Monter urz

ą

dze

ń

energii odnawialnej

(712614)

Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy

2

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych

standardów

kompetencji

zawodowych

wymaganych

przez

pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych
Monter urz

ą

dze

ń

energii odnawialnej (712614)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie mo

ż

e by

ć

dokonane za podaniem

ź

ródła

ISBN 978-83-7951-000-9 (cało

ść

)

ISBN 978-83-7951-193-8 (193)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa

ń

stwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl

3

Spis tre

ś

ci

1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................

4

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach ................................................................................

4

1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................

4

2. Opis zawodu ...............................................................................

6

2.1. Synteza zawodu ..............................................................

6

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst

ę

-

powania zawodu .............................................................

6

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

ę

dzia

pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy) ............................

6

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................

7

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie.............................................................

7

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-

dacji kompetencji .............................................................

8

2.7. Zadania zawodowe ..........................................................

8

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................

9

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................

9

3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 11

3.1. Montowanie urz

ą

dze

ń

i systemów energetyki odnawial-

nej Kz1 ............................................................................ 11

3.2. Serwisowanie urz

ą

dze

ń

i systemów energetyki odna-

wialnej Kz2 ...................................................................... 13

3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 14

4. Profil kompetencji kluczowych ................................................ 15

5. Słownik ....................................................................................... 16

4

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu

w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci na potrzeby rynku pracy

(KZiS 2010):

712614 Monter urz

ą

dze

ń

energii odnawialnej

Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy (w Mi

ę

dzy-

narodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – po-
ziom 3).

Grupa elementarna 7126 – Hydraulicy i monterzy instalacji sani-
tarnych (w Mi

ę

dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów

ISCO-08 odpowiada grupie 7126 Plumbers and pipe fitters).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ś

ci (PKD 2007):

Sekcja F. Budownictwo, Dział 43. Roboty budowlane specjali-
styczne, Grupa 43.2. Wykonywanie instalacji elektrycznych, wod-
no-kanalizacyjnych i pozostałych instalacji budowlanych. Grupa
43.9. Pozostałe specjalistyczne roboty budowlane.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy

ź

ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi

ę

dzynarodowe)

oraz głównie wyników bada

ń

analitycznych na 15 stanowiskach pracy

w 6 przedsi

ę

biorstwach (małe − 6, w tym handlowo-usługowe − 2,

usługowe − 4), przeprowadzonych w marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

•

Mariusz Murdzek – TYTAN SERWIS OZE w Zgierzu,

•

Zbigniew Modzelewski – Polska Korporacja Techniki Sanitarnej,

Grzewczej, Gazowej i Klimatyzacji w Łodzi,

•

Radosław Gutowski – Stowarzyszenie Elektryków Polskich

w Radomiu,

•

Piotr Ziembicki – Niepubliczny O

ś

rodek Kształcenia Ustawiczne-

go w Radomiu.

5

Ewaluatorzy:

•

Zbigniew Tyrenski – Centrum Zrównowa

ż

onego Rozwoju w Łodzi,

•

Izabela Góralczyk – EKOINWESTMENT, Instytut Doradztwa

w Krakowie.

Recenzenci:

•

Stanisław Staniszewski – INTERSOLAR w Brzezinach,

•

Janusz Iberszer – Przedsi

ę

biorstwo Wielobran

ż

owe „Proper”

Sp. z o.o. w Lublinie.

Komisja Bran

ż

owa (zatwierdzaj

ą

ca):

•

Piotr Czerwi

ń

ski (przewodnicz

ą

cy) – Zwi

ą

zek Zawodowy Budow-

lani w Warszawie,

•

Grzegorz Wi

ś

niewski – przedstawiciel pracodawców, Instytut

Energetyki Odnawialnej w Warszawie,

•

Stanisław M. Pietruszko – Polskie Towarzystwo Fotowoltaiki

w Warszawie.

Data zatwierdzenia:

•

10.10.2013 r.

