Wprowadzenie do Oracle Discoverer 9i

49

Produkty

0LHVLFH

Relacja faktów

Sklepy

Miasta

Województwa

Regiony

Przeznaczenia

Klasy prod.

1

:VW S

Oracle Discoverer

MHVWQDU] G]LHPXPR*OLZLDMF\PEXGRZ DSOLNDFMLDQDOLW\F]QHJRSU]HWZDU]DQLD

magazynów danych. Nie obejmuje on swoim zakresem etapu tworzenia magazynu danych, a
jedy

QLHZL]XDOL]DFM SUH]HQWDFM LREUyEN GDQ\FKZQLP]DZDUW\FK:UDPDFKDUW\NXáX]RVWDQ

SU]HGVWDZLRQH PL G]\ LQQ\PL DUFKLWHNWXUD 'LVFRYHUHUD

9i, metody budowy aplikacji

analitycz

Q\FK VSRVRE\ UHDOL]DFML RSHUDFML DGPLQLVWUDF\MQ\FK ]DU]G]DQLH XSUDZQLHQLDPL

Omówione zo

VWDQRELHZHUVMHSURGXNWX$GPLQLVWUDWLRQ(GLWLRQL Desktop Edition (User Edition)

5HDODVH  8NáDG DUW\NXáX MHVW QDVW SXMF\ Z UR]G]LDOH GUXJLP ZSURZDG]RQ\FK ]RVWDQLH NLOND

SRGVWDZRZ\FKSRM üGRNWyU\FKRGZRáDQLDE GZ\VW SRZDá\ZGDOV]HMF] FLDUW\NXáX5R]G]LDá

WU]HFL RPyZL URO  VNáDGRZH RUD] DUFKLWHNWXU  V\VWHPX 5R]G]LDá F]ZDUW\ SRNUyWFH ZSURZDG]L
zagadnienia doty

F]FH Z\NRU]\VW\ZDQLD ZHUVML $GPLQLVWUDWLRQ (GLWLRQ L E G REHMPRZDá\

tworzenie podstawowych struktur w EUL (End User Layer), administrowanie uprawnieniami i

X*\WNRZQLNDPL UR]EuGRZ  ZDUstwy meta-GDQ\FK R HOHPHQW\ ]ZL NV]DMFH IXQNFMRQDOQRü L

PR*OLZRFL DSOLNDFML GOD NRFRZHJR X*\WNRZQLND 5R]G]LDá SLW\ SU]H]QDF]RQ\ MHVW ZHUVML

'HVNWRS(GLWLRQLZ\NRU]\VWDQLDMHMZ]DNUHVLHEXGRZ\LPRG\ILNDFMLDUNXV]\SR]ZDODMF\FKQD

ZL]XDOL]DFM  L RSHUDFMH QD GDQ\FK ]DZDUW\FK Z PDJD]\QLH GDQ\FK 5R]G]LDá V]yVW\ VWDQRZL
podsumowanie.

2 Kilka definicji

Magazynem danych nazywamy dane (meta-dane, fakty, wymiary, agregaty) oraz procesy

(

áDGRZDQLH RGZLH*DQLH RGS\W\ZDQLH NWyUH ZVSyOQLH XGRVW SQLDM GDQH L XPR*OLZLDM

decydentom podejmowanie strategicznych decyzji.

:UyGGRVW SQ\FKarchitektur magazynów danych UR]Uy*QLDP\PL G]\LQQ\PL

•

architektura gwiazdy,

•

DUFKLWHNWXUDSáDWNDQLHJX

Rysunek 2

$UFKLWHNWXUDSáDWNDQLHJX

•

kon

VWHODFMDIDNWyZZNWyU\FKZLHOHUHODFMLIDNWyZZVSyáG]LHOL]HVREWDEHOHZ\PLDUyZ

Produkty

0LHVLFH

Relacja faktów

Sklepy

Miasta

Województwa

Rysunek 1 Architektura gwiazdy

50

Krzysztof

Jankiewicz

:V]\VWNLH SRZ\*V]H DUFKLWHNWXU\ ZVSRPDJD 2UDFOH 'LVFRYHUHU SR]ZDODMF QD GHILQLRZDQLH

]áR*RQ\FKKLHUDUFKLLL]DOH*QRFLSRPL G]\HOHPHQWDPL

Centralna relacja (relacje) z

DZLHUDMFDV]F]HJyáRZHLQIRUPDFMHQD]\ZDQDMHVWUHODFMIDNWyZ

DQJIDFWWDEOH,QIRUPDFMHUHIHUHQF\MQHWDNLHMDNKLHUDUFKLHUHJLRQyZJHRJUDILF]Q\FKSU]HG]LDá\

F]DVRZHJUXS\SURGXNWyZXPLHV]F]RQHVZrelacjach wymiarów (ang. dimension tables) dane
zb

LRUF]HSU]HFKRZ\ZDQHZUHODFMDFK]ELRUF]\FKDQJVXPPDU\WDEOHV3RáF]RQHUHODFMHIDNWyZ

LZ\PLDUyZWZRU]VFKHPDWJZLD]G\OXELQQ\Z]DOH*QRFLRGDUFKLWHNWXU\

7\SRZ\PL RSHUDFMDPL Z\NRQ\ZDQ\PL QD GDQ\FK ]DZDUW\FK Z PDJD]\QDFK V RSHUDFMH

zwi

QL FLH (ang. drill-up), UR]ZLQL FLH (ang. drill-down), SU]HFL FLH (ang. slice and dice), obrót

(ang. pivot

UR]ZLQL FLHGRV]F]HJyáyZ (ang. drill to detail, drill through).

Operacja

]ZLQL FLDSROHJDQDSU]HMFLXGRGDQ\FK]DJUHJRZDQ\FKZ\*HMZKLHUDUFKLLQSRG

VXPDU\F]QHM VSU]HGD*\ Z UDPDFK SRV]F]HJyOQ\FK PLDVW GR VXPDU\F]QHM VSU]HGD*\ Z UDPDFK
ca

á\FKUHJLRQyZ

2SHUDFMD UR]ZLQL FLD SROHJD QD SU]HMFLX ] GDQ\FK R Z\*V]\P SR]LRPLH Z KLHUDUFKLL GR

in

IRUPDFMLQDQL*V]\PSR]LRPLH–RGZURWQRü]ZLQL FLD

3U]HFL FLH polega na dokonaniu selekcji i projekcji informacji zawartych w magazynie np.

