowej i europejskiej polityce ekologicznej.
9. Infrastruktura komunalna
9.1 Sieć wodociągowa
Na terenie powiatu sandomierskiego (w dniu 31.12.2002) sieć wodociągowa
liczyła 982,6 km przy jednoczesnym korzystaniu z sieci przez 17.027 gospodarstw
domowych. W 2001 roku zużycie wody z wodociągów we wszystkich gospodarstwach
domowych wyniosło 2.115,7 dam
3
, co w przeliczeniu na 1 mieszkańca dało 24,6 m
3
.
Jest to średni wskaźnik zużycia wody wśród powiatów województwa świętokrzyskiego.
Średnia dla województwa wyniosła w tym wypadku 27,2 m
3
wody.
Tab. 7. Sieć wodociągowa według stanu w dniu 31.12.2002 r.
Gmina
Długość sieci
wodociągowej (km)
Liczba gospodarstw
domowych
podłączonych do
sieci
Sandomierz
138
7100 (2300 przyłączy)
Dwikozy
117,9
1400 (1415 przyłączy)
Klimontów
26,9
579
Koprzywnica
75,8
1241
Łoniów
142,9
1557
Obrazów
101,8
1329
Samborzec
156,1
1426
Wilczyce
103,6
998
Zawichost
119,6
1397 (1377 przyłączy)
ogółem powiat
sandomierski
982,6
17027
Powiat sandomierski posiada mały udział zużycia wody przez zakłady w celach
przemysłowych.
34
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
Na terenie miast wchodzących w skład powiatu odsetek osób korzystających
z wodociągu wynosił:
Sandomierz – 85,5%
Koprzywnica – 81,5%
Zawichost – 93,2%
W stosunku do innych miast z terenu województwa wskaźnik kształtuje się na średnim
poziomie. Średnia dla województwa w tym wypadku kształtuje się na poziomie 92,4%.
Wskaźnik długości sieci wodociągowej na 100 km
2
wynosi 128,7 km (dane w
dniu 31.12.2001 r), podczas gdy średnia krajowa to 69,75 km. Długość sieci
wodociągowej przypadającej na 1000 mieszkańców wynosi 10,13 km, przy średniej
krajowej 5,65 km.
Tab. 8. Infrastruktura techniczna w przeliczeniu na 100 km
2
oraz 1000
mieszkańców – stan w dniu 31.12.2001 r.
Wyszczególnienie
Wodociągi -
długość czynnej
sieci rozdzielczej w
km
Kanalizacja -
długość
czynnej sieci
rozdzielczej w
km
Wodociągi -
długość czynnej
sieci
rozdzielczej
1
w
km
Kanalizacja -
długość czynnej
sieci
rozdzielczej
1
w
km
na 1000 mieszkańców
na 100 km
2
Polska
5,65
1,44
69,8
17,8
województwo
7,35
1,27
83,0
14,3
powiat sandomierski
10,13
1,07
128,7
13,6
Gmina Sandomierz
3,56
1,96
341,5
187,9
Gmina Dwikozy
12,11
0,04
135,3
0,5
Gmina Klimontów
2,52
1,87
22,6
16,7
Gmina Koprzywnica
8,54
1,89
90,0
19,9
Gmina Łoniów
18,68
0
164,3
0
Gmina Obrazów
12,71
0
123,7
0
Gmina Samborzec
14,69
0,76
159,8
8,3
Gmina Wilczyce
22,02
0
127,4
0
Gmina Zawichost
23,00
0,20
145,3
1,2
powiat opatowski
15,17
1,39
98,5
9,0
powiat jędrzejowski
5,14
1,05
37,7
7,7
powiat włoszczowski
9,06
0,81
48,1
4,3
powiat pińczowski
6,69
0,55
47,8
4,0
1 – sieć ogólnospławna i na ścieki gospodarcze
35
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
W celu przedstawienia tendencji związanej z rozwojem sieci wodociągowej,
poniżej przestawione zostaną informacje o najważniejszych inwestycjach zarówno
zrealizowanych (w ciągu roku 2002), jak i planowanych.
Tab.9. Sieć wodociągowa – inwestycje zrealizowane, realizowane, planowane.
Wyszczególnienie
Inwestycje
ukończone w
2002 r (km)
Inwestycje
realizowane w
2003 r. (km)
Inwestycje planowane
w roku bieżącym i w
latach kolejnych (km)
Gmina Sandomierz
1,2
-
0,4 km w br.
Gmina Dwikozy
-
12,57
11,16 km w br.
9,4 w 2004 r.
Gmina Klimontów
-
-
9,71 km w br.
33,0 km w latach 2004-
2006
Gmina Koprzywnica
-
-
25 km w latach kolejnych
Gmina Łoniów
-
-
-
Gmina Obrazów
15
-
-
Gmina Samborzec
-
10 (ostatnie 2 wsie)
Gmina Wilczyce
16,7
-
-
Gmina Zawichost
-
-
Planowana wymiana
sieci w m. Wygoda
ogółem powiat
sandomierski
32,9
22,57
21,27 km w br.
67,4 km w kolejnych
latach
9.2 Kanalizacja i oczyszczalnie ścieków
Na terenie powiatu sandomierskiego (w dniu 31.12.2002) sieć kanalizacji liczyła
97,1 km przy jednoczesnym korzystaniu z sieci przez 7097 gospodarstw domowych. Na
terenie miast wchodzących w skład powiatu odsetek osób korzystających z sieci
kanalizacyjnej wynosił:
Sandomierz – 82,8%
Koprzywnica – 50,9%
Zawichost – 12,3%
36
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
W stosunku do innych miast z terenu województwa wskaźnik kształtuje się na niskim
poziomie. Średnia dla województwa w tym wypadku kształtuje się na poziomie 86,3%.
Wskaźnik długości sieci kanalizacyjnej na 100 km
2
wynosi 13,6 km (dane w dniu
31.12.2001r.), podczas gdy średnia krajowa to 17,79 km. Długość sieci kanalizacyjnej
przypadającej na 1000 mieszkańców wynosi 1,07 km, przy średniej krajowej 1,44 km.
Tab. 10. Sieć kanalizacyjna według stanu w dniu 31.12.2002 r.