6

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Monter urz

ą

dze

ń

energii odnawialnej wykonuje instalacje do wytwa-

rzania energii z ró

ż

nych odnawialnych

ź

ródeł.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,

obszary wyst

ę

powania zawodu

Monter urz

ą

dze

ń

energii odnawialnej zajmuje si

ę

monta

ż

em urz

ą

-

dze

ń

i wykonywaniem instalacji do wytwarzania energii z ró

ż

nych ro-

dzajów

ź

ródeł odnawialnych, takich jak: energia słoneczna, wiatr, bio-

masa, biogaz, woda, energia geotermalna oraz ich konserwacj

ą

i ser-

wisem w czasie eksploatacji. W

ś

ród zada

ń

montera mo

ż

na wyró

ż

ni

ć

zadania organizacyjne (przygotowanie i zabezpieczanie miejsca mon-
ta

ż

u przed zagro

ż

eniami i wypadkami, przygotowanie sprz

ę

tu monta-

ż

owego), zadania monta

ż

owe (zale

żą

ce od rodzaju wykonywanej insta-

lacji i obejmuj

ą

ce dobór narz

ę

dzi, materiałów i sprz

ę

tu; wykonanie

monta

ż

u, bie

żą

cy nadzór i kontrol

ę

prac, programowanie sterowników

i urz

ą

dze

ń

nadzoru, uruchomienie urz

ą

dze

ń

), zadania eksploatacyjne

(kontrolowanie pracy urz

ą

dze

ń

i systemów energetyki, diagnozowanie

usterek, konserwowanie, demonta

ż

oraz naprawa systemów OZE),

zadania doradcze (przeszkolenie u

ż

ytkowników w zakresie obsługi

zamontowanych urz

ą

dze

ń

, ich programowania oraz odczytu zdarze

ń

alarmowych).

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny

i narz

ę

dzia pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy)

Miejsce pracy montera urz

ą

dze

ń

energii odnawialnej jest zró

ż

nico-

wane i zale

ż

ne od lokalizacji wykonywanej usługi. W wi

ę

kszo

ś

ci s

ą

to

budynki mieszkalne, magazynowe, przemysłowe, grunty na otwartych
przestrzeniach oraz inne obiekty znajduj

ą

ce si

ę

zarówno w miastach,

jak i na obszarach wiejskich. Wykonywanie zada

ń

wi

ąż

e si

ę

z rygory-

stycznym przestrzeganiem zasad BHP dla danego

ś

rodowiska pracy.

Monta

ż

mo

ż

e odbywa

ć

si

ę

zarówno na gruncie, jak i na kondygnacji

budynku oraz w hali produkcyjno-monta

ż

owej. Praca montera urz

ą

dze

ń

energii odnawialnej mo

ż

e by

ć

wykonywana na wysoko

ś

ci (dachy), co

wi

ąż

e si

ę

z konieczno

ś

ci

ą

posiadania odpowiednich uprawnie

ń

.

W trakcie wykonywania pracy mog

ą

wyst

ą

pi

ć

zagro

ż

enia dla zdrowia

spowodowane uci

ąż

liwymi warunkami pracy, np. niedo

ś

wietlenie, zbyt-

7

nie nasłonecznienie i wysoka temperatura podło

ż

a na dachach. Praca

montera przebiega zazwyczaj w systemie jednozmianowym. Monter
wykonuje zadania w zespole – jego praca jest nadzorowana i cz

ę

sto

wymaga asekuracji ze strony innych członków zespołu.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Praca wykonywana przez montera urz

ą

dze

ń

energii odnawialnej

wymaga posiadania zdolno

ś

ci technicznych, zrównowa

ż

onego charak-

teru, zdolno

ś

ci adaptacji do ró

ż

nych

ś

rodowisk pracy, umiej

ę

tno

ś

ci

pracy pod presj

ą

czasu, odpowiedzialno

ś

ci, umiej

ę

tno

ś

ci skupienia si

ę

na wykonywanych czynno

ś

ciach oraz otwarto

ś

ci na zmiany. W pracy

montera wa

ż

ne jest współdziałanie z innymi pracownikami. Monter

powinien przewidywa

ć

skutki podejmowanych działa

ń

, wykonywa

ć

czynno

ś

ci w szybkim tempie oraz umie

ć

pracowa

ć

w sytuacji stresowej.