X]\VNDQLD LQIRUPDFML GRW\F]FHM UHGQLHM VSU]HGD*\ G]LHQQHM Z SRV]F]HJyOQ\FK VNOHSDFK Z
miesi

cu lutym 2000r. –SURMHNFMDQD]ZVNOHSyZZDUWRFLUHGQLHMVSU]HGD*\SU]\MHGQRF]HVQej

VHOHNFMLRJUDQLF]DMFHMGDQHGRRNUHORQHJRPLHVLFDVSU]HGD*\

Obrót polega na reorientacji kostki danych (ang. cube), czyli zestawu danych wraz z wieloma

Z\PLDUDPL'ODSU]\NáDGXPR*HP\]PLHQLüQDV]DQDOL] GRW\F]FUHGQLHMVSU]HGD*\G]LHQQHMZ
po

V]F]HJyOQ\FK VNOHSDFK Z PLHVLFX OXW\P U QD DQDOL]  UHGQLHM VSU]HGD*\ G]LHQQHM Z

po

V]F]HJyOQ\FKPLHVLFDFKZVNOHSLHÄ6WRNURWND´Z:DUV]DZLH

%DUG]RFLHNDZRSHUDFMQLH]DZV]HLPSOHPHQWRZDQZDSOLNDFMDFK2/$3RQ-line analytical

processing) jest roz

ZLQL FLHGRV]F]HJyáyZ3ROHJDRQDQDX]\VNDQLXLQIRUPDFMLV]F]HJyáRZ\FK

VWRMF\FK ]D ZDUWRFL Z\VW SXMF QS Z RNUHORQHM NRPyUFH Z\NRQ\ZDQHM DQDOL]\ 'OD

SU]\NáaGXFKFHP\GRZLHG]LHüVL RSRMHG\QF]\FK]UHDOL]RZDQ\FKWUDQVDNFMDFKNWyUHZSá\Q á\QD
to,

*HZPLHVLFXVW\F]QLXZVNOHSLHÄ6WRNURWND´UHGQLDVSU]HGD*G]LHQQDZ\QRVLáDD*

]á

:V]\VWNLHZ\PLHQLRQHSRZ\*HMRSHUDFMHVGRVW SQHZUDPDFK2UDFOH'LVFRYHUHU¶D

2.1 Rola i architektura Oracle Discoverer

2UDFOH'LVFRYHUHUMHVWDSOLNDFMZVSRPDJDMFZSURFHVDFKSRGHMPRZDQLDGHF\]ML

Oracle Discoverer pozwala na:

•

Z\NRQ\ZDQLH]DS\WDDGKRF

•

DQDOL]RZDQLHRUD]IRUPDWRZDQLHZ\QLNyZ]DS\WD

•

przygotowywanie danych do ich prezentacji,

•

]DU]G]DQLHGDQ\PL

'HVNWRS(GLWLRQ

(QG8VHU/D\HU(8/

5HODWLRQDO

'DWDEDVH

$GPLQLVWUDWLRQ(GLWLRQ

Wprowadzenie do Oracle Discoverer 9i

51

Rysunek 3 Architektura Oracle Discoverer

6NáDGDVL RQ]GZyFKF] FL
Administration Edition – pozwala na tworzenie warstwy meta-danych zwanej End User Layer

(8/NWyUDXNU\ZD]áR*RQRüVFKHPDWXED]\GDQ\FKSU]HGX*\WNRZQLNDPLRUD]RG]ZLHUFLHGOa
poszczególne obszary biznesowe (ang. business areas) -

REV]DU\]DLQWHUHVRZDSU]HGVL ELRUVWZD

Desktop Edition (dawniej User Edition) –

 SR]ZDOD QD ]DGDZDQLH ]DS\WD GR ED]\ GDQ\FK

analizowanie rezultatów, formatowanie raportów.

-HGQ\P]JáyZQ\FKHOHPHQWyZVNáDGRZ\FKRSURJUDPRZDQLDMHVWEnd User Layer – zbiór relacji,
których zadaniem jest:

•

RGG]LHOHQLH NRFRZHJR X*\WNRZQLND RG ]áR*RQ\FK VWUXNWXU ED]\ GDQ\FK L MHM FLJá\FK
zmian,

•

wprowadzenie intuicyjnego, strategicznie zorientowanego sposobu widzenia bazy danych

GRVWRVRZDQHJRGRZ\PDJDNRFRZ\FKX*\WNRZQLNyZ

=DU]G]DQLH(8/¶HPUHDOL]RZDQHMHVW]DSRPRFVNáDGQLNDRSURJUDPRZDQLDRQD]ZLH(8/

0DQDJHU]QDMGXMFHJRVL Z$GPLQLVWUDWLRQ(GLWLRQ
End User Layer zawiera:

•

meta-

GDQH GRW\F]FH DQDOL]RZDQ\FK LQIRrmacji – zaimportowanego schematu magazynu

danych,

•

SU]\ZLOHMHLSUDZDGRSRV]F]HJyOQ\FKREV]DUyZ]DLQWHUHVRZD

•

rezultaty zaplanowanych skoroszytów,

•

GHILQLFMHVNRURV]\WyZXWZRU]RQ\FKZPRGXOHX*\WNRZQLNDLSU]HFKRZ\ZDQ\FKZED]LH
danych.

