1

2004

e.projekty

projekt

przy³¹cza kablowego do linii
niskiego napiêcia

(czêœæ 2)

W

yci¹g z warunków technicznych przy³¹czenia, wyda-
nych przez Rejon Energetyczny (RE): P

i

= 18 KW –

moc zainstalowana; k

j

= 0,7 – wspó³czynnik jedno-

czesnoœci; P

s

= 12,5 KW – moc szczytowa; uk³ad sieci u klien-

ta: TN-S; podzia³ w³asnoœci sieci na zaciskach zabezpieczenia
g³ównego zalicznikowego; uk³ad sieci ZE: TN-C.

Szafkê licznikowo-z³¹czow¹ nale¿y instalowaæ w linii

ogrodzenia i przystosowaæ do plombowania. Zabezpieczenie
przedlicznikowe nie mo¿e byæ wiêksze ni¿ 32 A. Przy³¹cze trzeba
wykonaæ kablem YAKY 4×... o przekroju dobranym na podstawie
obliczeñ, lecz nie mniejszym ni¿ 25 mm

2

. WLZ nale¿y wykonaæ

kablem YKY¿o 5×10 lub o wiêkszym przekroju. Przed wyst¹pie-
niem do Urzêdu Nadzoru Budowlanego z wnioskiem o wydanie
pozwolenia na budowê przy³¹cza, nale¿y przedstawiæ opracowa-
ny projekt w RE, w celu sprawdzenia zgodnoœci z wydanymi wa-
runkami technicznymi. Po uzyskaniu pozwolenia na budowê
trzeba z³o¿yæ zatwierdzony projekt w RE i podpisaæ umowê na
dostawê energii elektrycznej, która stanowi podstawê przy³¹cze-
nia odbiorcy do sieci.

opis techniczny

1. Projekt opracowano na podstawie warunków technicznych

wydanych przez RE.

2. Przy³¹cze nale¿y wykonaæ kablem YAKY 4×35, który trzeba

u³o¿yæ na g³êbokoœci 0,8 m, na podsypce piasku gruboœci
0,1 m. Na kabel nale¿y na³o¿yæ, w odstêpach co 10 m,
opaski kablowe zwieraj¹ce nastêpuj¹ce informacje:

typ kabla * d³ugoœæ * rok u³o¿enia

* przebieg trasy * symbol wykonawcy.

Po u³o¿eniu, kabel nale¿y zasypaæ warstw¹ piasku o gru-
boœci 0,1 m, warstw¹ rodzimego gruntu o gruboœci 0,15 m,

u³o¿yæ wzd³u¿ ca³ej trasy taœmê koloru niebieskiego i zasy-
paæ wykop, doprowadzaj¹c grunt do stanu sprzed wykopu.

3. W linii ogrodzenia nale¿y zainstalowaæ szafê licznikowo-

z³¹czow¹ typu RL1-/ZK/RBK, produkcji firmy „ELSAN”
OLECKO, w której zacisk PEN trzeba uziemiæ i uzyskaæ R

u

≤

10

Ω

.

4. Na s³upie przy³¹czeniowym trzeba zainstalowaæ odgromni-

ki GXO 0,28/5, które powinno siê uziemiæ. Rezystancja uzie-
mienia R

u

≤

10

Ω

.

5. Pomiar energii nale¿y wykonaæ licznikiem trójfazowym

bezpoœrednim, zainstalowanym w szafce licznikowo-z³¹-
czowej.

6. Ochrona przepiêciowa instalacji – ochronnik przepiêciowy

VC-4X zainstalowany w rozdzielnicy mieszkaniowej.

7. Z szafki z³¹czowo-licznikowej nale¿y wyprowadziæ WLZ, wy-

konany kablem YKY¿o 5×10 i wprowadziæ do rozdzielnicy
mieszkaniowej, zainstalowanej w budynku. WLZ powinien
zostaæ wykonany zgodnie z opisem w pkt. 2. Instalacja od-
biorcza stanowi osobne opracowanie i nie wchodzi w zakres
niniejszego projektu.

obliczenia techniczne

1. Obliczenia przy³¹cza.
a) spadek napiêcia:

∆

U < 1% warunek spe³niony (Gdy znane s¹ pe³ne obci¹¿enia

wszystkich istniej¹cych przy³¹czy nale¿y je uwzglêdniæ. Warunek
spadku napiêcia przyjmuje wówczas postaæ

∆

U

≤

5%).

