FIZJOLOGIA KRĄŻENIA

• Układ krwionośny – zamknięty układ naczyń, w

którym krąży krew dzięki pracy serca:



krwiobieg duży



krwiobieg mały

Żyła główna

górna

Tętnica

płucna

Prawe

płuco

Żyła płucna

Prawy przedsionek

Prawa komora

Żyła główna

dolna

Naczynia głowy

i ramion

Tętnica

płucna

Lewe
płuco

Żyła płucna

Lewy przedsionek

Lewa komora

Aorta

Naczynia

tułowia

MIĘSIEŃ SERCOWY, CHOCIAŻ

ZBUDOWANY Z WŁÓKIEN

POPRZECZNIE PRĄŻKOWANYCH

FUNKCJONUJE JAK MIĘSIEŃ GŁADKI.

STANOWI CAŁOŚĆ FUNKCJONALNĄ.

POBUDZENIE PRZENOSZONE JEST Z

POMIĘDZY MIOCYTAMI BEZ UDZIAŁU

KOMÓREK NERWOWYCH.

Metabolizm mięśnia sercowego

zależny jest od obecności tlenu,

który dostarczany jest przez

tętnice wieńcowe

.

Mięsień sercowy należy do

mięśni wolnokurczących się –
przewodzenie pobudzenia jest

wolniejsze niż w mięśniach

szkieletowych, przedłużona jest
faza rozkurczowa.

Dlaczego serce pracuje?

• Serce posiada tkankę układu

przewodzącego tzw. rozrusznik serca

Cykl pracy serca (rozwinięcie

serca),

revolutio cordis

1. SKURCZ PRZEDSIONKÓW

– KREW

WYPEŁNIAJĄCA PRZEDSIONKI ZOSTAJE

WTŁOCZONA DO KOMÓR PRZEZ OTWARTE

ZASTAWKI PRZEDSIONKOWO-KOMOROWE

2. POCZĄTEK SKURCZU KOMÓR – SKURCZ

IZOWOLUMETRYCZNY

: ZASTAWKI

PRZEDSIONKOWO-KOMOROWE, PRAWA-

TRÓJDZIELNA I LEWA – DWUDZIELNA

ZAMYKAJĄ SIĘ. Napięcie mięśnia komór

szybko wzrasta, a więc wzrasta również

ciśnienie w obu komorach

3. Gdy ciśnienie w komorach przewyższy

ciśnienie w zbiorniku tętniczym otwierają się

zastawki półksiężycowate aorty i pnia

płucnego i krew wtłaczana jest do zbiorników

tętniczych

–

SKURCZ

IZOTONICZNY

KOMÓR

4.

ROZKURCZ KOMÓR

– spadek ciśnienia,

rozkurcz izowolumetryczny komór (wszystkie

zastawki są zamknięte)

5.

OKRES SZYBKIEGO WYPEŁNIANIA SIĘ

KOMÓR

–

otwierają

się

zastawki

przedsionkowo-komorowe i do komór wpływa

krew nagromadzona w przedsionkach

6.

SKURCZ PRZEDSIONKÓW

– druga porcja

krwi zostaje wtłoczona do komór.

Objętość wyrzutowa serca to

objętość krwi, którą każda komora

tłoczy do naczyń tętniczych
podczas jednego skurczu

Objętość minutowa to objętość krwi

wtłoczona przez każdą komorę do

układu tętniczego w czasie jednej
minuty

Autonomiczny układ nerwowy

część współczulna część przywspółczulna
noradrenalina

acetylocholina

(włókna adrenergiczne)

(włókna cholinergiczne)

przyspieszenie

zwolnienie

Czynniki modyfikujące pracę

serca mogą wykazywać działanie:

• Inotropowe

– zmiana siły skurczów

• Chronotropowe

– zmiana częstotliwości

skurczów

• Batmotropowe

– zmiana pobudliwości

• Dromotropowe

– zmiana przewodzenia stanu

czynnego

Spadek ciśnienia krwi spowodowany jest przez:



zmniejszanie średnicy tętnic i ich długości



wzrost liczby rozgałęzień tętnic i kąta rozgałęzień

(szczególnie w małych tętnicach i w tętniczkach przewdwłosowatych)



lepkość i zmianę sposobu przepływu krwi

Wzrost ukrwienia poszczególnych narządów osiągany

jest przez rozszerzenie drobnych, mocno
umięśnionych tętnic oraz wzrost ogólnego ciśnienia
krwi w układzie tętniczym.

Ciśnienie krwi w różnych odcinkach układu krążenia

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

110

c

iś

n

ie

n

ie

(

m

m

H

g

)

duże i małe tętnice

tętniczki

naczynia

przedwłosowate

naczynia

włosowate

żyłki

żyły

Krążenie żylne utrzymywane jest dzięki:

• ciśnieniu hydrostatycznemu

(siła działająca z tyłu)

• ssącemu działaniu rozkurczonego przedsionka

serca

(siła działająca z przodu)

• ssącemu działaniu klatki piersiowej w czasie

wdechów

(siła działająca z przodu)

• uciskaniu żył przez pracujące mięśnie i tętnice

sąsiadujące z żyłami

(siła działająca z boku)

Regulacja ciśnienia krwi

1.

BARORECEPTORY

zlokalizowane w

kłębku szyjnym

i w

łuku aorty monitorują ciśnienie krwi. Informacje z

tych

receptorów przekazywane są do ośrodków

nerwowych zlokalizowanych w pniu

mózgu.

Impulsacja

docierająca do pnia mózgu utrzymuje w

napięciu

ośrodek

hamowania

pracy

serca

(hamowanie przyspieszania

skurczów serca) i

powoduje

relaksację napięcia mięśni gładkich naczyń

tętniczych (szcz. w obsz. naczyń oporowych)

Informacja

dociera

do

serca

i

do

układu

naczyniowego. Serce zwalnia, a naczynia

się

rozszerzają – ciśnienie ulega OBNIŻENIU.

2.

ADRENALINA

wydzielana z rdzenia nadnerczy w odpowiedzi

na

stymulację układu współczulnego. Pobudza receptory w

sercu

zwiększając częstotliwość i siłę skurczu i w naczyniach

krwionośnych zwężając je. Ciśnienie WZRASTA.

3.

UKŁAD:

RENINA

–ANGIOTENSYNA-ALDOSTERON.

Renina wydzielana jest przez nerki, kiedy

przepływ krwi jest

zmniejszony.

renina

enzym

konwertujący

angiotesynogen

angiotensyna I

angiotensyna II

Angiotensyna II powoduje zwężenie naczyń. Ciśnienie krwi

WZRASTA.

Angiotensyna II powoduje wzrost wydzielania

WAZOPRESYNY

(5)

(hormon antydiuretyczny ADH)

przez przysadkę. Wazopresyna

wydzielana jest też w odpowiedzi na obniżenie ciśnienia krwi

(baroreceptory).

Powoduje ona skurcz i zwężenie naczyń

krwionośnych, a także zwiększa wchłanianie zwrotne wody w
nerkach. Zwiększa się objętość krwi. Ciśnienie WZRASTA.

5.

Tlenek azotu NO

uwalniany przez komórki

śródbłonka wyściełające światło naczyń
krwionośnych. Przenika do mięśni gładkich
powodując ich rozkurcz i rozszerzenie naczyń.
Ciśnienie MALEJE.