W pracy montera konieczny jest dobry

stan

zdrowia fizycznego

i psychicznego; zmysł równowagi, dobry wzrok, słuch i sprawno

ść

psy-

chomotoryczna. Przeciwwskazaniem do wykonywania zawodu montera
urz

ą

dze

ń

energii odnawialnej jest l

ę

k wysoko

ś

ci, choroby ograniczaj

ą

ce

sprawno

ść

ruchow

ą

oraz manualn

ą

, zaburzenia równowagi, wady ser-

ca, choroby układu oddechowego.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie

Monter urz

ą

dze

ń

energii odnawialnej powinien posiada

ć

wykształ-

cenie zasadnicze zawodowe o

kierunku mechanicznym lub elektrycz-

nym uzupełnione kursami w zakresie instalowania urz

ą

dze

ń

zwi

ą

za-

nych z odnawialnymi

ź

ródłami energii, tj. urz

ą

dze

ń

elektrycznych, sani-

tarnych, grzewczych, chłodniczych lub mechanicznych. Pracownik nie-
maj

ą

cy do

ś

wiadczenia powinien pracowa

ć

pod nadzorem przeło

ż

one-

go. Wskazane jest posiadanie prawa jazdy kat B, gdy

ż

praca mo

ż

e by

ć

prowadzona w terenie i wymaga

ć

mobilno

ś

ci. Monter w celu ci

ą

głej

aktualizacji wiedzy i doskonalenia umiej

ę

tno

ś

ci zawodowych powinien

bra

ć

udział w szkoleniach organizowanych przez stowarzyszenia bran-

ż

owe, wyspecjalizowane firmy szkoleniowe. W przypadku pracy samo-

dzielnej wskazane jest posiadanie certyfikatu instalatora danej specjal-
no

ś

ci – wydanego na podstawie przepisów odpowiedniego rozporz

ą

-

dzenia do ustawy.

8

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/

/walidacji kompetencji

Monter urz

ą

dze

ń

energii odnawialnej po potwierdzeniu kwalifikacji

egzaminem i uzyskaniu certyfikatu instalatora, po okresie pracy niesa-
modzielnej, nabyciu do

ś

wiadczenia w monta

ż

u urz

ą

dze

ń

i wykonywa-

niu instalacji odnawialnych

ź

ródeł energii oraz przeszkoleniu na kursie

zarz

ą

dzania lud

ź

mi, ma mo

ż

liwo

ść

awansu zawodowego na kierownika

ekipy instalacyjnej. Mo

ż

e te

ż

prowadzi

ć

własn

ą

działalno

ść

gospodar-

cz

ą

. W firmach wi

ę

kszych, dysponuj

ą

cych wieloma ekipami instalacyj-

nymi mo

ż

liwy b

ę

dzie awans zawodowy a

ż

do poziomu szefa/kierownika

wszystkich ekip instalacyjnych, po uko

ń

czeniu szkole

ń

z zakresu za-

rz

ą

dzania i przepisów BHP dla kierowników. Monter urz

ą

dze

ń

energii

odnawialnej mo

ż

e uczestniczy

ć

w kursach kwalifikacyjnych w zakresie

kwalifikacji w zakresie monta

ż

u urz

ą

dze

ń

i systemów energetyki odna-

wialnej oraz eksploatacji urz

ą

dze

ń

i systemów energetyki odnawialnej,

a po ich uko

ń

czeniu potwierdzi

ć

osi

ą

gni

ę

te kwalifikacje w systemie

egzaminów zewn

ę

trznych organizowanych przez okr

ę

gowe komisje

egzaminacyjne. Swoje wykształcenie oraz kwalifikacje mo

ż

e równie

ż

podwy

ż

szy

ć

uzyskuj

ą

c dyplom technika w zawodzie 311930 Technik

urz

ą

dze

ń

i systemów energetyki odnawialnej.