Wyszczególnienie
Długość sieci
kanalizacyjnej
(km)
Liczba gospodarstw
domowych
podłączonych do
sieci
Gmina Sandomierz
53
6140 (1340
przyłączy)
Gmina Dwikozy
3
189
Gmina Klimontów
16,6
412
Gmina Koprzywnica
16,2
103
Gmina Łoniów
brak
brak
Gmina Obrazów
brak
brak
Gmina Samborzec
7,3
67
Gmina Wilczyce
brak
brak
Gmina Zawichost
1
186 (37 przyłączy)
ogółem powiat
sandomierski
97,1
7097
W ostatnich latach rejestruje się wyraźne pozytywne zmiany klasyfikacji
pojedynczych wskaźników zanieczyszczeń wód w rzekach na terenie całego powiatu
sandomierskiego, z uwagi na przybywającą ilość oczyszczalni ścieków. Dotychczas
najpoważniejszym problemem jest powiększająca się rozbieżność pomiędzy rozwojem
sieci wodociągowej, a równocześnie brakiem sieci kanalizacyjnej.
Długość czynnej sieci wodociągowej na terenie powiatu (wg stanu na koniec
2002 r.) wynosiła ok. 982,6 km, a kanalizacji komunalnej – 97,1 km. Na istniejące 9
gmin w powiecie – 3 gminy nie posiadają sieci kanalizacji komunalnej oraz
komunalnych oczyszczalni ścieków (Łoniów, Obrazów i Wilczyce).
W ostatnich latach nastąpił wyraźny wzrost inicjatywy samorządów gminnych w
zakresie porządkowania gospodarki ściekowej na administrowanych terenach. Obecnie
na terenie powiatu istnieje 6 gminnych, mechaniczno – biologicznych oczyszczalni
37
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
ścieków (Sandomierz, Klimontów, Koprzywnica Samborzec, Zawichost i Dwikozy), przy
czym oczyszczalnię w Dwikozach o przepustowości 9 m³/d zaprojektowano do odbioru
ścieków tylko z budynków: Urzędu Gminy, Poczty, komendy Policji i Ośrodka Zdrowia.
Łączna przepustowość komunalnych oczyszczalni wynosi 8935 m³/d
a rzeczywiste obciążenie hydrauliczne wynosi ok. 4100 m³/d, co stanowi ok. 46%
projektowanej przepustowości nominalnej istniejących oczyszczalni. Największą
przepustowość posiada miejska oczyszczalnia ścieków w Sandomierzu tj. 7500 m³/d,
która aktualnie obciążona jest hydraulicznie w ok. 50%. W mieście Sandomierz trwa
rozbudowa istniejącej sieci kanalizacji sanitarnej. W 2004 r. zaplanowano skanalizować
prawobrzeżną część miasta. Aktualnie , na koniec listopada 2004 r. budowa sieci jest
zaawansowana z planowanym zakończeniem inwestycji na koniec roku 2004.
W celu wskazania tendencji związanych z rozwojem sieci kanalizacyjnej, poniżej
przestawione zostaną informacje o najważniejszych inwestycjach zarówno
zrealizowanych (w ciągu roku 2002 roku) jak i planowanych.
38
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
Tab. 11 . Sieć kanalizacyjna – inwestycje zrealizowane, realizowane i planowane
Miasto
gmina
Inwestycje
ukończone w
2002 r. (km)
Inwestycje
realizowane
w 2003 r.
(km)
Inwestycje planowane w br. i w latach
kolejnych (km)
Sandomierz
0,1 km
-
41,1 km w br.
Dwikozy
-
-
ocz. środow. w latach 2004-2006
Klimontów
1,2
-
1,8 km w br.
17,0 km w latach 2004-2006
Koprzywnica
-
-
60 km w kolejnych latach
Łoniów
-
-
-
Obrazów
-
-
-
Samborzec
-
-
sieć w Gorzyczanach o długości 8,0 km – br.
Prowadzona modernizacja i rozbudowa
gminnej oczyszczalni ścieków
Wilczyce
-
-
-
Zawichost
-
-
1 km w latach 2004-05
Ogółem powiat
sandomierski
1,3
-
50,9 w br.
78 w kolejnych latach
9.3 Gospodarka odpadami
Gospodarka odpadami w powiecie sandomierskim odbywa się na podstawie
przyjętego Planu Gospodarki Odpadami dla Powiatu Sandomierskiego, który jest
integralną częścią Programu Ochrony Środowiska. Obejmuje on inwentaryzację i ocenę
stanu gospodarki odpadami, przedsięwzięcia realizowane w powiecie lub na rzecz
powiatu na terenie województwa, których celem jest zagospodarowanie odpadów
z najlepszym efektem ekologiczno - ekonomicznym. Przedsięwzięcia związane z
gospodarką odpadami należy traktować w sposób systemowy, zhierarchizowany od
zasięgu krajowego, poprzez wojewódzki, rejonowy, powiatowy do gminnego.
Powiat sandomierski, zgodnie z Planem Gospodarki Odpadami Województwa
Świętokrzyskiego, tworzy Rejon Południowo-Wschodni (PW-RGO) województwa wraz z
powiatem opatowskim, staszowskim i buskim.
Podstawowym zadaniem na najbliższe lata jest uporządkowanie gospodarki
odpadami w rejonie i powiecie, a w szczególności dotyczy to inwestycji związanych z
budową nowych i przebudową istniejących składowisk odpadów, a także likwidacją
części składowisk.
39
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
Gospodarka odpadami komunalnymi na terenie powiatu sandomierskiego odbywa się w
oparciu o następujące składowiska odpadów komunalnych:
Tab. 12. Wysypiska odpadów komunalnych, ich funkcjonalność i stan.
Lp
.
Składowisko
Obsługiwany rejon
(gmina)
Pow.
(ha)
Rok
rozpoczęcia
działalności
Odpady
przyjęte w
2001 r.
(Mg)
Nagromadz.
odpadów na
koniec 2001
r.
(Mg)
Przewid. rok
zakończenia
eksploatacji
1
Słupcza
Dwikozy
2,05
1993
1543,2
14016,0
2007
2
Bugaj
Wilczyce
0,80
1993
940,0
2350,8
2008
3
Szymanowice
Dolne
Klimontów
0,67
1997
11112,9
5265,0
2012
4
Piaseczno
- Łoniów
- Koprzywica
- Sandomierz
- Obrazów
(gminy z innych
powiatów)
6,11
1979
20238,1
1762147,7
2003
Spośród wymienionych powyżej jedynie składowisko w Szymanowicach Dolnych
spełnia obecnie obowiązujące standardy i posiada urządzenie chroniące środowisko
takie jak: uszczelnienie geomembraną, drenaż odcieków, zbiornik odcieków, które
wywożone są na punkt zlewny gminnej oczyszczalni ścieków, stały dozór. Ponadto na
terenie składowiska prowadzi się segregację oraz odzysk makulatury, tworzyw
sztucznych i stłuczki szklanej. Składowisko posiada również własne ujęcie wody do
celów technologicznych i ppoż.
