Document Outline

Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody
Programowanie zorientowane obiektowo

Każdy obiekt języka Visual Basic musi mieć określony typ. Typ
określany jest przez nazwę.

typy wbudowane (podstawowe, wewnętrzne)

typy użytkownika (klasy, struktury)

Typy mają różny rozmiar.

dr inż. Przemysław Tymków

Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody
Programowanie zorientowane obiektowo

Typy wbudowane

Typ

Rozmiar [b]

typ.NET

Opis

Boolean

true/false

Byte

0-255 bez znaku

Char

Unicode

Date

DateTime

0:00:00 1-1-0001 do 11:59:59 31-12-9999

Decimal

Stałoprzecinkowa do 28 cyfr

Double

Zmiennoprzecinkowa; od ±5.0 ∗ 10

−324

do ±1, 8 ∗ 10

308

Integer

Int32

Całkowita od −2147483648 do 2147483647

Long

Int64

Całkowita; od −9223372036854775808 do 9223372036854775807

Short

Int16

Całkowita; od −32768 DO 32767

Single

Zmiennoprzecinkowa; od ok. ± − 1, 5 ∗ 10

−45

do ok. ±3, 4 ∗ 10

String

dowolny

String

Ciąg znaków Unicode

dr inż. Przemysław Tymków

Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody
Programowanie zorientowane obiektowo

Zmienne

Deklaracja zmiennej:

Dim Nazwa As typ

Deklaracja zmiennej wraz inicjalizacją:

Dim liczba As Integer = 15
Dim tekst As String =”jakiś tekst”
Dim obiekt As MojaKlasa = new MojaKlasa()

dr inż. Przemysław Tymków

Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody
Programowanie zorientowane obiektowo

Wartości domyślne zmiennych

VB2005 nie wymaga inicjowania zmiennych przez programistę.

Typ

Wartość domyślna

Integer, Short, Long

Double, Single

Boolean

False

Date

01/01/0001 12:00:00 AM

Decimal

String

””

dr inż. Przemysław Tymków

Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody
Programowanie zorientowane obiektowo

Zmienne użytkownika - klasy

Klasa jest to definicja obiektu. Obiekt to egzemplarz klasy.

W językach zorientowanych obiektowo definiuje się klasy, a więc
typy własne, które opisują abstrakcyjne lub rzeczywiste obiekty na
jakich program pracuje. W języku VB każdy typ jest klasą (nawet
typy wbudowane). Np klasa Button (przycisk) definiuje wygląd i
zachowanie przycisku. W programie można użyć wielu przycisków,
z których każdy będzie innym egzemplarzem klasy Button.

dr inż. Przemysław Tymków

Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody
Programowanie zorientowane obiektowo

Definicja klasy

[modyfikatory dostępu] Class Nazwa
{
ciało klasy tj. głównie zmienne składowe i funkcje
}
End Class
np:

Public Class Pies

Dim wiek As Integer
Dim waga As Integer
Public Sub Szczekanie()

...

End Sub

End Class

dr inż. Przemysław Tymków

Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody
Programowanie zorientowane obiektowo

Stałe

Stała to to pewna wartość powiązana z nazwą, która nie może podlegać modyfikacjom
w trakcie działania programu.
Kategorie stałych:

literały np. 2, 3.1415

stałe symboliczne np: Public Const stala1 As Integer = 2

stałe wyliczeniowe np:
Public Enum stale As Integer
stala1 = 2
stala2 = -34
End Enum
Odwołanie do stałej wyliczeniowej:
Dim zmienna1 As Integer = stale.stala1

dr inż. Przemysław Tymków

Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody
Programowanie zorientowane obiektowo

Modyfikatory dostępu

Zmienne, stałe klasy i funkcje mogą być poprzedzone
modyfikatorem dostępu wskazującym zasięg ich działania.