2EV]DU XGRVW SQLDny poprzez EUL’a jest podzielony na tzw. REV]DU\ ]DLQWHUHVRZD (ang.

bu

VLQHVVDUHDV*UXSXMRQHLQIRUPDFMHZ\PDJDQGRUHDOL]DFMLRNUHORQ\FK]DGDEL]QHVRZ\FK

2EV]DU]DLQWHUHVRZD

•

WR]ELyUNDWDORJyZ]DZLHUDMF\FKSRZL]DQH]HVREVWUDWHJLF]QLHLQIRUmacje,

•

REHMPXMHGDQH]JRGQH]NRQNUHWQ\PLSRWU]HEDPLX*\WNRZQLNDOXEJUXS\X*\WNRZQLNyZ

•

zwykle zawiera dane z kilku relacji, perspektyw, przy czym relacje (perspektywy) i ich

NROXPQ\PDSRZDQHVRGSRZLHGQLRQDNDWDORJLLHOHPHQW\.DWDORJLPRJSRFKRG]Lüz
jednej lub wielu baz danych, schematów,

•

]DZLHUDZDUXQNLSRáF]HQLDZ\OLF]HQLDIRUPDW\KLHUDUFKLH

•

PR*HE\üGRVW SQ\GODX*\WNRZQLNDX*\WNRZQLNyZOXEGODUROL

•

SR]ZDODX*\WNRZQLNRZLQDGRVW SGRED]\GDQ\FKEH]]QDMRPRFLMHMVWUXNWXU\

2EV]DU]DLQWHUHVRZD±ILQDQVH

2EV]DU]DLQWHUHVRZD±SURMHNW\

%XG*HW

)LQDQVH

3URMHNW\

3URMHNWDQW;

$QDOLW\N=

$V\VWHQW<

.VL JRZD;

.VL JRZD<

.ZHVWRU=

Rysunek 4

2EV]DU\]DLQWHUHVRZD

52

Krzysztof

Jankiewicz

2EV]DU]DLQWHUHVRZDPR*H]DZLHUDüQDVW SXMFHVNáDGRZH

•

Katalogi

o

proste – oparte na pojedynczej relacji, perspektywie,

o

‘custom’ – operte na zapytaniu,

o

]áR*RQH– oparte na elementDFKSRFKRG]F\FK]LQQ\FKNDWDORJyZSRZL]DQ\FK]H

VRE

•

Elementy –

VNáDGRZHNDWDORJyZ

o

wymiary (ang. Axis Item),

o

IDNW\ DQJ 'DWD 3RLQW ,WHP GOD ND*GHJR ] HOHPHQWyZ SHáQLF\FK URO  IDNWX

VNáDGQLNDUHODFMLIDNWyZGHILQLXMHVL GRP\OQ\DJUHJDWNWyU\PDE\üZ\OLF]DQ\
przy operacjach agregacji.

•

Warunki –

ZDUXQNLVHOHNFMLGHILQLRZDQHGODSRV]F]HJyOQ\FKNDWDORJyZNWyUHPRJPLHü

charakter obligatoryjny lub opcjonalny.

•

3RáF]HQLD – ]DOH*QRFL SRPL G]\ NDWDORJDPL Z\UD*RQH ]D SRPRF ZDUXQNyZ

SRáF]eniowych.

•

Hierarchie –

 ]DOH*QRFL SRPL G]\ SRV]F]HJyOQ\PL HOHPHQWDPL LVWQLHMF\PL Z UDPDFK

W\FKVDP\FKOXEUy*Q\FKSRZL]DQ\FK]HVRENDWDORJyZ

•

Klasy elementów –

ZáDFLZRFLJUXSSRGREQ\FKHOHPHQWyZNWyUHPRJGHILQLRZDü

o

OLVW ZDUWRFL]EXGRZDQQDHOHPHQFLH

o

sortowanie alternatywne,

o

PR*OLZRüL]DNUHVRSHUDFMLGULOO-to-detail.

•

Foldery sumaryczne –

 UHODFMH OXE LFK ]ELRU\ SU]HFKRZXMFH ]DJUHJRZDQ SRVWDü

informa

FML XGRVW SQLDQHM ]D SRPRF NDWDORJyZ (8/¶D 0DM FKDUDNWHU

zmaterializowanych per

VSHNW\ZSU]\VSLHV]DMF\FKUHDOL]DFM ]DGDDQDOLW\F]Q\FK

2.2 Oracle Discoverer Administration Edition

$( $GPLQLVWUDWLRQ (GLWLRQ MHVW DSOLNDFM SR]ZDODMF DGPLQLVWUDWRURP ]DU]G]Dü (8/¶HP

RUD] REV]DUDPL ]DLQWHUHVRZD L LFK ]DZDUWRFL 'R SRGVWDZRZ\FK ]DGD DGPLQLVWUDWRUD –

X*\tkRZQLND$(QDOH*

•

7ZRU]HQLHREV]DUyZ]DLQWHUHVRZD

•

(G\FMDZáDFLZRFLNDWDORJyZLLFKHOHPHQWyZ

•

7ZRU]HQLHSRáF]H

•

Tworzenie elementów wyliczeniowych.

•

Tworzenie warunków.

•

Tworzenie hierarchii.

•

Tworzenie klas elementów.

•

Tworzenie katalogów.

•

Tworzenie kat

DORJyZSRGVXPRZD

•

1DGDZDQLHSUDZGRREV]DUyZ]DLQWHUHVRZD

3LHUZV]H L RVWDWQLH ]DGDQLH MHVW NRQLHF]QH DE\ NRFRZL X*\WNRZQLF\ PRJOL Z\NRQ\ZDü
jakiekolwiek analizy.