b) obliczenia zwarciowe:
■ dane znamionowe transformatora:

∆

U

P L

S U

P

s

N

=

⋅ ⋅

⋅ ⋅

=

⋅ ⋅

⋅ ⋅

≈

100%

12 500 31 100

35 35 400

0 20%

2

2

γ

,

mgr in¿. Julian Wiatr

2

e.projekty

2004

■ rezystancja i reaktancja transformatora:

■ linia napowietrzna:

– rezystancja linii zasilaj¹cej

■ przy³¹cze:

– rezystancja przy³¹cza (d³ugoœæ kab-

la uwzglêdnia zapasy pozostawiane
na pocz¹tku i koñcu linii przy³¹cza
oraz d³ugoœæ kabla wzd³u¿ s³upa)

(w liniach niskiego napiêcia dopuszcza siê pominiêcie reaktancji,
ze wzglêdu na jej ma³¹ wartoœæ, która nie wprowadza istotnego
b³êdu w obliczeniach)

■ zwarcie trójfazowe:

■ impedancja zwarcia trójfazowego w miejscu wpiêcia kabla

przy³¹cza do linii napowietrznej:

I

c U

Z

kA

k

N

k

3

3

3

1 400

3 0 0386

5982 9

5 98

''

''

,

,

,

=

⋅

⋅

=

⋅

⋅

=

≅

(

) (

)

(

) (

)

Z

R

R

R

X

X

k

kQ

T

f

kQ

T

3

2

2

2

2

0 000077 0 0115 0 016

0 000772 0 0262

0 0386

''

,

,

,

,

,

,

=

+

+

+

+

=

=

+

+

+

+

≅

≅

Ω

R

p

=

⋅

≈

31

35 35

0 025

,

Ω

R

L

S

L

=

⋅

=

⋅

≈

γ

20

35 35

0 016

,

Ω

X

U

U

S

T

x

N

N

=

⋅

⋅

=

⋅

⋅

≈

10

10 4 12 0 4

250

0 0262

2

2

∆

Ω

%

,

,

,

R

P

U

S

T

CU

N

N

=

⋅

⋅

=

⋅ ⋅

≈

10

10 18 0 4

250

0 0115

2

2

∆

Ω

%

,

,

,

U

U

P

x

z

cu

%

%

%

,

,

,

=

−

=

−

=

∆

∆

2

2

2

2

4 5

18

4 12%

S

kVA

moc transformatora

U

P

KW

U

U

kV

P

N

Z

cu

TR

TR

CU

obc

=

−

=

=

=

=

⋅

=

250

4 5%

45

15 0 42

4 5

250

100%

18%

1

2

∆

∆

%

%

,

/ ,

,

,

Schemat uk³adu pomiarowego, WLZ i rozdzielnicy mieszkaniowej

Przyjêty kabel YAKY 4x35 spe³nia warunek obci¹¿alnoœci zwar-

ciowej.
■ zwarcie jednofazowe:

■ sprawdzenie dobranego kabla przy³¹czeniowego na przeci¹¿al-

noœæ i obci¹¿enie d³ugotrwa³e:

UWAGA! Do obliczeñ pr¹du znamionowego obci¹¿enia zosta-

³a przyjêta moc zainstalowana oraz za³o¿ony zosta³ cos

ϕ

= 1, ze

wzglêdu na ma³o istotne dla obliczeñ obci¹¿enie reaktancyjne,
wnoszone przez odbiorniki domowe. Trzeba wspomnieæ, ¿e
w przypadku zasilania zak³adu produkcyjnego lub warsztatu, na-
le¿y we wzorze na pr¹d znamionowy obci¹¿enia pos³ugiwaæ siê
przewidywanym lub dopuszczonym przez RE wspó³czynnikiem
cos

ϕ

(RE bardzo czêsto zamiast cos

ϕ

podaje wspó³czynnik tg

ϕ

–

w takim przypadku nale¿y wykonaæ przeliczenia wartoœci jednej
funkcji na drug¹):

Pozwala to na przyjêcie kabla YAKY 4×35, dla którego I

d

= 80 A:

■ sprawdzenie samoczynnego wy³¹czenia:

