Badania parazytologiczne

Badania parazytologiczne

Przygotowały:

Aleksandra Kwiatkowska

Marta Ko t

ł

Parazytologia:

(parasitos – pasożyt, para – obok, sitos – pożywienie) nauka
zajmująca się badaniem pasożytów i pasożytnictwa w
przyrodzie.

Biorąc pod uwagę umiejscowienie pasożyta w systematyce
dzieli się ją na poddziały, np.:

●

helmintologię (nauka o robakach);

●

trematodologię (nauka o przywrach);

●

inne;

zamieszkują w jelicie swego żywiciela, chociaż można
spotkać wyjątki np. w żołądku.

Szkodliwe dla organizmu odbierają mu bardzo ważne
składniki pokarmowe oraz podrażniają znacznie błonę
śluzową jelit.
Ich negatywny wpływ powoduje również zatruwanie
zwierzęcia swoimi szkodliwymi produktami przemiany
materii.

Najlepszą z metod pozbycia się szkodników są
regularne procesy odrobaczania.

Pasożyty wewnętrzne:

Rodzaje pasożytów:

●

tasiemce

- płazińce

potrzebujące do rozwoju co
najmniej jednego żywiciela
pośredniego, w wyniku
spożycia przez zwierzę
zarażonego mięsa, larwy te
przeobrażają się i stają się
dojrzałymi płciowo tasiemcami

●

glisty

- robaki obłe, nie posiadają

żywicieli pośrednich, dlatego
zwierzę posiada tą możliwość
zarażenia się bezpośrednio od
innego zwierzęcia, matka po
przez łożysko czy mleko zaraża
swoje potomstwo, zwierzę połyka
jaja, przedostają się do jelita
cienkiego a tam wylegają się
larwy, które po przerwaniu
ścianki jelita razem z krwią
wędrują do płuc

Badania parazytologiczne w kierunku

pasożytów wewnętrznych:

Problem zarobaczenia nie tylko zagraża
zwierzęciu ale także jego właścicielom,
szczególnie tym najmłodszym.

Nie jesteśmy w stanie ustrzec się przed
zachorowaniem naszego zwierzęcia –
larwy i jaja występują powszechnie.
Możemy je nawet wnieść na butach, lub
zarazić zwierzę podczas rutynowego
spaceru. Zwierzę zaraża się najczęściej
drogą pokarmową, ale niektóre pasożyty
mogą wnikać przez skórę.
Często u małych zwierząt zdarza się
zarażenie przez matkę, która może
chorować bezobjawowo.

Jeżeli u zwierzęcia zaobserwujemy
następujące objawy:

●

pojawienie się robaków w kale, lub
członów tasiemca,

●

krew w kale,

●

wzdęty brzuch (szczególnie u
maluchów),

●

wymioty, biegunkę lub zatwardzenie,

●

spadek masy ciała, kondycji i gorsze
samopoczucie,

●

podrażnione okolice odbytu,

●

pogarszający się stan sierści, to istnieje
duże prawdopodobieństwo, że możemy
mieć do czynienia z zarobaczeniem.

Ocena laboratoryjna kału

Badanie kału jest jedną z podstawowych analiz wykonywanych w schorzeniach przewodu
pokarmowego. Umożliwia ustalenie przyczyny choroby zakaźnej jelit oraz choroby
pasożytniczej przewodu pokarmowego. Na podstawie badania kału można wnioskować także o
zdolności jelit do wchłaniania pokarmu i pośrednio o czynności wydzielniczej (wydzielaniu
enzymów trawiennych) trzustki.

Badanie polega na ocenie mikroskopowej, chemicznej i bakteriologicznej kału. Rodzaj
wykonywanych badań zależny jest od podejrzewanego schorzenia. Z pobranego kału sporządza
się preparaty mikroskopowe, które następnie ogląda się pod mikroskopem świetlnym,
poszukując pasożytów lub ich jaj, ewentualnie niestrawionych elementów pokarmowych (np.
włókien mięśniowych, włókien tkanki łącznej, ziaren skrobi). Dodatkowo w kale można określić
ilość tłuszczu oraz zanalizować aktywność niektórych enzymów trawiennych np.
chymotrypsyny.