2.2.1

7ZRU]HQLHREV]DUyZ]DLQWHUHVRZD

2EV]DU\ ]DLQWHUHVRZD WZRU]\ VL  ]D]Z\F]DM ]D SRPRF QDU] G]LD Ä/RDG :L]DUG´

Po

]ZDOD RQR QD V]\ENLH ZSURZDG]HQLH GR REV]DUX ]DLQWHUHVRZD LQIRUPDFML R VFKHPDFLH

IUDJPHQWX PDJD]\QX GDQ\FK NWyUHJR REV]DU PD GRW\F]\ü 'RVW SQH RSFMH SR]ZDODM QD
automatyczne zasto

VRZDQLH SHZQ\FK UHJXá L Z WHQ VSRVyE XWZRU]HQLH „prawie” docelowego

REV]DUX]DLQWHUHVRZD

Wprowadzenie do Oracle Discoverer 9i

53

2.2.2 Przyznawanie praw

3U]\]QDZDQLH SUDZ SR]ZDOD RNUHOLü NWR PR*H RJOGDü L X*\ZDü GDQ\FK ]DZDUW\FK Z

po

V]F]HJyOQ\FKREV]DUDFK]DLQWHUHVRZD

:SU]\]QDZDQLXSUDZPR*QDZ\Uy*QLüGZD]DGDQLD

•

QDGDZDQLHSU]\ZLOHMyZX*\WNRZQLNRPQDU] G]LH3ULYLODJHV

•

QDGDZDQLHSUDZGRVW SXGRREV]DUX]DLQWHUHVRZDQDU] G]LH6HFXULW\

3U]\ZLOHMHVRGSRZLHGQLNDPLSU]\ZLOHMyZV\VWHPRZ\FK]6=%'6áX*GRRNUHOHQLDW\SX

X*\WNRZQLND3UDZDGRVW SXVRGSRZLHGQLNDPLXSUDZQLHRELHNWRZ\FK w SZBD. Obiektem w

W\P SU]\SDGNX MHVW REV]DU ]DLQWHUHVRZD =DUyZQR SU]\ZLOHMH MDN L SUDZD GRVW SX V

]DSDPL WyZDQH Z UHODFMDFK (8/¶D L QLH PDM *DGQHJR ZSá\ZX QD ]DFKRZDQLH VL  6=%' V
wykorzystywane tylko przez oprogramowanie Oracle Discoverer.

2.2.3 Dostos

RZDQLHREV]DUX]DLQWHUHVRZD

%H]SRUHGQLRSR]DVWRVRZDQLXNUHDWRUDÄ/RDG:L]DUG´REV]DU]DLQWHUHVRZDQLHPR*HE\ü

Z\NRU]\VWDQ\ SU]H] Ä]Z\Ná\FK´ X*\WNRZQLNyZ - MHVW RQ GOD QLFK QLH MDVQ\ 1DOH*\ ZL F
szczegó

áRZR JR RSLVDü WDN DE\ X*\WNRZQLF\ QLH SRVLDGDMcy wiedzy na temat schematu bazy

danych mo

JOL]QLHJRNRU]\VWDü

2.2.3.1

0RG\ILNDFMDZáDFLZRFLREV]DUyZ]DLQWHUHVRZDNDWDORJyZLHOHPHQWyZ

'RVWRVRZ\ZDQLH REV]DUX ]DLQWHUHVRZD SROHJD PL G]\ LQQ\PL QD XVWDZLHQLX

odpowied

QLFKZáDFLZRFLREV]DUyZ]DLQWHUHVRZDkatalogów, elementów itd.

:áDFLZRFL REV]DUyZ ]DLQWHUHVRZD RJUDQLF]DM VL  GR QD]Z\ L RSLVX ZLGRF]Q\FK GOD

X*\WNRwQLNDNRFRZHJR:áDFLZRFLNDWDORJyZVEDUG]LHM]áR*RQHLVNáDGDMVL ]

•

nazwy,

•

opisu,

•

RNUHOHQLDF]\NDWDORJPDE\üZLGRF]Q\GODX*\WNRZQLNDNRFRZHJR–F] ü]NDWDORJyZ

PR*H PLHü FKDUDNWHU URERF]\ LPSOHPHQWXMF\ QS W]Z DOWHUQDW\ZQH VRUWRZDQLH OXE

SRáczenia wiele do wiele,

•

baza danych, z której obiekt pochodzi

•

ZáDFLFLHORELHNWXVFKHPDWQDNWyUHJRSRGVWDZLH]RVWDáXWZRU]RQ\NDWDOog,

•

nazwa obiektu,

•

wskazówki dla optymalizatora przy korzystaniu z obiektu,

•

identyfikator wykorzystywany przez oprogramowanie do oznaczania elementów EUL’a
podczas wykonywania operacji eksportu, importu i otwierania skoroszytów.

:áDFLZRFLHOHPHQWyZVMHV]F]HEDUG]LHMUR]EXGRZDQHREHMPXMRQH

•

QD]Z –ZLGRF]QSRGF]DVEXGRZ\VNRURV]\WX

•

opis,

•

typ danych,

•

IRUPXá –RNUHODQW\ONRGODNROXPQZ\OLF]HQLRZ\FK

•

QD]Z NROXPQ\DWU\EXWXED]\GDQ\FK

•

RNUHOHQLHF]\HOHPHQWPDE\üZLGRF]Q\GODX*\WNRZQLND

•

klas

HOHPHQWX–GRNWyUHMHOHPHQWQDOH*\

•

KLHUDUFKL GDW– jaki typ hierarchii dat element wykorzystuje (istotne tylko dla elementów
typu DATE),

•

GRP\OQDSR]\FMD–GRP\OQDSR]\FMDURODQDVNRURV]\FLH

o

data point –

ZQ WU]HVNRURV]\WXIDNW\

o

page – pozwala

QDRSHUDFMHSU]HFL FLDZJRNUHORQHMZDUWRFL

o

side –

NROHMQHZDUWRFLXPLHV]F]RQHQDRVL<

54

Krzysztof

Jankiewicz

o

top –

NROHMQHZDUWRFLXPLHV]F]RQHQDRVL;

o

top or side –

 Z ]DOH*QRFL XNáDGX HOHPHQWyZ QD DUNXV]X ZDUWRFL ]RVWDQ

umieszczone na osi X lub Y,

•

GRP\OQ\DJUHJDW– istotne dla elementów faktów,

•

QDJáyZHN–ZLGRF]QDMDNRQDJáyZHNNROXPQ\OXEZLHUV]D

•

PDVN IRUPDWX–VSRVyEZ\ZLHWODQLDZDUWRFLHOHPHQWX

•

wyrównanie,

•

]DZLMDQLHVáyZ–]DZLMDQLHVáyZZHZQWU]NRPyUHN]GDQ\PL

•

ZLHONRü OLWHU – ZLHONRü OLWHU ZHZQWU] NROXPQ\ ED]\ GDQ\FK XZ]JO GQLDQH SU]\
optymalizacji zapytania),

