fryzjer 514[01] o1 02 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Joanna Jakubowska-Wójcik

Nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów międzyludzkich
514[01].O1.02

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy

Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:

mgr Ewa Kurlej-Bielak

mgr Anna Uss-Wojciechowska

Opracowanie redakcyjne:

mgr Małgorzata Sołtysiak

Konsultacja:

mgr Małgorzata Sołtysiak

mgr Marek Rudziński

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 514[01].O1.02
„Nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów międzyludzkich”, zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu fryzjer.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Klasyfikacja potrzeb

5.1.1. Ćwiczenia

11
11

5.2. Komunikacja interpersonalna

5.2.1. Ćwiczenia

14
14

5.3. Język i style komunikowania się

5.3.1. Ćwiczenia

16
16

5.4. Techniki komunikacji werbalnej i niewerbalnej

5.4.1. Ćwiczenia

18
18

5.5. Bariery komunikacji

5.5.1. Ćwiczenia

20
20

5.6. Dyskusja konstruktywna, zasady dyskusji

5.6.1. Ćwiczenia

22
22

5.7. Konflikt. Rozwiązywanie konfliktów

5.7.1. Ćwiczenia

24
24

5.8. Rodzaje argumentacji i negocjacji. Techniki negocjacji

5.8.1. Ćwiczenia

25
25

5.9. System wartości etycznych a kodeks etyki zawodowej

5.9.1. Ćwiczenia

27
27

6. Ewaluacja osiągnięć uczniów

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

514[01]O1

Dzia

łalność usługowa

514[01].O1.01

Przestrzeganie przepisów bezpiecze

ństwa

i higieny pracy oraz ochrony przeciwpo

żarowej

514[01].O1.02

Nawi

ązywanie i utrzymywanie kontaktów

ędzyludzkich

514[01].O1.03

Stosowanie przepisów prawa w dzia

łalności

ługowej

514[01].O1.04

Ocena jako

ści świadczonych usług

514[01].O1.05

Prowadzenie marketingu us

ług

514[01].O1.06

Prowadzenie korespondencji biurowej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik usług fryzjerskich.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne,

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,

−

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone z wykorzystaniem metod

praktycznych, aktywizujących oraz problemowych ze szczególnym uwzględnieniem metod:
projektów, przypadków, dyskusji dydaktycznej, inscenizacji oraz ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej

pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może

posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym różnego
rodzaju zadania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

określać związki między podstawowymi pojęciami:

−

potrzeba,

−

kontakt interpersonalny,

−

dyskusja,

−

konflikt,

−

negocjacje,

−

znać zasady etyki zawodowej,

−

znać pojęcia związane z systemem wartości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

określać potrzeby klienta,

−

zinterpretować oczekiwania klienta,

−

pokonać bariery w procesie komunikowania,

−

porozumieć się skutecznie z klientem,

−

przeprowadzić konstruktywną dyskusję,

−

zastosować argumentację racjonalną i emocjonalną do określonej sytuacji,

−

rozwiązać konflikty międzyludzkie,

−

podjąć decyzje w trudnych sytuacjach zawodowych,

−

zastosować ogólnie przyjęte normy etyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

……………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Fryzjer 514[01]

Moduł:

Działalność usługowa 514[01].01

Jednostka modułowa:

Nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów międzyludzkich
514[01].01.02

Temat: Komunikacja werbalna i niewerbalna jako skuteczne porozumiewanie się.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności stosowania zasad skutecznego porozumiewania się.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

zdefiniować pojęcia: komunikowanie się, komunikacja interpersonalna, komunikacja
werbalna, komunikacja niewerbalna,

−

wyjaśnić zasady przekazywania komunikatów werbalnych,

−

wymienić cechy dobrego nadawcy i dobrego odbiorcy,

−

scharakteryzować techniki aktywnego słuchania,

−

uzasadnić znaczenie i stosowanie różnych technik komunikacji interpersonalnej
w tworzeniu właściwych stosunków w życiu osobistym, w szkole i miejscu pracy,

−

zaprezentować efekt wykonanej pracy.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka z elementami wykładu,

−

dyskusja,

−

metoda sytuacyjna,

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna,

−

praca w grupach.

Czas: 90 min.

Środki dydaktyczne:

−

przygotowane przez uczniów prezentacje komunikatów werbalnych,

−

kamera wideo, magnetowid, DVD.