Do jednostek obsługujących gospodarkę odpadami na terenie powiatu należy
zaliczyć:
- Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Sp. z o.o.
w Sandomierzu,
- Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Tarnobrzegu,
- Ekologiczny Związek Gmin Dorzecza Koprzywianki,
- Zakład Gospodarki Komunalnej w Dwikozach,
40
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
- Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Zawichoście,
- Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Annopolu, gm. Zawichost,
- Zakład Oczyszczania Miasta „Rethman” w Ostrowcu Św. (gm. Zawichost),
- Firma BROS – Tomasz Rynkowski Kraśnik (gm. Zawichost)
- Zakład Gospodarki Komunalnej w Wilczycach,
- Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Klimontowie,
- Przedsiębiorstwo Usługowo – Handlowe SanTa-EKO s.c. w Sandomierzu,
- Sandomierska Spółdzielnia Mieszkaniowa.
9.4 Komunikacja i transport
Podstawą dla prawidłowego funkcjonowania transportu jest odpowiednia sieć
dróg. Obsługę komunikacyjną powiatu sandomierskim zapewnia system dróg o
znaczeniu regionalnym, powiatowym i lokalnym.
Przez teren powiatu przebiega 81,485 km dróg krajowych, 70,9 km dróg wojewódzkich,
351,891 km powiatowych.
Sieć dróg krajowych na terenie powiatu sandomierskiego:
Droga krajowa nr 9 – Radom – Iłża – Ostrowiec Św. – Opatów – Lipnik – Klimontów –
Łoniów – Nagnajów – Rzeszów – Lutcza – Barwinek – gr. państwa - długość 27,02 km
Droga krajowa nr 74 – Sulejów – Żarnów – Kielce – Łagów – Ożarów – Annopol –
Kraśnik – Frampol – Zamość – Hrubleszów – gr. państwa - długość 1,051 km
Droga krajowa nr 77 – Lipnik – Sandomierz – Stalowa Wola – Jarosław – Radymno –
Przemyśl - długość 21,077 km
Droga krajowa nr 79 – Warszawa – Kozieniece – Zwoleń – Sandomierz – Połaniec –
Nowe Brzesko – Kraków – Trzebinia – Chrzanów – Jaworzno – Katowice – Chorzów –
Bytom - długość 32,337 km
Przez teren powiatu sandomierskiego przebiegają następujące drogi wojewódzkie:
41
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
723 Sandomierz – Tarnobrzeg
755 Ostrowiec – Ożarów – Zawichost – rz. Wisła – Kosin
758 Iwaniska – Koprzywnica – Ciszyca – rz. Wisła – Tarnobrzeg
759 (droga 777) – Piotrowice – rz. Wisła – Zabełcze – Opoka Duża
777 Sandomierz – Droga 74 (Annopol)
872 (droga 9) – Łoniów – Świniary – rz. Wisła – Baranów Sandomierski
Ogólny stan techniczny dróg wojewódzkich na terenie Powiatu Sandomierskiego
oceniono jako niezadowalający z uwagi na liczne odkształcenia, spękania i wykruszenia
powierzchni.
Lokalnie występują również odcinki dróg o nawierzchni złej.
Obecnie (według stanu w dniu 31.12.2002 r.) w powiecie sandomierskim
zarejestrowana jest następująca ilość pojazdów:
- samochody osobowe – 25.775
- samochody ciężarowe – 11.644
- autobusy (mikrobusy) – 175
- ciągniki rolnicze – 8.208
- ciągniki samochodowe – 441
- motorowery – 109
- motocykle i skutery – 2.844
- przyczepy i naczepy – 3.197
gazowych, 8 stacji diagnostycznych.
W poszczególnych gminach znajduje się następująca ilość parkingów i miejsc
parkingowych:
Gmina Zawichost - 5 parkingów na 100 miejsc parkingowych;
42
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
Gmina Dwikozy - na terenie gminy parkingi zlokalizowane są przy ważniejszych
instytucjach.
Gmina Klimontów - 1 parking na 6 miejsc parkingowych;
Gmina Łoniów - 7 parkingów na 80 miejsc parkingowych;
Gmina Koprzywnica - 16 parkingów na 217 miejsc parkingowych
Gmina Sandomierz - parkingi na 500 miejsc parkingowych
Na terenie powiatu zlokalizowane są 2 linie kolejowe obsługujące transport
pasażerski oraz towarowy w tym rejonie tj.:
odcinek linii nr 25 – „Łódź – Dębica” o długości 23,95 km w tym:
na długości 15,656 km dwutorowy zelektryfikowany,
na długości 8,294 km jednotorowy zelektryfikowany.
odcinek linii nr 78 „Sandomierz – Grębów” o długości 1,762 km jednotorowy,
zelektryfikowany.
Dodatkowo na terenie powiatu znajdują się 4 przystanki kolejowe. Omawiany obszar
obsługiwany jest przez 51 kursów pasażerskich na dobę.
Na terenie powiatu sandomierskiego usługi w zakresie autobusowego transportu
pasażerskiego prowadzone są przede wszystkim przez PKS z Ostrowca
Świętokrzyskiego, Tarnobrzega i Staszowa. Fakt ten sprawia, iż wszystkie gminy
powiatu sandomierskiego posiadają na swoim terenie linie autobusowe obsługiwane
przez PKS. Dodatkowo transport pasażerski prowadzony jest przez prywatnych
przewoźników.
10. Sfera gospodarcza/ formy działalności gospodarczej
Powiat sandomierski to region o charakterze rolniczym. Uprawa roli,
sadownictwo i hodowla pozostają nadal podstawową gałęzią gospodarki dla wielu gmin
powiatu sandomierskiego. Powiat sandomierski jest powiatem o niskim stopniu
uprzemysłowienia. Do największych zakładów działających na terenie należą:
-
Pilkington Polska Sp. z o.o. w Sandomierzu produkująca wielkoformatowe szkło
typu Float,
43
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
-
Pilkington Automotive Poland Sp. z o.o. w Sandomierzu produkująca szkło
samochodowe,
-
Zakłady Przetwórcze Surowców Chemicznych i Mineralnych „Piotrowice” Sp. z
o.o. w Piotrowicach,
-
Przedsiębiorstwo Robót Drogowych „DROKAM - PIASECZNO” w Piasecznie,
-
Zakład Przemysłu Owocowo Warzywnego S.A. „Dwikozy” w Dwikozach,
-
Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowe „ROMHILD” Sp. z o.o. w Dwikozach,
-
Szkło - Bud Sp. z o.o. w Sandomierzu,
-
Zakład Przetwórstwa Owoców i Warzyw „Sambor” Sp. z o.o. w Samborcu,
-
Firma Handlowo – Produkcyjno – Usługowa „Tarkowski” w Dwikozach,
-
Przedsiębiorstwo Produkcji Spożywczej „SANFOOD” w Sandomierzu,
-
Firma „Megawita” w Górach Wysokich.