2.7. Zadania zawodowe

Z1. Analizowanie dokumentacji projektowej pod k

ą

tem adaptacji do

istniej

ą

cych warunków

ś

rodowiskowych i budowlanych (niezb

ę

d-

ne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z2. Przygotowywanie monta

ż

u urz

ą

dze

ń

i systemów energii odna-

wialnej (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z3. Dobieranie i u

ż

ytkowanie maszyn, urz

ą

dze

ń

, narz

ę

dzi i przyrz

ą

-

dów kontrolno-pomiarowych stosowanych przy monta

ż

u instalacji

(niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z4. Montowanie etapowe urz

ą

dze

ń

i systemów odnawialnych

ź

ródeł

energii zgodnie z dokumentacj

ą

(niezb

ę

dne kompetencje: Kz1,

KzS).

Z5. Kontrolowanie poprawno

ś

ci monta

ż

u i działania systemu OZE po

ka

ż

dym etapie realizacji (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z6. Programowanie i konfigurowanie zamontowanych urz

ą

dze

ń

ste-

ruj

ą

cych w instalacji (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z7. Uruchamianie i testowanie kompletnej instalacji (niezb

ę

dne kom-

petencje: Kz1, KzS).

9

Z8. Podł

ą

czanie instalacji do zdalnego monitoringu (niezb

ę

dne kom-

petencje: Kz1, Kz2 KzS).

Z9. Wykonywanie prac zwi

ą

zanych z eksploatacj

ą

urz

ą

dze

ń

(prze-

gl

ą

dów, konserwacji, regulacji i napraw) (niezb

ę

dne kompeten-

cje: Kz2, KzS).

Z10. Przekazywanie instalacji do u

ż

ytkowania wraz z instruktarzem

(niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z11. Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z przepisami BHP,

ochrony ppo

ż

., ochrony

ś

rodowiska i wymaganiami ergonomii

(niezb

ę

dne kompetencje Kz1, Kz2, KzS).

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych

Kz1 – Montowanie urz

ą

dze

ń

i systemów energetyki odnawialnej (po-

trzebne do wykonywania zada

ń

: Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8,

Z10, Z11).

Kz2 – Serwisowanie urz

ą

dze

ń

i systemów energetyki odnawialnej (po-

trzebne do wykonywania zada

ń

: Z1, Z3, Z8, Z9, Z11).

KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonania zada

ń

:

Z1÷Z11).

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK

Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada

ń

w za-

wodzie sugeruje si

ę

wykorzysta

ć

do opisu kwalifikacji na poziomie 3

wła

ś

ciwym dla wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europej-

skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci (gru-

pa wielka 7 i jej odpowiednik w ISCED 2011).

Osoba wykonuj

ą

ca zawód montera urz

ą

dze

ń

energii odnawialnej:

1) w zakresie wiedzy: zna i rozumie podstawowe fakty, zasady i poj

ę

-

cia dotycz

ą

ce pracy w zawodzie montera urz

ą

dze

ń

energii odna-

wialnej oraz zale

ż

no

ś

ci pomi

ę

dzy wybranymi zjawiskami w zawo-

dzie; zna i rozumie elementarne uwarunkowania prowadzonej dzia-
łalno

ś

ci w bran

ż

y budowlanej – energetyki odnawialnych

ź

ródeł

energii,

10

2) w zakresie umiej

ę

tno

ś

ci: ma umiej

ę

tno

ś

ci wymagane do realizacji

zada

ń

i rozwi

ą

zywania problemów zwi

ą

zanych z monta

ż

em, demon-

ta

ż

em, konserwacj

ą

, eksploatacj

ą

i napraw

ą

instalacji odnawialnych

ź

ródeł energii; potrafi wykonywa

ć

zadania według ogólnej technolo-

gii i instrukcji, w cz

ęś

ciowo zmiennych warunkach; umie rozwi

ą

zy-

wa

ć

proste problemy wyst

ę

puj

ą

ce w trakcie wykonywania zada

ń

zawodowych wynikaj

ą

ce ze specyfiki działania urz

ą

dze

ń

w rzeczy-

wistych warunkach

ś

rodowiskowych; posiada umiej

ę

tno

ś

ci komuni-

kacyjne na poziomie pozwalaj

ą

cym na przekazanie niezb

ę

dnych in-

formacji u

ż

ytkownikowi systemu.