•

VSRVyEZ\ZLHWODQLD–IRUPDWZ\ZLHWODQLDLQLWFDSORZHUFDVHXSSHUFDVH

•

GRP\OQDV]HURNRü-Z\UD*RQDZ]QDNDFK

•

VSRVyE Z\ZLHWODQLD ZDUWRFL SXVW\FK – RNUHOHQLH QD FR PDM E\ü ]DPLHQLDQH ZDUWRFL
puste,

•

W\SHOHPHQWX]DZDUWRFL–VNRURV]\W\PRJZ\ZLHWODüGDQHSREUDQH]ED]\GDQ\FKMDNR
dane generyczne lub jako lokalizacje pliku w lokalnym systemie plików (FILE). W takiej

V\WXDFML 2UDFOH 'LVFRYHUHU PR*H Z VSHF\ILF]Q\ VSRVyE UHDJRZDü QD QS podwójne
klikni

FLHZNRPyUN ]DZLHUDMFRNUHORQZDUWRü

•

zakres pobieranych danych (przy typach LONG, LONG_ROW i BLOB).

2.2.3.2 Tworzenie

obiektów dodatkowych

$E\REV]DU]DLQWHUHVRZDE\áZSHáQLIXQNFMRQDOQ\DGPLQLVWUDWRUPXVLXWZRU]\üZQLP

FDá\ V]HUHJ RELHNWyZ XPR*OLZLDMF\FK X*\WNRZQLNRP Z\NRQ\ZDQLH RNUHORQ\FK RSHUDFML 'R

RELHNWyZ W\FK PR*HP\ ]DOLF]\ü SRáF]HQLD NODV\ HOHPHQWyZ HOHPHQW\ Z\OLF]HQLRZH NDWDORJL

]áR*RQH ZDUXQNL KLHUDUFKLH NDWDORJL SRGVXPRZD 3RQL*HM SU]HGVWDZLRQH ]RVWDQLH ]QDF]HQLH L
rola poszczególnych obiektów.

3RáF]HQLD -SR]ZDODMGHILQLRZDüUHODFMHQDGU] GQ\-SRGU] GQ\SRPL G]\NDWDORJDPL6

Z\PDJDQH MH*HOL FKFHP\ EXGRZDü KLHUDUFKLH RSDUWH R HOHPHQW\ ] Uy*Q\FK NDWDORJyZ OXE JG\

SRGF]DVEXGRZ\VNRURV]\WyZFKFHP\Z\NRU]\VW\ZDüZL FHMQL*MHGHQNDWDORJ
Klasy elementów –

VWDQRZLUR]EXGRZ ZáDVQRFLHOHPHQWyZR

•

OLVW\ZDUWRFL–SRPDJDMFHSU]\WZRU]HQLXQSZDUXQNyZSRGF]DVEXGRZ\VNRURV]\WyZ

DWDN*HSRGF]DVSUDF\QDGREV]DUHP]DLQWHUHVRZD

•

PR*OLZRüDOWHUQDW\ZQHJRVRUWRZDQLDQSVRUWRZDQLHGQLW\JRGQLDZDUWRFLZ\UD*DQ\FK

VáRZQLHLWSZNWyU\FKGRP\OQH–ELQDUQHVRUWRZDQLHMHVWQLHZáDFLZ\PUR]ZL]DQLHP

•

PR*OLZRFLZ\NRQ\ZDQLDRSHUDFMLUR]ZLMDQLDGRV]F]HJyáyZ–RELHNW\NRU]\VWDMFH]WHM

VDPHMNODV\PRJSRVáX*\üMDNRÄSRPRVW´GRZ\NRQ\ZDQLDWHM*HRSHUDFML

Elementy wyliczeniowe –

 GOD SRSUDZ\ X*\WHF]QRFL REV]DUX ]DLQWHUHVRZD DGPLQLVWUDWRU

SRZLQLHQGHILQLRZDüZ\OLF]HQLDNWyUHX*\WNRZQLF\E GZ\NRU]\VW\ZDOLQDMF] FLHM(OHPHQW\WH

E G SU]HFKRZ\ZDQH Z (8/ Z SU]HFLZLHVWZLH GR W\FK NWyUH E G WZRU]\OL X*\WNRZQLF\ Z

VZRLFK VNRURV]\WDFK ,VWQLHM GZD JáyZQH W\S\ HOHPHQWyZ Z\OLF]HQLRZ\FK Z\ZLHG]LRQH L
zagregowane. Elementy wywiedzione

VQLH]DJUHJRZDQ\PLZ\UD*HQLDPLZ\NRU]\VW\ZDQ\PLWDN

MDN LQQH HOHPHQW\ Z NDWDORJX 0RJ RQH SHáQLü GRZROQ URO  (OHPHQW\ zagregowane

Z\NRU]\VWXMMHGQ]IXQNFMLDJUHJXMF\FKWDNLMDN680$9*0$;0,1OXE&2817DWDN*H

67''(99$5,$1&(6RQHZ\NRU]\VW\ZDQH]D]Z\F]DMMDNRSXQNW\GDQ\FK– fakty.

.DWDORJL]áR*RQH -VZ\MWNRZ\PW\SHPNDWDORJyZNWyU\]DZLHUDHOHPHQW\SRFKRG]FHRG

LQQ\FK NDWDORJyZ MHVW RQ WUDNWRZDQ\ MDNR SRáF]HQLH NDWDORJyZ SURVW\FK LOXE RSDUW\FK R
zapyta

QLD5RODNDWDORJyZ]áR*RQ\FKSROHJDQDW\P*HX*\WNRZQLNQLHPXVLWZRU]\üDUNXV]\]

elemen

WDPL SRFKRG]F\PL ] Uy*nych katalogów – wykorzystuje do tych samych operacji jeden

katalog zbiorczy.

