Spojrzenie na rozwój międzynarodowego biznesu pozwala stwierdzić, iż

przejście od rynku producenta do rynku konsumenta spowodowało zmianę warunków,

w jakich przedsiębiorstwa muszą wytwarzać i sprzedawać swoje produkty i usługi.

Zmniejszona żywotność produktów spowodowana ich szybkim moralnym starzeniem

się, konieczność skracania cykli produkcyjnych, wzrastający popyt na towary

wysokojakościowe o dobrej jakości, wymagają przejścia do rynku rządzonego przez

odbiorcę. Zmusza to podmioty rynku nie tylko do zbadania i poznania potrzeb klienta,

ale także do przewidywania jego przyszłych potrzeb, tak w odniesieniu do towarów,

jak i usług oraz sposobu organizacji łańcucha dostaw.

Pojęcie logistyki jest różnie definiowane, lecz jej istota jest wspólna, mimo

odmiennych sformułowań. Komitet EWG oraz Brytyjski Instytut Logistyki i Zarządzania

Dystrybucją określają logistykę jako proces zarządzania całym łańcuchem dostaw,

który jest rozumiany jako działalność związana z przepływem materiału (towaru) od

jego oryginalnego źródła poprzez wszystkie pośrednie formy aż do postaci, w której

jest konsumowany przez ostatecznego klienta.

Amerykańskie Towarzystwo Logistyczne (National Counsil of Physical Distribution

Managament) określa w szerokim zakresie logistykę jako: integrację dwóch lub więcej

rodzajów działalności w celu planowania, realizacji i kontroli przepływu surowców i

materiałów w procesie tworzenia zapasów materiałów i wyrobów gotowych oraz w

trakcie ich przepływu z miejsc pozyskiwania do miejsc konsumpcji. Działanie to może

obejmować: obsługę klientów, przewidywanie popytu, problemy komunikowania się w

sferze zaopatrzenia i dystrybucji, kontrolowanie poziomu zapasów materiałowych i

towarowych,

czynności

manipulacyjne,

tworzenie

przesyłek,

obowiązek

podtrzymywania poziomu obsługi odbiorców, lokalizację magazynów, pośrednictwo,

gospodarkę opakowaniami, transport, zagospodarowanie odpadów produkcyjnych,

gospodarowanie infrastrukturą magazynową.

Postulaty i wymagania logistyki znajdują odzwierciedlenie w japońskiej formule

„pięciu zer”: zero błędów i pomyłek, zero wad i usterek zero opóźnień, zero zapasów i

zero papierków, czyli biurokracji.

Procesy logistyczne są związane zarówno z przepływem materiałów, jak i

informacji od dostawców czynników produkcji do ich użytkowników, a nawet dalej po

utylizację odpadów.

Do procesów logistycznych zaliczyć można:



prognozowanie zaopatrzenia,



dokonywanie zamówień,



zaopatrzenie, magazynowanie i zarządzanie zapasami,



zasilanie stanowisk pracy w materiały, surowce, podzespoły,



pakowanie i konfekcjonowanie,



transport,



gospodarkę opakowaniami,



gospodarkę odpadami produkcyjnymi,



przepływ informacji,



serwis,



gromadzenie przetwarzanie i przekazywanie informacji związanych z powyższymi

czynnościami.

Wszystkie procesy logistyczne powinny spełniać warunki określane jako zasada 6

W, tzn.:



właściwy towar,



we właściwej ilości,



we właściwym czasie,



na właściwe miejsce,



o właściwej jakości,



po właściwych kosztach.

Całość tych zintegrowanych procesów tworzy system logistyczny

Obecnie można zaobserwować tendencje do przejmowania funkcji sprawnej

organizacji zewnętrznych procesów logistycznych przez operatorów spedycyjno-

transportowych (logistycznych).

Operator logistyczny to firma oferująca kompleksową obsługę klienta w zakresie

przewozu i jego organizacji, konfekcjonowania, paletowania, magazynowania i

rozporządzania towarem w imieniu klienta. Firma taka dąży do obniżania kosztów

własnych oraz klienta, co można osiągnąć m.in. poprzez bardzo dobrze zorganizowany

system pracy (np. oparty na zasadzie just-in-time), wyzbywanie się czynności

dodatkowych (outsourcing) oraz koncentrację i rozwój działalności podstawowej (core

business).

