Metody badań społecznych -

Kroki do badań socjologicznych:

1.Wstępne określenie problemu badawczego
2. Eksplikacja ( zdefiniowanie, pojęcia, def.)
3. Hipotezy – jest to próbna, przypuszczalna odpowiedź na jakieś pytanie



żeby postawić przypuszczalną odpowiedź trzeba mieć pewne informacje np. z
literatury, obserwacji



nie każde badanie musi mieć hipotezę



ale każde badanie musi mieć pytania badawcze np. dlaczego coś zachodzi, kiedy
zachodzi, jakie będą tego konsekwencje



postawienie hipotezy nakłada obowiązek WERYFIKACJI hipotezy – konsekwencją
weryfikacji jest odrzucenie bądź przyjęcie hipotezy



obok hipotezy musi być podane kryterium weryfikacji, która pozwala przyjąć bądź
odrzucić hipotezę. Kryterium to inaczej warunki przyjęcia lub odrzucenia, jest to
proces statystyczny



muszą być pewne reguły statystyczne dotyczące kryteriów hipotezy



pytania badawcze – nie może ich być za dużo, nie ilość, ale jakość ich ranga, najpierw
jest pytanie nadrzędne, później podrzędne. Są np. 2,3,4 pyt. Nadrzędne i nich
wyciągamy pyt. Podrzędne



równolegle trzeba definiować pojęcia podczas procesu, podczas pytań.



konsekwencja przyjęcia jakiejś definicji rzutuje w dalszym badaniu na wnioski. Ma
konsekwencje badawcze, trzeba umieć uzasadnić wybór definicji

4. Operacjonalizacja – poszukiwanie objawów np. agresji wśród kiboli na stadionach



trzeba napisać wskaźniki do każdego zjawiska które będziemy badać np. ilość bójek
na stadionach, ilość interwencji policji



między wskaźnikiem a badanym zjawiskiem musi zachodzić ZWIĄZEK oparty na
„zawsze” np. Jeśli A to B, mamy zawsze związek stochastyczny ( prawdopodobnie)
jeśli A to prawdopodobnie B



o tym, że jest związek mówi nam np. doświadczenie i zdefiniowanie (umowa)



związek jest związkiem rzeczywistym lub umownym (jeżeli coś to coś)

5. Określamy zmienne (mają wpływ na wskaźniki) – zmienne – kryterium podziału. To jakie
wyróżniamy zmienne zależy od kryterium podziału.
Kryterium podziału jest funkcją w badaniu. Są zmienne zależne i niezależne.



zmienne niezależne – (inaczej wyjaśniające) płeć, wiek, te które nabywamy przy
urodzeniu, rodzina, miejsce urodzenia



zmienne zależne – np. zawód wykształcenie.

O tym czy zmienne są zależne czy nie zależne decyduje problem badawczy

6. Problematyka badawcza – kogo chcemy badać, gdzie chcemy badać. Określamy też sprawy
organizacyjne (np. finansowanie)
7. Metody i techniki badań.
Wyróżniamy METODE, TECHNIKĘ I NARZĘDZIE
Typ zadań różni się od metody. Metoda zawiera fragment teorii odnoszący się do badanej
rzeczywistości. Teoria decyduje o wyborze metody. Typ badań nie opiera się na teorii np.
eksperyment, panelowe badanie.

8. Do metod trzeba dopasować konkretne techniki, następnie sprawdzamy narzędzia –
PILOTARZ (próbne badanie)
9. Ustalamy jakąś część zbiorowości badanej (małe zbiorowości badamy całe). Następnie
ustala się dobór próby : losowy (decyduje los) i celowy (ja celowo decyduję kogo wybrać –
ale musi być jakieś konkretne kryterium doboru)
10. Metody badawcze:



z teorii wypływają metody



technika – instrukcja porządkowania. Do każdej techniki dobieramy metody

METODA

↔

TECHNIKA

↔

NARZĘDZIE

TYPY BADAŃ:

a) Badania Panelowe ( 1940, wybory w Ohio)
b) Badania Pollingowe

Odp.

