Dr inż. Krzysztof Schabowicz

BUDOWNICTWO OGÓLNE

WYKŁAD 11

Stropodachy pełne, wentylowane i odwrócone. Tarasy.

Schody, zasady kształtowania, rodzaje konstrukcji.

WROCŁAW 2010

Stropodach

jest dachem wykonanym na stropie ostatniej

kondygnacji,

bez pozostawienia przestrzeni użytkowej

(strychu, poddasza). Stropodach oprócz funkcji dachu musi

spełniać rolę

przegrody termicznej

.

Definicja

Dach

jest zespołem elementów chroniących budynek przed

wpływami atmosferycznymi

(opady, wiatr, różnice

temperatur) oraz

przenoszących obciążenia

: ciężar własny

i

obciążenia środowiskowe

(śnieg, wiatr).

Definicja

Podział stropodachów

Stropodachy

ze względu na rodzaj konstrukcji, układ

warstw, wartości użytkowe i eksploatacyjne dzieli się na:

1. Pełne

2. Odpowietrzane

3. Wentylowane

4. Pełne z poddaszem wentylowanym ogrzanym powietrzem

5. Z warstwą żwiru na pokryciu dachowym

6. Odwrócone

Stropodach pełny

1

– pokrycie papowe

2

– gładź cementowa

3

– ocieplenie

4

– paroizolacja

5

– strop żelbetowy

6

– blacha stalowa fałdowa

Stropodach odpowietrzany

1

– pokrycie papowe

2

– gładź cementowa

3

– ocieplenie

4

– paroizolacja

5

– strop żelbetowy

6

– płyta z betonu

komórkowego

7

– warstwa odpowietrzająca

(np. papa perforowana)

Stropodachy wentylowane - dwudzielne

Stropodach dwudzielny
1

– płyta dachowa

2

– strop ocieplony

Stropodachy wentylowane - szczelinowe

1

– pokrycie papowe

2

– płyty żelbetowe korytkowe

3

– ocieplenie

4

– płyta żelbetowa

5

– murek z bloków gazobetonowych

6

– szczelina

Stropodachy wentylowane - kanalikowe

1

– pokrycie papowe

2

– gładź cementowa

3

– płyty faliste

4

– ocieplenie

5

– płyta żelbetowa

6

– płyta z betonu

komórkowego

7

– kanaliki

Stropodachy wentylowane

Stropodachy pełne z poddaszem wentylowanym
ogrzanym powietrzem

Stropodach z poddaszem wentylowanym ogrzanym powietrzem
1

– stropodach

2

– ekran podwieszony

Stropodachy z warstwą żwiru na pokryciu
dachowym

Stosowanie

żwiru na pokryciu dachowym zabezpiecza papy bitumiczne

przed

oddziaływaniem promieni ultrafioletowych i zmniejsza wahania

temperatury.
Warstwa

żwiru powinna być jednofrakcjowa 16-32 mm, o grubości 5-6 cm

Stropodachy odwrócone

Materiał

termoizolacyjny

ułożony

jest

na

warstwie

izolacji

przeciwwilgociowej. Musi on

być dobrej jakości ponieważ podlega

bezpośrednim obciążeniom mechanicznym, działaniu wody, cyklom
wahań temperatury. Trwałość tak położonej izolacji przeciwwilgociowej
(pokrycia) wynosi co najmniej

kilkanaście lat

Temperatury na powierzchni dachu

Stropodachy odwrócone – nawierzchnia ze żwiru

Stropodachy odwrócone – nawierzchnia z płyt
chodnikowych

Stropodachy odwrócone – nawierzchnia z płytek
ceramicznych

Stropodachy odwrócone – zielony dach

Stropodachy odwrócone – zielony dach

Stropodachy odwrócone – zielony dach

Stropodachy odwrócone – zielony dach

Stropodachy odwrócone – detale

Stropodachy odwrócone – detale

Stropodachy odwrócone – detale

Stropodachy odwrócone – detale

Spadki i sposób odwodnienia stropodachu

Ze względu na sposób odwodnienia wyróżnia się stropodachy:
•z odwodnieniem zewnętrznym (rys. a, b, c),
• z odwodnieniem wewnętrznym (rys. d, e, f).