W dniu 31.12.2001 r. w systemie REGON zarejestrowanych było 5.450 podmiotów
gospodarki narodowej z czego 5.212 należało do sektora prywatnego (95,6%).
Tab. 13. Podmioty gospodarki narodowej według form prawnych – Sektor
publiczny – stan w dniu 31.12.2001 r.
Wyszczególnienie
Ogółem
Sektor
publiczny
prywatny
Przeds.
państwowe
Spółdzielnie
Spółki prawa
handlowego
Osoby fizyczne
prowadzące
działalność
gospod.
Udział %
Województwo
95591
3,89%
96,11%
0,08%
0,59%
3,19%
81,04%
powiaty
69305
4,42%
95,58%
0,07%
0,66%
2,08%
82,39%
buski
4886
4,60%
95,40%
0,04%
0,80%
1,78%
83,12%
jędrzejowski
5307
5,11%
94,89%
0,09%
0,81%
1,70%
82,23%
kazimierski
1316
8,51%
91,49%
0%
1,44%
0,76%
71,05%
kielecki
10637
3,75%
96,25%
0,04%
0,60%
1,61%
84,90%
konecki
6066
2,92%
97,08%
0,10%
0,74%
1,88%
85,94%
opatowski
3201
5,56%
94,44%
0%
1,09%
1,41%
80,60%
ostrowiecki
8661
3,42%
96,58%
0,06%
0,36%
2,52%
83,20%
pińczowski
2772
4,76%
95,24%
0%
0,90%
1,80%
82,50%
sandomierski
5450
4,37%
95,63%
0,17%
0,77%
2,83%
78,70%
skarżyski
7007
5,32%
94,68%
0,10%
0,26%
2,21%
82,42%
starachowicki
6815
5,12%
94,88%
0,06%
0,32%
3,40%
80,69%
44
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
staszowski
4642
4,24%
95,76%
0,04%
1,10%
1,79%
81,26%
włoszczowski
2545
4,56%
95,44%
0,08%
0,94%
1,26%
82,12%
Kielce
26286
2,49%
97,51%
0,12%
0,40%
6,13%
77,48%
Jeśli chodzi o formy prawne podmiotów działających na terenie powiatu, to
działalność osób fizycznych (na własny rachunek) stanowiła dominującą formę prawną
podmiotów (4.289 podmiotów – 78,7%). Na terenie powiatu działało również: 154
spółek prawa handlowego, 9 przedsiębiorstw państwowych oraz 42 spółdzielnie.
Wskaźnik ilości podmiotów gospodarki narodowej zarejestrowanych w systemie
REGON przypadających na 1000 mieszkańców osiąga dla powiatu sandomierskiego
niski poziom (63,45), tak w porównaniu do województwa (72,44) oraz kraju (87,8).
Omawianą sytuację przedstawia poniższy wykres.
Wykres 5. Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w systemie REGON na 1000
mieszkańców – stan w dniu 31.12.2001 r.
8 7 , 8 1
7 2 , 4 4 63,45
1 1 1 , 6 5
4 3 , 7 1 4 0 ,6 8 4 2 ,3 5 37,52 41,91 39,53 34,60
4 8 , 1 7
0
2 0
4 0
6 0
8 0
1 0 0
1 2 0
Po
ls
ka
W
oj
ew
ód
zt
wo
po
wi
at
sa
nd
om
ie
rs
ki
Sa
n
do
m
ie
rz
D
wi
ko
zy
K
lim
on
tó
w
K
op
rz
yw
ni
ca
Ł
on
ió
w
O
br
az
ów
Sa
m
bo
rz
ec
W
ilc
zy
ce
Z
aw
ic
ho
st
Do gmin z terenu powiatu posiadających niski wskaźnik poziomu podmiotów
gospodarki narodowej zarejestrowanych w systemie REGON należy przede wszystkim
wymienić Gminę Wilczyce (34,6 podmiotów na 1000 mieszkańców) oraz Gminę Łoniów
(37,5 podmiotów na 1000 mieszkańców). Natomiast gminą o najwyższym wskaźniku
liczby podmiotów gospodarki narodowej zarejestrowanych w systemie REGON
przypadających na 1000 mieszkańców jest Gmina Sandomierz (111,6 podmiotów).
45
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
Tab. 14. Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w systemie REGON
na 1000 mieszkańców – stan w dniu 31.12.2001.
Wyszczególnienie
Jednostki zarejestrowane
w systemie REGON ogółem
ogółem
na 1000
mieszkańców
Polska
3.392.268
87,81
Województwo
95.591
72,44
powiat sandomierski
5.448
63,5
Gmina Sandomierz
3.032
111,6
Gmina Dwikozy
414
43,7
Gmina Klimontów
362
40,7
Gmina Koprzywnica
309
42,4
Gmina Łoniów
287
37,5
Gmina Obrazów
293
41,9
Gmina Samborzec
367
39,5
Gmina Wilczyce
140
34,6
Gmina Zawichost
244
48,2
powiat opatowski
3.166
53,5
powiat jędrzejowski
5.307
57,6
powiat włoszczowski
2.545
52,9
powiat pińczowski
2.772
63,4
46
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
III. POWIĄZANIE PLANU ROZWOJU LOKALNEGO POWIATU
SANDOMIERSKIEGO Z INNYMI DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI
Rozwój społeczno – gospodarczy w skali lokalnej jest bezpośrednio związany z
procesami zachodzącymi w otoczeniu społeczności lokalnych. W obecnym systemie
gospodarki rynkowej otoczeniem, które może mieć i ma wpływ na wykorzystanie szans
rozwojowych jest zarówno otoczenie bliskie jak i dalsze.
Gospodarka województwa i powiatu wywiera bezpośredni wpływ na procesy
zachodzące w gminach. Otoczenie dalsze, w postaci gospodarki krajowej i gospodarki
światowej we współczesnych czasach ma niemniejsze znaczenie jak stan gospodarki w
najbliższym sąsiedztwie. Procesy społeczne i ekonomiczne, zachodzące w krajach
bezpośrednio sąsiadujących z Polska, jak i dalszych, znajdują odbicie w kondycji
poszczególnych firm i całych branż gospodarczych.
Ustalając ważne czynniki warunkujące rozwój społeczno – gospodarczy powiatu
należy wziąć pod uwagę wiele dokumentów planistycznych, takich jak:
-
Narodowy Plan Rozwoju,
-
Strategia Rozwoju Województwa Świętokrzyskiego,
-
Strategia Promocji i Rozwoju Powiatu Sandomierskiego,
-
Strategia Wzrostu Atrakcyjności Turystycznej Powiatu Sandomierskiego.
