-

Tlenu z płuc do tkanek (głównie mięśni)

-

CO

2

z tkanek do płuc

-

Metabolitów do narządów, w których ulegają przemianie (wątroba, nieczynne mięśni) lub
usuwaniu (nerki)

-

Substratów energetycznych (tk. tłuszczowa, wątroba) do mózgu i mięśni

-

Ciepła z narządów o zwiększonej przemianie (mięśnie, wątroba) do skóry

-

Hormonów i innych substancji biologicznie czynnych do narządów, w których działają lub
ulegają eliminacji

-

Transport:

-

Utrzymywanie pH

-

Prewencja odwodnienia

Funkcje układu krążenia w wysiłkach fizycznych

-

Wysiłkowy wzrost HR oraz HR

max

są niezależne od pozycji ciała

-

Hamowanie wpływu PNS (układ przywspółczulny)

-

Pobudzający wpływ SNS (układ współczulny)

-

Działanie katecholamin z rdzenia nadnerczy

-

Przyczyny

-

Wysiłek dynamiczny - HR rośnie proporcjonalnie do wzrostu intensywności wysiłku i VO

2

do HR

max

-

I wariant: HRmax = 220 - wiek

-

Dla kobiet: HRmax = 209 - (0,7 * wiek)

-

Dla mężczyzn: HRmax = 214 - (0,8 * wiek)

-

II wariant:

-

Dla kobiet: HRmax = 210 - (0,5 * wiek) - (0,05 * masa ciała) + 0

-

Dla mężczyzn: HRmax = 210 - (0,5 * wiek) - (0,05 * masa ciała) + 4

-

III wariant:

-

Wzory:

-

Wysiłek lekki - duży wzrost tętna, następnie spadek i utrzymanie się na stałym poziomie

-

Wysiłek średni - duży wzrost tętna (większy niż przy lekkim) i stabilizacja na stałym poziomie

-

Wysiłek ciężki - duży i szybki wzrost tętna, dalej stały wzrost tętna aż do wartości
maksymalnej

-

Wzrost HR

Tętno (HR) w wysiłku fizycznym

-

Ilośd krwi wyrzucana w czasie skurczu z komory serca do tętnicy

-

W spoczynku około 70-80 ml krwi

-

Obciążenia wyjściowego (wzrost objętości koocoworozkurczowej - prawo Starlinga)

-

Obciężenia następczego (obwodowy opór naczyniowy)

-

Kurczliwości mm sercowego (wzrost nawet 3x)

-

W spoczynku w leżeniu większa niż w pozycji stojącej, w wysokości większej o 10-15%

-

W pozycji stojącej większy wzrost (do wartości maksymalnej)

-

Pozycji ciała

-

Zależy od:

-

U ludzi starszych 110ml

-

U ludzi młodych 160ml

-

U sportowców 200ml

-

SVmax:

-

SV wzrasta do maksymalnych możliwości (40-50% VO

2

max) dalszy wzrost hamuje wzrost HR

Wzrost działania pompy mięśniowej

-

Przyczyna wzrostu SV - wzrost powrotu żylnego

Zmiany w wysiłku dynamicznym

Objętość wyrzutowa serca (SV)

Ćwiczenia 08

30 listopada 2011

10:07

Fizjologia Strona 1

-

Wzrost działania pompy mięśniowej

-

Wzrost wdechowo-wydechowych ruchów klatki piersiowej

-

Przyczyna wzrostu SV - wzrost powrotu żylnego

-

Ilośd krwi, którą jedna komora serca przepompowuje do jednej z głównych tętnic w ciągu 1 minuty

-

Rośnie proporcjonalnie do wzrostu zapotrzebowania na O2; przeciętnie do 20-25l, max
30-45l/min

-

Zależy od pozycji ciała

-

W wysiłku dynamicznym:

Pojemność minutowa serca (Q)

-

Różnica w zawartości tlenu między układem tętniczym a żylnym - świadczy o stopniu
wykorzystania tlenu przez organizm

-

3-4%

-

W spoczynku:

-

Rośnie w spoób hiperboliczny w zależności od intensywności wysiłku do 15-18%

-

W wysiłku dynamicznym:

-

-

W pozycji stojącej jest większe

Zależy od pozycji ciała:

Różnica tętniczo-żylna (AVO

2

diff)

-

Objętości wyrzutowej

-

Sprężystości ścian aorty i jej odgałęzieo

-

Oporu naczyo krwionośnych

-

Lepkośd krwi

-

Wegetatywnego układu nerwowego

-

Wieku, płci, poziomu wytrenowania

-

Pozycji ciała, warunków atmosferycznych

-

Ale również od:

-

Wartośd ciśnienia tętniczego w spoczynku zależy od:

-

Intensywności i czasu trwania wysiłku

-

Położenia ciała

-

Wielkości masy mięśniowej zaangażowanej w wysiłek

-

Wielkośd zmian wysiłkowych wartości BP zależy od:

Ciśnienie tętnicze krwi

-

Przepływ trzewny, nerkowy - spadek o około 75-80%

-

Przepływ mózgowy, płucny, wieocowy - właściwie bez zmian

-

Przepływ mięśniowy - wzrost z 15 do 80%

-

Całkowity opór obwodowy - spadek ze wzrostem intensywności tzn. wzrasta przepływ krwi

Opór naczyniowy

-

Obniżenie tętna spoczynkowego - bradykardia

-

Zwiększenie siły skurczu komór

-

Zwiększenie objętości wyrzutowej

-

Przerost serca

-

Zwiększenie grubości ścian serca, zwłaszcza lewej komory

Serce sportowca

-

Gwałtowny skok HR utrzymujący się 10-30s

-

Pora ruchowe kory mózgowej - pobudzenie motoneuronów

-

Kora mózgowa i układ limbiczny - bodźce psychiczne

-

Proprioreceptory mięśni, ścięgien, stawów

-

Receptory metaboliczne mięśni

-

Impulsy pobudzające:

1. Faza szybka -> neurogenny charakter zmian:

Stopniowy wzrost HR aż do ustabilizowania się na poziomie danej intensywności wysiłku lub

2. Faza wolna -> homuralny charakter zmian:

Wysiłkowa regulacja układu krążenia

Fizjologia Strona 2

-

Stopniowy wzrost HR aż do ustabilizowania się na poziomie danej intensywności wysiłku lub
ciągły wzrost do wartości maksymalnej

-

Odruchowa reakcja na zmianę:

-

Receptory metaboliczne mięśni

-

Baroreceptory tętnicze

-

Chemoreceptory ośrodkowe i tętnicze

pH, pO

2

, pCO

2

, wzrost temperatury organizmu oraz BP

2. Faza wolna -> homuralny charakter zmian:

WSR = 100 * (Q2 - Q3)/(Q2 - Q1)

-

Q1 - przed wysiłiem

-

Q2 - bezpośrednio po wysiłku

-

Q3 - w okresie restytucji (odpoczynku)

-

Objętośd minutowa serca oznaczona w 3 momentach:

Współczynnik skutecznej restytucji (WSR)

Fizjologia Strona 3