I

k I

A

A dla t

s

I

I

t

s

W

n

k

W

rz

= ⋅ =

⋅

≈

≤

>

<

1

1

4 4 63

277 2

5

0 1

,

,

,

I

P

U

A

I

A

I

A

I

I

k

I

I

I

A

B

s

N

B

n

Z

n

Z

=

⋅ ⋅

=

⋅

⋅

≅

=

≤ =

≤

= ⋅ ≤

⋅

≥

⋅

=

3

12500

173 400 1

18 04

18 04

63

145

16 63

145

69 52

1 2

2

2

2

/

cos

,

,

,

,

,

,

,

ϕ

I

U

Z

A

k

Nf

k

1

1

0 8

0 8 230

0 097

1897

=

⋅

=

⋅

=

,

,

,

(

)

(

)

[

]

Z

R

R

R

X

k

L

p

T

T

1

2

2

1 2

2

2

1 2

2

2

2 0 016 2 0 025 0 0115

0 0262

0 097

=

⋅ + ⋅ +

+









=

=

⋅

+ ⋅

+

+

=

/

/

,

,

,

,

,

Ω

i

I

kA

S

k

I t

mm

p

k

w

=

⋅ ⋅

=

⋅ ⋅

≅

≥

=

≅

2

2 1 5 98

8 46

1

1

1

74

212 000

1

197

3

2

2

χ

''

,

,

,

I

I

I

I

th

k

b

k

=

=

3

3

''

''

χ =

+

=

+

≅

−

−

102 0 98

102 0 98

1

3

3 1 02

,

,

,

,

( ,

)

e

e

R

X

R

X

tg

tg

s

ms

≅

⇒

=

=

=

=

=

=

→

102

0 98

0 98

314

0 0031

3 1

0

,

,

,

,

,

ϕ

ϕ

ω

Τ

3

2004

e.projekty

■ zwarcie trójfazowe:

Na podstawie obliczeñ zwarciowych wykonanych dla kabla

przy³¹czeniowego nale¿y uznaæ, ¿e dobrany kabel WLZ spe³ni wa-
runek zwarciowy, poniewa¿ na koñcu kabla przy³¹cza nast¹pi dal-
szy spadek I

k3

” oraz i

p

. Otrzymane wartoœci I

k3

” oraz i

p

dla zwar-

cia na pocz¹tku kabla przy³¹cza spe³niaj¹ warunki zwarciowe dla
zabezpieczenia przedlicznikowego zainstalowanego w z³¹czu, po-
niewa¿ dla bezpieczników topikowych WTM00gG32:
a) znamionowy pr¹d wy³¹czalny zwarciowy I

CW

> I

k3

” = 5,98 kA,

przy napiêciu wy³¹czeniowym 400 V, cos

ϕ ≤

0,72

b) znamionowy pr¹d szczytowy za³¹czalny I

cm

= 100 kA

≥

i

p

=

8,46 kA
■ zwarcie jednofazowe:

■ sprawdzenie dobranego kabla napozosta³e warunki:

warunek spe³niony.

(

)

(

)

[

]

Z

R

R

R

R

X

I

U

Z

A

k

L

p

WLZ

T

T

k

Nf

k

1

2

2

1 2

2

2

1 2

1

1

2

2

2

2 0 016 2 0 025 2 0 036 0 0115

0 0262

0 17

0 8

0 8 230

0 17

1082 35

=

⋅ + ⋅

+ ⋅

+

+









=

=

⋅

+ ⋅

+ ⋅

+

+

≅

=

⋅

=

⋅

=

/

/

,

,

,

,

,

,

,

,

,

,

Ω

Plan sytuacyjny zasilania

Schemat uk³adu pomiarowego i rozdzielnicy mieszkaniowej

Przekrój projektowanego przy³¹cza i WLZ

obliczenia WLZ

a) spadek napiêcia:

b) obliczenia zwarciowe:

– rezystancja WLZ

(rezystancja uwzglêdnia ca³kowit¹ d³ugoœæ kabla)

R

WLZ

=

⋅

≈

20

55 10

0 036

,

Ω

∆

∆

∆

∆

U

P L

S U

U

U

U

WLZ

s

N

P

WLZ

=

⋅ ⋅

⋅ ⋅

=

⋅ ⋅

⋅ ⋅

≈

<

=

+

=

+

=

<

100%

12500 20 100%

55 10 400

0 28%

0 5%

0 20% 0 28%

0 48%

1%

2

2

γ

,

,

,

,

,

4

e.projekty

2004

■ na przeci¹¿alnoœæ:

Pozwala to na przyjêcie kabla YKY¿o 5×10, dla którego I

d

=

52 A.
■ sprawdzenie samoczynnego wy³¹czenia:

Warunek samoczynnego wy³¹czenia podczas zwaræ na koñcu WLZ
bêdzie zachowany.