Wszystkie działania związane z realizacją projektów zawartych w Planie Rozwoju
Lokalnego są spójne z działaniami realizowanymi na podstawie wyżej wymienionych
dokumentów.
47
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
IV. WYKAZ DZIAŁAŃ PRZEWIDZIANYCH DO REALIZACJI W
LATACH 2004-2006
DZIAŁANIE
ZADANIE
RODZAJ FUNDUSZY
UNIJNYCH
Priorytet 1 ZPORR
Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu
konkurencyjności regionów
1.3.2 Regionalna
infrastruktura ochrony
zdrowia
Modernizacja i uzupełnienie
aparatury medycznej
SPZOZ
EFRR
48
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
1.4 Rozwój turystyki i
kultury
1. Rewaloryzacja Ratusza
i Zamku
Kazimierzowskiego –
poprawa infrastruktury
służącej działaniom
kulturalnym i turystyce.
2. Roboty konserwatorskie
i restauratorskie:
- wykonanie programu
i projektu i technicznego
na konserwację muru
obronnego północnego
przy Zamku
z jednoczesnym
odrestaurowaniem kominka
XIV-wiecznego,a następnie
wykonanie robót
konserwatorskich
i restauratorskich ;
- wykonanie projektu
technicznego na
konserwację i
odrestaurowanie elewacji
zamkowych wraz z
przyporami od strony
zachodniej, a także
wykonanie robót
konserwatorskich i
restauratorskich;
- wykonanie konserwacji
drewnianego krużganku od
strony południowej Zamku.
3. Roboty budowlane:
- wykonanie projektu
technicznego na remont i
modernizację instalacji
elektrycznej z jednoczesną
rozbudową zasilania
elektrycznego do obiektu
oraz wykonanie projektu;
- wykonanie kapitalnego
remontu instalacji c.o.,
montażu klimatyzacji i
modernizacji kotłowni
gazowej w Zamku;
wykonanie kapitalnego
remontu pomieszczeń w
piwnicach Zamku pod
zaprojektowaną w
piwnicach kawiarnię –
restaurację.
EFRR
49
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
1.5 Infrastruktura
społeczeństwa
informacyjnego
Modernizacja infrastruktury
informatycznej starostwa
dla poprawy efektywności
pracy administracji (e-
administracja)
EFRR
Priorytet 2 ZPORR
Wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich w regionach
2.1 Rozwój umiejętności
powiązany z potrzebami
regionalnego rynku pracy i
możliwości kształcenia
ustawicznego w regionie
Szkolenie dla osób w
zakresie dostosowywania
kwalifikacji do potrzeb
rynku pracy powiatu
sandomierskiego
EFS
2.2 Wyrównywanie szans
edukacyjnych poprzez
programy stypendialne
Stypendia dla młodzieży
wiejskiej szkół
ponadgimnazjalnych
i studentów z obszarów
wiejskich
EFS
Priorytet 3 Rozwój lokalny
3.1 Obszary wiejskie
1. Odbudowa drogi
powiatowej Nr 0736 T
Bożęcin-Pęczyny-
Kleczanów od km 7 + 670
do km 10 + 850
2. Odbudowa drogi
powiatowej Nr 0793 T
Sulisławice-Łoniów od km 1
+ 478,8 do km 2 + 849
3. Odbudowa drogi
powiatowej Nr 0782 T
Klimontów-Nasławice-
Obrazów od km 0+000 do
km 17+589
4. Odbudowa drogi
powiatowej Nr 0800 T
Jachimowice-Samborzec
od km 0+000 do km 7+776
EFRR
50
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
3.5 Lokalna infrastruktura
społeczna
3.5.1 Lokalna infrastruktura
edukacyjna i sportowa
3.5.2 Lokalna infrastruktura
ochrony zdrowia
Rozbudowa
Młodzieżowego Ośrodka
Wychowawczego
w Zawichoście
Zakup aparatury medycznej
dal SPZOZ.
Modernizacja i przebudowa
budynku zabiegowego „B”
szpitala w Sandomierzu
Zgodnie z posiadaną
dokumentacją.
Kompleksowa
termorenowacja obiektów
szpitalnych polegająca na
dociepleniu ścian, stropów,
wymianie części okien.
EFRR
INNE PROGRAMY
Sektorowy program Operacyjny – Rozwój Zasobów Ludzkich
Priorytet 1. Aktywna Polityka Rynku Pracy
1.4 Integracja zawodowa
i społeczna osób
niepełnosprawnych
„Ja niepełnosprawny chcę
pracować” – warsztaty dla
osób niepełnosprawnych
z WTZ długotrwale
przebywających na
bezrobociu, ich rodzin
i pracowników
EFS
1.5 Promocja aktywnej
polityki społecznej poprzez
wspieranie grup
szczególnego ryzyka
Wspieranie osób z grup
zagrożonych wykluczeniem
społecznym (Wdrożenie
programu warsztatów
i poradnictwa zawodowego
dla wychowanków
placówek opiekuńczo-
wychowawczych) PCPR
EFS
Sektorowy Program Operacyjny – Restrukturyzacja i modernizacja sektora
żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich
Priorytet: Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich
51
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
2.7 Pilotażowy Program
Leader+
Przygotowanie
społeczności wiejskich do
wdrażania Inicjatywy
Wspólnotowej
wspomagającej
wprowadzanie
nowoczesnych strategii
rozwoju terenów wiejskich
Europejski Fundusz
Orientacji i Gwarancji
Rolnej – Sekcja Orientacji
Inicjatywa Wspólnotowa EQUAL
Działanie 1. Partnerstwo na
rzecz rozwoju
Wzmocnienie krajowej
gospodarki społecznej a w
szczególności usług na
rzecz społeczności
lokalnych oraz poprawa
jakości miejsc pracy.
EFS
52
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
V. PLAN FINANSOWANIA ZADAŃ INWESTYCYJNYCH W LATACH
2004 – 2006.
Wykaz projektów Zarządu Dróg Powiatowych na lata 2004 – 2006
przewidzianych do realizacji przy współfinansowaniu z funduszy
strukturalnych Unii Europejskiej w ramach Zintegrowanego Programu
Operacyjnego Rozwoju Regionalnego.
Zarząd Dróg Powiatowych w Sandomierzu
Lp Nazwa
projektu
Szacunkow
y koszt
realizacji
Termin
realiza
cji
Źródła finansowania
Rok 2004
Rok 2005
Rok 2006
Powi
at
Środ
ki UE
Powiat
Środki UE Powiat
Środki UE
1.