Warunki -

VáX*VHOHNFMLRGILOWURZDQLXSRELHUDQ\FKLQIRUPDFML

Wprowadzenie do Oracle Discoverer 9i

55

Hierarchie –

 V SRGVWDZRZ\P HOHPHQWHP RNUHODMF\P ]DOH*QRFL ]DZLHUDQLD SRPL G]\

poszczególnymi elementami. Pozw

DODM QD Z\NRQ\ZDQLH RSHUDFML ]ZLMDQLD L UR]ZLMDQLD

3U]\NáDGHP KLHUDUFKLL PR*H E\ü .UDMH - Regiony - Miasta – 2GG]LDá\ : 2UDFOH 'LVFRYHUHU

UR]Uy*QLDP\ GZD W\S\ KLHUDUFKLL KLHUDUFKLH GDW L KLHUDUFKLH HOHPHQWyZ ,QQ\P SRG]LDáHP

KLHUDUFKLL MHVW UR]Uy*QLHQie hierarchii prostej (stosowanej przy architekturze typu gwiazda) lub

]áR*RQHM VWRVRZDQHM SU]\ DrFKLWHNWXU]H W\SX SáDWHN QLHJX OXE K\EU\GRZHM 2UDFOH 'LVFRYHUHU

ZVSRPDJD RSHUDFMH ]ZLMDQLD L UR]ZLMDQLD GOD FDáHJR Z\PLDUX OXE Z UDPDFK NRQNUHWQ\FK MHJR
wa

UWRFL

.DWDORJL SRGVXPRZD - ]DZLHUDM SUH-]DJUHJRZDQH GDQH NWyUH X*\WNRZQLF\ E G FKFLHOL

DQDOL]RZDü 'LVFRYHUHU SRWUDIL SU]HNLHURZDü DQJ TXHU\-rewrite) zapytanie do katalogów
podsu

PRZD XQLNDMF Z WHQ VSRVyE DJUHJDFML GX*\FK ZROXPLQyZ V]F]HJyáRZ\FK Ganych.

Przekierowa

QLH UHDOL]RZDQH MHVW DXWRPDW\F]QLH ]D SRPRF PHFKDQL]PyZ 2UDFOH 'LVFRYHUHU¶D

QLH]DOH*QLHRGSRVLDGDQ\FKSU]H]ED] GDQ\FKZáDVQRFLZW\P]DNUHVLH

2.3 Oracle Discoverer Desktop Edition

DE (Desktop Edition) stanowi fragment oprogramowania Oracle Discoverer przeznaczony

GODX*\WNRZQLNDNRFRZHJR:\NRU]\VWXMFVWUXNWXU\]DZDUWHZ(8/¶XSR]ZDODQDZ\NRQ\ZDQLH
analiz przy wykorzystaniu: arkuszy, skoroszytów, wykresów, grafów oraz raportów. Ponadto w

RGHUZDQLX RG (8/¶D SR]ZDOD QD WZRU]HQLH ZáDVQ\Fh, pomocniczych obiektów takich jak np.
podsumowania, elementy wyliczeniowe, warunki, parametry.

Podstawowym obiektem tworzonym w DE jest skoroszyt. Skoroszyt, analogicznie do arkuszy

NDONXODF\MQ\FKMHVW]EXGRZDQ\]DUNXV]\$UNXV]HPRJPLHüUy*QEXGRZ SU]HNáDGDMFVL QD

LFKIXQNFMRQDOQRü5R]Uy*QLDP\QDVW SXMFHW\S\DUNXV]D

•

tabela – standardowa struktura analogiczna do rezultatu zapytania,

•

WDEHOD ]H V]F]HJyáDPL VWURQ – MDN SRZ\*HM ] GRGDWNRZ\PL HOHPHQWDPL HOHPHQWDPL
stro

Q\ SR]ZDODMF\PL QD Z\NRQ\ZDQLH RSHUDFML SU]HFL FLD Z UDPDFK RNUHORQ\FK

ZDUWRFLZ\PLDUyZ

•

macierz –

 VWUXNWXUD SRVLDGDMFD GZD Z\PLDU\ ; L < SU]HFL FLD NROXPQ L ZLHUV]\

wype

áQLDMLQIRUPDFMHIDNW\VWDQRZLFHZ\QLNDJUHJDFMLRNUHORQ\FKZDUWRFL

•

PDFLHU] ]H V]F]HJyáDPL VWURQ – MDN SRZ\*HM ] GRGDWNRZ\PL HOHPHQWDPL HOHPHQWDPL
strony).

7\SDUNXV]DSRXWZRU]HQLXQLHPR*HE\üPRG\ILNRZDQ\3RQL*HMSU]HGVWDZLRQRPR*OLZH
typy arkuszy.

Rysunek 5

7DEHODLWDEHOD]HV]F]HJyáDPLVWUon

'RWZRU]HQLDVNRURV]\WyZVáX*\NUHDWRUÄ:RUNERRN:L]DUG´NWyU\SR]ZDODQD

•

wybór typu arkusza (pierwszego w ramach skoroszytu),

•

Z\EyUHOHPHQWyZ]IROGHUyZLVWQLHMF\FKZ(8/¶XZ\PLDUyZLIDNWyZNWyUHSRZLQQ\

EUDüXG]LDáZDQDOL]LH–E\üVNáDGRZ\PLDrkusza,

•

]GHILQLRZDQLHXNáDGXHOHPHQWyZQDDUNXV]XRNUHOHQLHLFKUROL

56

Krzysztof

Jankiewicz

•

Z\EyU]LVWQLHMF\FKZ(8/¶XOXEXWZRU]HQLHZáDVQ\FKZDUXQNyZ

•

RNUHOHQLHNROHMQRFLVRUWRZDQLDHOHPHQWyZZSU]\SDGNXWDEHOL

•

Z\EyU]LVWQLHMF\FKZ(8/¶XOXEXWZRU]HQLHZáDVQ\FKelementów wyliczeniowych.