Ze względu na spadki
rozróżnia się:
•stropodachy płaskie o
spadku do 20 %,
•stropodachy strome o
spadku > 20 %.

Zakres stosowania stropodachów

Przy wyborze stropodachu i materiałów konstrukcyjnych należy
uwzględniać następujące czynniki:

•warunki cieplno-wilgotnościowe w pomieszczeniach pod
stropodachem (dyfuzja pary wodnej przez stropodach),

•wymagania eksploatacyjne (oświetlenie, higiena),

•wymagania akustyczne,

•wymagania ochrony przeciwpożarowej.

Zakres stosowania stropodachów

Stropodachy pełne można stosować nad pomieszczeniami suchymi o

ciśnieniu pary wodnej nie większym niż

12 hPa

.

Przy większych ciśnieniach pary wodnej należy stosować stropodachy

odpowietrzane (

do 16 hPa

), kanalikowe lub wentylowane (

do 21 hPa

).

Gdy ciśnienie pary wodnej jest

większe niż 21 hPa

, należy stosować

tylko stropodachy wentylowane dwudzielne.

W budynkach mieszkalnych zaleca się stosowanie

stropodachów

dwudzielnych

, stanowiących dobre rozwiązanie ze względu na ochronę

pomieszczeń przed zawilgoceniem (w tym kondensacją) oraz przed
przegrzewaniem przez słońce.

Zakres stosowania stropodachów

Ze względu na odkształcenia termiczne stropodachy żelbetowe

powinny być dylatowane.

W

przeciwnym

wypadku

następuje

niszczenie

ścianek

osłaniających

(kolankowych,

attykowych)

jak

również

podpierających (od sił tarcia).

Należy wykonywać dylatacje obwodowe na obwodzie płyty

stropodachu oraz dylatacje pośrednie, gdy długość lub szerokość
płyty stropodachu jest większa niż 12 m. Gładzie cementowe
(podkłady pod papę) powinny być dylatowane gęściej.

Odległości pomiędzy dylatacjami w różnych
warstwach stropodachu

Rodzaj warstwy

Maksymalne odstępy

dylatacji

gładź cementowa na warstwie ocieplającej

4-5

beton układany dla wyrobienia spadku

6

płyty żelbetowe nieocieplone od góry, na murze lub na ścianach

prefabrykowanych

12

płyty jw. , na konstrukcjach szkieletowych

24

płyty żelbetowe ocieplone od góry, na murze lub na ścianach

prefabrykowanych

24

płyty żelbetowe ocieplone, na konstrukcjach szkieletowych

42

gzymsy na murze lub na ścianach prefabryko­wanych

12

gzymsy na konstrukcjach szkieletowych

24

ścianki kolankowe i attykowe murowane

24

ścianki kolankowe i attykowe prefabrykowane

12

Przykłady dylatacji

Schemat niszczenia ściany wskutek ruchów termicznych

stropodachu

Przykłady dylatacji

Sposób oddylatowania stropodachu wentylowanego od

ściany zewnętrznej

Przykłady dylatacji

Przykłady oddylatowania stropodachów pełnych przy

ścianach

1. Dylatacja w gładzi
2. Ocieplenie
3. Podkładka ślizgowa
4. Płyta wylewana
5. Płyta prefabrykowana

Przykłady dylatacji

Dylatacja gładzi cementowej na ociepleniu

1. Płyta żelbetowa, 2. Ocieplenie, 3. Gładź cementowa, 4. Dylatacja w
gładzi, 5. Dylatacja w gładzi wypełniona, 6. Pasek papy przyklejony
jednym brzegiem, 7. Pokrycie papowe

Przykłady dylatacji

Przykład dylatacja stropodachu pełnego przy odległości 24 m

1. Pasek papy przyklejony jednym brzegiem, 2. Materiał ściśliwy, 3.

Ocieplenie, 4. Podkładka ślizgowa, 5. Dylatacja w gładzi

Odwodnienie stropodachu

Odwodnienie stropodachu od strony zewnętrznej powinno być sprowadzone

do rynny zawieszonej na małym gzymsie lub nad małym gzymsem

Odwodnienie stropodachu

Zewnętrzna rynna żelbetowa

– rozwiązanie nieprawidłowe

Rynna leżąca na dużym

gzymsie

Wpusty dachowe

Wpusty dachowe przy
odwodnieniu wewnętrznym
powinny być odsunięte o co
najmniej 50 cm od ścianek, inaczej
muszą być ocieplone

