MONTAŻ TARCZ - czyli jak uniknąć problemów z

hamulcami

Po ponad dwudziestu latach doświadczenia w produkcji i sprzedaży tarcz hamulcowych,
udało nam się zgromadzić wiele interesujących informacji i statystyk na temat problemów
związanych z tarczami hamulcowymi. Po pierwsze należy wyeliminować wszystkie błędy
nie związane bezpośrednio z tarczami i klockami.
Są to najczęściej źle wyważone opony i koła, zbyt mocno dociśnięte uchwyty zacisków lub
zapieczony tłoczek. Wszystkie te przypadki zostały wymienione w kolejności ich
występowania. 3 na 10 przypadków z problemami tarcz dotyczą wyżej wymienionych uwag.
Pozostałe siedem przypadków zostanie podzielone na dwie kategorie:

ZNIEKSZTAŁCONE

TARCZE

lub

BRAK SYMETRII.

Zniekształcone tarcze (błędne działanie po zamontowaniu na osi)

Przede wszystkim musimy upewnić się, że po zainstalowaniu tarczy na piaście, która
powinna być przykręcona z tą samą siła na każdej śrubie (służy do tego dynamometr), działa
ona prawidłowo od pierwszego dnia użytkowania. Piasta jak i sposób przykręcenia jest
bardzo ważnym elementem mówiącym o tym jak długo tarcza będzie działać nim nastąpią
problemy. Niektórzy producenci tarcz sugerują dopuszczalne bicie tarcz rzędu 0,1 mm.
Jednakże w zdecydowanej większości przypadków jest to zbyt duża tolerancja. Naszym
zdaniem nie powinna ona wynosić więcej niż 0,05 milimetra.

Jeżeli zauważyłeś u siebie większe różnice w odchyleniu, zdejmij tarczę, wyczyść piastę z
wszelkiego brudu i zainstaluj ją w odwrotnej pozycji. Ta procedura jest bardzo ważna i
pozwala rozwiązać wiele problemów opisanych poniżej.

Nawet moment obrotowy śrub trzymających koło jest bardzo ważny. Zbyt duże różnice w
sile przykręcenia śrub mogą spowodować nadmierne ścieranie tarcz lub zniekształcanie ich
powierzchni.

Zbyt mały moment dokręcenia powoduje:

•

złe połączenie między piastą / tarczą / felgą i wibracje po przejechaniu kilku tysięcy

kilometrów

•

ryzyko rozkręcenia się całego zespołu

•

luz, mogący doprowadzić do uszkodzenia poszczególnych części

Zbyt duży moment dokręcenia powoduje:

•

deformację tarczy i wibracje po kilku tysiącach kilometrów

•

deformację piasty

•

rozciągnięcie gwintu, powodujące obluzowanie się koła w trakcie jazdy

•

duże ryzyko pęknięcia tarczy

•

deformację felgi i wibracje w trakcie jazdy

W dzisiejszym skomercjalizowanym świecie, wiele producentów sprzedaje tzw. hartowane
tarcze. Jednakże, nawet zamontowane poprawnie według zalecanych limitów, mogą one po
dłuższym okresie użytkowania ulec zniekształceniu a co za tym idzie powodować wibracje.
Ten problem dotyczy średnio jednej na 140 tarcz hamulcowych.

Bardzo często występuje także zniekształcenie jednej tarczy (w przypadku gdy druga jest
sprawna) zanim pojawią się jakiekolwiek wibracje.

Ważnym do zaznaczenia wydaje się fakt, że wibracje przednich tarcz odczujemy na
kierownicy, natomiast tylnych tarcz na pedale hamulca. W przypadku lekko
zniekształconych tarcz wystarcza ich zeszlifowanie, natomiast jeżeli tarcza jest na tyle
zniszczona, że nie da się już szlifować, wówczas należy ją niezwłocznie wymienić na nową.
EBC w Wielkiej Brytanii oferuje pełną gamę usług związanych z przetaczaniem tarcz,
podobnie jest w Stanach Zjednoczonych.