Bardzo istotnym zagadnieniem podczas budowy formularza jest wybór roli poszczególnych
ele

PHQWyZURODWDPR*HE\üSUHGHILQLRZDQDSU]H]DGPLQLVWUDWRUD

Rysunek 6

0DFLHU]LPDFLHU]]HV]F]HJyáDPLVWURQ

'ODSU]\NáDGXRSLV]P\PDFLHU]]HV]F]HJyáDPLVWURQSU]HGVWDZLRQSRZ\*HM

•

wymiary –

GDWDVSU]HGD*\ rola „top”, departament rola „side”, region rola „page side”

•

fakty – suma zysku rola „data point”.

Utworzone skoro

V]\W\ PRJ E\ü SU]HFKRZ\ZDQH ]DUyZQR ORNDOQLH MDNR SOLNL ] UR]V]HU]HQLHP

µGLV¶MDNLZHZQWU]ED]\GDQ\FK(8/

:\NRQ\ZDQLHDQDOL]\]GHILQLRZDQHMZDUNXV]XRGE\ZDVL ZQDVW SXMF\FKNURNDFK

•

Oracle Discoverer na podstawie definicji poszczególnych katalogów zawartych EUL’u
oraz sposobu rozmieszczenia elementów katalogów na arkuszu, tworzy zapytanie

RGZRáuMFHVL GRU]HF]\ZLVW\FKUHOacji.

•

Skonstruowane zapytanie jest wykonywane

•

Wynik zapytania jest umieszczany w tzw. ResultBase po stronie klienta i prezentowany w
postaci wyliczonego arkusza.

2.3.1 Dostosowywanie arkuszy

0LPRL*DUNXV]HRWU]\PDQHZZ\QLNXG]LDáDQLDQDU] G]LDÄ:RUNERRN:L]DUG´PRJE\üZ

SHáQL SU]\GDWQH GR DQDOL] ]D]Z\F]DM GRNRQXMH VL  GRGDWNRZ\FK PRG\ILNDFML ]ZL NV]DMF LFK
czy

WHOQRüLIXQNFMRQDOQRü'RSRGVWDZRZ\FKPRG\ILNDFMLQDOH*

•

zmiana formatu danych,

•

RNUHODQLHVSRVREXVRUWRZDQLD

•

WZRU]HQLHSRGVXPRZD

•

Z\OLF]DQLHSURFHQWRZHJRXG]LDáXSRV]F]HJyOQ\FKGDQ\FK

•

zmiana typu arkusza (konwersja tabela -> macierz lub odwrotna),

•

dodawanie i usuwanie elementów,

•

GHILQLRZDQLHW]ZZ\MWNyZ– formatowania warunkowego,

•

RJUDQLF]DQLHLQIRUPDFML]DSRPRFZDUXQNyZ

•

definiowanie parametrów,

•

WZRU]HQLHZ\NUHVyZLOXVWUXMF\FKGRNRQ\ZDQHDQDOL]\

3RQL*HM]RVWDQRPyZLRQHQLHNWyUHPRG\ILNDFMH

Wprowadzenie do Oracle Discoverer 9i

57

2.3.1.1 Sortowanie

Oracle

 'LVFRYHUHU SR]ZDOD QD GHILQLRZDQLH ZLHOH SR]LRPyZ VRUWRZDQLD 'OD ND*GHJR

pozio

PXPR*QD]GHIiQLRZDü

•

NROXPQ SRNWyUHMUHDOL]RZDQHMHVWVRUWRZDQLH

•

NROHMQRüVRUWRZDQLDPDOHMFRURVQFR

•

JUXS 

o

sortowanie grupami –



XVXQL FLH

powta

U]DMF\FKVL ZDUWRci,

o

koniec strony –

ND*GD]Uy*Q\FKZDUWRFL

E G]LH GRGDWNRZR GUXNRZDQD QD
oddzielnej stronie,

o

ukryte –

 DWU\EXW ]RVWDMH X*\W\ GR

sorto

ZDQLD DOH QLH E G]LH ZLGRF]Q\ GOD

X*\tkownika,

•

VSRVyE UR]G]LHOHQLD W\FK VDP\FK ZDUWRFL
sortowanych atrybutów przez:

o

rozd

]LHOHQLD]DSRPRFOLQLL

o

UR]G]LHOHQLD ]D SRPRF RGVW SX –
wolnego wiersza.

2.3.1.2 Podsumowania

: UDPDFK DUNXV]D PR*HP\ UHDOL]RZDü SRGVXPRZDQLD NROXPQ ZLHUV]\ D WDN*H

RNUHOoQ\FK JUXS GDQ\FK 3RGVXPRZDQLD PRJ E\ü WZRU]RQH ]D SRPRF GRZROQ\FK IXQNFML
agreguj

c\FK VXPD UHGQLD OLF]QLN OLF]QLN Uy*Q\FK ZDUWRFL ZDUWRü PLQLPDOQD ZDUWRü

maksymalna, odchylenie standardowe, wariancja.

2.3.1.3 Procenty

Oracle Discoverer dla

SRV]F]HJyOQ\FK ZDUWRFL
kolumn lub wierszy
pozwala na obliczanie ich

SURFHQWRZHJR XG]LDáX Z
s

XPLH

ZDUWRFL

Odniesienie (100%) w
stosunku, do którego

E G]LH

Z\]QDF]DQ\

SURFHQW XG]LDáX PR*H E\ü

Z\UD*RQ\MDNRVXPDZV]\VWNLFK

ZDUWRFLOXEVXPDF] FLRZDZ\]QDF]RQDZUDPDFKJUXS]GHILQLRZDQ\FKQDSRGVWDZLHGRZROQHJR
innego elementu.