I

k I

A

A dla t

s

I

I

t

s

I

A

W

n

k

W

rz

k

= ⋅ =

⋅

=

≤

>

<

=

1

1

1

5 1 32

163 2

5

0 1

1082 35

,

,

,

.

,

I

P

U

A I

A

I

A

I

I

k I

I

I

A

B

s

N

B

n

Z

n

Z

Z

=

⋅ ⋅

=

⋅

⋅

≅

=

≤ =

≤

= ⋅ ≤

⋅

≥

⋅

=

3

12500

173 400 1

18 04

18 04

32

145

16 32

145

35 31

1 2

2

2

/

cos

,

,

,

,

,

,

,

ϕ

uwagi koñcowe

1. Uk³ad zasilania: budynku TN-C, przy³¹cze – TN-C, WLZ –

TN-S.

2. Dodatkowa ochrona przeciwpora¿eniowa szafki licznikowo-z³¹-

czowej jest zbêdna (szafka wykonana z materia³ów nieprzewo-
dz¹cych).

3. Ochrona przepiêciowa dwustopniowa: GXO 0,28/5 – s³up przy-

³¹czeniowy, VC 4X – tablica mieszkaniowa.

4. Projekt instalacji w budynku oraz ochronê przeciwpora¿eniowa

nale¿y opracowaæ zgodnie z PN-IEC 60364 Instalacje elektro-
energetyczne w obiektach budowlanych.

5. Zalecany rodzaj uziemienia: g³êbokie pionowe.
6. Przed przyst¹pieniem do prac instalacyjnych, nale¿y uzyskaæ

pozwolenie na budowê linii przy³¹cza we w³aœciwym terytorial-
nie Urzêdzie Nadzoru Budowlanego.

Mapa do celów projektowych (przedstawiona mapa zosta³a zeskanowana i nie odpowiada
orygina³owi w skali 1:500)

7. Po wykonaniu prac instalacyjnych, nale¿y wyko-

naæ nastêpuj¹ce pomiary:
a) rezystancji izolacji kabla przy³¹czeniowego

i WLZ,

b) rezystancji uziemienia,
c) skutecznoœci samoczynnego wy³¹czenia,
d) czasu zadzia³ania zastosowanych w instala-

cji mieszkaniowej wy³¹czników ró¿nicowopr¹-
dowych.

8. Kabel przy³¹cza oraz WLZ po u³o¿eniu w ziemi,

przed zasypaniem nale¿y poddaæ inwentaryzacji
geodezyjnej.

9. Do obliczeñ zosta³a przyjêta moc zainstalowana,

chocia¿ dopuszcza siê stosowanie mocy
szczytowej, co przy znacznych wartoœciach
mocy zainstalowanej, jest technicznie uza-
sadnione.

zestawienie materia³ów

1.Kabel YAKY 4×35 – 31 m.
2.Odgromniki GXO 0,28/5 KA – 3 szt.
3.Taœma FeZn 30×4 – 30 m.
4.Prêt ¿ebrowany

φ

12 – 24 m.

5. Szafka z³¹czowo-licznikowa typu

RL – 1/ZK/RBK prod. ELSAN Olecko – 1szt.
z fundamentem – 1 kpl.

6.Ochronnik VC 4X – 1 szt.
7.Kabel YKY¿o 5×10 – 20 m.
8.Rura SV

φ

75 prod. „AROT” – 4 m.

9.Opaski kablowe – 8 szt.

10.Taœma kablowa koloru niebieskiego – 35 m
11.Rura DVK

φ

110 – 6 m

12.Pianka poliuretanowa do uszczelnieñ – 1 op.
13.Betonowy oznacznik kablowy – 2 szt.
14.Piasek na posypki – 2 m

3

15.Pozosta³e drobne materia³y – wg potrzeb.

G

5

2004

e.projekty

Schemat uk³adu pomiarowego, WLZ i rozdzielnicy mieszkaniowej

6

e.projekty

2004

P

rzekrój projektowanego pr

zy³¹cza i WLZ

7

2004

e.projekty

Plan sytuacyjny zasilania

8

e.projekty

2004

Schemat uk³adu pomiarowego i rozdzielnicy mieszkaniowej

9

2004

e.projekty

Mapa do celów projektowych (przedstawiona mapa zosta³a zeskanowana i nie odpowiada
orygina³owi w skali 1:500)