Odbudowa
drogi
powiatowej
Nr 0736 T
Bożęcin-
Pęczyny-
Kleczanów
od km 7 +
670 do km
10 + 850
1.826.000
2005-
2006
-
-
228.000
685.000
228.000
685.000
2.
Odbudowa
drogi
powiatowej
Nr 0793 T
Sulisławice-
Łoniów od
km 1 + 478,8
do km 2 +
849
383.000
2005-
2006
-
-
96.000
287.000
-
-
3.
Odbudowa
drogi
powiatowej
Nr 0782 T
Klimontów-
Nasławice-
Obrazów od
km 0+000 do
km 17+589
17.000.000
2005-
2006
-
-
1.275.000 3.825.000 2.975.000 8.925.000
4.
Odbudowa
drogi
powiatowej
Nr 0800 T
Jachimowice
-Samborzec
od km 0+000
do km 7+776
7.000.000
2005-
2006
-
-
525.000
1.575.000 1.225.000 3.675.000
53
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
Plan finansowania wieloletniego zadania inwestycyjnego Młodzieżowego
Ośrodka Wychowawczego w Zawichoście
Lp
.
Nazwa projektu
Szacunkowy
koszt
realizacji
w zł.
Termin
realizacji
Źródła finansowania
Rok 2005
Rok 2006
Rok 2007
Środki
własne
Środki
UE
Środki
własn
e
Środki
UE
Środki
własn
e
Środki
UE
1.
Rozbudowa
Młodzieżowego
Ośrodka
Wychowawczeg
o w Zawichoście
6052000
2005-
2007
20000
0
195200
0
-
279500
0
-
1107000
Plan finansowania projektu SPZOZ w Sandomierzu
Lp
.
Nazwa
projektu
Szacunkowy
koszt
realizacji
w zł.
Termin
realizacji
Źródła finansowania
Rok 2005
Rok 2006
Rok 2007
Środki
własne
Środki
UE
Środki
własne
Środki
UE
Środki
własne
Środki UE
1.
Poprawa
jakości usług
poprzez
zakup
aparatury
medycznej i
modernizacj
ę budynku
szpitala w
Sandomierzu
16958000
2004-
2006
52500
0
157500
0
279700
0
839100
0
91750
0
27525000
54
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
VI. WYKAZ ZADAŃ PRZEWIDZIANYCH DO REALIZACJI W
LATACH 2007-2013
DZIAŁANIE
ZADANIE
RODZAJ FUNDUSZY
UNIJNYCH
Priorytet 1 ZPORR
Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu
konkurencyjności regionów
1.2 Infrastruktura ochrony
środowiska
Modernizacja spalarni
odpadów medycznych w
szpitalu powiatowym
Budowa składowiska
odpadów komunalnych
EFRR
1.3.2 Regionalna
infrastruktura ochrony
zdrowia
Modernizacja i uzupełnienie
aparatury medycznej
SPZOZ
EFRR
1.4 Rozwój turystyki i
kultury
Opracowanie systemu
powiatowej informacji
turystycznej, w tym
interaktywnej sieci
informacji internetowej.
EFRR
1.5 Infrastruktura
społeczeństwa
informacyjnego
Modernizacja infrastruktury
informatycznej starostwa
dla poprawy efektywności
pracy administracji (e-
administracja)
EFRR
Priorytet 2 ZPORR
Wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich w regionach
2.1 Rozwój umiejętności
powiązany z potrzebami
regionalnego rynku pracy i
możliwości kształcenia
ustawicznego w regionie
Szkolenie dla osób w
zakresie dostosowywania
kwalifikacji do potrzeb
rynku pracy powiatu
sandomierskiego
EFS
2.2 Wyrównywanie szans
edukacyjnych poprzez
programy stypendialne
Stypendia dla młodzieży
wiejskiej szkół
ponadgimnazjalnych
i studentów z obszarów
wiejskich
EFS
Priorytet 3 Rozwój lokalny
55
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
3.1 Obszary wiejskie
1. Remont drogi
Przepiórów – Beradz –
Pokrzywianka
2. Klimontów – Nasławice –
Obrazów
3. Klimontów – Nawodzice
– Rybnica – Wólka Gierasz
4. Sztombergi – Bukowa -
Sulisławice
5. Wólka Gieraszow. –
Zbigniewice – Niedźwice -
Koprzywnica
6. Koprzywnica – Krzcin –
Chodków Stary
7. Jasienica – Przewłoka
8. Bożęcin – Pęczyny –
Kleczanów
9. Hultajka – Wilczyce –
Wysiadłów
10. Gałkowice – Ocin -
Dwikozy
11. Doraz – Mściów –
Kamień Nowy - Mokoszyn
12. Czyżów Szlachecki –
Pawłów – Wygoda –
Wyspa - Garbów –
Słupcza
13. Wygoda – Dziurów -
Zawichost
14. Obrazów – Malice -
Polanów
15. Świątniki - Chobrzany
16. Jachimowice –
Chobrzany – Gorzyczany -
Samborzec
17.Kobierniki-
Andruszkowice
18.Sandomierz –
Koćmierzów - Szewce
19. Ulica Ożarowska
20. Sulisławice – Łoniów
EFRR
56
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
3.5 Lokalna infrastruktura
społeczna
3.5.1 Lokalna infrastruktura
edukacyjna i sportowa
3.5.2 Lokalna infrastruktura
ochrony zdrowia
Budowa i modernizacja
szkół, sal gimnastycznych.
Rozbudowa i modernizacja
szpitala powiatowego.
Modernizacja i remont
placówek pomocy
społecznej oraz budowa
infrastruktury technicznej
przy placówce (DPS, Dom
Dziecka)
EFRR
57
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
VII. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU
LOKALNEGO
Zadaniem dobrego Planu rozwoju Lokalnego jest szczegółowe rozpisanie wcześniej
uzgodnionych celów na małe działania rozłożone w czasie i konsekwentnie
realizowane z jasno sprecyzowanymi celami, działaniami i realnym budżetem. Dane
skwantyfikowane, obrazujące postęp we wdrażaniu oraz rezultaty tych działań,
zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej, podzielone będą na trzy kategorie:
- Wskaźniki produktu , które odnosić będą się do rzeczowych efektów
działalności. Liczone one będą w jednostkach materialnych, np. długość
odbudowanych dróg; liczba budynków poddanych rewitalizacji , itp.
- Wskaźniki rezultatu , które będą odpowiadać bezpośrednim i natychmiastowym
efektom wynikającym z wdrożenia projektu. Takie mierniki będą mogły przybrać
formę wskaźników materialnych lub finansowych.