Najważniejsze modyfikatory dostępu

Public - Składowe widoczne dla wszystkich metod wszystkich
klas,

Private - Składowe widoczne dla wszystkich metod w klasie,
w której są zdeklarowane,

Protected - Składowe dostępne dla wszystkich metod w
klasie, w której są zdeklarowane i w klasach potomnych
(patrz. dziedziczenie)

W obrębie funkcji nie można deklarować zmiennych Public. Jeżeli
składowa nie posiada modyfikatora domyślnie jest Private.

dr inż. Przemysław Tymków

Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody
Programowanie zorientowane obiektowo

Zmienne lokalne i globalne

Zmienne deklarowane poza obrębem funkcji są zmiennymi
globalnymi tj. obowiązują we wszystkich funkcjach w klasie (z
modyfikatorem Public we wszystkich klasach). Zmienne
definiowane wewnątrz funkcji widoczne są tylko w niej.

Dim zmienna1 As Integer
Public zmienna2 As Double
Sub funkcja1 ()
Dim zmienna1 As String
End Sub

dr inż. Przemysław Tymków

Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody
Programowanie zorientowane obiektowo

Rzutowanie

Obiekty jednego typu można rzutować (przekształcać, kopiować)
na obiekty innego typu.

rzutowanie zawężające - przekształcanie zmiennej typu
szerszego na węższy (np. Integer na Short),
rzutowanie rozszerzające - rzutowanie zmiennej typu węższego
na szerszy (np. Char na String).

Rodzaje rzutowania

jawne (CBool, CByte, CChar, CDate, CDbl, CDec, CInt, CLng, CShort, CStr)
np: Dim zmienna1 As Double = 2
CInt(zmienna1)
Funkcja Convert:
Convert.ToInt32(zmienna1 )

niejawne np:
Dim zmienna1 As Double = 2.3
Dim zmienna2 As Integer
zmienna2 = zmienna1

dr inż. Przemysław Tymków

Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody
Programowanie zorientowane obiektowo

Operatory

Operatory

Operator to symbol, na podstawie którego VB wykonuje się
operacje matematyczne, logiczne czy przypisanie.
np: operatory matematyczne: =, <, >, +, −, /, ∗,

Mod

operatory logiczne: And, AndAlso, Or, OrElse, Xor, Not

Kolejność operatorów

nawiasy

operatory arytmetyczne:

potęgowanie
dzielenie i mnożenie
Dzielenie całkowitoliczbowe
Mod
Dodawanie i odejmowanie

konkatenacja

operatory logiczne: Not, And, Or, Xor

operator przypisania

dr inż. Przemysław Tymków

Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody
Programowanie zorientowane obiektowo

Operatory

Operatory porównania

Dwa wyrażenia (zmienne, stałe, obiekty, itp.) moga byc
porównywane miedzy sobą za pomoca operatorów porównania:
<, <=, >, >=, =, <>, Is, Like

Kolejność operatorów

Uwaga! Należy uważać przy porównywaniu wartości o różnych
typach. Np. porównanie dwóch wartości zmiennoprzecinkowych
typu Single i Double moze dać wynik rózny ze wzgledu na
konwersje niejawną!

dr inż. Przemysław Tymków

Instrukcje

Pisanie programów za pomocą języków proceduralnych (jak
VB2005) wymaga definiowania szeregu instrukcji, które np.
definiują zmienne, powodują, że fragment kodu wykonywany jest
wiele razy lub wykonywany jest skok (warunkowy lub
bezwarunkowy) do innego fragmentu kodu.

Instrukcje rozgałęzień

Instrukcje przetwarzane są w kolejności w jakiej są napisane
(sekwencyjnie). Dzięki rozgałęzieniom można wymusić różne
zachowanie programu w zależności od sytuacji.

dr inż. Przemysław Tymków

Rozgałęzienie bezwarunkowe

Wywołanie metody np:
Method1()

return, throw, exit, goto np:
Sub method1 (ByVal zmienna1 As Integer)
Return zmienna1+10
End Sub

dr inż. Przemysław Tymków

Rozgałęzienia warunkowe

Instrukcja If

If wyrażenie Then instrukcja
If wyrażenie Then
instrukcje
End If
np:
If zmienna1 >20 Then
Zmienna2 = zmienna1
End If

dr inż. Przemysław Tymków

Rozgałęzienia warunkowe

Instrukcja If...Else

If wyrażenie Then
instrukcja1
Else
instrukcja2
End If

dr inż. Przemysław Tymków

Instrukcje iterujące

Pętla Do

Do While warunek
instrukcje
Loop

Do Until wyrażenie
instrukcje
Loop

Do
instrukcje
Loop While wyrażenie

dr inż. Przemysław Tymków

Instrukcje iterujące

Pętla Do c.d.