a) analiza zmian zjawisk w jakimś okresie czasu. Cechą tych badań jest to że

przeprowadzane są 2 razy. Inną cech jest to że : badania są robione na poziomie
jednostek – przeprowadzamy 2 badania w różnym czasie, ale na tych samych
jednostkach. Dowiadujemy się w ten sposób kto zmieniał zdanie i dlaczego – badania
te umożliwiają analizę zmian. Są to badania nie anonimowe. Techniki badań
nie-anonimowych: wywiad. Kolejną cechą badań panelowych jest możliwość
niedostępności jednostek np. w wyniku śmierci zwłaszcza podczas 2 badania (wada tej
metody) – wówczas można przebadać ludzi o podobnych cechach społeczno –
demograficznych, szukamy tzw. zastępcy.

b) Też badanie przeprowadza się 2 krotnie, ale robione jest ono na poziomie zbiorowym.

Polling – sondaże gazetowe na jakiejś reprezentatywnej grupie. Bada się grupę a za
miesiąc też grupę ale już inną.

W badaniach panelowych nie wiemy kiedy się one skończą, są droższe niż pollingowe, są
bardziej trudne do przeprowadzenia, są długotrwałe, jest niepewność co do ich wyników
Panel służy do analizy postaw, opinii, preferencji, cech psychicznych np. ruchliwości
społecznej, znakomicie nadaje się do badań struktury nieformalnych grup małych np. klasa
szkolna.

12.03.2001

Temat: Badanie Korupcji

Korupcja – muszą być 2 strony: Korumpujący i Korumpowany, opiera się to na korzyści
finansowej dla jednej ze stron
Nepotyzm – faworyzowanie swoich znajomych w procesie zatrudniania na stanowisko „poza
kolejnością”, „plecy”

Kazimierz Dobrowolski, prof. Uniwersytetu Jagiellońskiego z Krakowa wprowadził pojęcie :
POLIHISTO – człowiek o wielkiej wiedzy z wielu dziedzin, twórcze uprawianie wielu
dziedzin. Dobrowolski uważał że na przestrzeni rozwoju wiedzy następowała specjalizacja
czyli rozczłonkowanie wiedzy na nauki szczegółowe. Protestował on przeciwko temu
zjawisku. Dobrowolski wprowadził podejście badawcze tzw. METODY INTEGRALNEJ –
Wszelka rzeczywistość w trakcie badań winna być odzwierciedlana, wolna od pozornych

problemów, które są wytworem wyobraźni badaczy. Celem badań winno być oddanie
rzeczywistości bez nakładania na nią naszych stereotypów. Rzeczywistość to układ spójnych
elementów tzn. że izolowanie jakiegoś elementu jest niedopuszczalne. Dobrowolski pisał : że
elementy są wzajemnie zależne i nie wolno odrywać pojedynczych elementów z
rzeczywistości.

WSKAŹNIKI o charakterze cheurystycznym:
1. Źródła badania – badając coś trzeba sięgnąć do wszystkich źródeł na dany temat co
pozwoli rozszerzyć wiedzę na jej temat. Dobrowolski zakłada podział źródeł :

a) źr. zastane – w momencie podjęcia badań te źródła już były np. wcześniejsze badania,

źródła archiwalne, historyczne

Współczesne (teraźniejsze) np. w urzędach
Stanu cywilnego, wyniki badań, statystyki
Policyjne

Historyczne (świadectwa działań
Minionych pokoleń)

b) Źr. wywoływane, czyli powstałe z woli badacza

Bezpośrednia działalność
(własne badania)

inicjatywa badacza np. zlecenie badań komuś
innemu i korzystanie z nich

Dobrowolski mówi też, że powinno się wykorzystywać metody badawcze z różnych nauk,
pozwala to rzetelnie zbadać i w pełni zrozumieć dane zjawisko.

http://notatek.pl/metody-badan-spolecznych?notatka