Do zadań operatorów logistycznych można zaliczyć:



organizację dostaw surowców do miejsc przetwarzania,



organizację obrotu magazynowego wyrobów gotowych,



zorganizowanie dostaw produktów do odbiorców,



załatwianie wszystkich spraw związanych z dokumentacją takich procesów, jak:

listy przewozowe, dokumentacja magazynowa czy sprawy celno-finansowe.

Profesjonalizm operatora logistycznego uzależniony jest przede wszystkim od

posiadanego kapitału oraz od rozwiniętego systemu informatycznego, który

umożliwiałby zarządzanie magazynem czy śledzenie drogi przesyłek (track and tracy).

Synchronizacja trzech podstawowych obszarów logistyki – zaopatrzenia, produkcji

(logistyka wewnętrzna), dystrybucji – przyczynia się do kształtowania jakości

oferowanych dóbr.

Rys. 1. System

operacyjnego planowania logistycznego dla

konstruktora rozwiązań informatycznych.

Źródło: M. Urbaniak, Marketing przemysłowy, Wydawnictwo Prawno-

Ekonomiczne INFOR, Warszawa 1999, s. 166

Zarządzanie zintegrowanym łańcuchem dostaw powinno przynieść następujące

efekty:



koordynację dostaw surowca,



minimalizację zapasów,



likwidowanie braków w zapasach,



wysoki poziom obsługi klientów,



redukcję kosztów,



bardziej konkurencyjną pozycję firmy na rynku.

Badania przeprowadzone przez instytut AT Kearney w latach 1987 i 1992 na próbie

1000 przedsiębiorstw w krajach EWG i EFTA wykazały znaczną redukcję kosztów

klient

przyjęcie

zamówienia

programowa
nie

dostawca

zaopatrzenie

produkcja

konfekcjonowanie

dostawa

rozwój produktu

rozwój technologii

badania rynku

ponoszonych na logistykę w stosunku do obrotów przedsiębiorstw. W badanym okresie

redukcja kosztów wynosiła około 4%, co pozwala stwierdzić, iż zarządzanie logistyczne

przyczynia się wymiernie do redukcji kosztów.

Rys. 2. Koszty ponoszone na logistykę w stosunku do obrotów

przedsiębiorstw.

transport

składowanie

16

administracja i informatyka

zarządzanie zapasami

12

8


4


0

1987

1992

Źródło: M. Urbaniak, Marketing..., op. cit., s. 167.

Badania przeprowadzone w 1993 r. przez BIPE w przedsiębiorstwach francuskich

wskazują, iż najmniejsze wydatki na działalność logistyczną ponoszone są w

przypadku maszyn i urządzeń przemysłowych, natomiast największe w przypadku

surowców przemysłowych (zob. tab. 1).

Tabela 1. Wydatki na logistykę

Wyszczególnienie

Wydatki na logistykę w

stosunku do obrotów (w

%)

Wydatki na logistykę w

stosunku do wartości

dodanej (w %)

Przemysł spożywczy

13,5

46,3

Surowce przemysłowe

14,3

41,6

Wyposażenie

przedsiębiorstw

8,9

21,4

5,9

3

2,1

3,3

3

2,3

1,9

2,9

Przemysł samochodowy

12,4

51,0

Artykuły bieżącej potrzeby

11,3

34,2

Źródło: M. Urbaniak, Marketing..., op. cit., s. 168.

Logistyka jest nauką, która w szybkim tempie opanowuje różne dziedziny życia i

umożliwia im prężny i dynamiczny rozwój. Pozwala skutecznie redukować koszty

przedsiębiorstw, a co za tym idzie zwiększa ich dochody, dając skuteczne narzędzie w

walce z konkurencją.

BIBLIOGRAFIA

1. Gołembska E. (red.), Kompendium wiedzy o logistyce, Wydawnictwo Naukowe

PWN, Warszawa, Poznań 1999.

2. Urbaniak M., Marketing przemysłowy, Wydawnictwo Prawno- Ekonomiczne INFOR,

Warszawa 1999.

3. Sztucki T., Marketing przedsiębiorcy i menedżera, Agencja Wydawnicza Placet,

Warszawa 1996.