Przebieg zajęć:
1. Czynności organizacyjne: sprawdzenie listy obecności, sprawdzenie gotowości do zajęć.
2. Podanie tematu lekcji, uświadomienie celu zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Realizacja tematu:

−

nauczyciel przeprowadza wykład informacyjny na temat ogólnych wiadomości
dotyczących

komunikacji,

objaśnia

pojęcia:

komunikacja

interpersonalna,

komunikacja werbalna i niewerbalna,

−

nauczyciel zadaje pytanie: „Co rozumiesz przez pojęcie komunikowanie się?”,

−

nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie się do ćwiczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Realizacja ćwiczenia:

−

nauczyciel wyjaśnia, że celem ćwiczenia jest prezentacja przygotowanego przez
uczniów komunikatu werbalnego,

−

nauczyciel wybiera czterech lub pięciu uczniów chętnych do przedstawienia
przygotowanych materiałów,

−

uczniowie kolejno prezentują swoje prace, a nauczyciel nagrywa wystąpienie.

6. Nauczyciel odtwarza nagranie i następuje dyskusja. Pytania do dyskusji:

–

Jak nadawca zachowywał się podczas wystąpienia?

–

W jaki sposób i jak mówił?

–

Czy komunikat został przedstawiony jasno i zrozumiale?

–

Co zmieniłbyś w przekazie informacji?

–

Czy podczas prezentacji zwracałeś uwagę na odbiorcę?

–

Jak zachowywał się odbiorca?

–

Czy odbiorca miał wpływ i jaki na Twój przekaz informacji?

Zakończenie zajęć
1. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prezentacji.
2. Nauczyciel ocenia aktywność uczniów i dziękuje za lekcję.

Praca domowa
Nauczyciel rysuje na tablicy tabelę i zadaje do wykonania ćwiczenie: wpisz do tabeli cechy
dobrego nadawcy i dobrego odbiorcy.

Cechy dobrego nadawcy

Cechy dobrego odbiorcy

1. ………………………………………………….

2. ………………………………………………….

3. ………………………………………………….

……………………………………………………..

1. ………………………………………………….

2. ………………………………………………….

3. ………………………………………………….

………………………………………………………

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

Anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych

umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

……………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Fryzjer 514[01]

Moduł:

Działalność usługowa 514[01].01

Jednostka modułowa:

Nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów międzyludzkich
514[01].01.02

Temat: Strategie w negocjacjach

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności stosowania technik negocjacyjnych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

scharakteryzować cechy poprawnej argumentacji,

−

dokonać analizy wybranej techniki negocjacyjnej.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka z elementami wykładu,

−

dyskusja,

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna,

−

praca w grupach.

Czas: 45 min.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

przygotowane na kartkach argumenty perswazyjne,

−

magnetowid, DVD, TV.

−

nauczyciel przedstawia podstawowe cechy poprawnej argumentacji, przypomina
o rodzajach argumentów perswazyjnych,

−

nauczyciel informuje uczniów, na jakie elementy należy zwrócić uwagę dokonując
analizy wybranej techniki negocjacyjnej,

−

nauczyciel zadaje pytanie „Czym są negocjacje i jak je stosujemy w życiu
zawodowym”,

−

nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie się do ćwiczeń.

5. Realizacja ćwiczenia:

Ćwiczenie 1:

−

nauczyciel dzieli uczniów na 3–4-osobowe grupy,

−

rozdaje uczniom wylosowane przez nich przykładowe argumenty perswazyjne,

−

wyjaśnia cel ćwiczenia, jego zakres i sposób wykonania,

−

poszczególne grupy przeprowadzają dokładne analizy wylosowanych argumentów,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

reprezentanci poszczególnych grup prezentują dokonane analizy, udzielając
odpowiedzi na najważniejsze pytania:

−

do jakiej kategorii należy argument perswazyjny?

−

jakiego typu sytuacja została opisana?

−

kiedy to miało miejsce?

−

jaki dane wydarzenie miało przebieg?

−

jakie były jego przyczyny?

Ćwiczenie 2:

−

nauczyciel dzieli uczniów na 3–4-osobowe grupy,

−

wyjaśnia cel ćwiczenia, jego zakres i sposób wykonania,

−

prezentuje uczniom kilka fragmentów technik negocjacyjnych,

−

uczniowie sporządzają w grupach notatki,

−

reprezentanci poszczególnych grup odczytują przygotowane teksty.