W niektórych markach samochodów, używanie szerokich klocków hamulcowych, które
posiadają wysoki profil może powodować tzw. dynamiczne zniekształcenie. Przy dłuższym i
cięższym hamowaniu pojawić się może warkotanie klocków, natomiast przy niższych
prędkościach nie jest on słyszalne. Jest to spowodowane różnicą pomiędzy temperaturą na
wewnętrznej i na zewnętrznej powierzchni tarczy.
Jedynym sposobem rozwiązania tego problemu jest używanie klocków hamulcowych. O
wyższym przewodnictwie ciepła, najlepiej z formułą pół metaliczną (np. seria Red Stuff, lub
najnowsze V4 Green Stuff). Efektem stosowania w klockach metalicznej formuły jest
szybsze odprowadzanie ciepła, a co za tym idzie zmniejszenie temperatury tarczy
hamulcowej. Najlepszym przykładem są Niemieccy dystrybutorzy którzy do nowych
samochodów instalują pół-metaliczne klocki.

Brak Symetrii (różna szerokość tarczy)

Rozpocząć należy od założenia że wszystkie tarcze są idealnie równe w momencie
produkcji. W przypadku firmy EBC używana jest technologia "ta sama maszyna, z tymi
samymi ustawieniami do każdej pary tarcz". Dzięki temu znika problem z brakiem symetrii.
A każdy produkt ma gwarantowaną jakość.

Jednakże problem braku symetrii, może wystąpić w przypadku złego montażu , który może
skrócić żywotność tarcz. Klocek hamulcowy zawsze styka się z najwyższym punktem
tarczy, co powoduje ścieranie w tym miejscu. W przypadku dużego starcia powłoki tarczy,
pojawia się opisany wcześniej problem warkotania hamulców, w zależności od tego czy jest
to przód czy tył, odpowiednio na kierownicy i pedale hamulca. Bardziej szorstkie klocki
hamulcowe mogą przyśpieszyć proces ścierania się (lekkie warkotanie można poczuć już po
1000 do 1500 km) natomiast w przypadku mniej szorstkich klocków po około 6000 km.

Brak symetrii albo opisany wyżej problem nadmiernego ścierania się górnej powłoki tarczy
może powodować także jeden zestaw klocków błędnie założony. W takim przypadku jedna
strona poprzez mocniejsze dociskanie tarczy będzie się bardziej rozgrzewać, a co za tym
idzie i tarcza i klocek zużyją się szybciej niż druga strona.

Nasze badania dowodzą że nie ma innej metody zapobiegania szybszego ścierania się tarcz
hamulcowych, jak poprawne montowanie tarczy i dopasowywanie klocków.

Przykro jest stwierdzić, że najczęściej winę w przypadku problemów z tarczami ponoszą
warsztaty i serwisy samochodowe. Wśród tych serwisów w całej Anglii, w których
przeprowadziliśmy inspekcje, niestety żaden nie stosował wszystkich punktów poprawnego
sposobu zakładania tarcz hamulcowych. Większość nie stosowała nawet tak podstawowej
metody jak odtłuszczanie tarczy przed jej założeniem.

Podsumowanie

1) Tarcze muszą być montowane z zachowaniem limitu bicia 0.05 mm.
2) Wszystkie dodatkowe części takie jak: zaciski, tłoki, suwaki jak i wyważenie kół muszą
być dokładnie sprawdzane
3) Problem braku symetrii nie jest objęty gwarancją
4) Ścierająca się nadmiernie tarcza jest najczęstszym powodem tzw.: warkotania hamulców
5) Błędne montowanie klocków powoduje szybsze ścieranie się tarcz
6) Punkty 4) i 5) mogą być powodowane także poprzez nadmierne brudzenie się
powierzchni tarcz i klocków jak i kiepskiej jakości materiał cierny klocka.

(opracowanie na podstawie materiałów: EBC Brakes, BREMBO)