Do
instrukcje

Loop Until wyrażenie

Do
instrukcje
Loop

dr inż. Przemysław Tymków

Instrukcje iterujące: Pętla While

While wyrażenie
instrukcje
End While

dr inż. Przemysław Tymków

Instrukcje iterujące

Pętla For

For zmienna = wyrażenie To wyrażenie [Step wyrażenie]
instrukcje
Next [lista zmiennych]
np:
For zmienna1 As Integer = 0 To 100
MessageBox.Show(zmienna1.ToString)
Next
For zmienna1 As Integer = 0 To 10 Step 2
MessageBox.Show(zmienna1.ToString)
Next zmienna1

dr inż. Przemysław Tymków

Tablice

Tablica to kolejka obiektów tego samego typu.

Deklaracja tablic

Dim tablica1() As Integer
tablica1 = New Integer(5){}
Dim tablica2 (10) As Double

Inicjalizacja tablic

Dim tablica1() As Integer = new Integer(5){1,2,3,4,5,6}
Dim tablica2() As Integer = {1,2,3,4,5,6}
For i As Integer = 0 To tablica1.Length

tablica1(i)=i

Next

dr inż. Przemysław Tymków

Tablice

Tablice wielowymiarowe

Dim tablica1(,) As Integer = New Integer(10,5){}
Dim tablica2(10,5) As Integer

Dostęp do elementów tablic

Dim tablica2() As Integer = {1,2,3,4,5,6}{}
Dim tablica2(,) As Integer = New Integer(10,5){}
tablica1(3) = 5
Dim zmienna1 As Integer = tablica2(2,2)

dr inż. Przemysław Tymków

Typy, zmienne
Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005

Metody

Procedury/Funkcje

Definicja procedury/Funkcji

Sub/Function Nazwa(parametry)
instrukcje
End Sub/Function

Metody mogą przyjmować dowolną liczbę parametrów. Po nazwie parametru należy
podać jego typ np:

Function Funkcja1 (parametr1 As Integer, parametr2 As Double)
parametr1 = CInt(parametr2 )
Return parametr1
End Function

Wywołanie procedury/funkcji np:

Funkcja1(2, 3.4)

dr inż. Przemysław Tymków

Typy, zmienne
Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005

Metody

Przekazywanie zmiennych do procedury/funkcji

Przekazywanie przez wartość: ByVal - w obrębie metody tworzona
jest zmienna lokalna (kopia parametru) np:

Sub metoda1( ByVal zmienna1 As Integer) zmienna1=zmienna1+10
End Sub
Dim zmienna1 As Integer = 2
metoda1 (zmienna1 )
Console.WriteLine(zmienna1 )
Wynik programu: 2

Przekazywanie przez referencję: ByRef - operacje w obrębie
metody tworzone są na pierwotnym parametrze. np:

Sub metoda1( ByRef zmienna1 As Integer) zmienna1=zmienna1+10
End Sub
Dim zmienna1 As Integer = 2
metoda1 (zmienna1 )
Console.WriteLine(zmienna1 )
Wynik programu: 12

dr inż. Przemysław Tymków

Typy, zmienne
Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005

Metody

Przeciążanie metod

Aby przeciążyć metodę należy stworzyć więcej niż jedną metodę o
tej samej nazwie ale różnych parametrach. Kompilator dopasuje
odpowiednią metodę w momencie wywołania dzięki nim. Metody
przeciążone mogą różnić się:

różną liczba parametrów,

różnymi typami parametrów,

różną liczbą i typami parametrów.

dr inż. Przemysław Tymków

Typy, zmienne
Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody

Cechy podejścia obiektowego

Zależności między klasami

asocjacja

agregacja

dziedziczenie

Cechy klas

enkapsulacja

polimorfizm

dr inż. Przemysław Tymków

Typy, zmienne
Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody

Konstruktory

Konstruktor to funkcja mająca na celu utworzenie obiektu klasy i
ustawienie jego parametrów. W VB2005 każda klasa ma
przynajmniej jeden konstruktor (konstruktor domyślny).