6. Nauczyciel obserwuje pracę uczniów, udziela rad i wskazówek oraz kontroluje, czy

uczniowie zrozumieli treść ćwiczeń i czy wykonują je prawidłowo.

Zakończenie zajęć
1. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny wykonanych ćwiczeń, poddając ocenie:

umiejętność oddzielania informacji istotnych od mniej ważnych, sposób selekcji materiału,
przejrzystość i jednoznaczność formułowania przedstawionych wydarzeń.

2. Nauczyciel ocenia aktywność uczniów i dziękuje za lekcję.

Praca domowa

Każdy z uczniów ma za zadanie przygotować negocjację stosując technikę sytuacji

hipotetycznej, „co by było, gdyby..” z wydarzenia przedstawionego w mediach: radio, telewizji
lub dowolnej prasie.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

Anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych

umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Klasyfikacja potrzeb

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj klasyfikacji czynności wymienionych w tabeli poniżej na planowanie,

organizowanie, motywowanie i kontrolowanie.

Czynności

Rodzaj potrzeby

sen

awans zawodowy

własny dom

wyższe wykształcenie

emerytura

rodzina

posiadanie dzieci

uprawianie sportu

szacunek innych osób

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować materiał nauczania,
2) przyporządkować poszczególnej czynności określony rodzaj potrzeby i wpisać do tabeli,
3) zaprezentować swoją pracę na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

materiały biurowe, w tym: kolorowe pisaki, klej, nożyczki,

−

arkusze papieru,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Narysuj schemat „piramidy potrzeb”. Po jego wykonaniu zinterpretuj własnymi słowami

pojęcie potrzeba.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać w literaturze informacje na temat klasyfikacji potrzeb oraz określeń, których

często używa się do zdefiniowania motywacji,

2) wykonać schemat modelu „piramidy potrzeb” w formie graficznej na tablicy szkolnej,
3) zaprezentować swoją pracę na forum grupy,
4) zdefiniować pojęcie klasyfikacja potrzeb.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

−

materiały biurowe, w tym: kolorowe pisaki, klej, nożyczki,

−

arkusze papieru,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Wymień hierarchiczną klasyfikację potrzeb i scharakteryzuj ją.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać w literaturze informacje na temat hierarchii potrzeb,
2) przedyskutować w grupie charakterystykę hierarchii potrzeb,
3) uzupełnić charakterystykę o uwagi uczestników dyskusji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

−

materiały biurowe, w tym: kolorowe pisaki, klej, nożyczki,

−

arkusze papieru,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 4

Uporządkuj hierarchię potrzeb według kolejności, wpisując do prawej kolumny tabeli

cyfry od 1 do 4.

Hierarchia potrzeb

Kolejność

Jedzenie

Dobrze płatna praca

Urlop spędzony zagranicą

Kontakty towarzyskie

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać w literaturze informacje na temat hierarchii potrzeb,
2) wpisać do tabeli w odpowiednie miejsca cyfry od 1 do 4,
3) zaprezentować swoją pracę na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy, plansze,

−

materiały biurowe, w tym: kolorowe pisaki, klej, nożyczki,

−

arkusze papieru,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Komunikacja interpersonalna

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaprezentuj krótką charakteryzację komunikacji interpersonalnej skupiając się na:

−

rozmówcy, pozwoleniu odczuć mu, że interesujemy się jego problemem,

−

przekazywaniu informacji zwrotnych, czy należycie rozumiemy jego słowa,

−

przekazywaniu informacji zwrotnych, że rozumiemy jego uczucia,

−

pomoc w dostrzeżeniu innego punktu widzenia (co ma dla ciebie największą wagę?).

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać w literaturze informacje na temat komunikacji interpersonalnej,
2) przeanalizować materiał nauczania,
3) zaprezentować swoją pracę na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

−

materiały biurowe, w tym: arkusze papieru, pisaki,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Narysuj schemat struktury procesu komunikacji. Po jego wykonaniu zinterpretuj własnymi

słowami pojęcie komunikacja interpersonalna.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować materiał nauczania,
2) narysować schemat struktury procesu komunikacji,
3) zaprezentować swoją pracę na forum klasy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

plansze,

−

materiały biurowe, w tym arkusze papieru, pisaki,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Język i style komunikowania się

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykorzystując podane w tabeli cechy, jakie mogą charakteryzować zawód fryzjera,

określ, które z nich opisują najlepiej styl: asertywny (A), agresywny (D), pasywny (L),

Lp.