Usytuowanie wpustów dachowych
a)

Nieprawidłowe

b)

Prawidłowe

Wpusty dachowe

1. ocieplenie, 2. rura spustowa,
3. kołnierz z blachy, 4. dylatacja

Stropodach dwudzielny Stropodach pełny

Wpusty dachowe

Odwodnienie dachu powinno być typu kopertowego. Należy unikać odwodnienia
typu korytowego. Koryt nie wolno sytuować wzdłuż ścianek

Nieprawidłowe usytuowanie koryta

i rury spustowej

Ukształtowanie spadków przy
wpuście dachowym

Obróbki blacharskie stropodachu

Obróbki blacharskie stropodachu

Blachy obróbki lepiej nie wklejać pomiędzy warstwy papy, a wyłożyć ją z góry
jako ochronę papy

Obróbki blacharskie stropodachu

W stropodachach pełnych często występuje kondensacja dyfundującej pary
wodnej pod papą pokrycia - powstają w ten sposób

pęcherze i purchle

(czyli

duże pęcherze).

Naprawę tak uszkodzonego stropodachu należy wykonać poprzez

odpowietrzenie pokrycia

(papa perforowana + kominki wentylacyjne).

Pozwoli

to parze wodnej ujść spod pokrycia dachowego.

Podobny efekt powstaje przy klejeniu pap na zimno, gdy przykleja się papę za
wcześnie, do nieodparowanego rozpuszczalnika z lepiku.

Powstawanie purchli na dachu

Powstawanie purchli na dachu

I

– podniesienie temperatury II – obniżenie temperatury

Wentylacja stropodachu

Skuteczność wentylacji stropodachu dwudzielnego zależy od wykonania

otworów wentylacyjnych

.

Otwory wlotowe powinny znajdować się pod okapem. Ich powierzchnia
powinna wynosić co najmniej

1/1000

powierzchni dachu.

Otwory wylotowe powinny być usytuowane możliwie

najwyżej

(tak aby powstał

naturalny ciąg powietrza) w ścianie przeciwległej lub w kalenicy (wtedy należy
wykonać kominki wentylacyjne).

Wielkość otworów jest wystarczająca gdy do wykonania stropodachu użyto
materiałów suchych, a ilość pary wodnej przenikającej z pomieszczenia do
szczeliny wentylacyjnej jest nie większa niż

0,75 g/m

2

h

.

Jeżeli ilość pary wodnej jest większa należy powiększyć otwory wentylacyjne
lub zastosować

paroizolację

.

Obróbki blacharskie stropodachu

TARASY

Taras

jest to stropodach użytkowy z warstwą posadzki.

Układ warstw tarasu musi umożliwiać

swobodne

odkształcenia termiczne

posadzki z podkładem, tak aby

nie nastąpiło uszkodzenie izolacji przeciwwilgociowej,
stąd konieczne jest wykonanie warstwy poślizgowej.

Można również wykonać posadzkę na warstwie żwiru
(piasku).

Definicja

TARAS

Układ warstw tarasu pełnego
1 - warstwa nawierzchniowa, 2 - warstwa dociskowa, 3 -

przekładka

dylatacyjna z papy, 4

– warstwa poślizgowa, 4 - przepona izolacyjna, 5 -

warstwa

podkładowa, 7 - izolacja termiczna, 8 - paroizolacja, 9 - warstwa

spadkowa, 10 - strop

TARAS

Szczególną uwagę należy zwrócić na

dylatowanie

posadzek

ciągłych

(cementowych, na

podkładzie cementowym) na małe pola.

Spoiny

między płytkami klejonymi do podłoża powinny mieć spadek w celu

umożliwienia spływu wody

- nie powinny

być więc równoległe do okapu.

Zalecane jest

układanie płytek posadzki „w karo" w stosunku do okapu.

