KONSTYTUCJA

MARCOWA

KONSTYTUCJA

KWIETNIOWA

KONSTYTUCJA 1997

17 III 1921

23 IV 1935

2 IV 1997

SEJM

LICZBA

POSŁÓW

444

208*

460

WYBORY

5 -

PRZYMIOTNIKOWE

4 - PRZYMIOTNIKOWE(bez proporcjonalności)

5 - PRZYMIOTNIKOWE

KADENCJA

5 LAT

5 LAT

4 LATA

FUNKCJE

ustala prawo, budżet,
podatki, kontroluje
rząd, ratyfikuje
traktaty,inicjatywa
ustawodawcza,powołuj
e NIK, marszałek
sejmu zastępuje
prezydenta w razie
niemożności pełnienia
przez niego funkcji

funkcja ustawodawcza,
uchwala budżet, w
niektórych kwestiach
kontroluje rząd,
ograniczenie immunitetu,
brak wpływu na umowy
ratyfikowane

funkcja ustawodawcza,
ustrojodawcza, kontrolna,
kreacyjna

PRAWO

WYBORCZE

czynne od 21, bierne

od 25 roku życia

czynne od 24, bierne od 30

roku życia

czynne od 18, bierne od 21

roku życia

* posłowie byli wybierani w
104 okręgach po 2 z okręgu
w ten sposób, że na wybory
nie miały wpływu partie
polityczne

SENAT

LICZBA

SENATORÓW

111

96*

100

WYBORY

5 - PRZYMIOTNIKOWE

tajne, równe

POWSZECHNE,

BEZPOŚREDNIE,TAJNE

KADENCJA

5 LAT

5 LAT

4 LATA

FUNKCJE

zgłasza poprawki do
ustaw sejmowych, za
zgodą 3/5 senatorów
prezydent rozwiązuje
parlament, senatorów
chroni
immunitet,interpelacja,
tryb sesyjny, mianują
Trybunał Stanu

zwiększone uprawnienia
kosztem sejmu,zatwierdzał
ustawy i budżet,
kontrolował długi
państwowe, marszałek
senatu zastępował
prezydenta

inicjatywa ustawodawcza,
możliwośc
poprawek,kreacyjna,ustrojod
awcza

PRAWO

WYBORCZE

czynne od 30, bierne

od 40 roku życia

elita(zasługi, wyższe
wykształcenie, zaufanie)

czynne od 18, bierne od 30
roku życia

* powołanych w 1/3 przez
prezydenta RP, w 2/3 w
drodze wyborów

DATA

WŁADZA USTAWODAWCZA

RZĄD

Rada Ministrów na
czele z premierem,
przygotowanie
projektów ustaw,
decyzja o kierunku
polityki,
odpowiedzialność
przed sejmem

odpowiedzialny przed
prezydentem,
parlamentarna przed
sejmem a konstytucyjna
przed Trybunałem Stanu 12
MINISTRÓW, inicjatywa
ustawodawcza

Rada Ministrów na czele z
premierem, pdr WOS str 214 -
216

PREZYDENT

FUNKCJE

mianował i odwoływał
rząd, wyższych
urzędników,podpisywał
akty prawne z
kontrasygnatą
ministra, wypowiadał
wojnę i zawierał pokój
za zgodą sejmu, był
zwierzchnikiem armii,
miał prawo łaski,
rozwiązywał parlament
za zgodą 3/5 senatu,
zwoływał posiedzenia
parlamentu,
reprezentował państwo
na zewnątrz, chronił go
immunitet z wyjątkiem
zdrady państwa,
pogwałcenia
konstytucji lub
przestępstwa karnego,
zwołuje posiedzenia

zawierał układy
międzynarodowe, mianował
i odwoływał prezesa Sądu
Najwyższego, prezesa NIK,
wyższych urzędników,
wyznaczał następcę na
czas wojny, reprezentował
państwo na zewnątrz,
podpisywał ustawy, mógł
wydawac dekrety, miał
prawo veta wobec ustaw
sejmu, mógł rozwiązywac
sejm i senat, kontrola
państwa( rząd, parlament,
armia sądy) "Na nim
spoczywa
odpowiedzialność wobec
Boga i historii za losy
państwa"

pdr WOS str 212- 214

KADENCJA

7 LAT

7 LAT

5 LAT

WYBORCY

ZGROMADZENIE
NARODOWE

WYBORY POWSZECHNE
SPOŚRÓD DWÓCH
KANDYDATÓW
ZGŁOSZONYCH PRZEZ
ZGROMADZENIE
ELEKTORÓW LUB
USTĘPUJĄCEGO
PREZYDENTA

BRAK
PROPORCJONALNOŚCI

WŁADZA SĄDOWNICZA

WŁADZA WYKONAWCZA

SĄDY;
POWSZECHNE,
SZCZEGÓLNE,
PUBLICZNO-
PRAWNE; niezależne i
niezawisłe sądy,
nieusuwalność
sędziów

niezawisłośc sądów

pdr WOS str 219- 224