Cecha

Styl (A) Styl (D)

Styl (L)

Niepewność w wypowiadaniu się

W trakcie rozmowy słucha uważnie

Prawi komplementy

Poniża innych podczas rozmowy

Manifestuje siłę

Posiada niedbałą postawę ciała

Stale uśmiecha się

Szanuje prawa i uczucia innych

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować materiał nauczania,
2) zgromadzić materiał potrzebny do wykonania ćwiczenia,
3) zaznaczyć w odpowiedniej kolumnie, używając znaku „X” cechę odpowiadającą

wybranemu stylowi.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

plansze,

−

materiały biurowe, w tym: arkusze papieru, pisaki,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Scharakteryzuj style komunikowania się.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać w literaturze informacje na temat stylów komunikowania się,
2) zgromadzić materiały potrzebne do wykonania ćwiczenia,
3) zapisać w zeszycie najważniejsze cechy stylów – asertywnego, agresywnego, pasywnego.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

plansze,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Techniki komunikacji werbalnej i niewerbalnej

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj oceny umiejętności fryzjera. Twoim zadaniem będzie przypisanie poszczególnym

umiejętnościom podanym w tabeli oceny od N do 4, przyjmując kryteria: N – nieistotne, 1 –
mało ważne, 2 – ważne, 3 – bardzo ważne, 4 – najważniejsze.

Ocena

Lp.

Umiejętności

Mimika twarzy

Gesty ilustrujące

Postawa ciała

Kontakt cielesny

Zachowanie przestrzenne - bliskość fizyczna

Ubiór

Powierzchowność

Niewerbalne aspekty mowy

Formalności społeczne

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać w literaturze informacje na temat umiejętności, które powinien posiadać fryzjer,
2) zaznaczyć znakiem X w odpowiedniej kolumnie znaki: N, 1, 2, 3, 4, przypisując ocenę

poszczególnym umiejętnościom,

3) sporządzić pisemnie raport wyników,
4) zaprezentować na forum grupy uzyskane wyniki.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

plansze,

−

materiały biurowe, w tym: arkusze papieru, pisaki,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Wymień i scharakteryzuj cechy osobowości jakie powinna posiadać osoba pracująca

w zawodzie fryzjer. Charakterystykę poszczególnych cech przedyskutuj wspólnie z grupą.
Dokonaj uzupełnienia swoich charakterystyk, uwzględniając ciekawe uwagi innych uczniów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacje o cechach decydujących

o skuteczności pracy fryzjera,

2) zanotować cechy i scharakteryzować je,
3) przedyskutować wyniki pracy w grupie,
4) uzupełnić opracowanie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja,

−

metody aktywizujące „burza mózgów”.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

plansze,

−

materiały biurowe, w tym: arkusze papieru, pisaki,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Wyobraź sobie salon fryzjerski, jesteś w nim fryzjerem. Używając technik werbalnych

i niewerbalnych przekonaj klienta do określonej oferty salonu. Możesz zastosować technikę
dramy.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać w materiałach dydaktycznych informacji dotyczące technik komunikacji

werbalnej i niewerbalnej,

2) zaprezentować na forum dramę,
3) omówić z grupą skuteczność zastosowanych technik.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja,

−

metody aktywizujące – drama.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

plansze,

−

materiały biurowe, w tym: arkusze papieru, pisaki,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Bariery komunikacji

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Niekorzystnymi sytuacjami w porozumiewaniu jest stosowanie barier utrudniających

dialog. Uzupełnij schemat poznanymi przez Ciebie barierami.

Sprzeczność

języka ciała ze

słowami

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać w dostępnych materiałach dydaktycznych informacji dotyczące barier

komunikacji,

2) uzupełnić w zeszycie schemat podając własne propozycje,
3) omówić na forum grupy wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

plansze,

−

arkusze papieru, przybory do pisania,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Podaj przykłady aktywnego słuchania

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać w literaturze informacji dotyczące aktywnego słuchania,
2) podać przykłady aktywnego słuchania,
3) omówić na forum grupy wnioski,
4) zapisać wnioski w zeszycie.