Przykład definicji konstruktora:

Public Class Klasa1
Dim zmienna2 As Integer
Public Sub New(ByVal zmienna1 As Integer)
zmienna2 = zmienna1
InitializeComponent()
End Sub
End Class

Jeżeli programista w klasie nie użył konstruktora program
wykorzystuje konstruktor domyślny.

dr inż. Przemysław Tymków

Typy, zmienne
Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody

obiekt Me

Słowo kluczowe Me odwołuje się do bieżącego egzemplarza klasy
(obiektu). Metody klasy wykonywane są na rzecz konkretnego
obiektu. Dzięki słowu Me mamy do niego szybki dostęp.

Przykłady

Odwołanie do zmiennej globalnej o tej samej nazwie co parametr
funkcji:
Public Class Klasa1
Dim zmienna1 as Integer
Public Sub funkcja1(ByVal zmienna1 As Integer)
Me.zmienna1 = zmienna1
End Sub
End Class
Przekazywanie bieżącego obiektu

dr inż. Przemysław Tymków

Typy, zmienne
Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody

Dziedziczenie

Dziedziczenie (specjalizacja) jest właściwością klas polegającą na tym, że klasy mogą
przekazywać pewne swoje właściwości innym klasom, które stanowią ich specjalizację.
Mechanizm dziedziczenia uwalnia programistę od ponownego tworzenia i
implementowania struktur danych oraz funkcji działających na tych strukturach.
Udostępnia on możliwość korzystania z własnej bądź cudzej pracy jedynie poprzez
rozszerzanie już zaimplementowanych elementów. Np. można zdefiniować klasę
Człowiek i w niej zmienne jak np. wiek, waga, wzrost. Następnie można zdefiniować
klasę Student, który jest też człowiekiem ale ma dodatkowe właściwości np.
średnia ocen. Nie trzeba w klasie Student definiować od nowa wszystkich cech
człowieka, wystarczy zaznaczyć, że te cechy są dziedziczone z klasy Człowiek.

Implementacja dziedziczenia

Public Class Student
Inherits Człowiek

dr inż. Przemysław Tymków

Typy, zmienne
Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody

Polimorfizm

Polimorfizm (wielopostaciowość) to wykazywanie różnych form
działania podczas wywoływania metody w zależności od tego
jakiego typu obiekt jest wskazywany. Polimorfizm to najważniejsza
cecha, która umożliwia dostosowanie działania obiektów do
własnych oczekiwań poprzez łączenie funkcjonalności zarówno
dziedziczonej, jak i implementowanej samodzielnie. Idea
polimorfizmu bazuje na tym, że użytkownik obiektu nie wie i nie
musi wiedzieć, czy konkretne zachowanie wykorzystywanego
obiektu zostało zrealizowane bezpośrednio w tym obiekcie czy też
w tym, po którym dziedziczy on swoje właściwości.

dr inż. Przemysław Tymków

Typy, zmienne
Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody

Enkapsulacja (hermetyzacja)

Enkapsulacja to sposób odizolowania od otoczenia wybranych
danych i funkcji (operujących na tych danych) zgromadzonych w
jednej strukturze. Widoczne są tylko niezbędne fragmenty
programu, natomiast zmienne i funkcje pomocnicze są ukryte i
niedostępne z zewnątrz. Dzięki takiemu połączeniu programista
uwalnia się od pamiętania o wszystkich szczegółach
implementacyjnych, co zapewnia zmniejszenie liczby błędów oraz
prostszą strukturę programu końcowego.

dr inż. Przemysław Tymków

Typy, zmienne
Operatory
Instrukcje języka Visual Basic 2005
Metody

Obsługa wyjątków

Instrukcja Try ... Catch

Aby uodpornić aplikację na wyjątki (np. dzielenie przez 0) można
stosować blok Try ... Catch. W części Try umieszczamy kod
mogący powodować wyjątek, a w części Catch kod, który ma się
wykonać, gdy wyjątek zaistnieje np.:

Try
Dim a = 1 / Convert.ToDouble(TextBox1.Text)
Catch ex As Exception
’komunikat z opisem wyjtku
MessageBox.Show(ex.Message)
End Try

dr inż. Przemysław Tymków