- Wskaźniki oddziaływania , które obrazować będą konsekwencje projektu i
programu wykraczające poza natychmiastowe efekty dla bezpośrednich
beneficjentów. Oddziaływanie będzie mogło odnosić się do efektów związanych
bezpośrednio z realizowanym projektem, chociaż pojawiających się po pewnym
czasie (oddziaływanie bezpośrednie), jak i do efektów długookresowych,
oddziałujących na szerszą populację i pośrednio tylko wynikających z
realizowanego projektu (oddziaływanie pośrednie).
Pomiar i dobór wskaźników monitorowania.
Wskaźniki zdefiniowane dla poszczególnych projektów realizowanych w
ramach „Planu Rozwoju Lokalnego” mierzone będą cyklicznie. Częstotliwość
pomiaru, wskaźników będzie różna w zależności od kategorii wskaźnika i od poziomu
w strukturze wdrażania. Bazowym okresem, wobec którego porównywane będą
zmiany wskaźników będzie rok (lub jego ostatni kwartał) poprzedzający rok, w którym
rozpoczęto wdrażanie projektu. Relacja wartości osiągniętych wskaźników do danych
bazowych będzie stanowić o efektywności interwencji.
Realizacja planu powinna przynieść określone wskaźniki osiągnięć i efektów
takie jak:
58
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
-
rozwój infrastruktury niezbędnej dla rozwoju nowoczesnego rolnictwa poprzez
budowę dróg, poprawa jakości dróg poprzez ich budowę i modernizację,
-
powierzchnia terenów inwestycyjnych, które stały się dostępne w wyniku
budowy i modernizacji dróg oraz uzbrojenia terenu
-
poprawę średniego czasu przejazdu transportem indywidualnym i zbiorowym
między wybranymi punktami,
-
poprawa jakości środowiska poprzez budowę/modernizacje wysypiska
odpadów komunalnych,
-
rozszerzenie oferty w zakresie kultury, sportu i rekreacji poprzez modernizację
i remont obiektów kultury,
-
zwiększenie powierzchni odrestaurowanych i odremontowanych obiektów
historycznych,
-
zwiększenie ilości zorganizowanych imprez/wydarzeń kulturalnych w
obiektach zabytkowych oraz nowych i zmodernizowanych obiektach
infrastruktury kulturalnej,
-
większa ilość nowych miejsc pracy powstała w wyniku realizacji projektów
turystycznych i kulturalnych, w tym ilość nowych miejsc pracy dla kobiet,
-
zwiększenie ilości osób korzystających z informacji turystycznej i kulturalnej,
-
poprawa bazy edukacyjnej dla młodzieży w związku z remontem i
modernizacją obiektów szkolnych,
-
udział osób, które zaliczyły rok studiów w ogólnej liczbie studentów
otrzymujących stypendia w danym roku akademickim,
-
udział osób, które rozpoczęły naukę w kolejnej klasie spośród uczniów szkoły
ponadgimnazjalnej, którzy otrzymali stypendium w danym roku szkolnym,
-
zwiększenie powierzchni nowych lub zmodernizowanych obiektów
przeznaczonych na cele dydaktyczne i sportowe,
-
ilość uczniów i wychowanków korzystających z lokalnych obiektów
edukacyjnych,
59
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
-
poprawa jakości bazy leczniczej i warunków ekonomicznych funkcjonowania
szpitala powiatowego,
-
poprawa zdrowia mieszkańców,
-
zwiększenie dostępności do bazy turystyczno rekreacyjnej,
-
wzrost zatrudnienia, dzięki poprawie infrastruktury i obsługi inwestora,
-
wzrost udziału osób, które ukończyły szkolenie w ogólnej liczbie szkolonych
osób dorosłych ,
-
wzrost udziału osób, które znalazły nowe zatrudnienie w ciągu 6 miesięcy po
zakończeniu uczestnictwa w projekcie w ogólnej liczbie osób dorosłych
uczestniczących w projekcie.
60
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
VIII. SPOSOBY MONITOROWANIA , OCENY I KOMUNIKACJI
SPOŁECZNEJ
1. Monitoring
Podstawowe zadania monitoringu.
„Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego” zakłada jego
współfinansowanie ze środków funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w ramach
Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego , który finansowany
będzie z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. W celu racjonalnego, sprawnego
i efektywnego wykorzystania środków strukturalnych, Unia Europejska nakłada na
państwa członkowskie i beneficjentów, obowiązek monitorowania wydatków i efektów
rzeczowych wdrażania programów operacyjnych.
Monitorowanie to proces systematycznego zbierania, raportowania
i interpretowania danych opisujących postęp i efekty realizowanego projektu i
programu. Monitoring spełniać będzie istotną i bardzo ważną rolę w systemie
wczesnego ostrzegania o ewentualnych nieprawidłowościach. W monitorowaniu brać
będą udział wszystkie podmioty zaangażowane w jego wdrożenie i prowadzony
będzie w formie monitoringu wewnętrznego oraz zewnętrznego.
Monitoring wewnętrzny. Wyznaczony w każdej instytucji - odpowiedzialnej za
wdrożenie i realizację projektu - koordynator monitorować będzie wdrażanie projektu,
w tym przygotowywać roczne i końcowe raporty monitoringowe z realizacji projektu.
Raporty te będą przedkładane Zarządowi Powiatu , który przekazywać będzie
sprawozdanie z przebiegu realizacji Plan Rozwoju Lokalnego na posiedzeniach Rady
Powiatu.
Monitoring zewnętrzny. Z uwagi na fakt iż „Plan Rozwoju Lokalnego” zakłada jego
współfinansowanie ze środków funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w ramach
Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego wyznaczony w
każdej instytucji - odpowiedzialnej za wdrożenie i realizację projektu realizowanego w
ramach „Programu rozwoju lokalnego” - koordynator odpowiedzialny będzie również
za jego monitoring zgodny z zapisami w/w dokumentu. Zgodnie z zapisami
Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz jego
61
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
Uzupełnieniem koordynator monitorować będzie wdrażanie projektu, w tym
przygotowywać okresowe, roczne i końcowe raporty monitoringowe z realizacji
projektu i przedkładać je Instytucji Pośredniczącej (Świętokrzyski Urząd Wojewódzki)
W zależności od charakteru dostarczanych Zarządowi Powiatu jak i Instytucji
Pośredniczącej - danych, monitoring „Planu Rozwoju Lokalnego” dzielić będzie się
na monitoring rzeczowy i finansowy.
Monitoring rzeczowy dostarczy danych obrazujących postęp we wdrażaniu projektu
oraz umożliwi ocenę jego wykonania w odniesieniu do celów ustalonych w „Planie
Rozwoju Lokalnego”.