11

3. Opis kompetencji zawodowych

Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z10,

Z11 wymaga posiadania kompetencji zawodowej Kz1.

3.1. Montowanie urz

ą

dze

ń

i systemów energetyki

odnawialnej Kz1

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy, poj

ę

-

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

zane

z monta

ż

em urz

ą

dze

ń

i systemów

energetyki odnawialnej, w szcze-
gólno

ś

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ergo-

nomii, ochrony ppo

ż

. i ochrony

ś

rodowiska w zakresie monta-

ż

u urz

ą

dze

ń

i systemów ener-

getyki odnawialnej;

−

dokumentacj

ę

projektow

ą

, dia-

gnostyczn

ą

i uruchomieniow

ą

systemów OZE;

−

zasady działania montowanych

urz

ą

dze

ń

energii odnawialnej;

−

konstrukcje

obiektów,

w/na

których montowane s

ą

urz

ą

-

dzenia energii odnawialnej;

−

elementy i układy hydrauliki,

energetyki, termodynamiki i ele-
ktryki w zale

ż

no

ś

ci od rodzaju

ź

ródła odnawialnego;

−

materiałoznawstwo i technolo-

gi

ę

monta

ż

u instalacji w zakre-

sie systemów OZE;

−

rodzaje pomp ciepła i technolo-

gie wykonania dolnego

ź

ródła;

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania zwi

ą

zane z monta-

ż

em urz

ą

dze

ń

i systemów energe-

tyki odnawialnej według okre

ś

lonej

instrukcji, w cz

ęś

ciowo zmiennych

warunkach, w szczególno

ś

ci po-

trafi:

−

przestrzega

ć

zasad i przepi-

sów

BHP,

ochrony

ppo

ż

.

i ochrony

ś

rodowiska w zakre-

sie monta

ż

u urz

ą

dze

ń

i syste-

mów energetyki odnawialnej;

−

stosowa

ć

dokumentacj

ę

proje-

ktow

ą

, diagnostyczn

ą

i tech-

niczno-ruchow

ą

urz

ą

dze

ń

do

realizacji zada

ń

;

−

adaptowa

ć

rozwi

ą

zania tech-

niczne do istniej

ą

cych warun-

ków

ś

rodowiskowych i budow-

lanych;

−

dobiera

ć

i obsługiwa

ć

urz

ą

-

dzenia i przyrz

ą

dy kontrolno-

pomiarowe;

−

montowa

ć

instalacj

ę

i urz

ą

dze-

nia zgodnie z dokumentacj

ą

oraz przewidywa

ć

kolejno

ść

wy-

konywanych czynno

ś

ci monta-

ż

owych;

12

−

rodzaje kolektorów słonecz-

nych i sposoby ich monta

ż

u

w zale

ż

no

ś

ci od miejsca mon-

ta

ż

u;

−

rodzaje paneli fotowoltaicznych

i sposoby ich monta

ż

u w za-

le

ż

no

ś

ci od miejsca monta

ż

u;

−

rodzaje elektrowni wiatrowych

i uwarunkowania techniczno-
wykonawcze ich monta

ż

u;

−

technologie produkcji biogazu

i urz

ą

dzenia stosowane w pro-

cesach;

−

ro

ś

liny energetyczne i urz

ą

-

dzenia do przetwarzania bio-
masy;

−

budow

ę

i działanie narz

ę

dzi,

urz

ą

dze

ń

i przyrz

ą

dów kontrol-

no-pomiarowych;

−

schematy blokowe i ideowe

systemów OZE;

−

systemy pomiarowe i diagno-

styczne w instalacjach OZE;

−

techniki konfigurowania i pro-

gramowania urz

ą

dze

ń

i syste-

mów OZE;

−

normy jako

ś

ciowe i kryteria

oceny prac monta

ż

owych.