Bariery w

komunikowaniu się

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

plansze,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6. Dyskusja konstruktywna, zasady dyskusji

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Scharakteryzuj zasady uczestnictwa w dyskusji.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować materiał nauczania,
2) zgromadzić materiał potrzebny do wykonania ćwiczenia,
3) zapisać na papierze zasady uczestnictwa w dyskusji,
4) zaprezentować rezultaty pracy na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja,

−

metody aktywizujące „burza mózgów”.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

plansze,

−

arkusze papieru, przybory do pisania,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Zaprojektuj i przeprowadź dyskusję konstruktywną na temat organizacji usługowej-

salonu fryzjerskiego w zakresie określania potrzeb klienta oraz sporządź jej „mapy strategii”.
Mapę strategii sporządź wg poniższych zasad:
– Komu salon ma służyć?
– Jakie rezultaty ma osiągać?
– Jakie ma świadczyć usługi?
– W jaki sposób ma określać potrzeby klienta?

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wykorzystać wiedzę nabytą podczas zapoznawania się z materiałem nauczania,
2) wykonać „mapę strategii” hipotetycznego salonu fryzjerskiego,
3) zaprezentować rezultaty pracy na forum grupy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja,

−

metody aktywizujące „burzę mózgów”.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

plansze, arkusze papieru, przybory do pisania,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.7. Konflikt. Rozwiązywanie konfliktów

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przygotuj propozycję rozwiązania konfliktu za pomocą kompromisu na temat organizacji

czasu pracy w salonie fryzjerskim.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować materiał nauczania,
2) zgromadzić materiał potrzebny do wykonania ćwiczenia,
3) sporządzić propozycję, uwzględniając przedziały czasowe poszczególnych etapów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

plansze,

−

arkusze papieru, przybory do pisania,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Stosując technikę unikania i kompromisu rozwiąż konflikt dotyczący odbioru godzin

nadliczbowych w salonie fryzjerskim.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować materiał nauczania,
2) zgromadzić materiał potrzebny do wykonania ćwiczenia,
3) sporządzić propozycję rozwiązania konfliktu dwoma sposobami.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja,

−

metody aktywizujące „burzę mózgów”.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

plansze,

−

arkusze papieru, przybory do pisania,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.8. Rodzaje argumentacji i negocjacji. Techniki negocjacji

5.8.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opracuj projekt negocjacji dotyczącej organizacji dnia pracy w salonie fryzjerskim.

W trakcie wykonywania ćwiczenia staraj się przedyskutować następujące zagadnienia:
–

Czemu ma służyć praca w soboty?

–

Jak będzie wyglądał tygodniowy dzień pracy?

–

Jaka jest specyfika realizowanych etatów?

–

Jakie są kwalifikacje personelu?

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać w literaturze informacje na temat negocjacji,
2) przedstawić swoje przemyślenia na forum grupy,
3) wspólnie stworzyć projekt negocjacji,
4) zaprezentować wypracowany projekt.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

plansze,

−

arkusze papieru, przybory do pisania,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Stosując dowolną technikę negocjacji uzyskaj porozumienie z klientem w sprawie

ustalenia ceny za wykonaną usługę fryzjerską.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać w literaturze informacje na temat negocjacji,
2) wybrać odpowiednią technikę i zastosować w negocjacji,
3) omówić z grupą skuteczność zastosowanych technik.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

plansze,

−

arkusze papieru, przybory do pisania,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.9. System wartości etycznych a kodeks etyki zawodowej

5.9.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zastanów się nad tym co jest dla Ciebie cenne i stanowi Twój system wartości. Uzupełnij

schemat.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować materiał nauczania,
2) zgromadzić materiał do wykonania ćwiczenia,
3) uzupełnić schemat,
4) przedstawić na forum klasy własny system wartości i skomentować go.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

plansze,

−

materiały piśmienne,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Opracuj kodeks etyki zawodowej dla zawodu fryzjer.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wyszukać informacje w literaturze na temat kodeksu etyki zawodowej,
2) opracować kodeks etyki zawodowej fryzjera,
3) przedstawić na forum klasy opracowany kodeks etyki zawodowej.