Monitoring finansowy dostarczy danych dotyczących finansowych aspektów
realizacji projektu i programu, będących podstawą do oceny sprawności
wydatkowania przeznaczonych na niego środków. Dane zawarte w tych raportach ,
obejmować będą wysokość wkładu finansowego pochodzącego ze środków
publicznych z uwzględnieniem:
wydatków poniesionych w okresie objętym raportem,
wydatków poniesionych od początku realizacji zadania,
procentowy stopień realizacji zadania oraz
prognozę w tym zakresie na rok następny.
System raportowania to otoczenie instytucjonalno-prawne, które tworzyć będzie
warunki dla prowadzenia sprawozdawczości. Raportowanie zakładać będzie bieżący
i okresowy przepływ informacji, co pozwoli na weryfikację ewentualnych
nieprawidłowości w procesie wdrażania i monitorowania projektu jak i całego Planu
Rozwoju Lokalnego.
Elementami systemu raportowania będą:
przedmiot raportowania,
narzędzia raportowania oraz okresy sprawozdawcze.
62
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
2. Promocja „Planu Rozwoju Lokalnego”.
Zgodnie z wymogami Artykułu 46 Rozporządzenia Rady 1260/1999 stworzono
Plan Promocji ZPORR „Wsparcie Rozwoju Regionalnego w Polsce ze Środków
Funduszy Strukturalnych” zawierający szczegółowe określenie:
celów działań informacyjnych i promocyjnych;
potencjalnych grup docelowych działań informacyjnych i promocyjnych;
strategii informowania i promocji ZPORR.
Plan Promocji ZPORR „Wsparcie Rozwoju Regionalnego w Polsce ze Środków
Funduszy Strukturalnych” został przygotowany zgodnie z zaleceniami
Rozporządzenia Komisji nr 1159/2000 w sprawie środków informacyjnych i
promocyjnych stosowanych przez Państwa Członkowskie odnośnie pomocy z
funduszy strukturalnych.
Zgodnie z w/w dokumentami jedną z instytucji odpowiedzialną za prowadzenie
działań informacyjnych i promocyjnych na szczeblu regionalnym będą beneficjenci
końcowi. Zgodnie z w/w Rozporządzeniem Komisji (nr 1159/2000) , wszystkie
materiały informacyjne i promocyjne będą wskazywały, jakie są główne cele
przekazywania środków pochodzących z poszczególnych funduszy strukturalnych.
Na wszystkich materiałach i dokumentach związanych z realizacją „Planu Rozwoju
Lokalnego Powiatu Sandomierskiego” stosowane będzie logo UE i logo ZPORR.
Aby osiągnąć cele związane z właściwą informacją i promocją „Planu..” oraz
ZPORR który finansowo zaangażowany będzie w realizację „Planu...” stosowane
będą między innymi następujące środki i instrumenty:
1.
PUBLIKACJE
- związane z realizacją konkretnych projektów.
2. I
NTERNET
– podstrona internetowa z informacjami dotyczącymi
osiągnięcia programu oraz wsparcia uzyskiwanego ze strony Unii Europejskiej.
Podstrona ta zawierać będzie również informacje dotyczące zaangażowania
funduszy strukturalnych na rzecz rozwoju regionalnego oraz linki do stron Komisji
Europejskiej dotyczącej funduszy strukturalnych.
63
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
3. W
SPÓŁPRACA
Z
MEDIAMI
– prasą, lokalną telewizją, rozgłośniami
radiowymi o zasięgu regionalnym w celu upowszechnienia informacji związanych z
wdrażaniem poszczególnych projektów , całego „Planu...” oraz zaangażowania
finansowego ZPORR w realizację programu.
4. B
ILLBO
A
RDY
- informujące o zakresie realizowanego projektu i
wsparciu ze strony Funduszy Strukturalnych. Billboardy będą umieszczone w
miejscach inwestycji infrastrukturalnych, których całkowity koszt wynosi ponad 3 mln
euro w przypadku projektów finansowanych z Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego. Billboardy będą wyraźnie informować o zaangażowaniu funduszy Unii
Europejskiej w realizację projektu. Tablica reklamowa /billboard zostanie zastąpiona
tablicą pamiątkową, w ciągu 6 miesięcy od zakończenia prac inwestycyjnych.
5.
STAŁE
TABLICE
PAMIĄTKOWE
(w miejscach powszechnie dostępnych po
zakończeniu realizacji projektu) - umieszczone zostaną w celu informowania opinii
publicznej o dofinansowaniu projektu ze środków Unii Europejskiej. Forma i treść
bilboardów oraz tablic pamiątkowych będzie zgodna z zapisami Rozporządzenia
Komisji Europejskiej 1159/2000.
6. Logo UE, logo ZPORR – wszystkie materiały informacyjne
i promocyjne, a także dokumenty stosowane podczas realizacji projektu zawierać
będą logo Unii Europejskiej, logo Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju
Regionalnego, ewentualnie logo Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz tekst opisujący fundusz zaangażowany w projekt.
Logo Unii Europejskiej umieszczane będzie wraz z tekstem:
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską.
Inne informacje i przedsięwzięcia promocyjne.
W trakcie realizacji Planu Rozwoju Lokalnego planowana jest organizacja
dodatkowych akcji promocyjnych związanych z ważnymi etapami realizacji projektów,
np. inauguracją rozpoczęcia realizacji projektu, zakończeniem kolejnego etapu
projektu etc. Wszystkie te wydarzenia powinny zostać podane do wiadomości
możliwie najszerszemu kręgowi osób.
Instrumentami, które będą mogły być w tym celu wykorzystane to np :
64
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Sandomierskiego na lata 2004 – 2013
konferencje prasowe;
informacje prasowe;
obecność mediów.
65
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Plan rozwoju lokalnego na szczeblu gminy
Plan rozwoju lokalnego Miasta i Gminy Biskupiec na lata 04 10
plan rozwoju lokalnego
Plan rozwoju lokalnego gmina Radziejowice
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO
Instytucjonalne uwarunkowania rozwoju lokalnego
Plan rozwoju
PLAN ROZWOJU ZAWODOWEGO
plan rozwoju na dyplomowanie 2
PLAN ROZWOJU ZAWODOWEGO MF, Dokumenty(1)
Plan Rozwoju zawodowego na nauczyciela kontraktowego 1, Awans zawodowy
plan rozwoju zawod. renia do wydruku, Awans zawodowy
Plan rozwoju zawodowego nauczyciela stażysty
instrukcja-ankieta, Rozwój lokalny(1)
Plan rozwoju zawodowego 2011-14r, biblioteczka
Istota rozwoju lokalnego id 220 Nieznany
PLAN ROZWOJU ZAWODOWEGO(2), PRZEDSZKOLNE, 01.awans zawodowy
więcej podobnych podstron