2.3.1.4

:\MWNL

-H*HOLFKFHP\SRGF]DVDQDOL]\]ZUyFLüV]F]HJyOQXZDJ QDGDQHSRVLDGDMFHRNUHORQH

ZDUWRFLVWRVXMHP\Z\MWNL6RQHGHILQLRZDQHV]DSRPRFDWU\EXWyZZL]XDOQ\FKLZDUXQNyZ

NWyUHGHF\GXMRW\PNLHG\DWU\EXWZL]XDOQ\PDE\ü]DVWRVRZDQ\

2.3.1.5 Warunki

Wprowadzanie w

DUXQNyZGRNRQXMF\FKVHOHNFMLGDQ\FKPR*HE\üUHDOL]RZDQHSU]H]

•

Z\EyU RGSRZLHGQLFK GDQ\FK ] OLVW\ ZDUWRFL HOHPHQWX SU]\ SRELHUDQLX HOHPHQWyZ GR
arkusza,

•

wykorzystanie (zaznaczenie) warunków zdefiniowanych przez administratora,

Rysunek 7 Sortowanie

Rysunek 8 Podsumowania i procenty

58

Krzysztof

Jankiewicz

•

RNUHOHQLHL]GHILQLRZDQLHZáDVQ\FKZDUXQNyZ

2.3.1.6 Parametry

3DUDPHWU\ SR]ZDODM X*\WNRZQLNRZL WZRU]\ü VSDUDPHWU\]RZDQH ZDUXQNL L HOHPHQW\

wyli

F]DQH 7ZRU]HQLH SDUDPHWUX VNáDGD VL  ] GZyFK F] FL ]GHILQLRZDQLD SDUDPHWUX RUD]

RNUHOHQLDVSRVREXMHJRZ\NRU]\VWDQLD

2.3.1.7 Wykresy

Okno z rezult

DWHP ]DS\WDQLD Z\OLF]RQ\P DUNXV]HP PR*H E\ü Z\NRU]\VWDQH GR

tworzenia graficznej reprezentacji zebranych danych. Grafy lub wykresy w Oracle Discoverer

]DZV]H UHSUH]HQWXM GDQH ELH*FHJR DUNXV]D -H*HOL ]PLHQL VL  GDQH Z\ZLHWODQH Z DUNXV]X

]PLHQLVL UyZQLH*JUDI3U]\NáDGRZ\Z\NUHVLJUDISU]HGVWDZLRQRSRQL*HM

2.3.2 Operacje

$UNXV]H 2UDFOH 'LVFRYHUHU¶D Z RGUy*QLHQLX RG VWDQGDUGRZ\FK DUNXV]\ NDONXODF\MQ\FK

po

]ZDODM QD Z\NRQ\ZDQLH QD QLFK RSHUDFML RPyZLRQ\FK Z UR]G]LDOH GUXJLP 3RQL*HM ]RVWDQ

omówione podstawowe z nich.

2.3.2.1 Pivot

: SURJUDPLH 2UDFOH 'LVFRYHUHU RSHUDFMD SLYRW SROHJD Z RJyOQRFL QD SU]HPLHV]F]DQLX

QS ]PLDQLH UROL HOHPHQWyZ 3U]HPLHV]F]HQLH WR PR*H E\ü ]UHDOL]RZDQH SRSU]H] ]PLDQ 

SRáR*enia elementów (top, side, page-side) – zamiana osi: z X na Y,]<QD=LWGOXE]DPLDQ 

SR]LRPyZ GZyFK HOHPHQWyZ ]QDMGXMF\FK VL  QD WHM VDPHM RVL SRVLDGDMF\FK W  VDP URO 

2SHUDFMD SLYRW ]D SRPRF MHGQHJR UXFKX SR]ZDOD QD X]\VNDQLH ]XSHáQLH QRZHM DQDOL]\ GOD

SU]\NáDGX ]DPLHQLDMF SRáR*HQLHP UHJLRQ\ ] GDWDPL Z PDFLHU]\ ]H V]F]HJyáDPL VWURQ

SU]HGVWDZLRQHMZF]HQLHMGRNRQujemy zmiany analizy zysków departamentów w poszczególnych

RNUHVDFKF]DVXQDDQDOL] ]\VNXGHSDUWDPHQWyZZUDPDFKSRV]F]HJyOQ\FKUHJLRQyZZ]DGDQ\P
okresie czasu.

2.3.2.2 Drill-down,

drill-up

Rysunek 9 Wykres i graf

Czas

Region: West

Departamenty

Regiony

Rok: 1996

Departamenty

Rysunek 9 Operacja obrotu

Wprowadzenie do Oracle Discoverer 9i

59

Operacje drill-down –

 VFKRG]HQLH GR LQIRUPDFML EDUG]LHM V]F]HJyáRZ\FK L GULOO-up –

agregowa

QLHLQIRUPDFMLQDZ\*V]\FKSR]LRPDFKPR*QDZ\NRQ\ZDüQDSRGVWDZLH

•

zbudowanych w module administratora hierarchii,

•

SRZL]DSRPL G]\HOHPHQWDPL

o

w ramach jednego katalogu (bez p

RáF]HOXE

o

ZUy*Q\FKNDWDORJDFK]LVWQLHMF\PLSRPL G]\NDWDORJDPLSRáF]HQLDPL

Operacje drill-down i drill-

XS PRJ GRW\F]\ü RNUHORQHM ZDUWRFL QD MHGQHM ] RVL OXE FDáHJR

zakresu osi.

2.4 Podsumowanie

Opis oprogramowania Oracle Discoverer przedstawi

RQ\SRZ\*HMQLHREHMPXMHRF]\ZLFLH

wszystkich jego cech. Niektóre z nich takie jak: wykorzystywanie funkcji analitycznych,

PR*OiZRü ZVSyáSUDF\ ] LQQ\PL UHODF\MQ\PL V\VWHPDPL ED] GDQ\FK ]D SRPRF PHFKDQL]PX

2'%&RUD]PR*OLZRüSUDF\ZDUFKLWHNWXU]HWUyMZDUVWZRZHMSRZRGXM*H2UDFOH'LVFRYHUHUMHVW

QLHZtSOLZLHEDUG]RFLHNDZSURSR]\FMGODZ\PDJDMF\FKX*\WNRZQLNyZ1DX]QDQLH]DVáXJXM

WDN*HSURVWRWDX*\FLDLF]\WHOQRüDSOLNDFML

Rysunek 10

2SHUDFMDUR]ZLQL FLD