Zamocowanie

balustrady

poprzez

posadzkę tarasu prowadzi po pewnym

czasie do zniszczenia tarasu w tym miejscu i

przecieków.

Balustrada powinna

być

mocowana z boku

, do

ściany budynku.

TARAS

Mocowanie balustrady

SCHODY

Schody

stanowią

w

budynku

zespół

elementów

konstrukcyjnych, zadaniem którego jest

połączenie

komunikacyjne między różnymi poziomami

w sposób

dostosowany do warunków ruchu pieszego za pomocą
stopni, belek policzkowych, belek spocznikowych, płyt
biegów schodowych, płyt spocznikowych (podestów
międzypiętrowych i piętrowych) oraz balustrad.

Przestrzeń mieszczącą schody w budynku nazywamy

klatką schodową

.

Definicja

PODZIAŁ SCHODÓW

a) W zależności od materiału z którego schody są wykonane, na
przykład:
• drewniane - obecnie często stosowane,
• kamienne - obecnie sporadycznie stosowane,
• ceramiczne - obecnie rzadko stosowane,
• betonowe i żelbetowe - obecnie bardzo często stosowane,
• metalowe - obecnie rzadko stosowane.

b) W zależności od liczby biegów:
• Jednobiegowe - pokonanie różnicy poziomów następuje
wyłącznie za pomocą stopni,
• Dwubiegowe - pokonanie różnicy poziomów następuje za
pomocą stopni rozdzielonych podestem międzypiętrowym
(spocznikiem),
• Wielobiegowe - pokonanie różnicy poziomów następuje za
pomocą stopni rozdzielonych spocznikami.

PODZIAŁ SCHODÓW

c) W zależności od kształtu w rzucie poziomym, na przykład:
• jednokierunkowe jednobiegowe,
• łamane jednobiegowe,
• łamane trójbiegowe,
• powrotne jednobiegowe,
• powrotne dwubiegowe,
• powrotne trójbiegowe - stosowane w budynkach użyteczności publicznej,
• wachlarzowe jednobiegowe,
• kręcone.

PODZIAŁ SCHODÓW

d) W zależności od nachylenia biegów w stosunku do poziomu,
mającego wpływ na wygodę i bezpieczeństwo użytkowania:
• łagodne o kącie nachylenia

30

o

,

• normalne o kącie nachylenia

= 30 45

o

,

• strome o kącie nachylenia

= 45 75

o

,

• drabiniaste o kącie nachylenia

75

o

.

Podział schodów: a) jednokierunkowe jednobiegowe, b) łamane trójbiegowe,
c) powrotne jednobiegowe, d) powrotne dwubiegowe, e) powrotne trójbiegowe,
f) wachlarzowe jednobiegowe, g) kręcone;
1 -

stopień, 2 - bieg schodowy, 3 - spocznik (podest międzypiętrowy), 4 - spocznik

(podest piętrowy)

SCHODY

gdzie:

h oznacza wysokość stopnia,

s - jego szerokość

SCHODY

Wysokość stopni h, zgodnie z 68 rozporządzenia, nie

powinna przekraczać:

• 20 cm – w schodach prowadzących na strych lub do piwnicy
oraz przeznaczonych do okresowej obsługi urządzeń
przemysłowych,
• 19 cm – w domach jednorodzinnych i mieszkaniach
dwupoziomowych,
• 17 cm – w budynkach użyteczności publicznej,
• 15 cm – w przedszkolach i żłobkach oraz budynkach opieki
zdrowotnej.

SCHODY

Przeznaczenie budynków

Minimalna szerokośd

użytkowa (m)

Maksymalna

wysokośd

stopni (m)

biegu

spocznika

1

2

3

4

Budynki mieszkalne w zabudowie jednorodzinnej i

zagrodowej oraz mieszkania dwupoziomowe

0,8

0,8

0,19

SCHODY

WEJŚCIE DO BUDYNKU

SCHODY

gdzie:

h oznacza wysokość stopnia,

s - jego szerokość

KLATKA SCHODOWA

KLATKA SCHODOWA

KLATKA SCHODOWA

KLATKA SCHODOWA