System wartości

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia przedmiotowe,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

plansze,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test jednostopniowy do jednostki modułowej „Nawiązywanie i utrzymywanie
kontaktów międzyludzkich”

Test składa się z 20 zadań, z których:

−

zadania 1, 2, 4, 5, 8, 9, 10, 11, 13, 14, 15, 17, 18, 19 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 3, 6, 7, 12, 16, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. a, 3. a, 4. a, 5. d, 6. a, 7. c, 8. d, 9. a, 10. a, 11. d,
12. d, 13. a, 14. b, 15. c, 16. c, 17. a, 18. a, 19. a, 20. a.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Podać prawidłową klasyfikację potrzeb

Znać odpowiednie określenie dla stylu
asertywnego

Określić potrzeby fizjologiczne

Wskazać istotę komunikacji werbalnej

Rozróżnić przebieg komunikacji dwustronnej

Sklasyfikować bariery występujące
w komunikacji społecznej

Scharakteryzować dyskusję konstruktywną

Wymienić główną zasadę uczestnictwa w
dyskusji

Znać czynniki konfliktu ukrytego

10 Rozróżnić procesy konfliktowe

11 Wskazać możliwości uniknięcia konfliktu

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12 Określić stosowanie argumentacji

13 Rozróżnić formę obwiniania

Znać fazy negocjacji prowadzące do
kompromisu

15 Wymienić główną zasadę negocjacji

16 Zastosować technikę „dobry- zły facet”

17 Wskazać cechy etyki

Wyjaśnić cele etyki pracownika wobec

pracodawcy

19 Przedstawić zasady kodeksu etyki zawodowej

20 Określić zasady kodeksu etyki zawodowej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
5. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
6. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na

udzielanie odpowiedzi.

7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij ewentualne wątpliwości.
8. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
9. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test pisemny zawiera 20 zadań i sprawdza Twoje wiadomości z zakresu nawiązywania

i utrzymywania kontaktów międzyludzkich

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Wskaż tylko jedną odpowiedź

prawidłową. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zakreślić kółkiem
i zaznaczyć odpowiedź poprawną.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu pisemnego masz 40 minut.

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Podaj prawidłową klasyfikację potrzeb

a) fizjologiczne, bezpieczeństwa, przynależności.
b) bezpieczeństwa, przynależności, samorealizacji.
c) samorealizacji, szacunku, przynależności.
d) fizjologiczne, bezpieczeństwa, przynależności, szacunku, samorealizacji.

2. Wybierz odpowiednie określenie dla stylu asertywnego

a) szanuje swoje prawa i uczucia innych.
b) poniża innych przez zabawne sytuacje.
c) ukrywa wyraz oczu za przymrużonymi oczami.
d) trudno nawiązuje kontakt wzrokowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Do potrzeb fizjologicznych zaliczamy

a) jedzenie.
b) miłość.
c) przynależność do organizacji.
d) awans zawodowy.

4. Komunikacja werbalna to

a) przekaz informacji za pomocą wyrazów.
b) język ciała.
c) wyraz uczuć lub władzy.
d) komunikacja człowieka za pomocą kontaktu.

5. Jak przebiega komunikacja dwustronna

a) nadawca, odbiorca.
b) nadawca, kodowanie, odbiorca.
c) nadawca, kodowanie, zachowanie, odbiorca.
d) nadawca, kodowanie, zachowanie, dekodowaie, odbiorca.

6. Bariery w komunikacji społecznej następują przez

a) wybiórczość uwagi, różnice kulturowe, stereotypy.
b) tylko stereotypy.
c) brak przygotowania odpowiedzi na dany temat.
d) głównie przez samopoczucie.

7. Dyskusja konstruktywna jest to

a) sposobem rozmowy dwóch osób.
b) dialogiem zawierającym spis punktów różniących osoby.
c) wymianą poglądów na określony temat.
d) zawarciem kompromisu.

8. Podaj główną zasadę uczestnictwa w dyskusji

a) mów głośno, przekrzykując innych.
b) nie pozwól innym do wyrażania swoich zdań.
c) używaj także fałszywych informacji.
d) mów w sposób uporządkowany.

9. Czynnikami prowadzącymi do konfliktu ukrytego są

a) konkurencja i konflikt ról.
b) brak wiedzy.
c) brak własnych poglądów.
d) postawa agresywna.

10. Procesy konfliktowe mogą być

a) destrukcyjne, konstruktywne.
b) tylko konstruktywne.
c) destrukcyjne, rzeczowe.
d) destrukcyjne, strukturalne, konstruktywne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11. Aby uniknąć konfliktu można

a) wycofać się z niego.
b) pójść na kompromis.
c) współpracować z przeciwnikiem.
d) zastosować każdą z metod.