−

przygotowywa

ć

i

podł

ą

cza

ć

dolne

ź

ródło do pompy ciepła,

a pomp

ę

ciepła do systemu

c.o. i c.w.u;

−

mocowa

ć

i zabezpiecza

ć

ko-

lektory słoneczne oraz podł

ą

-

cza

ć

je do systemu c.w.u.

i c.o.;

−

mocowa

ć

i zabezpiecza

ć

pane-

le fotowoltaiczne oraz wpina

ć

instalacje do sieci wewn

ę

trznej

i zewn

ę

trznej (Off grid + On

grid);

−

mocowa

ć

i zabezpiecza

ć

elek-

trownie wiatrowe oraz wpina

ć

je do sieci wewn

ę

trznej i ze-

wn

ę

trznej (Off grid + On grid);

−

dostosowywa

ć

urz

ą

dzenia grze-

wcze do stosowania biogazu;

−

montowa

ć

i podł

ą

cza

ć

do in-

stalacji c.o. i c.w.u. urz

ą

dzenia

spalaj

ą

ce biomas

ę

;

−

kontrolowa

ć

prac

ę

urz

ą

dze

ń

po

ka

ż

dym etapie monta

ż

u;

−

programowa

ć

i konfigurowa

ć

zamontowane urz

ą

dzenia ste-

ruj

ą

ce;

−

ocenia

ć

jako

ść

robót monta-

ż

owych urz

ą

dze

ń

i systemów

energetyki odnawialnej.

13

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z3, Z8, Z9, Z11 wymaga posia-

dania kompetencji zawodowej Kz2.

3.2. Serwisowanie urz

ą

dze

ń

i systemów energetyki

odnawialnej Kz2

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj

ę

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

-

zane z serwisowaniem urz

ą

dze

ń

systemów i energetyki odnawial-
nej, w szczególno

ś

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ergo-

nomii, ochrony ppo

ż

. i

ś

rodo-

wiska w zakresie serwisowania
urz

ą

dze

ń

i systemów energe-

tyki odnawialnej;

−

dokumentacj

ę

serwisow

ą

sys-

temów OZE;

−

zasady konserwacji i przegl

ą

-

dów technicznych urz

ą

dze

ń

systemowych;

−

wymienny asortyment w urz

ą

-

dzeniach i systemach;

−

zasady demonta

ż

u instalacji;

−

zasady u

ż

ytkowania instalacji;

−

rodzaje i przyczyny awarii

w instalacjach OZE;

−

kolejno

ść

czynno

ś

ci zwi

ą

za-

nych z demonta

ż

em urz

ą

dze

ń

i instalacji;

−

przepisy dotycz

ą

ce reklamacji;

−

dokumentacj

ę

techniczn

ą

eks-

ploatacji urz

ą

dze

ń

i systemów

energetyki odnawialnej.

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania zwi

ą

zane z serwi-

sowaniem urz

ą

dze

ń

i systemów

energetyki odnawialnej według
okre

ś

lonej instrukcji, w cz

ęś

ciowo

zmiennych warunkach, w szcze-
gólno

ś

ci potrafi:

−

stosowa

ć

zasady i przepisy

BHP, ergonomii, ochrony ppo

ż

.

i

ś

rodowiska w zakresie serwi-

sowania urz

ą

dze

ń

i systemów

energetyki odnawialnej;

−

stosowa

ć

dokumentacj

ę

serwi-

sow

ą

urz

ą

dze

ń

dla realizacji

zada

ń

zawodowych;

−

instruowa

ć

u

ż

ytkownika w za-

kresie prawidłowej i bezpiecz-
nej eksploatacji wykonanej in-
stalacji;

−

wykonywa

ć

okresowe przegl

ą

-

dy instalacji;

−

diagnozowa

ć

usterki w funk-

cjonowaniu systemów energe-
tyki odnawialnej;

−

wymienia

ć

elementy zu

ż

yte;

−

wymienia

ć

podzespoły i ele-

menty uszkodzone w instalacji;

−

demontowa

ć

urz

ą

dzenia i in-

stalacje OZE;

−

przestrzega

ć

procedur rozpa-

trywania reklamacji dotycz

ą

-

cych urz

ą

dze

ń

i systemów

energetyki odnawialnej;

−

kompletowa

ć

dokumentacj

ę

do-

tycz

ą

c

ą

eksploatacji urz

ą

dze

ń

i systemów energetyki odna-
wialnej.