W badanej próbce kału można również określić obecność krwi, tzw. badanie na krew utajoną,
w celu stwierdzenia ewentualnych krwawień z przewodu pokarmowego.

Niekiedy kał wysiewa się na specjalne podłoża w celu izolacji a następnie identyfikacji bakterii.

Kał powinien być dostarczony do badania w czasie nie dłuższym niż 24 godziny. Jedynie
oznaczanie aktywności trypsyny wymaga dostarczenia materiału do laboratorium bezpośrednio
po pobraniu.

Parametry tolerancji pokarmowej -

badanie kału:

●

zawartość wody (od 58% do 72%)

●

konsystencja (skala od 1 do 5, gdzie wartość 4 to
optimum)

●

objętość (40g do 60g/100g suchej masy pokarmu)

●

zapach (umiarkowany)

●

barwa (ciemnobrązowa)

Pasożyty w kale

Próbki kału do badania
parazytologicznego powinny
być, o ile to możliwe,
pobierane z prostnicy.
Jeśli nie, to powinien to być
świeżo oddany kał. Próbki
powinny być umieszczone w
szczelnie zamkniętym
opakowaniu i jak najszybciej,
najlepiej schłodzone,
przesłane do laboratorium.

Badanie w kierunku pasożytów
wewnętrznych (pies, kot, trzoda chlewna,
drób, zwierzęta trzymane w mieszkaniach)

●

min. 5 g kału - metoda flotacji

Wykrywane są: jaja tasiemców i nicieni,
oocysty kokcydii (wraz z oocystami
Toxoplasma u kotów).

Badanie w kierunku nicieni płucnych

●

min 5 g kału - larwoskopia

Czułość metody zależy w bardzo
dużym stopniu od gęstości larw w kale
oraz od stanu ich aktywności. Z tego
powodu ważne jest, aby przysyłać
wystarczającą ilość materiału.

Badanie makroskopowe:

w badaniu makroskopowym
określamy konsystencję kału
(wodnisty, luźny, uformowany),
obecność śluzu, krwi, postaci
dorosłych lub fragmentów
pasożytów.

Badanie mikroskopowe:
badanie każdej próbki kału powinno
obejmować, co najmniej:

●

preparat w soli fizjologicznej - nie ma
potrzeby wykonywania tego badania w
przypadku, gdy kał pochodzi z dnia
poprzedniego,

●

preparat podbarwiany płynem Lugola
lub innym podbarwiaczem,

●

preparaty po zagęszczeniu metodą
sedymentacji i równolegle metodą
flotacji - wybór w zależności od
możliwości

●

laboratorium (optymalnie metoda
sedymentacyjna formalinowo-
octanowo-etylowa i flotacyjna Fausta),

.

Wynik badania mikroskopowego kału powinien zawierać
następujące informacje:

●

nazwę gatunkową pasożyta i jego postać rozwojową,

●

w przypadku stwierdzenia jaj Schistosoma należy podać ich żywotność (żywe
czy martwe),

●

w przypadku stwierdzenia jaj Ascaris lumbricoides należy podać czy są
zapłodnione czy nie,

●

orientacyjnie liczbę form diagnostycznych pasożytów, np. jaj, lub cyst

●

inne wykryte struktury świadczące o patologii: makrofagi, krwinki czerwone,
leukocyty wieloróżnojądrzaste, ziarna skrobi, włókna mięsne, kule tłuszczu.

Wskazane jest podanie przybliżonej liczby postaci rozwojowych pasożytów
wymienionych obiektów, jak niżej:



mało: poniżej 2 w 10 polach widzenia (obiektyw 40 lub 100 x);



średnio: 3-9 w 10 polach widzenia;



dużo: powyżej 10 w 10 polach widzenia;

Na specjalne życzenie zlecającego badanie należy udokumentować w wyniku
badania obecność innych form przypominających postacie rozwojowe pasożytów
(artefakty, elementy roślinne, takie jak: pyłki, włoski lub włókna)

Dziękujemy za uwagę!