12. Argumentację stosujemy

a) w sytuacjach kryzysowych.
b) w sytuacjach konfliktowych.
c) negocjacjach.
d) najczęściej w codziennych sytuacjach.

13. Obwinianie charakteryzuje zdanie

a) jeśli nie posłuchasz, zadasz mi cierpienie.
b) jeśli nie posłuchasz, źle się ułoży.
c) nie posłuchasz – będziesz cierpiał.
d) demonstracja siły i złości przez rozmowy.

14. Jaka faza negocjacji nie prowadzi do kompromisu

a) zdefiniowanie problemu.
b) demonstracja siły.
c) porozumiewanie stron.
d) opracowanie możliwości.

15. Główną zasadą w negocjacjach jest

a) porozumienie.
b) różnica w postrzeganiu faktów.
c) opracowanie możliwości.
d) malejące ustępstwa.

16. Technika „dobry – zły facet” polega na

a) zadawaniu pytań.
b) odrzucaniu reguł.
c) występowaniu negocjatora stawiającego wygórowane żądania.
d) występowaniu żądań.

17. Etyka jest formą zapisu

a) norm moralnych.
b) norm kulturalnych.
c) zakazu i nakazu.
d) norm moralnych i społecznych.

18. Co nakazuje etyka pracownikowi wobec pracodawcy

a) lojalność wobec firmy.
b) wydawanie poleceń.
c) dążenie do sukcesu.
d) tylko zakazy i nakazy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19. Kodeks etyki zawodowej powinien uwzględniać zasady

a) uczciwości i rzetelności.
b) bezpieczeństwa.
c) tylko w obszarach działalności firmy.
d) żadną z wymienionych.

20. Kodeks etyki zawodowej określa

a) zasady postępowania pracowników.
b) przyjęte normy.
c) zasady postępowania tylko przełożonych.
d) gwarantuje sukces życiowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko…………………………………………………………………….....................

Nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów międzyludzkich

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test 2
Test jednostopniowy do jednostki modułowej „Nawiązywanie i utrzymywanie
kontaktów międzyludzkich”

Test składa się z 20 zadań, z których:

−

zadania 1, 2, 4, 5, 8, 9, 10, 11, 13, 14, 15, 17, 18, 19 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 3, 6, 7, 12, 16, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. b, 3. a, 4. c, 5. b, 6. c, 7. a, 8. a, 9. a, 10. c, 11. d,
12. a, 13. a, 14. b, 15. a, 16. c, 17. a, 18. b, 19. a, 20. a.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Podać co oznaczają określenia fizjologiczne,
bezpieczeństwa, przynależności, szacunku,
samorealizacji

Znać odpowiednie określenie dla danego stylu

Rozróżnić do jakich potrzeb zaliczamy jedzenie

Wskazać do jakiej komunikacji zaliczamy przekaz
informacji za pomocą wyrazów

Rozróżnić rodzaj komunikacji –nadawca,
kodowanie, zachowanie, dekodowanie, odbiorca
informacji

Nazwać czym są wybiórczość uwagi, różnice
kulturowe w komunikacji

Nazwać wymianę poglądów na określony temat

Nazwać mówienia w sposób uporządkowany

Wskazać czynniki konkurencji i konfliktu ról

10 Określić procesy destrukcyjne i konstruktywne

11 Wskazać możliwości uniknięcia konfliktu

Określić co stosujemy najczęściej w sytuacjach
codziennych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13 Rozróżnić formę obwiniania

14 Znać do czego nie prowadzi demonstracja siły

Wskazać do czego zalicza się zasada opracowania
możliwości

16 Rozróżnić technikę „dobry- zły facet”

17 Wskazać formę zapisu norm moralnych

Wyjaśnić co nakazuje lojalność pracownika wobec
pracodawcy

Przedstawić co określa uczciwość i rzetelność
pracownika

Określić gdzie zawarte są zasady postępowania
pracownika

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

udzielanie odpowiedzi.

7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij ewentualne wątpliwości.
8. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
9. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

Instrukcja dla ucznia

utrzymywania kontaktów międzyludzkich

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Wskaż tylko jedną odpowiedź

prawidłową. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zakreślić kółkiem i
zaznaczyć odpowiedź poprawną.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu pisemnego masz 40 minut.