14

Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada

ń

zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.

3.3. Kompetencje społeczne KzS:

−

ponosi odpowiedzialno

ść

za montowanie i serwisowanie urz

ą

dze

ń

energii odnawialnej,

−

dostosowuje zachowanie do zmian w

ś

rodowisku pracy,

−

pracuje cz

ęś

ciowo samodzielnie i podejmuje współprac

ę

w zakresie

montowania i serwisowania urz

ą

dze

ń

energii odnawialnej w zorga-

nizowanych warunkach pracy,

−

ocenia wpływ swoich działa

ń

realizowanych w ramach współpracy

zespołowej i ponosi odpowiedzialno

ść

za ich skutki.

15

4. Profil kompetencji kluczowych

Ocen

ę

wa

ż

no

ś

ci kompetencji kluczowych dla zawodu montera

urz

ą

dze

ń

energii odnawialnej przedstawia rys. 1.

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu

stosowanego w Mi

ę

dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD).

1

2

3

4

5

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 712614 Monter urz

ą

dze

ń

energii odnawialnej

16

5. Słownik

Zawód

−

zbiór zada

ń

(zespół czynno

ś

ci) wyodr

ę

bnionych w wyniku społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj

ą

cych odpowiednich kwalifikacji

i kompetencji (wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych)

zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi

ź

ródło dochodów.

Specjalno

ść

−

jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz

ęść

czynno

ś

ci o podobnym charakterze (zwi

ą

zanych z wykonywan

ą

funkcj

ą

lub przedmiotem pracy) wymagaj

ą

cych pogł

ę

bionej lub do-

datkowej wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci zdobytych w wyniku dodatkowego

szkolenia lub praktyki.

Zadanie
zawodowe

−

logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra

ź

nie okre-

ś

lonym pocz

ą

tku i ko

ń

cu, wyodr

ę

bniony ze wzgl

ę

du na rodzaj lub

sposób wykonywania czynno

ś

ci zawodowych powi

ą

zanych jednym

celem, ko

ń

cz

ą

cy si

ę

produktem, usług

ą

lub decyzj

ą

.

Kompetencje
zawodowe

−

wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

ć

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

ą

trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych.

Wiedza

−

zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie

uczenia si

ę

, odnosz

ą

cych si

ę

do dziedziny uczenia si

ę

lub działalno-

ś

ci zawodowej.

Umiej

ę

tno

ś

ci

−

zdolno

ść

wykonywania zada

ń

i rozwi

ą

zywania problemów wła

ś

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

ę

lub działalno

ś

ci zawodowej.

Kompetencje
społeczne

−

zdolno

ść

autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w

ż

yciu

zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl

ę

dnieniem kontekstu etycznego.

Kompetencje
kluczowe

−

wiedza, umiej

ę

tno

ś

ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb

ę

dne

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.

Standard
kompetencji
zawodowych

−

norma opisuj

ą

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania

zada

ń

zawodowych wchodz

ą

cych w skład zawodu, akceptowana

przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran

ż

owych, praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.

Kwalifikacja

−

zestaw efektów uczenia si

ę

(zasób wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompe-

tencji społecznych), których osi

ą

gni

ę

cie zostało formalnie potwier-

dzone przez uprawnion

ą

instytucj

ę

.

Europejska
Rama
Kwalifikacji

−

przyj

ę

ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,

umo

ż

liwiaj

ą

cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró

ż

nych

krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró

ż

niono 8 poziomów

kwalifikacji opisywanych za pomoc

ą

efektów uczenia si

ę

; stanowi

ą

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.

Polska Rama
Kwalifikacji

−

opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce.

Krajowy
System
Kwalifikacji

−

ogół rozwi

ą

za

ń

słu

żą

cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji

(potwierdzaniu efektów uczenia si

ę

) oraz zapewnianiu ich jako

ś

ci.