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Fizjologiczne, bezpieczeństwa, przynależności, szacunku, samorealizacji to znaczenia

określające
a) prawidłową klasyfikację potrzeb.
b) prawidłowe funkcjonowanie.
c) prawidłową samorealizację.
d) inne.

2. „Szanuje swoje prawa i uczucia innych” to określenie odpowiednie dla stylu

a) agresywny.
b) asertywnego.
c) pasywny.
d) inny.

3. Jedzenie zaliczamy do

a) potrzeb fizjologicznych.
b) miłość.
c) przynależność do organizacji.
d) awansu zawodowego.

4. Przekaz informacji za pomocą wyrazów to

a) komunikacja niewerbalna.
b) wyraz uczuć lub władzy.
c) komunikacja werbalna.
d) komunikacja człowieka za pomocą kontaktu.

5. Nadawca, kodowanie, zachowanie, dekodowaie, odbiorca to komunikacja

a) jednostronna.
b) dwustronna.
c) wielostronna.
d) inna.

6. Wybiórczość uwagi, różnice kulturowe to

a) tylko stereotypy.
b) brak przygotowania odpowiedzi na dany temat.
c) bariery w komunikacji społecznej.
d) kiepskie samopoczucie.

7. Wymiana poglądów na określony temat jest

a) dyskusją konstruktywną.
b) sposobem rozmowy dwóch osób.
c) dialogiem zawierającym spis punktów różniących osoby.
d) zawarciem kompromisu.

8. Mówienie w sposób uporządkowany jest główną zasadą uczestnictwa w

a) dyskusji.
b) kompromisie.
c) dialogu.
d) nie ma znaczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Konkurencja i konflikt ról to czynniki prowadzące do

a) konfliktu ukrytego.
b) braku wiedzy.
c) braku własnych poglądów.
d) postawy agresywnej.

10. Destrukcyjne i konstruktywne to określenia

a) procesów ugodowych.
b) procesów konstruktywnych.
c) procesów konfliktowych.
d) procesów destrukcyjnych.

11. Aby uniknąć konfliktu należy

a) wycofać się z niego.
b) pójść na kompromis.
c) współpracować z przeciwnikiem.
d) zastosować każdą z metod.

12. Najczęściej w codziennych sytuacjach stosujemy

a) argumentację.
b) negocjację.
c) dyskusję.
d) inne.

13. Jeśli nie posłuchasz, zadasz mi cierpienie, to zdanie które charakteryzuje

a) obwinianie.
b) porównywanie.
c) sprzeciwianie się.
d) domyślanie się.

14. Demonstracja siły to faza negocjacji która nie prowadzi do

a) zdefiniowania problemu.
b) kompromisu.
c) porozumienia.
d) opracowania możliwości.

15. Opracowanie możliwości jest główną zasadą w

a) negocjacjach.
b) porozumieniu.
c) postrzeganiu faktów.
d) ustępstwach.

16. Występowanie negocjatora stawiającego wygórowane żądania to technika

a) ograniczonych kompetencji.
b) „co by było, gdyby..”
c) „dobry – zły facet”.
d) „nie zgadzaj się na pierwszą propozycję”.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17. Formą zapisu norm moralnych jest

a) etyka.
b) estetyka.
c) zakaz i nakaz.
d) pielęgnacja.

18. Lojalność wobec firmy nakazuje pracownikowi wobec pracodawcy

a) wydawanie poleceń.
b) etyka.
c) dążenie do sukcesu.
d) tylko zakazy i nakazy.

19. Uczciwości i rzetelności uwzględnia

a) kodeks etyki zawodowej.
b) kodeks bezpieczeństwa.
c) kodeks działalności firmy.
d) kodeks drogowy.

20. Zasady postępowania pracowników określa

a) kodeks etyki zawodowej.
b) przyjęte normy.
c) polecenie przełożonych.
d) zakazy i nakazy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko…………………………………………………………………….....................

Nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów międzyludzkich

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Aryle M.: Psychologia stosunków międzyludzkich. Wydawnictwo naukowe PWN,

Warszawa 1999

2. Bierach A.J.: Mowa ciała kluczem do sukcesu. Wydawnictwo Astrum, Wrocław 2001
3. Maslow A.: Motywacja i osobowość. Instytut wydawniczy PAX, Warszawa 1996
4. Zimbardo P.G.: Psychologia i życie PWN, Warszawa 1994